HCA_014_Beeldverslag_19|20_FINALflipbook

haagsecultuuracademie.nl
een beeldverslag
2019|20

2 haagsecultuuracademie.nl 2019|20

De Haagse CultuurAcademie is een programma van
CultuurSchakel. Doel is om een krachtige impuls te geven aan
de diversiteit en kennisdeling van de culturele sector door
te investeren in een programma en netwerk van
young professionals. Het initiatief sluit aan bij het gemeentelijke
beleid om diversiteit en inclusie te vergroten.

Voorwoord
De Haagse CultuurAcademie is een netwerkprogramma
voor young professionals, die al werken of graag willen
werken in de Haagse cultuursector. Werken aan diversiteit
vraagt om een duurzame aanpak en om een investering
in tijd en middelen. CultuurSchakel en theater De Vailliant
richtten daarom in 2018 de Haagse CultuurAcademie
(HCA) op. Een belangrijk doel van de HCA is het stimuleren
van een personeelsbestand dat de verschillende
bewonersgroepen in Den Haag beter weerspiegelt.
sprekers, voorstelling of tentoonstelling.
Van november 2019 tot en met
december 2020 bood het programma
een kennismaking, gevolgd door een
officiële start op het Haagse stadhuis,
werksessies op steeds wisselende
locaties, tussentijdse evaluatie en een
online afsluiting voorafgegaan door
een creatief on site videoproject.
Na de wervelende pilot in 2018 kreeg de
HCA in het najaar van 2019 een vervolg.
Met deze tweede groep Haagse young
professionals onderzochten we het
culturele aanbod van de stad in relatie
tot de stad en bespraken we actuele
onderwerpen die in de kunst en de stad
leven. In samenwerking met de culturele
instellingen, gastsprekers en coaches
gaf de HCA ‘brandstof’, zodat iedere
deelnemer persoonlijk groeide en het
netwerk zich verder kon ontwikkelen.
Daarbij was de uitwisseling van kennis
en samenwerking met elkaar én de
culturele instellingen van groot belang.
De HCA-pijlers Ervaren, Reflecteren,
Verdiepen en Verbinden kwamen weer
tot uitdrukking in het programma van
deze tweede editie.
Het programma
Het programma werd samengesteld door
projectleider Lisa Walcott en adviseur
Sylvia Dornseiffer met inbreng van de
deelnemers en culturele organisaties.
De deelnemers bereidden zich op iedere
werksessie voor met beleidsstukken
en informatie over gastorganisatie,
Net nadat de deelnemers waren
gestart een band te smeden, sloeg de
wereldwijde COVID-19 crisis in als een
bom. Verschillende ad hoc maatregelen
die de cultuursector troffen hadden
ook hun weerslag in het verloop van
het programma. Het leidde tot een
opschorting van het reguliere schema
en voortzetting via Zoom en rondom
de zomer op gepaste afstand live in
de oer-Haagse Paleistuin. Op diverse
gelegenheden moest HCA schakelen in
de opzet van de werksessies. Het was
een spannende tijd die flexibiliteit en
commitment van alle betrokkenen vergde.
De groep bezocht de voorstellingen
Vers van de Pers in Diligentia, Othello in
de Koninklijke Schouwburg, Shakti in
Korzo theater en de tentoonstellingen
Delfts Blauw (Kunstmuseum) en Zaal 8
(Mauritshuis). Daarnaast boden theater
De Vaillant, het Koorenhuis en het Haagse
Museum voor Beeld & Geluid een fijne
bedding voor kennismakingen, interviews,
workshops en videopresentaties.
Hiermee hebben zowel betrokken
organisaties en deelnemers hun horizon
weer verbreed.
5 haagsecultuuracademie.nl 2019|20

