13.03.2024 Views

Inkijkexemplaar Zin 4-5 - 2024

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

BELEEF DE TIJD VAN JE LEVEN<br />

MAGAZINE<br />

B O E K E N W E E K 2 0 24<br />

LEKKER<br />

LANG<br />

LEZEN<br />

De nieuwe Susan Smit<br />

RENÉE FOKKER<br />

‘Onzekerheid<br />

kan iets heel<br />

moois zijn’<br />

GASTHOOFDREDACTEUR<br />

HADEWYCH MINIS<br />

‘Ik kies voor<br />

balans tussen<br />

mijn kracht<br />

en mijn<br />

zachtheid’<br />

Nr. 4/5 / 14 maart - 2 mei <strong>2024</strong> / <strong>Zin</strong>.nl / € 8,95<br />

AP<br />

OEH-LA-LA, CHOCOLA!<br />

Daar word je écht<br />

gelukkig van<br />

BERGEN ENERGIE OPDOEN<br />

Heel Zwitsers: actief<br />

tot rust komen<br />

ONDANKS DE OORLOG<br />

Vriendinnen.<br />

Al 75 jaar


34<br />

HARTSVRIENDINNEN<br />

MIEKE & AGNES<br />

‘Als ik met Mieke<br />

speelde, werd er<br />

gevraagd: Wat<br />

moet je met dat<br />

moffenkind?’<br />

coverbeeld: Jasper Zwartjes (foto Hadewych Minis), Getty Images (foto Zwitserland), Mark Uyl (foto Renée Fokker)<br />

