Jaarverslag 2021
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Markttoegang<br />
Royal<br />
Anthos<br />
Koninklijke Handelsbond voor Boomkwekerij- en Bolproducten<br />
Afzetbevordering<br />
Productonderzoek<br />
<strong>2021</strong><br />
Internationaal<br />
betalingsverkeer<br />
Duurzaamheid &<br />
Kwaliteit<br />
Arbeid<br />
Digitalisering<br />
Wat verder ter<br />
tafel kwam
Inhoud<br />
Met dit activiteitenverslag leggen wij<br />
verantwoording af over het in <strong>2021</strong><br />
gevoerde beleid.<br />
Daarbij staan de volgende thema’s<br />
centraal:<br />
• Markttoegang;<br />
• Afzetbevordering;<br />
• Onderzoek;<br />
• Internationaal betalingsverkeer;<br />
• Duurzaamheid | Kwaliteit;<br />
• Arbeid;<br />
• Digitalisering;<br />
• Wat verder ter tafel kwam.
Inleiding<br />
Een brancheorganisatie legt jaarlijks<br />
verantwoording af richting de leden over het in een<br />
jaar gevoerde beleid. De algemene<br />
ledenvergadering is daarvoor het geëigende<br />
gremium. Daarnaast is het geven van een terugblik<br />
in de vorm van een jaar- of een activiteitenverslag<br />
gebruikelijk.<br />
In dit verslag geven wij een terugblik op het jaar<br />
<strong>2021</strong>. Het was het jaar waarin de gevolgen van<br />
Brexit voor het bedrijfsleven steeds duidelijker<br />
voelbaar werden, maar het was ook het jaar waarin<br />
de Anthos-agenda rijkelijk gevuld werd met<br />
allerhande problemen in relatie tot het internationale<br />
betalingsverkeer. Naast deze in het oog springende<br />
thema’s was Anthos actief op het gebied van<br />
markttoegang, arbeid, digitalisering,<br />
afzetbevordering, groen en welbevinden,<br />
duurzaamheid en kwaliteit.<br />
Op genoemde terreinen werd het<br />
probleemoplossend vermogen van de organisatie<br />
veelvuldig op de proef gesteld. Door de uitstekende<br />
samenwerking tussen de medewerkers op het<br />
secretariaat en de leden van Anthos zijn we erin<br />
geslaagd om vele problemen het hoofd te bieden en<br />
nieuwe uitdagingen aan te gaan ter versterking van<br />
de internationale handelspositie van onze<br />
achterban. Een woord van waardering aan al die<br />
ondernemers die zich ten dienste hebben gesteld<br />
van de organisatie is hier op zijn plaats. Daarnaast<br />
is er respect en dankbaarheid voor de mate waarin<br />
onze leden bereid zijn om in de organisatie en de<br />
Anthos-activiteiten te investeren, o.a. op het gebied<br />
van afzetbevordering, markttoegang en onderzoek.<br />
In <strong>2021</strong> heeft het Verenigingsbestuur het initiatief<br />
genomen om de organisatie tegen het licht te<br />
houden. Aanleiding daarvoor is het naderende<br />
afscheid van de voorzitter in 2023, gevolgd door het<br />
terugtreden van de directeur in 2025.<br />
Samen met hen heeft het bestuur een<br />
houtskool-schets gemaakt van de vereniging voor de<br />
periode van 2022 tot en met 2026. Bij het opstellen<br />
daarvan is gekeken naar de wereld van de<br />
belangenbehartiging, die onder druk van<br />
maatschappelijke en politieke discussies voortdurend<br />
in beweging is.<br />
Die veranderende wereld heeft niet alleen een grote<br />
impact op de organisatie, maar ook op de<br />
positionering en bedrijfsvoering van de achterban van<br />
Anthos. Door beide werelden met elkaar te<br />
combineren, is een beeld geschetst hoe Anthos zich<br />
ook in de toekomst kan blijven onderscheiden als een<br />
servicegerichte organisatie die met een veranderende<br />
personele samenstelling voor een optimale en<br />
efficiënte belangenbehartiging zorg blijft dragen.<br />
Henk Westerhof<br />
Voorzitter
Markttoegang<br />
Landen worden steeds kritischer op het gebeid van<br />
plantgezondheid. Ziektetoleranties worden<br />
aangescherpt en inspecties op zendingen leiden tot<br />
een verhoogd risico op afkeuringen. Het beleid van<br />
Anthos is erop gericht om bij derde landen<br />
vertrouwen te wekken in de Nederlandse<br />
keuringssystematiek en garanties te bieden met een<br />
geborgd systeem van Tracking & Tracing.<br />
Om zoveel mogelijk rust te creëren aan het<br />
fytosanitaire front hecht Anthos groot belang aan<br />
bilaterale protocollen, waarin met landen afspraken<br />
zijn gemaakt over de ziektetoleranties voor de<br />
verschillende gewassen en de wijze waarop de<br />
inspecties worden uitgevoerd. Voorbeelden van<br />
zulke programma’s zijn de pre-clearance<br />
programma’s voor de VS en Canada en de<br />
veldinspecties die door de Plantenziektekundige<br />
Diensten uit Japan, China, Taiwan en Zuid-Korea in<br />
Nederland worden uitgevoerd. De totale kosten van<br />
al deze internationale programma’s bedroegen zo’n<br />
1,3 miljoen euro die door Anthos en de aan Anthos<br />
verbonden stichtingen gefinancierd worden.<br />
Ondanks het lelie-protocol stond de fytosanitaire<br />
stabiliteit met Taiwan ter discussie. Vanwege<br />
COVID-19 kon Taiwan zelf de jaarlijkse audit in<br />
Nederland niet uitvoeren. Om die reden heeft men de<br />
NVWA verzocht daarvoor zorg te dragen. De relatie<br />
met Taiwan bekoelde toen uit de NVWA-audit bleek<br />
Markttoegang<br />
dat kwekers in Nederland het ‘Growers Sanitation<br />
System’ uit het protocol niet hadden opgevolgd.<br />
Daarmee kwam de export onder druk te staan. De<br />
vraag rees of het sanitation system niet uit het<br />
protocol geschrapt moest worden en dat in plaats<br />
