13.03.2024 Views

2024 03 14 Wantenaar & Stravinsky - Residentie Orkest Den Haag + Vincent van Amsterdam

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Do <strong>14</strong> mrt <strong>2024</strong><br />

Grote Zaal<br />

20.15 uur<br />

Donderdag<br />

avondserie<br />

<strong>Wantenaar</strong> & <strong>Stravinsky</strong><br />

<strong>Residentie</strong> <strong>Orkest</strong> <strong>Den</strong><br />

<strong>Haag</strong> + <strong>Vincent</strong> <strong>van</strong><br />

<strong>Amsterdam</strong><br />

Het gratis beschikbaar stellen <strong>van</strong> dit digitale<br />

programmaboekje is een extra service<br />

ter voorbereiding op het concert. Het is<br />

uitdrukkelijk niet de bedoeling deze versie<br />

tijdens het concert te raadplegen via je mobiele<br />

telefoon. Dit is namelijk zeer storend voor de<br />

andere concertbezoekers.<br />

Bij voorbaat dank.


Programma<br />

<strong>Wantenaar</strong> & <strong>Stravinsky</strong><br />

<strong>Residentie</strong> <strong>Orkest</strong> <strong>Den</strong> <strong>Haag</strong><br />

+ <strong>Vincent</strong> <strong>van</strong> <strong>Amsterdam</strong><br />

Anja Bihlmaier dirigente<br />

<strong>Vincent</strong> <strong>van</strong> <strong>Amsterdam</strong> accordeon<br />

Donderdag<br />

avondserie<br />

Do <strong>14</strong> mrt <strong>2024</strong><br />

Grote Zaal<br />

20.15 – 22.00 uur<br />

ca. 45 minuten voor de pauze<br />

ca. 45 minuten na de pauze<br />

Inleiding<br />

Foyerdeck 1<br />

19.15 – 19.45 uur<br />

Thea Derks in gesprek met<br />

dirigente Anja Bihlmaier<br />

en componiste Mathilde<br />

<strong>Wantenaar</strong><br />

Dit concert wordt live<br />

uitgezonden door de NTR<br />

op NPO Klassiek<br />

Staat je mobiele telefoon al uit?<br />

Dank je wel.<br />

2


Programma<br />

Maurice Ravel (1875 - 1937)<br />

Le tombeau de Couperin (1919)<br />

I. Prélude (À la mémoire du lieutenant Jacques Charlot)<br />

II. Forlane (À la mémoire du lieutenant Gabriel Deluc)<br />

III. Menuet (À la mémoire de Jean Dreyfus)<br />

IV. Rigaudon (À la mémoire de Pierre et Pascal Gaudin)<br />

Mathilde <strong>Wantenaar</strong> (1993)<br />

Concert voor accordeon en orkest (2023, Nederlandse première)*<br />

Pauze<br />

Igor <strong>Stravinsky</strong> (1882 - 1971)<br />

Petroesjka (1910-11, rev. 1947)<br />

··<br />

Tableau I ‘La foire du Mardi-Gras’<br />

Introduction - Fête populaire de la semaine grasse<br />

Le tour de passe-passe<br />

Danse russe<br />

··<br />

Tableau II ‘Chez Petrouchka’<br />

Chez Petrouchka<br />

··<br />

Tableau III ‘Chez le Maure’<br />

Chez le Maure<br />

Danse de la ballerine<br />

Valse. La ballerine et le Maure<br />

··<br />

Tableau IV ‘La foire du mardi gras’<br />

Fête populaire de la semaine grasse<br />

Danse des nounous<br />

Le paysan et l’ours<br />

Le marchand fêtard et deux Tziganes<br />

Danse des cochers et des palefreniers<br />

Les déguisés<br />

Mort de Petrouchka<br />

* mede mogelijk gemaakt door Fonds Podiumkunsten en Société Gavigniès<br />

3


Toelichting<br />

Het fijne kleurenspel <strong>van</strong> Maurice Ravels Le Tombeau de Couperin en Igor <strong>Stravinsky</strong>’s<br />

al even fantastisch <strong>van</strong> kleur en sfeer verschietende balletmuziek Petroesjka omlijsten<br />

de Nederlandse première <strong>van</strong> het Concert voor accordeon en orkest <strong>van</strong> Mathilde<br />