INHOUD<br />

VERDIEP<br />

6 Gespot door Misja Uitgesproken types<br />

op weg naar iets leuks<br />

16 Interview met Hadewych Minis ‘Mijn<br />

hoofd en lichaam werden vriendjes en dat<br />

gaf een soort maatjesgevoel’<br />

25 Tributebands Terug naar je jeugd met een<br />

avondje Tina Turner, Supertramp, Doe<br />

Maar en ABBA. Een groot feest!<br />

34 Vriendinnen met een oorlogsverleden<br />

De bijzondere vriendschap tussen de<br />

dochter van een NSB’er en een dochter<br />

van Joodse afkomst<br />

41 4x Dichter bij mezelf Vier mooie mensen<br />

die Hadewych na aan het hart liggen. Zij<br />

kennen zichzelf én verstaan de kunst van<br />

genieten<br />

52 Voorpublicatie Susan Smit Lees hier het<br />

eerste hoofdstuk uit Alles wat beweegt,<br />

haar nieuwe roman!<br />

58 Ga Theater, expo, festival en concert<br />

62 14x Lichter door het leven Hadewych tipt!<br />

68 Lezersoproep Was vroeger álles beter?<br />

VERWONDER<br />

72 Lees Fictie & non-fictie<br />

76 5 vragen aan Sylvana Simons ‘Praat eens<br />

zes minuten tegen je eigen spiegelbeeld!’<br />

82 Zie Op de bank & in de bios<br />

84 Fashion volgens Liddie Jumpsuits<br />

86 Oehlalaaaa: bakken met chocola!<br />

91 Proost! Nicolaas Klei serveert dessertwijn<br />

92 Beauty Manous ontdekt Ibolya’s geheimen<br />

96 Schatkamers Op zoek naar de leukste<br />

vintagewinkels van ons land<br />

98 9x Stoom tussen de lakens<br />

VERLANG<br />

102 Met de trein naar Zwitserland Onderweg<br />

genieten van het landschap dat verandert of<br />

gezellg een spelletje doen<br />

112 Puur geluk Al gemerkt dat het lente wordt?<br />

114 Roadtripper Sandra en hondje Bobby in<br />

Portugal<br />

4


16<br />

HADEWYCH MINIS<br />

‘Je intuïtie is<br />

je kompas’<br />

102<br />

WANDELEN, DE NATUUR IN & KNUSSEN<br />

Betoverend Zwitserland<br />

COLUMNS<br />

81 Hanneke Groenteman<br />

95 Zuster Ronda<br />

121 Stef Bos<br />

EN OOK<br />

8 <strong>Zin</strong> in | 14 Post | 50 3x <strong>Zin</strong> voor<br />

maar € 20 | 70 Online tips: Backuppen<br />

die smartphone! | 117 <strong>Zin</strong><br />

online | 118 Win met <strong>Zin</strong> | 123<br />

Breinbrekers | 127 Aanbiedingen<br />

|130 Service & colofon | 131<br />

Volgende <strong>Zin</strong> Magazine<br />

76<br />

SYLVANA SIMONS<br />

‘Ik ben aan het<br />

afkicken van de<br />

politiek’<br />

25<br />

DOE MAAR? TOE MAAR!<br />

Tributebands<br />

eren hun helden<br />

WINNEN<br />

We geven<br />

70 prijzen weg!<br />

(p. 118)<br />

84<br />

JUMPSUITS<br />

In één<br />

keer klaar<br />

5


GESPOT DOOR<br />

Misja<br />

Streetstyleblogger Misja Beijers (1952) spot<br />

uitgesproken types op weg naar iets leuks.<br />

Een paar jaar geleden liepen Corien de<br />

Gier (1965) en Esther Hans (1967) elkaar<br />

tegen het lijf in een vintagewinkel in<br />

Amsterdam. De winkel is er niet meer,<br />

maar hun vriendschap nog altijd.<br />

Samen zijn ze dol op vintage. Vandaag<br />

doen ze Haarlem aan.<br />

6<br />

De vriendinnen zijn op weg naar Museum van de Geest.<br />

Corien woont in Rotterdam en runt er sinds kort haar<br />

eigen vintagewinkel. Esther woont in Zaandam, is<br />