Veldinterviews, slotbijeenkomst en
digitale ontwikkelingen
Tijdens het tweede deel van het programma hebben
de deelnemers zich op eigen verzoek verdiept in
de actualiteit Black Lives Matter. Met een culturele
organisatie van hun keuze gingen zij in gesprek aan
de hand van het thema “Wat is de impact van
#BLM op jouw organisatie?” In bredere zin, was ook
dit een bijdrage aan het agenderen van diversiteit
& inclusie in de sector op het niveau van directie en
hoofden.
De interviews, voorbereid onder begeleiding van
onderzoeksjournaliste Zoë Papaikonomou, vormden
de inspiratie voor een minidocumentaire, waarin de
deelnemers hun creatieve uiting presenteerden.
Dit varieerde van gedicht tot “museumobject” tot
audiopublicatie. Op de afsluiting 15 december
2020 ging de minidocumentaire in première, waarin
beeldimpressies van de presentaties, reflecties en
herkenningsmomenten tot een geheel gesmeed zijn.
Geheel in lijn met het COVID-19 tijdperk heeft
HCA door social media campagnes als #hcagottalent
en een galerij van de Young professionals op de
HCA website, ingezet op het ontwikkelen van haar
digitale gezicht. Met daarnaast het verder uitbreiden
van “Verhalen en ervaringen” en bestendiging van
het HCA Kennisdossier. We zagen daardoor ook een
groeiende belangstelling op Facebook, Instagram
en LinkedIn voor het HCA-initiatief. Voorts verschenen
tijdens deze jaargang drie nieuwsbrieven en dit
eindverslag. Ook werd een nieuwe traditie voortgezet
door het uitreiken van de jaarlijkse award:
de HCA Pluim.
Steungevers
Deze tweede editie werd mogelijk gemaakt door
subsidie van de Gemeente Den Haag, Fonds 1818,
het Prins Bernhard Cultuurfonds en bijdragen van
CultuurSchakel, Zuiderstrandtheater, theaters
Diligentia & PePijn, Mauritshuis en Kunstmuseum
Den Haag. Daarnaast hebben de volgende
organisaties hun medewerking verleend:
Art-S-Cool, Het Nationale Theater, iAfrica Filmfestival,
het Koorenhuis, Korzo theater, Museum voor Beeld &
Geluid Den Haag, NEST en theater De Vaillant. Wij
zijn alle organisaties dankbaar voor de betrokkenheid
en ondersteuning.
Tot slot danken wij in het bijzonder CultuurSchakel
voor het bieden van een veilige en solide thuisbasis
voor de Haagse CultuurAcademie.
Lisa Walcott & Sylvia Dornseiffer
2019|20 haagsecultuuracademie.nl 6

Even voorstellen ...
Audrey Mussoni
Fariël Riasatali
Frandjescka Balootje
Niek te Stroete
Susi Mosis
Tom Dello
Organisatie
Haagse
CultuurAcademie
Sangie Nutbey
Lisa Walcott
projectleider HCA
7 haagsecultuuracademie.nl 2019|20

Jessica Riedewald
Mike Kokken
Natalie Fransen
Touba Bouchl
Yasmine Setoe
Yke van der Knaap
Sylvia Dornseiffer
adviseur HCA
Brechje Weerd
projectassistent HCA
Marijn Cornelis
directeur-bestuurder
CultuurSchakel
2019|20 haagsecultuuracademie.nl 8

#1 In het Koorenhuis
25 november 2019
Kennismaken
15.00 Welkom door directeur Sewan Mumcuyan
en Lisa Walcott in het Koorenhuis. Gevolgd
door een bijzondere kennismaking deelnemers
onder begeleiding van Umar Mirza. Het Koorenhuis
faciliteert en initieert culturele, maatschappelijke en zakelijke
activiteiten en wil daarnaast een Huis voor makers zijn
17.00 Kick-off HCA 2019 door wethouder Cultuur Robert van Asten
in de Raadzaal van het Stadhuis. Met een terugblik door
Sylvia Dornseiffer en een spoken word van HCA-alumna
Ryanne Kelly, gevolgd door een voorstelrondje met
de deelnemers van deze editie
17.45 Afsluitende netwerkborrel met deelnemers en Haagse
culturele organisaties op de Entresol van het Stadhuis
9 haagsecultuuracademie.nl 2019|20