daarvan alleen zendingen konden worden<br />
geëxporteerd op basis van de visuele nul-norm voor<br />
PlAMV. Koortsachtig overleg tussen Anthos en LNV<br />
leidde ertoe dat de sanitation-eis niet is geschrapt.<br />
Om nieuwe problemen bij de oogst <strong>2021</strong> en het<br />
exportseizoen 2022 te voorkomen, heeft Anthos<br />
namens de exporteurs een oproep uitgestuurd<br />
richting leliekwekers om de betreffende spelregels<br />
wél na te leven.<br />
Naast het Taiwan dossier, heeft Brexit voor de<br />
nodige kopzorgen gezorgd. In één jaar tijd zijn<br />
daarover meer dan dertig nieuwsbrieven verstuurd.<br />
Het beleid van het VK was weinig consistent en<br />
leidde tot veel onzekerheden. Enkele ‘highlights’:<br />
De invoering van het pre-exportcertificaat voor<br />
producten uit andere EU-lidstaten bracht de<br />
gemoederen in beweging. Het gebruik ervan werd<br />
verplicht gesteld in die gevallen waarin de eisen van<br />
het VK strikter zijn dan de Europese fytosanitaire<br />
regelgeving óf als er teeltgaranties moeten worden<br />
afgegeven óf als aangetoond moet worden dat<br />
producten uit een land of gebied afkomstig zijn dat<br />
vrij is van een bepaalde ziekte. Deze maatregel<br />
leidde tot veel turbulentie bij het bedrijfsleven.<br />
Overleg tussen Anthos, de NVWA en het ministerie<br />
van LNV heeft ervoor gezorgd dat voor een breed<br />
assortiment producten uit België en Denemarken ter<br />
vervanging van het pre-exportcertificaat kon worden<br />
volstaan met een algemene ‘landvrij-verklaring’. Voor<br />
andere landen (o.a. Duitsland, Italië) is die<br />
mogelijkheid ook onderzocht, maar dat heeft niet het<br />
gewenste resultaat opgeleverd;
Bij de export van bloembollen, bolbloemen en vaste<br />
planten kwam meer papierwerk op het Nederlandse<br />
bedrijfsleven af, omdat ze hun afnemers moeten<br />
faciliteren bij het verstrekken van een attest<br />
van oorsprong. Daarmee kunnen de producten vrij<br />
van invoerrechten worden geïmporteerd. Na overleg<br />
met de douane heeft Anthos bereikt dat het<br />
plantenpaspoort als onderliggend bewijs kan dienen<br />
voor het attest. Met die oplossing is een zware<br />
administratieve lastenverzwaring voor het<br />
bedrijfsleven voorkomen;<br />
Nadat het VK een verscherpt beleid op Xylella had<br />
afgekondigd, heeft overleg tussen Anthos, het<br />
ministerie van LNV en de NVWA ertoe geleid dat het<br />
VK zijn eisen in lijn heeft gebracht met de<br />
EU-wetgeving. Daardoor kan met het<br />
EU-plantenpaspoort worden aangetoond dat de<br />
producten afkomstig zijn uit een Xylella-vrij gebied;<br />
Het VK had aangekondigd dat de importinspecties<br />
van o.a. bloembollen en boomkwekerijproducten<br />
vanaf 1 juni zouden verschuiven van de ‘Place of<br />
Destination’ naar de ‘Border Control Posts’. Het<br />
besluit is vervolgens tweemaal uitgesteld: eerst naar<br />
1 januari 2022 en daarna naar 1 juli 2022. Over de<br />
effecten daarvan zijn de leden geadviseerd en<br />
geïnformeerd;<br />
Bij vooral de postorderbedrijven bestond zorg over<br />
het voornemen van het VK om het aanbrengen van<br />
het VK-plantenpaspoort in een EU-lidstaat niet meer<br />
toe te staan. De maatregel is later uitgesteld tot 30<br />
juni 2022. Anthos heeft richting het VK bepleit om<br />
ook nadien die mogelijkheid te blijven bieden;<br />
Het aanvragen van Cites-invoervergunningen heeft<br />
grote logistieke problemen veroorzaakt door de lange<br />
wachttijden die de Engelse Cites-autoriteit (APHA)<br />
hanteerde bij de afgifte van vergunningen. Anthos<br />
heeft hiertegen gereclameerd. In een reactie daarop<br />
heeft APHA gemeld dat men door de gevolgde<br />
procedures een goed inzicht heeft gekregen in de<br />
productstromen en dat men met die kennis het beleid<br />
in volgende jaren daarop zal afstemmen.<br />
Daarnaast is toegezegd om nauwe contacten te<br />
zullen onderhouden met de Nederlandse<br />
Cites-instanties, zodat in geval van urgente<br />
problemen snel geacteerd kan worden.<br />
Taiwan en het VK hebben op het gebied van<br />
markttoegang veel tijd van Anthos gevraagd.<br />
Daarnaast moesten er in sommige landen (o.a. Peru,<br />
Zuid-Korea, Rusland, China) brandjes worden<br />
geblust. Het onderhouden van de contacten met<br />
USDA/APHIS en CFIA in het kader van de pre<br />
clearance programma’s is ‘business as usual’. Het<br />
belang ervan is echter groot omdat dit programma<br />
het fundament is voor de succesvolle export van<br />
bloembollen en vaste planten naar Noord-Amerika.<br />
Anthos is samen met de BKD, de NVWA en een<br />
drietal leliehandelsbedrijven in 2020 een tweejarige<br />
pilot ‘Horizontaal Toezicht’ gestart. In het kader<br />
daarvan voert de BKD gedurende het<br />
verwerkingsproces audits van de bedrijfsprocessen<br />
uit, vinden onaangekondigde, steekproefsgewijze<br />
controles plaats en analyseert de BKD de door de<br />
bedrijven aangeleverde data. Bedrijven hoeven geen<br />
partijen meer aan te bieden voor exportinspecties,<br />
waarvoor ze zelf verantwoordelijk zijn. Deze<br />
werkwijze leidt niet direct tot een verlaging van de<br />
keuringskosten, maar het levert bedrijven belangrijke<br />
logistieke voordelen op. Tijdens de evaluatie na het<br />
eerste jaar is door alle betrokkenen tevredenheid<br />
geuit over het verloop van de pilot. Tevens zijn twee<br />
nieuwe deelnemers toegetreden.