beeldend kunstenaar en werkt daarnaast als praktijkondersteuner<br />

GGZ voor een huisarts. Een paar jaar<br />

geleden troffen ze elkaar in een vintagewinkel in<br />

Amsterdam (die er helaas niet meer is). Corien: “We<br />

raakten in gesprek en hadden meteen een klik. Het leek<br />

alsof we elkaar al heel lang kenden.” Esther: “De klik was<br />

er ook omdat we dezelfde smaak hebben en elkaars stijl<br />

zo leuk vinden. We zijn allebei vintage fashion victims.”<br />

Op mijn vraag waarom ze zo dol zijn op vintage, zegt<br />

Esther: “De stoffen zijn van betere kwaliteit, het is mooier<br />

gemaakt en met meer aandacht voor detail. De jas die<br />

ik aanheb, is al meer dan vijftig jaar oud en nog steeds<br />

mooi.” Corien: “Het zijn ook unieke stukken, er zit altijd<br />

een verhaal bij, je kunt ermee ‘spelen’ door een stijl na<br />

te doen. Vandaag voel ik me een beetje Russisch in m’n<br />

lange jas en pakje à la Chanel.” Esther: “Ik heb een zwak<br />

voor ‘gekleed’ gaan: een mooi mantelpakje, een hoed.<br />

Ik pak altijd uit, ook als ik naar mijn werk ga. Ik vind<br />

het leuk om me ’s ochtends op te maken en mooi aan te<br />

kleden, dat is voor mij het ‘zout in de pap’.” Corien: “Onze<br />

moeders hadden allebei een goede smaak, dus we hebben<br />

het van huis uit meegekregen.” Esther: “Dat klopt, mijn<br />

moeder was een erg mooie vrouw maar is door haar<br />

bipolaire stoornis en jarenlang zwaar medicijngebruik –<br />

ook uiterlijk – erg veranderd. Ik heb daar een serie<br />

tekeningen over gemaakt, die is aangekocht door<br />

Museum van de Geest. De serie is een ode aan mijn<br />

moeder en de kroon op mijn werk”. Corien: “Ik ben zo<br />

benieuwd! We gaan nu samen kijken.”<br />

Meer inspiratie? Bijzondere winkels: Misjab.nl • Misja’s<br />

favoriete adressen: Oog voor stijl (Het Spectrum, € 24,99)<br />

WAT GAAN ZE DOEN?<br />

CULTUUR HAPPEN<br />

Museum van de Geest | Het<br />

Dolhuys • Schotersingel 2,<br />

Haarlem • Museumvandegeest.nl<br />

ETEN<br />

Restaurant Napoli • Meent 81A,<br />

Rotterdam • Restaurant-napoli.nl<br />

SHOPPEN<br />

Laura Dols • Wolvenstraat 7,<br />

Amsterdam • Lauradols.nl<br />

Salon Cornelias • Goudsesingel<br />

46, Rotterdam • Instagram.com/<br />

saloncornelias


CORIEN:<br />

‘Onze moeders hadden<br />

allebei een goede smaak,<br />

dat hebben we van huis<br />

uit meegekregen’<br />

Esther (links) & Corien


IN BALANS<br />

Hadewych Minis<br />

‘Ik durf te luisteren naar<br />

mijn intuïtie. Ook als mijn<br />

hoofd iets anders zegt’<br />

Geluk is blijven verlangen naar wat je hebt. Dat inzicht geeft <strong>Zin</strong>s<br />

gasthoofdredacteur Hadewych Minis (1977) een mooie balans in een<br />

waardevoller leven. Een zangeres en een bevlogen basgitarist<br />

is ze, maar dit jaar schittert ze vooral als actrice in de speelfilm<br />

Crossing, en in het theater met de monoloog Girls and boys.<br />

INTERVIEW: INGRID SPELT | BEELD: JASPER ZWARTJES | VISAGIE: MANOUS NELEMANS |<br />

MET DANK AAN EYE FILMMUSEUM, MARJAN VOS (BOMBERJACK)<br />

16


HADEWYCH IN ACTIE ZIEN?<br />

Kijk op p. 119 voor gratis tickets<br />

voor Girls and boys!