Kick off
Onder de naam ‘Zee aan
mogelijkheden!’ presenteerde
cultuurwethouder Robert van
Asten 27 juni 2019 in PAARD zijn
‘Beleidskader Kunst en Cultuur
2021-2024’. Dat is een leidraad voor
Haagse culturele instellingen en
gezelschappen die voor subsidie
in aanmerking willen komen. Nog
altijd is de artistiek-inhoudelijke
kwaliteit de belangrijkste voorwaarde
om voor subsidie in aanmerking
te komen, maar vergeleken
met het vorige Kunstenplan
ligt de focus sterk op diversiteit
en inclusie.
De gemeente verwacht dat
de instelling een visie en bijbehorende
ontwikkeldoelen
formuleert, concrete maatregelen
neemt en de resultaten monitort.
Ook moet de instelling zorgen
voor een structurele inbedding
die nodig is om diversiteit en
inclusie op langere termijn
mogelijk te maken en te borgen.
De Haagse CultuurAcademie
wordt in dit verband als proactief
en voorbeeldstellend initiatief
gesignaleerd in het Haagse beleid.
Op 24 april 2020 bracht een
onafhankelijke commissie haar
advies uit en merkte ten aanzien
van dit speerpunt op dat vrijwel alle
instellingen de urgentie voelen om
de vele verhalen, perspectieven
en standpunten die onderdeel
zijn van de culturele rijkdom van
Den Haag een breder podium te
geven. Moeilijker blijkt het om de
totaliteit van deze veelkleurige
stad te representeren in het
personeelsbestand, het bestuur
of de Raad van Toezicht, en de
samenwerkingspartners. En om
diversiteit en inclusie als wezenlijk
onderdeel van de artistieke kern
vorm te geven en te begroten. Veel
instellingen zijn op de goede weg.
Toch moest de Adviescommissie
ook constateren dat een aantal
instellingen de omgang met
diversiteit en inclusie volstrekt
niet toereikend wist te formuleren.
Het ontbreken van een gedegen
analyse van de eigen kracht en
zwakte, die verder reikt dan het
benadrukken van het universele
of internationale karakter van een
specifieke kunstdiscipline, werkte
hierin belemmerend, aldus de
Adviescommissie.
Na het uitbrengen van het advies
werkten betrokkenen onder
moeilijke omstandigheden vanwege
de corona crisis, raadsvragen
en bezwaren én een zomer waarin
de Black Lives Matter beweging
ook op het gebied van kunst en
cultuur zijn uitwerking niet miste,
verder naar de ontknoping. Op
donderdag 5 november stelde
de gemeenteraad het Meerjarenbeleidsplan
2021-2024 vast.
2019|20 haagsecultuuracademie.nl 10

#2 Theaters Diligentia en PePijn
13 & 21 december 2019
In november 2018 won Diligentia in de categorie kleine
theaters de Theater van het Jaarprijs van de Vereniging
Vrije Theater Producenten (VVTP) voor gastvrijheid,
ondernemerschap en marketing. Ook het bieden van
een podium voor jong cabarettalent wist de jury te
waarderen: ‘In een stad waarin veel theateraanbod is, weet
dit theater onderscheidend te zijn en landelijk naam te
maken. Daarmee heeft de organisatie net zoveel allure als
het monumentale pand.’
16.30 Welkom en rondleiding door het
gebouw van directeur Lucien Kembel
17.00 Case cultureel diverse programmering
door Diligentiaprogrammeur Frank
Heijman. Gevolgd door gesprek onder
begeleiding van publicist Shervin
Nekuee met HCA-deelnemers en
staf Diligentia
18.30 Diner en verdere onderlinge kennismaking
met universeel thema
‘Verhalen van aankomst’
Kembel vertelt met programmeur Heijman over de
belangrijke bijdrage die Diligentia levert aan het cabaret
ecosysteem, met Pepijn als laboratorium en shows voor
het comedy circuit en Diligentia als première-zaal voor
beginnende en gearriveerde cabaretiers. De Kleine
Komedie is er voor na de doorbraak en Carré als kers
op de taart.
De première van de Haagse Farbod (i) Moghaddam
illustreert dit uitstekend.
Moghaddam, die het Leids Cabaret Festival
in 2018 won, vertelt hoe het is om Iran te
bezoeken als je Nederland gewend bent.
Ook een verhaal van aankomst!
11 haagsecultuuracademie.nl 2019|20

2019|20 haagsecultuuracademie.nl 12

#3 Het Nationale Theater (HNT)
17 januari 2020
17.00 Welkom in Damesfoyer (Koninklijke Schouwburg) door
Cees Debets, directeur Theater HNT. Gevolgd door HNT
cultuurmarketeer Martijn Westerop over zijn beroep en
de marketing in 2018 van Shakespeare klassieker Othello
17.30 Groepsgesprek tussen HCA en HNT over ‘The Elephant in
the Room’ onder begeleiding van junior programmeur HNT
en HCA-alumna Nike Ayinla
19.00 Diner en inleiding op het toneelstuk door Ricci Scheldwacht
20.15 Reprise Othello
13 haagsecultuuracademie.nl 2019|20

