DE KRACHTIGE BEROEPSKOLOM - Cordys Onderwijstrajecten

Bijlage 5b
Een aantrekkelijke technische beroepskolom
Niek van den Berg, lector Techniek, ROC Zadkine
Ontwikkelingen in de samenleving
Waarom competentiegericht onderwijs? De achterliggende gedachte is dat dit onderwijs beter dan het
bestaande, aansluit bij de eisen die onze moderne samenleving aan burgers stelt. Die moderne samenleving is
volgens rapporten van instanties als SCP en CPB (2000), Onderwijsraad (2003), ROA (2005) en RWI (2006) als
volgt te typeren:
Groei, vergrijzing, ontgroening en verkleuring van de bevolking
Ten eerste, lange tijd al heeft Nederland een groeiende bevolking. Daarnaast is er de afgelopen decennia ook
sprake van vergrijzing, ontgroening en verkleuring. Dat betekent onder meer, dat de naoorloogse babyboom
met pensioen gaat en dat er te weinig jonge aanwas is, om de vraag naar werknemers te beantwoorden.
Voor het onderwijs betekenen deze ontwikkelingen, dat nog nadrukkelijker een beroep zal worden gedaan op
de arbeids- en innovatiekracht van álle jongeren die daar worden opgeleid.
De vijf i’s van sociaal-culturele ontwikkelingen
Ten tweede zijn er belangrijke sociaal-culturele ontwikkelingen. Het zijn vijf i’s: individualisering,
informalisering, informatisering, internationalisering en intensivering. Deze vijf ontwikkelingen zijn bij
jongeren goed zichtbaar.
- Individualisering: het beroepsonderwijs heeft zo te maken met zelfstandiger jongeren die hun eigen
keuzes maken. Tegelijkertijd hechten aan de groepscultuur van hun vrienden.
- Informalisering: Het onderwijs heeft ook te maken met mondige jongeren die vragen waarom ze
bepaalde vakken moeten volgen en afhaken als ze het nut er niet van zien.
- Informatisering: Mobiele telefoons, pc’s en internet zijn voor jongeren meer een gegeven context dan
nieuwe zaken waaraan je moet wennen. Google-werkstukken en wereldkampioenschappen gaming zijn
daar uitingsvormen van.
- Internationalisering is in het beroepsonderwijs vooral terug te zien in de toenemende etnische
verscheidenheid van de leerlingenpopulatie.
- Intensivering: Verder ondervindt de school toenemend concurrentie van het buitenschoolse leven. Het
vermogen van jongeren tot ‘multitasking’ lijkt daar niet tegen op te wegen.
Naar een kennis- en diensteneconomie met meer hoger opgeleiden
Ten derde, vele decennia heeft onze samenleving het karakter van een industriële economie gehad. Deze
industriële economie verandert gaandeweg in een kennis- en diensteneconomie. Hiervoor zijn professionals
nodig, die niet alleen vakinhoudelijk bekwaam zijn, maar ook goed kunnen samenwerken en ondernemend,
creatief, innovatief en klantgericht zijn. Ook is er een toenemende vraag naar breder en hoger opgeleide
professionals.
De Krachtige Beroepskolom 53
Regionaal Arrangement Nieuwe Waterweg Noord, onderwijsagenda 2007-2012