TRIBUTE<br />

BANDS<br />

Een ode<br />

aan hun<br />

helden<br />

Al sinds hun vroege jeugd<br />

zijn ze groot fan van de<br />

muzikanten die ze tot in<br />

de perfectie proberen te<br />

benaderen: Tina Turner,<br />

Supertramp, Doe Maar<br />

en ABBA. Mariska, Harry,<br />

Bart en Marcelle zingen<br />

in een tributeband. Hun<br />

optredens zijn steevast<br />

één groot feest én een<br />

eerbetoon aan hun helden.<br />

TEKST & PRODUCTIE: PETRA SCHOUTEN<br />

25


Diva Turner<br />

TINA TURNER TRIBUTEBAND<br />

‘Ik zal het podium rocken tot ik<br />

erbij neerval’<br />

Opgericht 2023<br />

Bezetting Mariska Lunes<br />

(1969, zang), Shanice<br />

Narain (1992, backing<br />

vocals), Krystle Joanna<br />

Sarijoen (1986, backing<br />

vocals), Kim Wijsbeek<br />

(1978, gitaar), Manuel Roos<br />

(1968, drums), Maurice<br />

Bakker (1969, toetsen),<br />

Coen Spanjers (1973, basgitaar),<br />

Martin Sybesma<br />

(1966, gitaar), Steven<br />

Rietveld (1985, saxofoon)<br />

Aantal optredens 12x per<br />

jaar met de band, 2 à 3x<br />

per maand solo<br />

Repeteren 1x per maand<br />

met de band<br />

Beroemd in Nederland<br />

Treedt op 23 maart in<br />

Bogerd Theater, Druten<br />

Boeken? Tributeworld.nl<br />

Mariska Lunes (1969) werkt parttime als<br />

Fleurmaatje en is zangeres. Al dertig jaar<br />

speelt ze als de Nederlandse Tina Turner<br />

zowel solo als met de Diva Turner Tribute<br />

Band de sterren van de Nederlandse hemel.<br />

Mariska: “Op straat word ik regelmatig<br />

aangesproken door fans. ‘Hey, jij bent toch<br />

Diva Turner?’ Dan willen ze met me op de<br />

foto of een handtekening. Het maakt dat ik<br />

me een ster voel. Ik lijk op Tina Turner. Qua<br />

uiterlijk maar ook in stijl en beweging. Zij<br />

en ik: geboren artiesten. Beiden gestruggled<br />

in het leven. Rough and tough. Ik voel me<br />

verbonden met haar.<br />

De eerste keer dat ik Tina Turner op televisie<br />

zag, was bij Toppop. Wow, wat een verschijning.<br />

Het was 1984, Tina zong het nummer<br />

Help, nog steeds mijn favoriete liedje. Ik<br />

was destijds 15 en begreep nog niet helemaal<br />

de betekenis van de woorden Help me, I’m<br />

feeling down. Maar tijdens de talentenshows<br />

die volgden, van de Soundmixshow tot<br />

Popstars en X Factor, zong ik het nummer<br />

vol overgave.<br />

Je kunt wel stellen dat Tina Turner de rode<br />

draad is in mijn leven. Ik ben inmiddels<br />

55 en doe die vrouw nog steeds na. Helaas<br />

heb ik mijn idool nooit ontmoet of live zien<br />

spelen. Voor mijn rol als Diva Turner heb ik<br />

de videobeelden van mijn ‘alter ego’ lang<br />

bestudeerd: haar loopje, de danspasjes, haar<br />

mimiek: ik probeer Tina zo dicht mogelijk te<br />

benaderen. Soms, wanneer ik opnames van<br />

een optreden terugzie, schrik ik. Dan denk<br />

ik: is dit Tina of ik?<br />

De afgelopen dertig jaar heb ik als Diva<br />

Turner zoveel mooie herinneringen gemaakt.<br />

Maar als ik één moment moet noemen dat<br />

me altijd zal bijblijven, is dat de eerste show<br />

van onze theatertour in 2023. Dat mensen<br />

kaartjes kochten voor de Diva Turner<br />

Theatershow vond ik zo bizar. Normaal sta<br />

ik geboekt voor evenementen waar meer<br />

artiesten optreden, maar nu kwamen ze voor<br />

mij. En voor mijn achtkoppige Tina Turner<br />

Tribute Band natuurlijk, waarmee ik sinds<br />

2015 af en aan speel. Vorig jaar is de band<br />

opnieuw opgericht.<br />

On stage hebben we veel plezier en zijn we<br />

totaal op elkaar ingespeeld, daarbuiten<br />

hebben we allemaal ons eigen leven en<br />

werkzaamheden. Gemiddeld spelen we<br />

eens per maand de zaal plat. Daarnaast sta<br />

ik ook solo als Diva Turner op het podium.<br />

Die ruimte is er omdat ik parttime werk. Als<br />

Fleurmaatje bezoek ik ouderen en mensen<br />

die eenzaam zijn, om – de naam zegt het al –<br />

hun dag op te fleuren. Als ras-entertainer<br />

gaat mij dat goed af. Mijn grote droom is<br />

samen met de Diva Turner Tribute Band<br />

de wereld te veroveren. Dat gevoel is met<br />

het klimmen der jaren alleen maar sterker<br />

geworden. Vraag me niet waar ik de energie<br />

vandaan haal, maar ik zal als Diva Turner<br />

het podium rocken tot ik erbij neerval.”<br />

26


EEN OORLOGSVERHAAL<br />

En toch zijn we<br />

vriendinnen<br />

Al 75 jaar<br />

Toen schrijver Andreas<br />

Jonkers (1990) in het<br />

dorp Wenum-Wiesel<br />

ging wonen, stuitte hij<br />

op een wonderlijke<br />

geschiedenis. In het huis<br />

van een voormalige<br />

verzetsheld woont de<br />

dochter van een NSB’er.<br />

Elke dag drinkt ze koffie<br />

met een vriendin, die<br />

een Joodse vader had.<br />

Jonkers dook in het<br />

verhaal en stuitte op meer<br />

verbazingwekkende<br />

verbanden.<br />

TEKST: ANDREAS JONKERS<br />

BEELD: HESTER DOOVE<br />

Mieke (links) en Agnes<br />

35


Hadewych<br />

Echt boffen met hen<br />

“Wat is er leuker in het leven<br />

dan geïnspireerd te worden,<br />

en dan ook nog eens door<br />

de mensen om je heen?<br />

M’n moeder, m’n man, m’n<br />

vriendin en m’n buurvrouw.<br />

Het is echt boffen met<br />

deze mensen!”<br />

4x<br />

DICHTER BIJ<br />

MEZELF<br />

Trudy Straus, Renée Fokker,<br />

Tibor Lukács en Agaath de Vries.<br />

Vier unieke persoonlijkheden<br />

die voor Hadewych Minis een<br />

voorbeeld zijn. Ieder op hun eigen<br />

manier zijn ze door de jaren<br />

heen steeds dichter bij zichzelf<br />

gekomen. Daardoor staan ze<br />

relaxter in het leven en genieten<br />

ze vooral van alles wat er al is.<br />

PRODUCTIE & TEKST: RENÉE BROUWER<br />

BEELD: MARK UYL<br />

41


42<br />

Trudy Straus (1946) had als werkende moeder vaak het gevoel dat ze aan veel<br />

verwachtingen moest voldoen. Ze deed haar best, maar twijfelde geregeld of het wel<br />

genoeg was. “Achteraf was dat helemaal niet nodig. Nu ik wat ouder ben, besef ik<br />