Wie denkt dat de Olifant in
de Kamer pas sinds kort in ons
midden is, heeft het mis. In 1998
werd Netwerk CS opgericht,
een landelijk leernetwerk op
het gebied van diversiteit in de
cultuursector. Tien jaar later in
2008 heft Netwerk CS zichzelf
op. Niet omdat ze het gevoel
hebben dat hun taak erop zit,
maar omdat ‘het tijd werd dat
het veld zelf de diversiteitsagenda
ging beheren en
integreren in hun beleid’.
Onderzoeksbureau LAGroup
maakte vervolgens een analyse
van de stand van zaken. Hun
publicatie ‘De olifant in de
kamer’ (2009) is nog steeds
fijne kost voor wie wil snappen
waarom de vorming van een
inclusieve kunstensector tot dan
toe niet is gelukt. Netwerk CS
gebruikte haar slotmanifestatie
om toenmalig minister Plasterk
te overtuigen een opdracht te
verlenen voor een Code Culturele
Diversiteit. In een traject van een
jaar werd, onder leiding van Mavis
Carrilho en Noraly Beyer, met een
brede vertegenwoordiging van de
sector gewerkt aan een Code die
zich concentreerde op vier P’s:
personeel, programma, publiek,
partners. Om iedereen aan boord
te krijgen liet de Code elke
dwang of quotering achterwege,
volgens het principe ‘pas
toe of leg uit’.
Het duurde nog eens
tien jaar voordat de
overheden de Code
enigszins dwingend
gingen gebruiken.
Vrijdag 1 november 2019
werd de vernieuwde
Code Diversiteit &
Inclusie in het Haagse
Literatuurmuseum aangeboden
aan minister Van Engelshoven.
De nieuwe Code hanteert het
principe ‘pas toe én leg uit’.
Om de gebruikers over de streep
te trekken is de Code in vijf
principes, of stappen, samen te
vatten in een hand-pitch.
Principe nummer één, de duim,
is dat je je bewust bent van de
noodzaak van diversiteit en
inclusie. Tweede principe is de
wijsvinger, waarmee je aangeeft
waar je naartoe wilt gaan.
Integreer diversiteit en inclusie in
je visie. De middelste vinger heeft
te maken met het creëren van
commitment en draagvlak. De
ringvinger staat voor trouw. Maak
een plan, want je hebt het nodig
als je subsidie wilt aanvragen.
Tenslotte, de pink, evalueer wat
je doet.
Reprise Othello HNT
2019|20 haagsecultuuracademie.nl 14

#4 Kunstmuseum Den Haag
17 februari 2020
In oktober 2020 won Kunstmuseum de Diversity Award
op Diversity Day: een dag waarop werkgevers in
Nederland diversiteit en inclusie bespreekbaar maken
in de organisatie. De jury kende de prijs toe o.a. vanwege
toepassing van de Rooney Rule in het werving- en
selectieproces, wat meteen praktisch resultaat opleverde:
meer (culturele) diversiteit in Raad van Toezicht, staf en
management. Er is, aldus het museum, nog wel werk aan
de winkel om alle bezoekers, medewerkers, kunstenaars
en partners zich thuis te laten voelen. Dat is nu nog niet
altijd en voor iedereen het geval, al is deze prijs een
aanwijzing op de goede weg te zijn.
16.00 Welkom door adjunct-directeur Hans
Buurman en strategisch directie-adviseur
Anne de Haij
16.30 Uitgebreide sneak preview in het ‘Koninklijk
Blauw’ depot. Conservator Suzanne Lambooy
en collectie-medewerker Bao Fei namen
HCA mee in de geschiedenis van Delfts Blauw
aardewerk
17.30 Speelse simulatie HCA als Raad van Advies
over tentoonstelling ‘Koninklijk Blauw’ o.l.v.
Umar Mirza
18.30 Afsluitende netwerkborrel met HCA &
Kunstmuseum in Gember
Algemeen directeur Benno Tempel:
‘… We werken al een paar jaar aan
diversiteit en inclusie, en boeken
vooruitgang, maar tegelijk zien we ook
nog veel uitdagingen. Soms lukken
dingen ook niet. Het is vallen en opstaan
met wat wel en niet werkt. Misschien moeten
we dat als organisaties ook meer met elkaar
durven delen. Ik ervaar dan ook gepaste trots
bij deze prijs. We zijn goed bezig, maar gaan
de komende jaren gewoon weer hard aan de
slag om nog inclusiever te worden.’
(Uit: www.kunstmuseum.nl/nl/museum/nieuws)
15 haagsecultuuracademie.nl 2019|20

Raad van Advies
In 2019 stelde het Kunstmuseum een Raad
van Advies in. Deze kersverse Raad buigt
zich over de vraag hoe cultuurliefhebbers
van alle leeftijden uit heel Nederland en
daarbuiten bij het museum te betrekken. De
Raad komt minstens drie keer per jaar samen
en adviseert de directie (en afhankelijk per
thema relevante collega’s) over strategische
vraagstukken. Daarbij ligt een sterke focus
op diversiteit, inclusie, het bereik van nieuwe
doelgroepen, marketing en netwerken. Leden
blijven voor een periode van tenminste twee
jaar aan, waarna via een rooster van aftreden
nieuwe leden worden geworven, maar ook
de continuïteit van de Raad wordt geborgd.
2019|20 haagsecultuuracademie.nl 16