Afzetbevordering<br />
Langs de weg van iBulb draagt Anthos zorg voor de<br />
wereldwijde promotie van bloembollen, bolbloemen,<br />
bollen-op-pot en het gebruik van bloembollen in<br />
openbare ruimtes. Daarnaast worden<br />
promotieprogramma’s uitgevoerd voor vaste planten,<br />
tuinrozen en de Groene Stad.<br />
Bloembollen en bolbloemen zijn seizoensgebonden<br />
en mede om die reden is het belangrijk om de<br />
consument tijdig te informeren over het<br />
aankoopmoment. Dat doel wordt bereikt met de inzet<br />
van een omvangrijk nationaal en internationaal<br />
medianetwerk waaraan zo’n 120 persberichten in 12<br />
verschillende talen zijn verstuurd. Die berichten<br />
worden rijkelijk geïllustreerd met de nieuwste<br />
(trend)fotografie, die terug te vinden is in de<br />
MediaFiler.<br />
Afzetbevordering<br />
Anthos ontvangt voor een periode van 3 jaar<br />
(2020-2022) een Europese subsidie van in totaal 1,9<br />
miljoen euro waarmee 80% van een grote<br />
publiciteitscampagne in de Verenigde Staten wordt<br />
gefinancierd; de resterende 20% wordt door Anthos<br />
bijgedragen. Het programma richt zich op het creëren<br />
van awareness en het vergroten van de kennis over<br />
het gebruik van bolbloemen (tulpen, lelies) en<br />
bloembollen voor tuingebruik. Door COVID-19 kon<br />
het tulpenevenement in San Francisco niet doorgaan.<br />
Als alternatief is een campagne ontwikkeld op social<br />
media waarmee een zeer hoog bereik is behaald. In<br />
de campagnes voor lelies en het tuingebruik van<br />
bloembollen wordt ook veelvuldig gebruik gemaakt<br />
van social media en de inzet van influencers.<br />
In Finland en Zweden zijn de campagnes voortgezet<br />
om de verkopen van lokaal geproduceerde tulpen en<br />
bollen-op-pot (hyacinten, tête-à-tête) te stimuleren.<br />
De campagne wordt gefinancierd uit de extra heffing<br />
die betaald wordt door de exporteurs en hun<br />
afnemers. Voor Zweden was daarvoor een budget<br />
van 185.000 euro beschikbaar en voor Finland<br />
105.000 euro. De campagnes blonken uit in<br />
creativiteit en originaliteit en hadden een hoog bereik<br />
onder de Zweedse en Finse bevolking.<br />
Een zeer succesvolle campagne is Bulbs4Kids. In<br />
<strong>2021</strong> hebben 2250 scholen in Nederland, Duitsland,<br />
Verenigd Koninkrijk, Canada, Zweden en Frankrijk<br />
zich ingeschreven voor een bollenpakket met<br />
lesmateriaal over het gebruik van bloembollen. Deze<br />
campagne is belangrijk om jongeren<br />
bloembollenkennis bij te brengen en het genereert<br />
publiciteit, vooral in lokale kranten.<br />
In Japan hebben Len Alkemade en Isao Kaneto hun<br />
ideeën voor de leliecampagne ‘Lovelilly’ aan de<br />
Japanse Mixed Committee gepresenteerd. In de<br />
commissie hebben vertegenwoordigers van het<br />
Nederlandse en Japanse bedrijfsleven zitting. De<br />
commissie beoordeelt de plannen inhoudelijk en<br />
besluit over de financiering ervan. In <strong>2021</strong> bedroeg<br />
het totale promotiebudget ruim 120.000 euro,
waarvan een deel niet kon worden besteed omdat<br />
sommige activiteiten vanwege COVID-19 gecanceld<br />
moesten worden. Ook dit budget wordt opgebracht<br />
door een vrijwillige heffing die de exporteurs en hun<br />
Japanse afnemers afdragen. De nieuwe<br />
promotiecampagne wordt doorgaans gepresenteerd<br />
tijdens een grote bijeenkomst op de Nederlandse<br />
ambassade waar het Japanse en Nederlandse<br />
sierteeltbedrijfsleven in groten getale aanwezig is. Als<br />
gevolg van COVID-19 kon die bijeenkomst ook in<br />
<strong>2021</strong> niet doorgaan.<br />
Anthos heeft een aanvraag ingediend bij de<br />
Europese Commissie voor een EU-subsidie van 1,2<br />
miljoen euro voor de ontwikkeling van<br />
lelie-promotiecampagnes in China, Japan en Taiwan.<br />
Het meer dan 110 pagina’s tellende document<br />
scoorde goed in de beoordeling, maar niet goed<br />
genoeg om de subsidie toegekend te krijgen.<br />
De Groene Stad<br />
De toegevoegde waarde van groen is onomstotelijk<br />
bewezen. Groene steden en dorpen zijn essentieel<br />
om klimaatverandering op te vangen, de biodiversiteit<br />
te herstellen en de gezondheid van de mens te<br />
bevorderen. Door haar deelname aan de stichting De<br />
Groene Stad vervult Anthos nationaal en<br />
internationaal een toonaangevende rol op dit terrein.<br />
Een hoge prioriteit is gegeven aan het genereren van<br />
nieuwe kennis over het belang van groen en de<br />
kennisoverdracht op dat gebied. In <strong>2021</strong> liepen er 14<br />
onderzoeksprojecten in het kader van het<br />
onderzoeksprogramma ‘De Groene Agenda’, zijn er 9<br />
afgerond en zijn er 3 in voorbereiding om voor een<br />