dat ik het helemaal niet zo slecht heb gedaan.”<br />

TRUDY: “Als kind was ik<br />

heel erg op mezelf, een<br />

beetje teruggetrokken<br />

en ontzettend verlegen.<br />

Ik was vooral in mijn<br />

eigen wereld en bezig<br />

met muziek, lezen,<br />

fantaseren en in de<br />

natuur zijn. Eenmaal<br />

volwassen trouwde ik en<br />

werd ik jong moeder van mijn twee kinderen,<br />

Joris en Hadewych. Het was een mooie en<br />

intieme tijd, en tegelijkertijd ingrijpend wat<br />

betreft zorg en verantwoordelijkheid.<br />

Daarnaast werkte ik als musicus. Ik ben cellist/<br />

gambist (iemand die viola da gamba speelt –<br />

red.) en heb veel concerten en muzieklessen<br />

gegeven. Dit betekende hard werken en<br />

geregeld studeren. Voor mijn gevoel werd er<br />

door de buitenwereld veel van mij verwacht.<br />

Ik probeerde aan al die verwachtingen te<br />

voldoen maar twijfelde vaak of ik het wel goed<br />

deed. Dat maakte mij onzeker.<br />

Net als iedereen heb ik dingen in mijn leven<br />

meegemaakt. Ik heb mensen verloren, ben<br />

gescheiden, werd ontslagen en nam twee jaar<br />

geleden afscheid van het huis waar ik meer<br />

dan veertig jaar woonde en waar mijn kinderen<br />

zijn opgegroeid. Voor mij waren dat belangrijke<br />

gebeurtenissen waardoor ik weer meer op<br />

mezelf werd teruggeworpen. Mijn ex-man, van<br />

wie ik op mijn 43ste scheidde, was iemand die<br />

heel makkelijk contact met anderen maakte.<br />

Meestal stelde ik mezelf in zijn schaduw op.<br />

Dat vond ik een prettige rol, maar door mijn<br />

scheiding moest ik dat doorbreken. Ik wilde<br />

geen kluizenaar worden en dus kon ik niet<br />

anders dan uit mijn comfortzone stappen.<br />

Echt makkelijk was dat niet, maar door<br />

het gewoon te doen en mijn contacten met<br />

anderen te onderhouden, is het mij wel gelukt.<br />

Wat ook veel impact op mij heeft gehad, ik<br />

zei het al, is mijn verhuizing in 2021. Met<br />

mijn gezin woonde ik heel lang midden in het<br />

centrum van Maastricht. Joris en Hadewych<br />

zetten daar hun eerste stapjes en ik hield echt<br />

van dat huis. Helaas werd het op een gegeven<br />

moment te groot voor mij alleen en woonde<br />

ik inmiddels tussen studenten en een café in.<br />

Dat gaf mij veel onrust en Hadewych drong<br />

er al langer op aan om iets anders te zoeken.<br />

Toevallig kwam er via via een leuk en kleiner<br />

huis met tuintje op mijn pad. Het lag aan de<br />

voet van de Sint-Pietersberg en was qua ruimte<br />

en rust perfect voor mij. Nu woon ik er alweer<br />

ruim twee jaar en het voelt nog elke dag alsof<br />

ik op vakantie ben.<br />

Sinds ik niet meer aan zoveel verwachtingen<br />

moet voldoen, ben ik voor mijn idee weer terug<br />

bij de kern: lekker op mezelf zijn, net zoals<br />

toen ik een kind was. In mijn geval betekent<br />

dat veel muziek luisteren – maken lukt helaas<br />

niet meer, de natuur in, wandelen, fietsen,<br />

et cetera. Dat zijn mijn genietmomenten.<br />

Uiteraard haal ik ook veel energie uit de hechte<br />

band die ik met mijn familie heb. Met mijn ex<br />

heb ik na de scheiding goed contact gehouden<br />

en mijn kinderen en kleinkinderen zijn mijn<br />

alles. Dat Hadewych in Haarlem woont (Joris is<br />

in Limburg gebleven – red.) is voor onze sterke<br />

band geen belemmering. Elke twee weken zien<br />

we elkaar. Meestal ga ik dan naar Hadewych<br />

en haar gezin, en blijf ik een paar nachten<br />

slapen. Erg gezellig altijd. Voor mij voelt mijn<br />

familie als een rijkdom. Mijn kinderen, schoonkinderen<br />

en kleinkinderen zijn mijn grote<br />

geluk. En ik ben trots op de mooie mensen die<br />

ze allemaal zijn.<br />

Stel dat ik terug kon in de tijd en de jonge<br />

vrouw die ik was advies mocht geven, dan<br />

zou ik tegen haar zeggen dat er wel wat meer<br />

zelfvertrouwen mocht zijn. Achteraf gezien<br />

was het helemaal niet nodig om zo onzeker<br />

te zijn. Want nu ik wat ouder ben, besef ik<br />

dat ik het allemaal helemaal niet zo slecht<br />

heb gedaan.”