Overleg, netwerken & conferentie
Citylight | Donderdag 17 oktober 2019 | Den Haag Centraal
13
HET ANDERE NIEUWS OVER DE STAD
VERZAMELINGEN | STERREN | JAPANS | EN MEER....
17 haagsecultuuracademie.nl 2019|20

Citylight | Donderdag 17 oktober 2019 | Den Haag Centraal
13
HET ANDERE NIEUWS OVER DE STAD
VERZAMELINGEN | STERREN | JAPANS | EN MEER....
Haagse CultuurAcademie gaat door na proef
‘Een tweede cultuur kan effect
hebben op programmering’
De gesubsidieerde
cultuursector is niet
divers genoeg en de
Haagse CultuurAcademie
probeert daar wat
aan te doen door
haar studenten en
instellingen met elkaar
in gesprek te brengen.
De eerste groep deelnemers van de Haagse CultuurAcademie met rechts Sylvia Dornseiffer en Lisa Walcott (in het rood). | Foto: HCA
Door Saskia Herberghs
Na een eerste proefeditie vorig
jaar begint de Haagse CultuurAcademie
(HCA) volgende
maand aan een tweede
programma. Hieraan kunnen
twintig jonge beroepskrachten
uit de culturele sector meedoen. Met dit
initiatief willen CultuurSchakel en theater De
Vaillant dat culturele instellingen breder, dus
diverser, gaan programmeren waardoor meer
Hagenaars zich gaan herkennen in het aanbod.
Hiervoor is het ook nodig dat het personeelsbeleid
wijzigt.
Jonge beroepskrachten of werkzoekenden
worden op de HCA in contact gebracht met directies
van culturele instellingen in de stad, zoals
musea en theaters. Zij breiden hun netwerk
uit en vergroten hun kansen op een baan bij een
van die instellingen. Omdat zij, zoals projectleider
Lisa Walcott dat noemt ‘een tweede cultuur
inbrengen’, kan dat effect hebben op de programmering
van de instellingen. “Zodat beter
aan de Code Diversiteit & Inclusie kan worden
voldaan,” zegt Sylvia Dornseiffer, die als adviseur
bij de academie is betrokken.
Volgens die code moeten alle inwoners zich
herkennen in het culturele aanbod van de stad,
óók de Hagenaars die een tweede of andere
culturele achtergrond hebben. Zo ver is het
nog niet, merkt Walcott. “De gesubsidieerde
cultuursector is niet divers genoeg, zegt ook de
cultuursector zelf.” Dat is niet alleen jammer
voor de instellingen zelf, want die zouden meer
publiek kunnen bereiken. Het is óók jammer
voor de stad, omdat die een deel van de inwoners
links laat liggen. Walcott: “Hoe diverser de
uitstraling van een culturele organisatie, hoe
heterogener het publiek. Daarvoor zijn andere
herkenningspunten nodig.”
Op bezoek
Het afgelopen jaar bezochten de veertien
deelnemers (22 tot 35 jaar) met de HCA elke
maand een voorstelling of een tentoonstelling
waarbij ze vooraf en na afloop spraken met de
directie en staf. Ze bezochten ‘Language is the
‘Neem eens wat risico’s,
gééf die sleutel eens aan
iemand anders’
only homeland’ bij Nest en maakten zelf een
programma in reactie op de tentoonstelling. In
Diligentia namen ze deel aan de ‘Keti Koti DialoogTafel’
waar aan de hand van persoonlijke
ervaringen werd gesproken over voorbeelden
van uitsluiting. In oktober bezochten ze met
aanbevelingen wethouder Robert van Asten
(D66, cultuur), die de doelstelling van de academie
ondersteunt. In het Migratie Museum spraken
ze over de toekomst van het Onderwijs- en
Cultuur Complex aan het Spui, een andere keer
bezochten ze het Haags HipHop Centrum.
Door op de Haagse CultuurAcademie ook
mensen met een biculturele achtergrond in
contact te brengen met theaterdirecteuren en
andere beslissingmakers, kan in elk geval één
veelgehoord excuus niet meer te berde worden
gebracht. Dornseiffer: “Wij brengen jonge
beroepskrachten naar voren die vooruit willen
en die iets te brengen hebben. Directies kunnen
niet meer zeggen ‘we kunnen ze niet vinden,’
als ze kritiek krijgen op hun homogene personeelsbeleid.
Wij zeggen: ‘Wij hebben ze’.”
Deelnemers van de Haagse CultuurAcademie
zijn vaak al werkzaam binnen de culturele sector
in Den Haag maar hopen wellicht eens elders
aan de bak te komen, of ze wensen bijvoorbeeld
meer invloed uit te oefenen op de programmering.
Walcott: “De Haagse CultuurAcademie is
onderdeel van de ontwikkeling die deze mensen
maken. We dragen bij aan de bewustwording
van de deelnemers, maar aan de andere kant óók
van de instellingen. Wij sporen directeuren aan
om over de toekomst na te denken, om zich niet
blind te staren op diploma’s. Neem eens wat risico’s,
gééf die sleutel eens aan iemand anders. En
we zien dat die urgentie ook wel wordt gevoeld.
Het belang van dat er een andere verhaal wordt
verteld, dringt door.”
Meer informatie: lisa@haagsecultuuracademie.nl
2019|20 haagsecultuuracademie.nl 18