<strong>Wantenaar</strong>, die in korte tijd carrière maakte met filmische muziek vol verglijdende<br />

kleuren en sferen. Klank en sfeer zijn bindende factoren <strong>van</strong>avond. Net als een band<br />

met oudere tradities, waar Ravel zo aan hechtte en die ook voor de jonge 21e-eeuwse<br />

componiste <strong>Wantenaar</strong> en haar generatiegenoten belangrijk is.<br />

Maurice Ravel<br />

Le tombeau de Couperin<br />

Ravel wilde met zijn Le tombeau de<br />

Couperin een meervoudige hommage<br />

schrijven, zowel in muzikale als in<br />

overdrachtelijke zin.<br />

In muzikale zin is het een eerbetoon aan<br />

de uitgebalanceerde perfectie <strong>van</strong> de<br />

Franse suites uit de barok, waarin een<br />

reeks dansen aaneen wordt gesmeed. De<br />

barokcomponist François Couperin was<br />

(en is) de meester <strong>van</strong> deze gereserveerde,<br />

licht intellectualistische dansmuziek, die<br />

goed paste bij de wat afstandelijk grandeur<br />

die de norm was aan het hof <strong>van</strong> de zo aan<br />

hiërarchie hechtende Franse koningen.<br />

In de huidige presidentiële republiek<br />

is die typerende Franse mengeling <strong>van</strong><br />

formele hiërarchie, grootsheid, intellect<br />

en schittering nog steeds terug te vinden.<br />

Emmanuel Macron en zijn echtgenote<br />

Brigitte zijn er de personificatie <strong>van</strong>.<br />

In overdrachtelijke zin is dit grafschrift voor<br />

Couperin een ode aan de Franse cultuur en<br />

dat past dan weer bij de directe aanleiding<br />

die Ravel tot componeren aanzette. Dat<br />

was zijn ervaring aan het front in de Eerste<br />

Wereldoorlog, waar hij zowel trots op was als<br />

dat het hem aangreep. Ravel was klein <strong>van</strong><br />

stuk en met weinig militair fysieke talenten<br />

begiftigd – verfijnd en beschaafd als zijn<br />

muziek. Hij heeft er echt z’n best voor<br />

moeten doen om bij de directe verdediging<br />

<strong>van</strong> Frankrijk betrokken te raken. Uiteindelijk<br />

had hij een taak als chauffeur. De Eerste<br />

Wereldoorlog maakte zeer veel slachtoffers<br />

onder wie ook (muzikale) vrienden <strong>van</strong> de<br />

componist. Aan hen zijn individuele delen<br />

<strong>van</strong> de suite opgedragen. Dat er nergens<br />

sprake is <strong>van</strong> treurmuziek – de statig<br />

treurend sarabande die in vrijwel geen suite<br />

ontbreekt, sloeg Ravel in de zijne over – zegt<br />

veel over de afstand die hij graag tot zijn<br />

onderwerp hield. Ravel eert zijn vrienden,<br />

maar het is onnodig zijn verdriet – dat hij<br />

zeker had – uit te serveren.<br />

Ravel stond open voor veel <strong>van</strong> de muzikale<br />

vernieuwingen uit het begin <strong>van</strong> de 20e<br />

eeuw, maar hij bleef ook conservatief<br />

vasthouden aan strak opgetrokken oude<br />

tonale structuren. De vrijheid <strong>van</strong> Claude<br />

Debussy’s stromende muziek, die niet zo<br />

heel gevaarlijk klinkt, maar ondertussen<br />

alle klassieke componeerwetten achter<br />

4


Toelichting<br />

zich laat ten faveure <strong>van</strong> een ongebreideld<br />

verrassende muzikale fantasie, ontbreekt<br />

in Ravels muziek. Ravel was een perfecte<br />

handwerksman – sommigen noemen hem<br />

neerbuigend een horlogemaker – die<br />

afgewogen structuren bouwde waarin alles<br />

ongelooflijk knap en economisch op zijn<br />

plek valt en kleur een nieuwe structurele rol<br />

krijgt. Hij was een componist die kon toveren<br />

met kleur en klank, maar ook een componist<br />

die zwoer bij de oude formele aristocratische<br />

kwaliteiten <strong>van</strong> muziek – die <strong>van</strong> hem en die<br />