VOORPUBLICATIE SUSAN SMIT<br />

Een wereldberoemde danseres aan de Nederlandse kust<br />

beweegt<br />

Alles wat<br />

Ze is een Amerikaanse,<br />

vrijgevochten jonge vrouw aan<br />

het begin van de vorige eeuw,<br />

verliefd op een getrouwde<br />

toneelvernieuwer van wie ze<br />

een baby verwacht. Isadora<br />

Duncan. De wereldberoemde<br />

danseres zoekt vanwege<br />

de pers haar toevlucht<br />

aan de Nederlandse kust.<br />

Ontmoet haar daar in<br />

dit eerste hoofdstuk van<br />

Alles wat beweegt, de nieuwe<br />

adembenemende roman<br />

van Susan Smit.<br />

PRODUCTIE: DANIËLLE BRONSGEEST<br />

FRAGMENT: SUSAN SMIT | BEELD: YVETTE KULKENS


B O E K E N W E E K 2 0 24<br />

LEKKER<br />

LANG<br />

LEZEN<br />

Juni 1906, Noordwijk aan Zee<br />

Het licht is hier anders. Scherp, maar zonder de ogen te<br />

verblinden. De hemel lijkt hoger te reiken dan waar<br />

ook ter wereld, met zware, parelmoeren wolkenpartijen die<br />

op grote afstand hangen. Het Hollandse licht weet door te<br />

dringen tot in de verste verten. De contouren van mensen<br />

die over het strand komen aanlopen tekenen zich al van<br />

grote afstand af, alsof ze uit zwart papier geknipt zijn,<br />

en alle details van hun hoeden en jurken zijn zichtbaar.<br />

Het licht ontnuchtert op een geruststellende manier: niets<br />

wordt erdoor geflatteerd, niets erdoor verbleekt. Je kunt<br />

erop vertrouwen.<br />

Ik weet nu al dat deze dag me altijd zal bijblijven – op<br />

zoek naar een huis aan zee om me de komende maanden in<br />

te verschuilen en mijn kind te krijgen. Na een tournee door<br />

Duitsland, Nederland, Denemarken en Zweden danste ik<br />

mijn laatste voorstelling, vijf maanden in verwachting,<br />

in Göteborg. In de dagen nadat ik van het toneel af was<br />

gestapt, groeide mijn buik net zoveel als in alle maanden<br />

ervoor bij elkaar opgeteld, alsof de baby haar bestaan<br />

niet eerder aan me had willen opdringen, maar er nu op<br />

vertrouwde dat ik haar de ruimte zou geven. Het was<br />

duidelijk dat ik me moest terugtrekken, bij voorkeur op<br />

een plek verstoken van fotografen en journalisten en waar<br />

de plaatselijke bevolking me met rust zou laten. Ted, mijn<br />

geliefde en de vader van dit kind, is getrouwd, wat een<br />

schandaal zou opleveren als het bekend werd. Dat hij een<br />

van de bekendste toneelontwerpers van Europa is, en zoon<br />

van een wereldberoemde Britse actrice, helpt ook niet.<br />

Met mijn voeten dicht bij de branding sta ik uit te kijken<br />

over de Noordzee. Steeds als de golven een stukje verder<br />

komen rollen, spring ik een paar pasjes achteruit om mijn<br />

rijglaarsjes niet nat te laten worden. Het water is kalm en<br />

van een grijzig blauw dat doet denken aan lood en ijzer.<br />

De keren dat ik in Den Haag en Amsterdam optrad,<br />

bezocht ik altijd even het strand. De laatste keer wandelde<br />

ik van het strand bij Den Haag helemaal naar Noordwijk,<br />

waar het aangenaam rustig was. Hier is geen stad in de<br />

buurt; met een stoomtram of een paard-en-wagen vanuit<br />

Leiden ben je nog een stief uur bezig. Het vissersdorp mag<br />

dan proberen een mondaine badplaats te zijn, wat lijkt<br />

te lukken rondom twee badhotels, maar daarvoor ligt het<br />

uiteindelijk toch te afgelegen. Hier, op het stuk strand<br />

tussen Katwijk en Noordwijk, dat de dorpelingen ‘het<br />

stille strand’ noemen, heerst precies dat: stilte. Het<br />

geraas van de zee en het krijsen van de meeuwen lijken<br />

deze alleen maar te benadrukken.<br />

Ik heb altijd gehuiverd voor vastigheid, voor het<br />

mechaniek van herhaling dat hoort bij een verstandige<br />

baan of een stabiel gezinsleven. Ik zou erin klem komen<br />

te zitten. Iets van mij, een stuk van mijn rok of een grote<br />

teen, zou binnen de kortste keren tussen de tandwielen<br />

raken – en vermoedelijk zou er opzet in het spel zijn, om<br />

er zo voor te zorgen dat de machinerie tot stilstand komt.<br />

De enige voorspelbare herhaalbaarheid die ik duld, en die<br />

ik zelfs weldadig vind, is die van eb en vloed, de opmars<br />

en aftocht van het zeewater. Met daarbinnen de ademhaling<br />

van het water dat zich van de vloedlijn terugtrekt,<br />

bijeenraapt en opricht tot een golf die met hernieuwde<br />

kracht en brutaliteit het vaste land op komt rollen.<br />