‘Wat is de impact van #BLM op jouw
#5 Paleistuin
zomer 2020
Ook HCA moest zich verhouden tot de nieuwe
situatie van afgedwongen thuisquarantaine. In
deze maanden kwam HCA online bijeen. Zodra het
weer het toeliet, bood de oer-Haagse Paleistuin
HCA gelukkig ruimte om alvast aan de slag te
gaan met de interview-opdracht, gebaseerd op de
maatschappelijke actualiteit: ‘Wat is de impact van
#BLM op jouw culturele organisatie?’ Daar werden
interviewteams gesmeed, die een top 3 van Haagse
culturele organisaties mochten selecteren.
Beeld Peter Cox
De dood van George Floyd op 25 mei 2020
leidt tot grote woede. Wereldwijd volgen
Black Lives Matter protesten.
Internationaal kunsttijdschrift
ArtReview
publiceert al 19 jaar de
‘Power 100’, die wordt
samengesteld door
twintig internationale
kunstkenners. Zij
oordeelden dat de
BLM-beweging in deze
‘periode van maatschappelijke en culturele
onrust’ een ‘ongekende invloed’ heeft.
Dat er verschuivingen plaatsvonden in de
kunstwereld, was de afgelopen jaren al te
merken aan de Power 100. Vorig jaar viel
de hoge positie (op nummer 6) op van de
Senegalese econoom Felwine Sarr en
de Franse kunsthistoricus Bénédicte
Savoy. Zij schreven eind 2018 een
rapport voor Emmanuel Macron, waarin
zij adviseerden over de teruggave van
Afrikaans erfgoed uit Franse musea.
In Nederland nam het protest in de week
van 15 juni een wending met de Open
brief in De Theaterkrant van 600 makers
en kunstprofessionals. Daarin
worden de verantwoordelijken
in de kunstwereld rechtstreeks
aangesproken op het feit dat
de witte kunstwereld nog altijd
overwegend wit is, ondanks vele
jaren van speciale programma’s
voor diversiteit en inclusiviteit.
Het NRC telde in juni 2020 op
een bestand van 231 medewerkers
in 21 musea welgeteld
6 personen van kleur, en niet
één in het hoogste management
van de benaderde organisaties.
19 haagsecultuuracademie.nl 2019|20

organisatie?’
#6 theater De Vaillant
zomer 2020
Het HCA-programma kon in september vervolgd
worden met een werksessie interview technieken
bij theater De Vaillant door onderzoeksjournalist,
mediadocent, podcaster en onderzoeker
Zoë Papaikonomou.
17.30 ‘Theorie van het interviewen’ specifiek gericht op
het onderwerp Diversiteit & Inclusie door Zoë
18.30 Diner op 1,5 meter
19.00 Onder intensieve begeleiding van Zoë kregen
deelnemers de gelegenheid te sparren en om
hun vragenlijst te verfijnen
20.00 De nieuw opgedane kennis konden de deelnemers
met het interview rollenspel in de praktijk
brengen. Doorgewinterde cultuurdirecteur Sylvia
Dornseiffer nam de rol van geïnterviewde op zich
20.45 In de wrap up reflecteerden de deelnemers
live en digitaal op hun nieuwe inzichten over het
afnemen van een interview
Minister Ingrid van Engelshoven vroeg in de aanloop
naar het nieuwe Kunstenplan de stedelijke
regio’s en culturele instellingen een profiel te
leveren waarin zij een visie schetsen op cultuurbeleid
vanuit de eigen kracht van de stad of regio.
De bedoeling is dat de regio meer profiteert van
wat er in de grote steden op cultureel gebied
gebeurt. Het speerpunt van de Haagse regio is
de cultuur dicht bij de mensen organiseren.
Alle acht de stadsdelen hebben hun eigen
‘Cultuuranker’. Elk anker speelt in op de eigenschappen
van de buurt en werkt samen met
bewoners, scholen en wijk- en welzijnsinstellingen.
Met extra geld vanuit de gemeente Den Haag
kreeg De Vaillant (initatiefnemer Participatie
Federatie) in de Schilderswijk de mogelijkheid om
haar belang voor de regio verder te ontwikkelen .
Alle Cultuurankers nemen deel aan de proeftuin
Cultuurankermethodiek, waarin zij samen
met instellingen in de regio kennis en ervaring
uitwisselen, documenteren en publiceren op
het gebied van cultuurparticipatie en wijkgericht
programmeren.
2019|20 haagsecultuuracademie.nl 20