<strong>van</strong> Couperin – die het aardse gewemel <strong>van</strong><br />

alledag overstegen in een sublieme wereld<br />

<strong>van</strong> alleen maar klank. Dit uit zich in een<br />

bedwelmend fraaie klank met daaronder<br />

verbogen hightechconstructies zonder<br />

weerga, zoals in deze ragfijn georkestreerde<br />

Le tombeau de Couperin.<br />

Mathilde <strong>Wantenaar</strong><br />

Concert voor accordeon en orkest<br />

Tussen Mathilde <strong>Wantenaar</strong>s première en<br />

Le tombeau <strong>van</strong> Ravel ligt een ruime eeuw,<br />

maar aan haar muziek is dat niet heel<br />

nadrukkelijk te horen.<br />

Haar Accordeonconcert is anders, filmischer<br />

en instinctiever <strong>van</strong> constructie, maar het<br />

verhalende perspectief, de versmeltende<br />

orkestkleuren en het organische<br />

verglijdende karakter <strong>van</strong> <strong>Wantenaar</strong>s<br />

componeren is herkenbaar verwant aan dat<br />

wat er uit Ravels vroeg 20e-eeuwse muziek<br />

spreekt. Complex constructivisme is er niet<br />

in haar muziek, waarin de oude vertrouwde<br />

tonaliteit bewaard blijft. Dat is ook wat de<br />

aansprekende kwaliteit <strong>van</strong> haar direct<br />

communicerende muziek bepaalt.<br />

<strong>Wantenaar</strong> wil naar eigen zeggen in de<br />

eerste plaats de luisteraar raken en dat<br />

doet ze met onbe<strong>van</strong>gen lyrische melodieën<br />

die zich in structuren met natuurlijk op- en<br />

afbouwende spanningsbogen ontvouwen.<br />

Het klinkt bedrieglijk gemakkelijk, alsof<br />

het er altijd al was en alleen maar even<br />

opgeschreven hoefde te worden, maar het is<br />

allemaal perfect getimed. <strong>Wantenaar</strong> heeft<br />

een groot gevoel voor wanneer en hoe de<br />

sfeer <strong>van</strong> het muzikale verhaal te sturen.<br />

Ze schrijft beeldende muziek, maar wat de<br />

muziek verbeeldt, blijft muzikale emotie –<br />

geen sentiment uit het dagelijks leven dat<br />

zich nooit goed in muziek laat vertalen.<br />

Citaten uit interviews rond de première<br />

<strong>van</strong> het Accordeonconcert (in december<br />

vorig jaar in Wenen door het ORF Radio<br />

Symphonieorchester) zijn illustratief voor<br />

<strong>Wantenaar</strong>s organische, op de fysieke<br />

sensatie <strong>van</strong> klank gerichte, intuïtieve<br />

benadering <strong>van</strong> muziek. ‘Ik kreeg steeds<br />

meer het gevoel dat het instrument een<br />

karakter is’, zegt ze over de manier waarop<br />

het compositieproces zich ontwikkelde.<br />

‘Een accordeon is een soort dier dat ademt<br />

en kan grommen. Het kan huilen, hikken<br />

en bibberen. Het instrument werd een<br />

leven wezen.’ <strong>Wantenaar</strong> vervolgt: ‘Ik heb<br />

een persoonlijke band met het instrument<br />

omdat mijn vader jazzaccordeonist is. Voor<br />

mij is de accordeon het instrument <strong>van</strong> mijn<br />

5


Toelichting<br />

jeugd. Als klein meisje wilde ik dansen en<br />

mijn vader moest dan op zijn instrument<br />

spelen. Dus ik heb mijn hele jeugd dansend<br />

doorgebracht op de muziek <strong>van</strong> mijn vader.<br />

Arme man, het ene stuk na het andere. Want<br />

ik werd natuurlijk nooit moe.’<br />

<strong>Wantenaar</strong>: ‘Een accordeon<br />

is als een dier dat ademt en<br />

gromt.’<br />

‘Het stuk begint op het allerzachtst. In een<br />

accordeon zitten allerlei kleine tongetjes die<br />

beginnen te vibreren als er lucht langsgaat.<br />

Het begint ermee dat die lucht er heel zacht<br />

langs begint te sijpelen. Dan is het maar de<br />

vraag wanneer het tongetje aangespeeld<br />

wordt. Heel zacht en langzaam wordt dat<br />

een ultiem crescendo naar het allerluidst.<br />

Het is dus weliswaar dynamisch, maar<br />

ondertussen kan het ook heel goed mengen<br />

met de rest <strong>van</strong> het orkest. Zo erg zelfs<br />

dat je soms niet helemaal zeker weet of je<br />

de solist hoort of een soort mengklank. En<br />

dat is natuurlijk heel mooi, maar ook een<br />

valkuil. Het stuk heeft ook een theatrale<br />

kant. Er is een moment dat een tango wordt<br />

onderbroken door een valse wals – dat kan<br />

namelijk óók op een accordeon. Het is heel<br />