Wetenschappers weten niet precies hoe het uurwerk<br />

dat de zee is wordt opgewonden en kan blijven tikken.<br />

Er is een samenspel tussen de aantrekkingskracht van de<br />

draaiende aarde en het heelal, de sterren en de getijden,<br />

zoveel is zeker.<br />

Het repeterende spel van de getijden beklemt me niet.<br />

Ik neem aan dat het te maken heeft met de aard van<br />

de zee, die onbegrensd, eeuwig in beweging en nooit<br />

hetzelfde is. En niet te beteugelen, bovendien. Van al<br />

wat onbeheersbaar is, word ik kalm. En onbeheersbaar<br />

is, als je erbij nadenkt, nagenoeg alles in het leven.<br />

Alleen doen de meeste mensen de hele tijd of dat niet<br />

zo is.<br />

Als meisje liep ik elke middag langs de Baai van San<br />

Francisco, in Oakland, waar ik een deel van mijn jeugd<br />

doorbracht. Soms wandelde ik kilometers over het strand<br />

en andere keren liep ik alleen maar even naar de vloedlijn<br />

om de zee te begroeten. Goddank had mijn moeder geen<br />

geld voor kindermeisjes of gouvernantes en was ze zelf<br />

53


14x<br />

Lichter<br />

door<br />

het<br />

leven<br />

Zó doet Hadewych dat !<br />

Ze is niet bang voor een<br />

rimpeltje meer of minder.<br />

Gasthoofdredacteur<br />

Hadewych Minis (1976)<br />

plenst elke morgen en avond<br />

koud water in haar gezicht.<br />

Ze doet zoveel mogelijk te<br />

voet, ‘bedkletst’ met man<br />

Tibor, beoefent qi gong en<br />

doet graag iets voor een<br />

ander. Van haar ouders<br />

leerde ze al de schoonheid<br />

van simpele dingen in te<br />

zien. In verbinding te staan<br />

met de wereld om haar heen.<br />

Dat maakt het leven lichter<br />

en zó veel leuker.<br />

PRODUCTIE: INGRID SPELT<br />

62


Hadewych<br />

Nog een extra tip<br />

“Tita Tips en Tiny Tools om<br />

het leven wat lichter te laten<br />

lopen. En dan vergat ik er nog<br />

een ook: niet meer actief zijn<br />

op sociale media. Ik beslis<br />

liever zelf wat me inspireert<br />

en hoe ik geïnspireerd wil<br />

worden. Een aanrader!”<br />

63


Vroegûh<br />

was<br />

alles beter<br />

WAT VIND JIJ?<br />

Zo rustig en overzichtelijk als<br />

het leven was! <strong>Zin</strong>gen op de<br />

achterbank op weg naar de<br />

camping. Tijd voor een goed<br />

gesprek, ontspannen samenzijn<br />

en vrolijke spelletjes. Vroeger<br />

had je nog tijd en oog voor<br />

elkaar. Zaten we niet de hele dag<br />

op onze smartphone te scrollen.<br />

Zalig. Of… was het vroegûh<br />

maar slaapverwekkend sáái?<br />

TEKST: DANIËLLE BRONSGEEST<br />

68


OPROEP<br />

Vroeger was alles beter. Tegenwoordig is het<br />

een jaarlijks terugkerend hardstyle-festival<br />

in Autotron. En een uitstervende uitroep<br />

geworden van een handvol verzuurde types.<br />

Toch kan er best wat inzitten. Vroeger had<br />

je nog tijd en oog voor elkaar. Werd je niet<br />

continu afgeleid door een prikkelrijke omgeving<br />

met overweldigende informatiestromen.<br />

Had je geen opgejaagd gevoel, bang iets te<br />

missen of – schrik – achter te lopen omdat<br />

je even je socials of WhatsApp niet hebt<br />

gecheckt. Vroeger keken de mensen op<br />

straat je nog aan als je ze gedag zei. Haalde<br />

je je informatie gewoon uit de krant, van de<br />

radio en van een praatje met de buurvrouw.<br />

Maar ja… Er ging ook veel langs je heen. Dat<br />

maakte je veel minder mondig. En was het<br />

niet ook allemaal oersaai (denk De avonden<br />

van Gerard Reve)? Nu zijn we veel wereldwijzer.<br />

Weten we letterlijk meer. Zijn we<br />

op de hoogte. Op onze hoede ook. Maken<br />

we meer deel uit van de wereld, staan we<br />

midden in het leven en ja, staan we ook<br />

nog in contact met oneindig veel mensen.<br />

Supersociaal! De hamvraag: wat vind jij?<br />

Wat zijn jouw ervaringen? Wat is je mening<br />

over de wereld van vandaag de dag, welke<br />

herinneringen heb je aan vroeger?<br />

Vertel het ons!<br />

Wat je ervaringen ook zijn, hoe overtuigd of<br />

in grote twijfel je ook bent: dat maakt<br />

helemaal niet uit. Wij zijn benieuwd naar<br />

elke anekdote en elk verhaal, naar alles wat<br />

bij het thema Vroeger was alles beter ook<br />

maar oppopt. Verras ons, mail ons! Voor <strong>Zin</strong><br />

Magazine nr. 8/9 (juli) maken we een groot<br />

artikel met jullie voors en tegens. En springt<br />

jouw reactie er helemaal uit? Dan win je een<br />