#7 Korzo Theater
29 september 2020
18.00 Diner met welkom door Gemma Jelier,
directeur Korzo Theater
18.30 Kennisdelingsessie over het communitybuilding
project ‘Are we there yet?’ Jeanine Roersma,
Hoofd Marketing & Communicatie presenteerden
met Community Manager Sharon Wezer India
Dance Festival, gevolgd door een Q&A met
de deelnemers
20.00 Inleiding door Illusionary Rockaz Company
op de wereldpremière van dansvoorstelling
‘Shakti’ door Shailesh Bahoran
21 haagsecultuuracademie.nl 2019|20

Een drankje en nabespreking
in foyer waren helaas
niet mogelijk vanwege
de aangescherpte
overheidsmaatregelen
2019|20 haagsecultuuracademie.nl 22

De impact van #BLM
#BLM Interview
oktober 2020
Fariël & Natalie:
Korzo - het hoofd Marketing & Communcatie
Jeanine Roersma
Tom & Susi:
Mauritshuis - curator Lea van der Vinde
Yasmine & Frandjescka:
Art-S-Cool - directeur Laura van Eeden
23 haagsecultuuracademie.nl 2019|20

Jessica & Audrey:
iAfrica Film Festival - oprichter Angelique Mbundu
Touba:
NEST directeur - Heske ten Cate
Mike:
Het Nationale Theater - directeur Theater Cees Debets en programmamaker Rehana Ganga
2019|20 haagsecultuuracademie.nl 24

#9 Mauritshuis
7 november 2020
Martine Gosselink,
tijdens de eerste
lockdown begonnen
als directeur van
het Mauritshuis, opvolgster
van Emily Gordenker
12.00 Welkom door Femke (h) Hameetman,
hoofd Educatie en kennismakingsronde.
Introductie door curator Lea van der
Vinde over oorsprong van het museum,
Johan Maurits en het slavernijverleden
en de aanloop naar Zaal 8
13.00 Multimediaal tentoonstellingsbezoek
door Zaal 8 - Johan Maurits. De deelnemers
bespraken hun antwoorden
in kleinere groepjes, waarbij publieksbegeleider
Geert-Jan Borgstein en
Lea van der Vinde aanwezig waren
om mee te sparren
14.00 Plenaire deling van bevindingen, ideeën
en perspectieven over Zaal 8 met elkaar
onder begeleiding van Femke Hameetman
‘…Organisaties zijn vaak géén afspiegeling van de
maatschappij. Inmiddels weten we ook waarom.
Leden van sollicitatiecommissies kiezen vaak
iemand uit die op hen lijkt. Als we ons niet bewust
zijn van dit mechanisme, bieden we geen kansen
aan andere groepen dan degenen die in zo’n
commissie zijn vertegenwoordigd. Dus inclusief
willen zijn, is een keuze. Een keuze waar je op kunt
letten binnen alle facetten van de bedrijfsvoering,
zoals personeel, tentoonstellingen, de bezoekers
van het Mauritshuis en dus in alle verhalen van
het museum. Bij het formuleren van een strategisch
plan voor de komende jaren hebben we de vier
thema’s uit de code Diversiteit en Inclusie als
uitgangspunt genomen om hiermee aan de slag te
gaan, namelijk: Personeel, Partners, Programma en
Publiek...’ (Uit Mauritshuis Beleidsplan Diversiteit &
Inclusie 2020-2024)
25 haagsecultuuracademie.nl 2019|20