extreem: lelijk op een lekkere manier, echt<br />

vies gewoon. De eerdere muziek is bijna té<br />

vrolijk, dus dat contrast was nodig. Ik vind<br />

het mooi als al die dingen in dezelfde wereld<br />

kunnen bestaan.’<br />

Igor <strong>Stravinsky</strong><br />

Petroesjka<br />

Igor <strong>Stravinsky</strong> was een even grote<br />

klanktovenaar als Ravel en net als hij<br />

gefascineerd door sprookjes en theater<br />

als inspiratie voor een fantastische,<br />

veelkleurige muziek.<br />

In de balletmuziek, die <strong>Stravinsky</strong> vlak<br />

voor de Eerste Wereldoorlog voor Parijse<br />

producties <strong>van</strong> de legendarische Sergej<br />

Diaghilev en de al even legendarische<br />

dansvernieuwer Vaslav Nijinski maakte, trok<br />

de ambitieuze jonge componist verstrekkend<br />

vernieuwend <strong>van</strong> leer. Hij bedacht niet alleen<br />

nieuwe instrumentencombinaties – met<br />

instrumenten in extreme liggingen (heel<br />

hoog en heel laag bij voorbeeld) of dichter<br />

en in grotere hoeveelheden opeengestapeld<br />

– maar ook de traditionele akkoorden uit de<br />

tonaliteit en de gekende uitgebalanceerde<br />

structuren moesten eraan geloven. Dat<br />

sloot mooi aan bij Diaghilevs motto etonnemoi<br />

(verbaas me), dat ook is op te vatten<br />

als een uitdrukking <strong>van</strong> de tijdgeest die<br />

heerste in progressieve Parijse kunstkringen,<br />

waaronder die <strong>van</strong> Debussy, Picasso of Satie<br />

en al de vrijmoedige vaudeville theaters<br />

waarin de cancan werd gedanst.<br />

<strong>Stravinsky</strong> koos voortdurend voor de<br />

confrontatie. Hij zette ruige ritmes en<br />

hoekige Russische volksmelodieën in,<br />

maakte muziek waarin sfeerblokken met<br />

heel verschillende karakters hard tegenover<br />

6


Toelichting<br />

elkaar staan zonder dat ze in een oplossing<br />

tot iets nieuws versmelten. Maar het<br />

raffinement, waarmee hij al die verschillende<br />

elementen als een jongleur in circus in de<br />

lucht houdt, is verbluffend verfijnd. Hoe ruig<br />

en onmiddellijk de muziek soms klinkt, hoe<br />

feeëriek het in geparfumeerde klankwolken<br />

is verneveld en hoe snel het allemaal<br />

<strong>van</strong> sfeer en kleur verschiet, het wordt<br />

glashelder uitgebalanceerd gepresenteerd.<br />

Dat strakke constructivisme houdt al die<br />

fantastisch nieuwe klinkende blokken en<br />

blokjes muziek net zo nieuw – en enorm<br />

spannend – bij elkaar als de inhoud.<br />

Het verhaal <strong>van</strong> Petroesjka is net als<br />

<strong>Stravinsky</strong>’s muziek een veelkleurig<br />

mozaïek. Het is een pantomime in de traditie<br />

<strong>van</strong> de Italiaanse comedia del’ arte, een<br />

Russische poppenkastvoorstelling zoals<br />

<strong>Stravinsky</strong> die in zijn jeugd op de pleinen<br />

<strong>van</strong> St. Petersburg zag. Het is een satire<br />

op de verhouding tussen de macht en de<br />

onmachtigen en een vertelling over het<br />

voortdurende ongelukkig in de liefde zijn<br />

<strong>van</strong> de arme pop/clown Petroesjka, die sterk<br />

op onze Jan Klaassen lijkt. Soms is het<br />

verhaal gedrenkt in Russische tragiek, dan<br />

weer heeft het de pompeuze ironie, waar de<br />

Italianen zo goed in zijn, en altijd is er wel<br />

een aanknopingspunt voor weer een nieuw<br />

muziekje.<br />

die preludeert op het tragische einde <strong>van</strong><br />

Petroesjka en de manier waarop de pop<br />

ineenzijgt of tot leven wordt opgetild door<br />

zijn bespeler, is even beeldend als geestig<br />

getroffen. Het is allemaal even trefzeker<br />

en ontroerend zonder in tranentrekkerij te<br />

vervallen, en bovenal ontzettend speels.<br />

Muziek was voor Stravinksy niets meer<br />

dan een slim spel met noten, waarmee hij<br />

verbaast, verrast en een buitenwereldlijke<br />

logica etaleert, waar je wellicht iets <strong>van</strong><br />

opsteekt zonder dat je nou precies kunt<br />

zeggen wat.<br />

Roeland Hazendonk<br />

Je hoort de feestelijk opgewonden sfeer<br />

rond de poppenkast al meteen aan het<br />

begin. Later is er dan het draaiorgeltje<br />

dat <strong>Stravinsky</strong> <strong>van</strong> de voortellingen in St.<br />