financiële bijdrage van de Topsector Tuinbouw &<br />
Uitgangsmateriaal in aanmerking te komen. Veel van<br />
de nieuwe kennis wordt verwerkt in factsheets, die<br />
gretig aftrek vinden bij overheden en bedrijfsleven.<br />
Daarnaast is er een poster ontwikkeld waarin de<br />
meerwaarde van bomen, vaste planten, bollen en<br />
overig groen in en om gebouwen wordt geïllustreerd.<br />
In <strong>2021</strong> heeft stichting De Groene Stad veel<br />
aandacht geschonken aan de realisatie van een<br />
paviljoen op de Floriade. Hiervoor is samengewerkt<br />
met de ontwerper, Niek Roozen, en het College van<br />
Rijksbouwmeesters. Het paviljoen heeft tot doel om<br />
in combinatie met elf kiosken, die over de Floriade<br />
verspreid zijn, de meerwaarde van groen te<br />
visualiseren. Daarnaast zet de stichting zich samen<br />
met andere partijen in voor een nieuwe uitgave van<br />
de Green City Guidelines. Dit boek zal gepresenteerd<br />
worden op de Floriade en belicht vanuit verschillende<br />
invalshoeken het Floriade-thema ‘Growing Green<br />
Cities”.<br />
Stichting De Groene Stad beschikt over een beperkt<br />
budget en prijst zich dan ook gelukkig met de<br />
EU-subsidie die is toegekend aan de campagne<br />
‘Green Cities Europe’. Deze subsidie is door de<br />
European Nurserystock Association (ENA)<br />
aangevraagd in nauwe samenspraak met<br />
lid-organisaties in dertien bij de ENA aangesloten<br />
landen.<br />
Anthos heeft een belangrijke rol vervult bij het<br />
binnenhalen van de subsidie en iBulb wordt ingezet<br />
bij de uitvoering van het programma in Nederland.
Productonderzoek<br />
Anthos heeft voor de uitvoering van een<br />
onderzoeksprogramma voor bloembollen een<br />
jaarbudget van 230 K beschikbaar. Leden van<br />
Anthos hebben de gelegenheid om<br />
onderzoeksvragen in te dienen, die vervolgens door<br />
de onderzoekscommissie worden beoordeeld.<br />
Daarnaast draagt Anthos uit dit budget bij aan<br />
verschillende PPS-projecten, die deels door het<br />
bedrijfsleven en deels door de overheid worden<br />
gefinancierd.<br />
In <strong>2021</strong> zijn de volgende onderzoeksprojecten<br />
uitgevoerd:<br />
Ethyleenmetingen Er is onderzoek gedaan naar<br />
de ethyleenproductie van tulpen op het moment van<br />
ontvangst door handelsbedrijven. Doel is om vast te<br />
stellen of de uitslag van een ethyleenmeting een<br />
voorspellende waarde heeft voor de daadwerkelijke<br />
uitval later in de bewaring. Gebaseerd op de<br />
opgedane positieve ervaringen in voorafgaande jaren<br />
is besloten om in <strong>2021</strong> meer metingen uit te voeren;<br />
Bloeikracht Dahlia In opdracht van Anthos heeft<br />
BQ Support de groei- en bloeikracht van dahlia’s<br />
onderzocht. Daarvoor is op drie verschillende<br />
teeltlocaties een breed assortiment geplant, waarvan<br />
uiteindelijk 87% tot bloei is gekomen. Het bleek dat<br />
Dickeya de belangrijkste oorzaak van de<br />
tegenvallende bloei was. Het bloeiresultaat op de drie<br />
locaties toonde geen grote verschillen. Een<br />
werkgroep bestaande uit teelt en handel heeft<br />
besloten een vervolgonderzoek door BQ Support uit<br />
te laten voeren;<br />
PPS-project ‘Intermodal transport of<br />
perishables. Anthos participeert in dit project om<br />
vast te stellen aan welke technische voorwaarden<br />
containers moeten voldoen die gebruikt worden voor<br />
het transport van bloembollen per trein naar China;<br />
Zwarte spruiten & Vitale lelieteelt In opdracht<br />
van Anthos heeft WUR bij een aantal<br />
leliehandelsbedrijven een survey uitgevoerd om de<br />
verschillen in verwerking en bewaring van leliebollen<br />
in kaart te brengen en ervaringen te delen met<br />
situaties waarin zwarte spruiten ontstaan.<br />
Het onderzoek heeft geleid tot een aantal adviezen<br />
die aan de leden beschikbaar zijn gesteld;<br />
Alternatief protocol voor heetstook narcis<br />
Anthos heeft financieel bijgedragen aan de<br />
Productonderzoek<br />
ontwikkeling van een alternatief protocol voor de<br />
heetstook van narcissen, dat door Delphy is<br />
ontwikkeld;<br />
Ozon Over de toepassing van Ozon in bewaarcellen<br />
heeft veelvuldig overleg plaatsgevonden tussen<br />
NVWA, KAVB, BKD en Anthos. Ozon heeft voor het<br />
gebruik in bewaarcellen met bloembollen geen<br />
officiële toelating als gewasbeschermingsmiddel en<br />
ook niet als biocide. Anthos en KAVB beraden zich of<br />
een toelatingsaanvraag zal worden ingediend, wat<br />
ruimte biedt voor het verkrijgen van een<br />
overgangsperiode waarin het gebruik wordt<br />
toegestaan. Als dat traject niet wordt ingezet, zal de<br />