De deelnemers kregen de volgende vragen mee:
Wat spreekt jou aan?
Wat vind je van deze zaal?
Wat spreekt jou minder aan?
Met wie zou het Mauritshuis volgens jou
eens moeten samenwerken?
Als je vanuit dit verhaal zelf iets zou mogen
ontwikkelen, welke programmering zou jij dan maken?
Samenwerking met de Haagse CultuurAcademie
is één van de manieren waarop het Mauritshuis
uitvoering geeft aan zijn statement:
‘Als museum geloven wij in inclusiviteit. Het
Mauritshuis wil een dialoog aangaan over de
collectie en alle verhalen erover delen met de
steeds diverser wordende samenleving waar wij
onderdeel van zijn. Hiervoor gaan we de eigen
organisatie en netwerk bewust diversifiëren.
Dit is fundamenteel voor de toekomst van het
Mauritshuis.’
2019|20 haagsecultuuracademie.nl 26

#Videoproject
In de herfst gingen deelnemers door middel
van interviews met directie en staf van
verschillende Haagse cultuurorganisaties
van hun voorkeur in gesprek over de
impact van #BLM. De openheid waarmee
HCA is ontvangen om hierover, en over
diversiteitsbeleid in gesprek te gaan was
indrukwekkend. Deze interviews vormden
de basis voor verschillende creatieve uitingen
van de deelnemers. De uitingen waren geheel
eigen van aard en varieerden van gedicht,
tot museumobject en audiopublicatie.
De oorspronkelijke opzet om deze
presentaties op de jaarlijkse slotbijeenkomst
te delen, kon helaas vanwege de overheidsmaatregelen
niet live plaatsvinden. Door
middel van een videoproject konden de
deelnemers toch presenteren, en wel in
de nieuwe Haagse locatie van het Museum
voor Beeld & Geluid. Passend bij de doelstelling
van het museum om verbindingen
te leggen met partijen en stakeholders in
‘Oh oh Den Haag’. Dit
heeft geresulteerd in
een minidocumentaire,
die op de afsluiting
15 december in
première ging. De
minidocumentaire door
Jassir Jones & HCA-alumna Ryanne (g)
Kelly geeft een beeldimpressie van het
#BLM onderzoek en inkijkje in de HCAbeleving
van de deelnemers.
27 haagsecultuuracademie.nl 2019|20

2019|20 haagsecultuuracademie.nl 28

Afsluiting
15 december 2020
HCA-alumna en beeldend
kunstenaar Anne Dronkers maakt
ook voor deze editie de HCA Pluim.
20.00 Openingswoord Lisa Walcott en Sylvia Dornseiffer
20.20 Première minidocumentaire (videoproject)
20.35 HCA Pluim Award HCA 2.0
21.45 Nabespreking deelnemers
21.50 Afsluiting Lisa Walcott met vooruitblik naar HCA 2021
22.00 The end
Een andere weliswaar dan het
Haags Historisch Museum vorig
jaar kreeg, maar beslist niet minder
mooi. De deelnemers beraden zich
ondertussen op de winnaar. Zij
discussiëren daarover aan de hand
van eigen ervaringen en inzichten
en de vraag welke organisatie
waarmee deze editie is gewerkt
de meest opmerkelijke change
op het gebied van Diversiteit &
Inclusie heeft laten zien. Ergens
in het voorjaar van 2021 - als het
weer kan en mag - wordt de HCA
Pluim uitgereikt met een feestelijke
netwerk bijeenkomst.
HCA Pluim
Welke organisatie die jullie deze editie hebben
meegemaakt, toonde volgens jullie de meest opmerkelijke
change op het gebied van Diversiteit & Inclusie?
Foto uit Pluim Award 2020 maakproces, van beeldend
kunstenaar en oud HCA-deelnemer Anne Dronkers
29 haagsecultuuracademie.nl 2019|20

Gefeliciteerd!
Proost!!
2019|20 haagsecultuuracademie.nl 30

en bespreken onderwerpen die in de stad leven.
in het kader van de Code Diversiteit & Inclusie.
Wij zijn een beweging
Certificaat van deelname
Haagse CultuurAcademie editie 2019 – 2020
De Haagse CultuurAcademie is een programma voor
young professionals. De deelnemers onderzoeken het gevarieerde
culturele aanbod van de stad in relatie tot de bevolking van Den Haag
De Haagse CultuurAcademie is een leer-netwerkinitiatief
heeft het programma van de Haagse CultuurAcademie doorlopen
Marijn Cornelis
directeur-bestuurder CultuurSchakel
31 haagsecultuuracademie.nl 2019|20

Colofon
www.haagsecultuuracademie.nl
www.facebook.com/HaagseCultuurAcademie
www.instagram.com/haagsecultuuracademie
www.linkedin.com/company/haagse-cultuuracademie
ontwerp: bergmansdesign.nl
© Haagse CultuurAcademie, maart 2021