27.10.2021 Views

2021 10 29 Gouden Monden - Lets Radiokoor

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Toelichting<br />

Op festivals en conferenties wordt hij ook<br />

vaak uitgenodigd als begenadigd spreker.<br />

Stars voor gemengd koor, schreef hij in<br />

2011, in opdracht van The Salt Lake Vocal<br />

Artists en The Saltlake Choral Artists.<br />

Ešenvalds vertelt zelf hoe het idee voor deze<br />

compositie is ontstaan: ‘Ik herinner me dat<br />

ik op het <strong>Lets</strong>e platteland was, in het stadje<br />

waar ik ben geboren, om bij mijn ouders<br />

kerstmis te vieren. Na het eten wandelde ik<br />

in mijn eentje de stille, nachtelijke kou in. Ik<br />

was diep onder de indruk van de hemel – de<br />

sterren flonkerden zo helder en probeerden<br />

mij op een speciale manier iets te zeggen. Ik<br />

had geen idee wat, maar voelde wel dat ze<br />

een dimensie aan mijn leven probeerden toe<br />

te voegen. Later, tijdens de afwas, bleef ik<br />

er maar aan terugdenken. In een opwelling<br />

draaide ik met mijn natte vinger over de rand<br />

van een halfgevuld wijnglas in de gootsteen.<br />

Dat was het! Het geluid kwam ongeveer<br />

overeen met het gevoel dat ik kreeg bij het<br />

kijken naar de hemel. Ik riep mijn vrouw en<br />

mijn oudste dochter en vroeg hen hetzelfde<br />

te doen met glazen met meer en minder<br />

water erin. En na dit trio wist ik dat mijn<br />

koorstuk begeleid moest worden door een<br />

glasharmonica en dat het over de sterren<br />

zou gaan. Kort daarop stuitte ik op een mooi<br />

gedicht, Stars, van Sara Teasdale. En toen<br />

begon ik meteen met componeren’.<br />

Sara Teasdale (1884 - 1933) won in 1918 de<br />

Pulitzer Prize. Dit gedicht sluit naadloos<br />

aan bij Ešenvalds’ ervaring en gaat over het<br />

ontzag en de verwondering waarmee ze naar<br />

de nachtelijke sterrenhemel kijkt. Ešenvalds<br />

maakt gebruik van toegankelijke harmonieën<br />

– met soms een snufje dissonanten – en een<br />

begeleiding van glasharmonica die in ruimte<br />

lijkt te zweven. Stars is in korte tijd enorm<br />

populair geworden en wordt over de hele<br />

wereld uitgevoerd.<br />

Gustav Mahler / Gérard Pesson<br />

Adagietto uit Symfonie nr. 5 / Kein<br />

deutscher Himmel<br />

Mahlers Vijfde Symfonie ontstond in<br />

1901/1902. Hij was net hersteld van een<br />

ernstige ziekte. Als dirigent deed hij het<br />

erg goed. Hij was chef van de Weense opera<br />

en de Wiener Philharmoniker.<br />

Van eenvoudige komaf kon hij zijn geluk niet<br />

op over de honoraria die hij nu toucheerde.<br />

Zijn composities werden ook steeds vaker<br />

gespeeld. Hij kocht een groot buitenhuis,<br />

doodstil gelegen aan een meer, met op het<br />

terrein een hutje, waarin hij ongestoord kon<br />

componeren. Hier schreef hij het grootste<br />

deel van zijn Vijfde symfonie. Het Adagietto<br />

daaruit heeft zich losgezongen van de rest<br />

van die symfonie. Uit een brief die Mahlers<br />

vrouw Alma schreef aan dirigent Willem<br />

Mengelberg weten we dat hij het stuk<br />

schreef als liefdesverklaring. Hij voegde er<br />

ook een kort gedicht bij:<br />

Wie ich Dich liebe, Du meine Sonne,<br />

ich kann mit Worten Dir’s nicht sagen.<br />

Nur meine Sehnsucht kann ich Dir klagen<br />

und meine Liebe, meine Wonne!<br />

4

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!