NVWA handhavend optreden;<br />
Formaline Op verzoek van een aantal teelt- en<br />
handelsbedrijven wordt onderzocht of het gebruik van<br />
formaline in de verwerking van bloembollen kan<br />
worden toegestaan. Het Ctgb heeft daar een (kleine)<br />
opening voor geboden, maar stelt wel hele strikte<br />
voorwaarden aan het blootstellingsrisico en de<br />
residuwaarden;
Lelieverpakkingen Er is een proef uitgevoerd met<br />
verschillende verpakkingsmaterialen en vulmiddelen<br />
om een optimale kwaliteit van leliebollen in<br />
consumentenverpakkingen te borgen. De resultaten<br />
zijn door Vertify beschikbaar gesteld aan de leden;<br />
Penicillium lelie Er is gestart met een drie jaar<br />
durend onderzoek naar de gevoeligheid van<br />
Penicillium tijdens de bewaring van lelies en naar de<br />
takkwaliteit na opplant in de kas. De eerste resultaten<br />
komen in januari 2022 beschikbaar.<br />
Het is duidelijk geworden dat het Amerikaanse<br />
Research Programma na 56 jaar niet meer in een<br />
behoefte voorziet. Na een inventarisatie bij de leden<br />
van de Research Committee en de leden van het<br />
bestuur van de Stichting Anthos Noord-Amerika is<br />
daarom besloten om het programma per 1 juli 2022<br />
stop te zetten. Het programma stond gedurende 33<br />
jaar onder leiding van Gus de Hertogh, die in 1998<br />
werd opgevolgd door Bill Miller. Het<br />
onderzoeksprogramma heeft een waardevolle<br />
bijdrage geleverd aan de afzet en kwaliteit van<br />
bloembollen, bolbloemen en vaste planten in<br />
Noord-Amerika. Het besluit om te stoppen is<br />
ingegeven door het feit dat door het proces van<br />
schaalvergroting bij de exporteurs en hun afnemers<br />
de bedrijven meer zelfvoorzienend zijn geworden in<br />
het ontwikkelen van nieuwe kennis over<br />
productietechnieken en assortiment.<br />
Internationaal<br />
belaalingsverkeer<br />
Een nieuw thema op de Anthos-agenda heeft<br />
betrekking op het internationale betalingsverkeer.<br />
Vooral de exporteurs op Rusland zijn geconfronteerd<br />
met een verscherpt toezicht. Dat was een gevolg van<br />
de poortwachtersfunctie die de banken vervullen op<br />
basis van de Wet ter voorkoming van witwassen en<br />
financieren van terrorisme (Wwft). Om die reden<br />
verplicht de bank het bedrijfsleven om transparantie<br />
te bieden in de goederen- en betaalstromen met zijn<br />
afnemers. Om daaraan te kunnen voldoen, moet een<br />
bedrijf een strikte onderzoekplicht volgen naar<br />
entiteiten die bij een transactie betrokken zijn.<br />
Anthos heeft steeds bepleit dat derde betalingen niet<br />
automatisch geassocieerd moeten worden met<br />
witwaspraktijken, omdat die ook het gevolg kunnen<br />
zijn van gangbare handelspraktijken. Ook is niet altijd<br />
duidelijk waaraan bedrijven moeten voldoen in relatie<br />
tot hun onderzoekplicht; wat wordt er van hen<br />
verwacht en hoe diepgaand moet zo’n onderzoek<br />
zijn? In het licht daarvan heeft Anthos de volgende<br />
acties ingezet:
Duurzaamheid &<br />
Kwaliteit<br />
Er is een onderzoek onder de Anthos-leden<br />
uitgevoerd door het Risk Consultancy bureau<br />
Proximities dat geresulteerd heeft in een ‘normbeeld’<br />
dat inzicht heeft gegeven in de gangbare betaal- en<br />
goederenstromen in de bloembollen- en<br />
boomkwekerijsector. Het rapport is beschikbaar<br />
gesteld aan de leden en de resultaten zijn gedeeld<br />
met de Rabobank;<br />
Er is een drietal entiteiten gescreend, die betrokken<br />
zijn bij Russische transacties. Doel daarvan was om<br />
inzicht te krijgen in de werking van een<br />
screeningsprocedure en om vast te stellen of de<br />
uitkomsten in lijn lagen met andere waarnemingen;<br />
Anthos heeft een protocol opgesteld voor de leden<br />
dat hun handvatten biedt bij transacties met<br />
afnemers c.q. derden die bij een transactie betrokken<br />
zijn;<br />
In opdracht van Anthos heeft Proximities een<br />
Handleiding Cliëntenonderzoek opgesteld die<br />
informatie geeft over de te volgen<br />
screeningprocedure. Het tijdrovende aspect van zo’n<br />
onderzoek gecombineerd met de complexiteit ervan,<br />
heeft ertoe geleid dat Anthos de mogelijkheid<br />
onderzoekt of zo’n dienst met de inzet van een<br />
gespecialiseerd bureau aan de leden kan worden<br />
aangeboden.<br />
De leden zijn via de nieuwsbrieven over de genomen<br />
acties geïnformeerd. Daarnaast is er een tweetal<br />
webinars georganiseerd in nauwe samenwerking met<br />
Proximities en de Rabobank.<br />
Op 1 januari is het Platform Duurzame Handel<br />
Bloembollen & Vaste Planten verder gegaan als de<br />
stichting Sustainable Suppliers of Horticultural Quality<br />