Petersburg kende. Je hoort de tromroffel<br />

7


Biografieën<br />

Componisten<br />

Maurice Ravel<br />

De Franse componist<br />

Maurice Ravel (1875-1937)<br />

had met een Zwitserse<br />

vader en een Baskische<br />

moeder een brede culturele<br />

achtergrond. Toch zijn het<br />

vooral de Spaanse wortels<br />

die later in zijn werk naar<br />

boven komen.<br />

Ravel krijgt zijn opleiding aan<br />

het Parijse Conservatorium<br />

en vestigt zijn naam met<br />

werken als Habanera en<br />

Pa<strong>van</strong>e pour un infante<br />

défunte. Ravel, die in<br />

8<br />

de Eerste Wereldoorlog<br />

als militair diende, koos<br />

vervolgens voor een leven<br />

zoveel mogelijk buiten de<br />

schijnwerpers en bleef<br />

actief als vrij componist.<br />

Wel trad hij geregeld op als<br />

pianist. In vrijwel alles was<br />

hij een perfectionist, ook<br />

bijvoorbeeld in zijn kleding.<br />

Hij was een trage werker<br />

die in principe in elk genre<br />

slechts één werk schreef, of<br />

hooguit een paar, maar dan<br />

elk werk totaal verschillend<br />

<strong>van</strong> karakter. Hij gaf de<br />

voorkeur aan de korte vorm.<br />

In de jaren na de Eerste<br />

Wereldoorlog bevestigde<br />

hij zijn status als componist<br />

met werken als La valse, de<br />

Bolero en de orkestratie <strong>van</strong><br />

Moesorgski’s Schilderijen<br />

<strong>van</strong> een tentoonstelling.<br />

Mathilde <strong>Wantenaar</strong><br />

foto: Karen <strong>van</strong> Gilst<br />

De in <strong>Amsterdam</strong> geboren<br />

componiste Mathilde<br />

<strong>Wantenaar</strong> (1993) studeerde<br />

in eerste instantie aan<br />

het Conservatorium<br />

<strong>van</strong> <strong>Amsterdam</strong>, waar<br />

ze klassieke compositie<br />

studeerde bij Willem Jeths<br />

en Wim Henderickx en<br />

bijvakken deed als piano,<br />

cello, klassieke zang en<br />

ritmiek voor gevorderden.<br />

<strong>Wantenaar</strong> is door de<br />

combinatie <strong>van</strong> haar<br />

vakmanschap en interesse<br />

in veel genres een zeer<br />

veelzijdig componist. Ze


Biografieën<br />

werkt met individuele<br />

musici, maar ook met kleine<br />

ensembles, grote orkesten<br />

en alles daartussenin, en is<br />

vooral geïnteresseerd in het<br />

schrijven <strong>van</strong> opera. In 2016<br />

ging haar eerste kameropera<br />

in première tijdens het Opera<br />

Forward Festival <strong>van</strong> De<br />

Nationale Opera. Ze rondde<br />

haar compositiestudie af<br />

en werd toegelaten tot het<br />

Koninklijk Conservatorium<br />

<strong>van</strong> <strong>Den</strong> <strong>Haag</strong> om klassieke<br />