boekenpakket t.w.v. ruim € 100!<br />

Meedoen gaat zo<br />

Stuur je ervaring, mening, anekdote of<br />

herinnering (maximaal 150 woorden) vóór<br />

maandag 27 mei <strong>2024</strong> naar redactie@zin.nl<br />

o.v.v. Vroeger was alles beter. Vermeld ook<br />

je naam, geboortejaar en postadres, en<br />

stuur een portretfotootje van jezelf mee.<br />

We zijn benieuwd!<br />

69<br />

beeld: Getty Images


Hadewych<br />

Moed & klasse<br />

“Sylvana moest in ‘mijn’ <strong>Zin</strong>.<br />

Ze is echt een voorbeeld.<br />

Als een ieder ook maar een<br />

fractie had van haar moed,<br />

welsprekendheid, klasse,<br />

oplossingsgerichtheid en<br />

rechtvaardigheidsgevoel,<br />

zou de wereld er een stuk<br />

fraaier uitzien.”<br />

5VRAGEN AAN<br />

Sylvana<br />

Simons<br />

‘Ik doe iets all the way of niet’<br />

Ze zit midden in een politieke detox, sinds ze afgelopen december de<br />

Tweede Kamer en de door haarzelf opgerichte partij BIJ1 verliet.<br />

Het is echt afkicken. En omdat ze bezig móét zijn, heeft Sylvana<br />

Simons (1971) in de korte tijd dat ze thuiszit al een complete<br />

lampencollectie gemaakt. Een manier om haar hoofd leeg te maken.<br />

TEKST: JOLANDA HOFLAND | BEELD: MAARTEN KOOLS/LUMEN<br />

76


Oehlalaaaa<br />

BAKKEN MET CHOCOLA<br />

Lekker oplepelen? Kijk voor<br />

het recept van deze Whoopie<br />

pie’s op <strong>Zin</strong>.nl/chocola<br />

Mmmm… Misschien wel het allerlekkerste ingrediënt op aarde:<br />

chocola. En nog veelzijdig óók. Van macarons tot taarten: met chocola<br />

verricht je wonderen in de keuken. Voor een feestje of gewoon, omdat<br />

het kán. Verbluf je vrienden, familie en welja, de buren met jouw<br />

zoetigheden. Hopla, vieren maar dat leven.<br />

PRODUCTIE: DANIËLLE BRONSGEEST. BEELD: HAARALA HAMILTON, LUCA COLOMBO VAN STUDIO XL


WITTE-CHOCOLADEMOUSSETAART<br />

met passievrucht<br />

Moeilijkheidsgraad: GEMIDDELD<br />

Chocoladekrullen<br />

Leg een blok – in dit geval witte<br />

– chocola op kamertemperatuur<br />

op een schone, droge snijplank.<br />

Hou het blok chocola stevig vast<br />

en schaaf er met een brede<br />

dunschiller, lange krullen af.<br />

Dit is een simpele manier om<br />

chocoladekrullen te maken om<br />

taarten en ijsdesserts mee te<br />

versieren. Voor de liefhebbers<br />

bestaat er ook een veelzijdige<br />

manier met getempereerde chocola.<br />

Zie daarvoor <strong>Zin</strong>.nl/chocola<br />

87


Hadewych<br />

“We wilden heel graag een<br />

vakantie vol wandelen, natuur<br />

en knussen. En met de trein. Zo<br />

fijn dat je niet verkreukeld uit je<br />

auto stapt, maar nog zo fris als<br />

een hoentje uit de trein. Omdat<br />

je zoveel kunt bewegen en met<br />

z’n vieren spelletjes aan tafel<br />

kunt doen. We vonden het ook<br />

heel leuk om vanuit de trein het<br />

landschap te zien veranderen.”<br />

BETOVEREND ZWITSERLAND<br />

Bergen<br />

energie<br />

opdoen<br />

In de Zwitserse Alpen – land van<br />

indrukwekkende bergreuzen, heldere<br />

bergmeren, kilometers aan wandel- en<br />

fietspaden, klingelende koeienbellen en<br />

kaasfondue – is vakantie écht vakantie.<br />

Dat weet Hadewych Minis als geen<br />

ander. Door de frisse berglucht, rust én<br />

magische natuur gaat opladen<br />

hier eigenlijk helemaal vanzelf.<br />

TEKST: SABINA BLES, HADEWYCH MINIS<br />

BEELD: MY SWITSERLAND, GETTY IMAGES EN PRIVÉBEELD<br />

103


De eerste wilde<br />

kievitsbloem<br />

Groene scheuten schoten in februari al her en<br />

der tevoorschijn. Dat de natuur de laatste<br />

jaren wat in de war is, blijkt maar eens te meer.<br />

Maar groene scheuten of niet, bloemen laten<br />

toch iets langer op zich wachten. Wat een<br />

wonder is dit dan toch, ruim een maand voor<br />

de officiële start van zijn bloeiperiode (april):<br />

de wilde kievitsbloem. Staat daar een partijtje<br />

fier te pronken in het veld! Als dat geen<br />

moment is van puur geluk... Zo kwetsbaar,<br />

zó stralend. Kievitsbloemen bloeien kort en je<br />

vindt ze niet zomaar. Op naar de uiterwaarden<br />

van het Zwarte Water, de monding van de<br />

Overijsselse Vecht tussen Zwolle en Hasselt.<br />

Dat zijn echte kievitsbloemenhotspots. Een<br />

paarsrode wiegende zee, paradijselijk mooi.


PUUR GELUK<br />

tekst: Daniëlle Bronsgeest. beeld: Getty Images<br />

113

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!