Products (de stichting SuSu). De stichting Keurmerk<br />
Bloembollen Holland (SKBH) is hierin opgegaan. Het<br />
College van Deskundigen is vervangen door een<br />
bestuur. Door hun deelname aan de stichting kunnen<br />
de deelnemers zich op het gebied van duurzaamheid<br />
en kwaliteit in de consumentenmarkt onderscheiden.<br />
Internationaal<br />
betalingsverkeer<br />
Duurzaamheid &<br />
Kwaliteit<br />
Voor de in Nederland gekweekte producten is de<br />
ambitie om in 2022 75% en in 2024 uitsluitend nog<br />
gecertificeerde bloembollen en vaste planten te<br />
verhandelen. Om hierbij op koers te blijven, brengen<br />
deelnemers het belang van duurzaamheid bij hun<br />
afnemers onder de aandacht. Belangrijk is dat de<br />
kwekers goed betrokken blijven bij de activiteiten van<br />
de stichting. Om dat doel te bereiken wordt<br />
regelmatig kwekersnieuwsbrief uitgestuurd; vanwege<br />
COVID-19 kon evenals in 2020 geen fysieke<br />
bijeenkomst worden georganiseerd. Het percentage<br />
gecertificeerde kwekers groeide verder. In oktober<br />
hadden 281 bloembollenkwekers een certificaat voor<br />
MPS-ABC. Gezamenlijk waren ze goed voor 13.450<br />
hectare. Bij GlobalG.A.P. lag dit aantal op 168, goed
voor 6.670 hectare. Bij On the Way to PlanetProof<br />
waren 13 bollenkwekers aangesloten. Voor de vaste<br />
planten groeide het aantal deelnemende kwekers<br />
aan MPS-ABC naar 293 (areaal 934 hectare), aan<br />
GlobalG.A.P. naar 50 (areaal 144 hectare) en aan<br />
PlanetProof naar 10 kwekers van vaste planten.<br />
Ondanks deze positieve cijfers werd opnieuw een<br />
rapport gepubliceerd door Pesticide Action Network<br />
(PAN) over geconstateerde residuwaarden op<br />
bloembollen. Anthos heeft naar aanleiding daarvan<br />
met PAN contact opgenomen, temeer omdat het om<br />
slechts één verpakking ging, er geen verboden<br />
middelen zijn gevonden, terwijl publicitair die indruk<br />
wel werd gewekt. Oplettendheid blijft daarom<br />
geboden omdat vergelijkbare acties in de toekomst<br />
niet moeten worden uitgesloten.<br />
De deelnemende handelsbedrijven hadden zichzelf<br />
eerder als doel gesteld te certificeren volgens<br />
Florimark Good Trade Practice (Florimark GTP) of<br />
een minimaal vergelijkbaar certificaat. Voorjaar <strong>2021</strong><br />
is dit doel bereikt. Naast traceerbaarheid en<br />
transparantie voldoen de deelnemers van de stichting<br />
hiermee aan criteria op het gebied van kwaliteit,<br />
milieu en personeel. Ook samenwerking in de keten<br />
is onderdeel van Florimark GTP.<br />
De activiteiten van de stichting Keurmerk<br />
Bloembollen Holland in relatie tot de kwaliteit van het<br />
product op het punt van verkoop zijn door de stichting<br />
SuSu overgenomen. Om die reden heeft BQ Support<br />
in 2020/<strong>2021</strong> de Mystery Shopping op<br />
voorjaarsbloeiende bolgewassen uitgevoerd bij<br />
verkooppunten in Duitsland, Polen en Frankrijk. In<br />
totaal zijn er 26 retailers bezocht waar 275<br />
verpakkingen zijn aangekocht van zowel deelnemers,<br />
als niet-deelnemers aan de stichting. Met de<br />
bloeibaarheid is het over het algemeen goed gesteld<br />
gelet op het feit dat zowel voor de tulp, de narcis als<br />
de hyacint een gemiddeld bloeiresultaat werd<br />
gehaald van 91%.<br />
Voor de deelnemers aan de stichting lag dat<br />
percentage op 94% en voor niet-deelnemers iets<br />
lager met 89%. Met de soortechtheid was het<br />
aanmerkelijk minder goed gesteld: 76% voor de<br />
deelnemers en 53%(!) voor de niet-deelnemende<br />
bedrijven. De belangrijkste kwaliteitsproblemen<br />
richten zich op bloemknopverdroging en fusarium. De<br />
opplantmonsters waren te bezichtigen op de<br />
proeftuin bij de BKD en daarnaast worden de<br />
deelnemers zowel individueel, als in groepsverband<br />
over de resultaten geïnformeerd.<br />
Arbeid<br />
Anthos is werkgeverspartij voor de bloembollen-cao<br />
en gezamenlijk met een aantal organisaties ook voor<br />
de cao-open teelten. Door haar deelname aan de<br />
Bloembollenacademie is de organisatie nauw<br />
betrokken bij scholingsvraagstukken in de<br />
bloembollensector. Daarnaast neemt Anthos deel<br />
aan de stichting Colland Arbeidsmarktbeleid.<br />
De cao voor de bloembollengroothandel liep op 1 juli<br />
<strong>2021</strong> af. De onderhandelingen zijn gevoerd door de<br />
werkgeversdelegatie bestaande uit twee<br />
directieleden van bij Anthos aangesloten bedrijven en<br />
de directeur van Anthos. De delegatie wordt<br />
ondersteund door de regiegroep waarin een tiental<br />
bedrijven zitting hebben. Feitelijk stelt deze<br />
werkgroep de koers voor een nieuw af te sluiten cao<br />
vast.
Na twee moeizaam verlopen onderhandelingsronden<br />
met de vakbonden heeft Anthos een eindbod<br />
neergelegd. Dat is door de bonden ter goedkeuring<br />
aan hun achterbannen voorgelegd die er na enige<br />
bedenktijd mee hebben ingestemd. De looptijd van<br />
de nieuwe cao bedraagt twee jaar waarin een<br />
structurele loonsverhoging over die looptijd is<br />
afgesproken van in totaal 3,55%. Naar rato van de<br />
omvang van het dienstverband ontvangen<br />
werknemers die op 1 december <strong>2021</strong> in dienst zijn,<br />
een eenmalige bruto uitkering van 200 euro. Tevens<br />
is overeengekomen dat de seniorenregeling wordt<br />
gecontinueerd. Deze regeling stelt de werknemer in<br />
staat 20% minder te gaan werken met behoud van<br />
90% van het loon. Om de seniorenregeling<br />
gedurende de looptijd van deze cao in stand te<br />
kunnen houden, zal de afdracht aan het Fonds<br />
Colland Arbeidsmarkt met 0,2% worden verhoogd.<br />
Zowel Anthos als de vakbonden willen gezond en<br />
veilig werken bevorderen en werkgevers en<br />
werknemers stimuleren tot een leven lang<br />
ontwikkelen. Duurzame inzetbaarheid start bij de<br />
betreding van de arbeidsmarkt en eindigt bij<br />
pensionering. Het gezamenlijke doel is dat zo gezond<br />
en inzetbaar mogelijk te doen. In het kader van het<br />
project #kenniskracht gaan cao-partijen in de looptijd<br />
van de cao onderzoeken of gezamenlijk<br />
hulpmiddelen (tools) ontwikkeld kunnen worden voor<br />
bedrijven en werknemers ter ondersteuning van het<br />
maken van afspraken over functieverlichting, het<br />
gebruik van RVU-vrijstelling en verlofsparen.<br />
Digitalisering<br />
Digitaliseringsvraagstukken hebben voor Anthos een<br />
hoge prioriteit, omdat er steeds hogere eisen aan het<br />
bedrijfsleven worden gesteld op het gebied van<br />
Tracking & Tracing. Bovendien leidt de digitalisering<br />
van de keten tot belangrijke efficiencyvoordelen voor<br />
alle ketenpartijen.<br />
In het Sectorplatform Bloembollen heeft Anthos<br />
veelvuldig aangedrongen om concrete stappen te<br />
nemen die moeten leiden tot een efficiëntere en<br />
effectievere inrichting van de bloembollenketen. Om<br />
die doelstelling te verwezenlijken is het van belang<br />
dat de levering gepaard gaat met de juiste en<br />
volledige informatie van teeltpartijen bij levering aan<br />
de handel. De praktijk wijst uit dat die informatie vaak<br />
onvolledig of foutief is, waardoor handelsbedrijven bij<br />
ontvangst en verwerking in het ketenregister met<br />
grote problemen worden geconfronteerd. Voor de<br />
handelsbedrijven in de droogverkoop leidt dat er zelfs<br />
toe dat aansluiting op het ketenregister tot<br />
onoverkomelijke problemen leidt.<br />
Het Sectorplatform onderschrijft het belang van<br />
digitalisering, maar om uiteenlopende redenen zijn<br />
alleen Anthos, BKD en CNB de kar gaan trekken,<br />
zowel financieel, alsook in de ontwikkeling van de<br />
digitale keten. Uitgangspunt is dat EDI-Connect het<br />
platform wordt dat het berichtenverkeer per transactie<br />
afhandelt en zorgdraagt voor de validatie van het<br />
leveringsbericht. Tevens is afgesproken dat een<br />
portal wordt ontwikkeld voor telers die niet over een<br />
softwarepakket beschikken.<br />
De initiatieven van Anthos over de digitalisering van<br />
de bloembollenketen worden<br />
door het bestuur<br />
Boomkwekerijproducten met<br />
belangstelling gevolgd. Ook in Arbeid<br />
de boomkwekerijsector heeft<br />
dat thema een hoge prioriteit,<br />
o.a. in relatie tot registratie, het<br />
gebruik van coderingen en de<br />
digitale koppeling met de<br />
kwaliteitsnormen. Dit laatste<br />
thema is door Anthos ook<br />
ingebracht bij de European<br />
Nurserystock Association.<br />
Digitalisering
Wat verder ter<br />
tafel kwam<br />
Anthos heeft een gevelbordje aan de leden<br />
beschikbaar gesteld, waarmee zichtbaar kan worden<br />
gemaakt dat een bedrijf lid is van de organisatie.<br />
Als gevolg van COVID-19 kon de<br />
Eindejaarbijeenkomst opnieuw niet doorgaan. Ook<br />
andere bijeenkomsten konden niet ‘live’ worden<br />
bijgewoond, incl. de algemene ledenvergadering. Als<br />
alternatief zijn veel digitale bijeenkomsten gehouden,<br />
o.a. over ‘New Retail’ en ‘High Tech, High Touch’.<br />
Anthos heeft een positief resultaat van 170.000<br />
euro gerealiseerd, welk bedrag in zijn geheel aan de<br />
leden is gerestitueerd.<br />
Het inkoop Collectief, waar veel leden bij zijn<br />
aangesloten, is gestart met de inkoop van energie<br />
voor het kalenderjaar 2024.<br />
De bloembollen-leden hebben de exportstatistiek<br />
over de kalenderjaren 2015 t/m 2020 ontvangen.<br />
Na 20 jaar trouwe dienst is Ineke Moolenaar op 31<br />
december met pensioen gegaan. Zij was<br />
verantwoordelijk voor de incasso activiteiten en het<br />
bewaken van de internationale verkoopvoorwaarden.<br />
Per 1 januari 2022 zijn deze activiteiten<br />
ondergebracht bij Bierens Incasso Advocaten.<br />
Zowel voor de bloembollen- als boomkwekerijleden<br />
is een conjunctuurenquête gehouden om inzicht te<br />
krijgen in de economische ontwikkelingen en<br />
verwachtingen bij de leden. De resultaten zijn<br />
beschikbaar gesteld aan de deelnemende bedrijven.<br />
De voorzitter van Anthos heeft het bestuur<br />
geïnformeerd over zijn voornemen om in verband<br />
met zijn vervroegde pensionering per 1 maart 2023<br />
terug te treden. In verband daarmee worden er<br />
gesprekken gevoerd over de toekomstige bestuurlijke<br />
en personele inrichting van de organisatie.<br />
Anthos heeft samen met de andere handelskoepels<br />
in de plantaardige sector (VGB, Plantum,<br />
GroentenFruithuis, NAO en AVAG) onder de naam<br />
PlantNet International een nieuw platform ontwikkeld.<br />
Dit samenwerkingsverband is verantwoordelijk voor<br />
de boven-sectorale belangenbehartiging van de<br />
onderliggende sectoren.<br />
Langs de weg van PlantNet International worden<br />
gesprekken gevoerd met het ministerie van LNV en<br />
de NVWA over op handen zijnde retributies, die tot<br />
een aanzienlijke lastenverzwaring voor het<br />
bedrijfsleven leiden. Daarnaast staat het<br />
capaciteitsvraagstuk van het Derde Landenteam van<br />
de NVWA hoog op de agenda.<br />
Mevrouw van der Drift en de heren de Vries,<br />
Bogaards en Vink zijn alle herbenoemd tot lid van het<br />
Algemeen Bestuur en de respectievelijke Besturen<br />
Bloembollen en Boomkwekerijproducten.
Het Bestuur Boomkwekerijproducten heeft een<br />
voorstel voorbereid om de contributieheffing voor de<br />
boomkwekerijleden aan te passen, o.a. door voor de<br />
grotere bedrijven een viertal hogere staffels toe te<br />
voegen.<br />
Het Bestuur Boomkwekerijproducten heeft een<br />
eerste oriëntatie laten uitvoeren om vast te stellen of<br />
ter bevordering van de afzet van<br />
boomkwekerijproducten een consumentencampagne<br />
kan worden ontwikkeld. Het initiatief wordt positief<br />
beoordeeld en de vervolgstap is om met<br />
marktpartijen te overleggen om het draagvlak te<br />
meten.<br />
Het Bestuur Boomkwekerijproducten heeft zijn<br />
jaarlijkse overleg met de directie van Naktuinbouw<br />
gevoerd. Het Bestuur Bloembollen heeft een<br />
presentatie van de BKD-directeur gehad om inzicht te<br />
krijgen in de kostentoerekening van de BKD over de<br />
verschillende activiteiten die voor teelt en handel<br />
worden uitgevoerd.<br />
Het Bestuur Boomkwekerijproducten heeft een<br />
voorstel ontwikkeld dat moet leiden tot een<br />
aanpassing van de AM-teeltverordening. De LTO<br />
Vakgroep steunt het voorstel niet, maar desondanks<br />
gaat Anthos hierover het overleg aan met<br />
Naktuinbouw.<br />
Het was gebruikelijk dat de<br />
gewasbeschermingsdiscussie gevoerd werd door de<br />
producentenorganisaties. Door tussenkomst van het<br />
Sectorplatform Bloembollen is een nieuwe werkgroep<br />
opgericht waar de hele bloembollenketen samen met<br />
vertegenwoordigers uit de<br />
gewasbeschermingsindustrie in vertegenwoordigd is.<br />
De werkgroep heeft de belangrijkste knelpunten in<br />
beeld gebracht en onderzoeksvoorstellen<br />
geformuleerd die bij moeten dragen aan de door de<br />
sector gestelde doelstellingen inzake het<br />
middelengebruik.<br />
Anthos heeft voor de bloembollensector de NVWA<br />
verzocht om de Basisnormen Bloembollen in te<br />
trekken. De NVWA is bereid daar medewerking aan<br />
te verlenen mits er heldere afspraken kunnen worden<br />
gemaakt over de implementatie daarvan.<br />
Anthos is kennispartner in de PIB Roemenië,<br />
waarin een aantal bedrijven in de bloembollen- en<br />
boomkwekerijsector participeren. Onder de vlag van<br />
het Groene Stad-thema zijn in Roemenië contacten<br />
gelegd die ertoe geleid hebben dat de deelnemende<br />
bedrijven belangrijke handelscontacten konden<br />
leggen waarmee commerciële voordelen zijn<br />
behaald.<br />
Wat verder ter<br />
tafel kwam
Royal<br />
Anthos<br />
Weeresteinstraat 10, 2181 GA HILLEGOM<br />
Postbus 170, 2180 AD HILLEGOM<br />
Tel +31 (0)252 535 080<br />
Fax +31 (0)252 535 088<br />
E-mail secretariaat@anthos.org