zang te studeren bij Rita<br />

Dams en Noa Frenkel, wat<br />

een grote invloed had<br />

op haar compositorische<br />

aanpak. Na opdrachten<br />

<strong>van</strong> het Rotterdams<br />

Philharmonisch <strong>Orkest</strong> en<br />

De Nationale Opera besloot<br />

ze zich alleen op compositie<br />

te richten. <strong>Wantenaar</strong><br />

werkte ook samen met<br />

het Groot Omroepkoor,<br />

het Nederlands Blazers<br />

Ensemble, <strong>Amsterdam</strong><br />

Sinfonietta, Wishful Singing,<br />

Liza Ferschtman, Ralph <strong>van</strong><br />

Raat, Johannette Zomer en<br />

vele anderen.<br />

Igor <strong>Stravinsky</strong><br />

Igor <strong>Stravinsky</strong> (1882 - 1971)<br />

wordt beschouwd als een<br />

<strong>van</strong> de meest invloedrijke<br />

componisten <strong>van</strong> de 20e<br />

eeuw. Hij werd in Rusland<br />

opgeleid door Nicolaj<br />

Rimsky-Korsakov en zijn<br />

eerste werken klinken in de<br />

geest <strong>van</strong> zijn leermeester.<br />

Met revolutionaire partituren<br />

voor Les Ballets Russes<br />

zoals Petroesjka en Sacre du<br />

Printemps sloeg <strong>Stravinsky</strong><br />

onder invloed <strong>van</strong> de<br />

Russische volksmuziek<br />

nieuwe wegen in. Na de<br />

jaren twintig werd zijn werk<br />

soberder met onder andere<br />

de opera Oedipus Rex en<br />

de Symphony of Psalms en<br />

na de jaren vijftig hield hij<br />

zich onder andere met de<br />

Requiem Canticles bezig met<br />

twaalftoonstechnieken. De<br />

Russische volksmuziek en<br />

de ritmische energie bleven<br />

constante factoren in zijn<br />

werk.<br />

9


Biografieën<br />

Uitvoerenden<br />

<strong>Vincent</strong> <strong>van</strong><br />

<strong>Amsterdam</strong><br />

Accordeon<br />

10<br />

foto: Merlijn Doomernik<br />

<strong>Vincent</strong> <strong>van</strong> <strong>Amsterdam</strong>s<br />

actieve rol als promotor<br />

<strong>van</strong> de klassieke accordeon<br />

kent vele facetten. Met<br />

het zelf vertalen <strong>van</strong><br />

soms zeer complexe<br />

klassieke en hedendaagse<br />

muziekstukken onderzoekt<br />

hij steeds weer de<br />

fascinerende mogelijkheden<br />

<strong>van</strong> het relatief jonge<br />

instrument.<br />

Door persoonlijk contact<br />

met componisten en via<br />

commissies voegt Van<br />

<strong>Amsterdam</strong> regelmatig<br />

nieuwe composities<br />

aan het repertoire toe.<br />

In samenwerking met<br />

orkesten neemt hij de<br />

solistenrol, met het spelen<br />

<strong>van</strong> kamermuziek vindt hij<br />

een verrassende verbinding<br />

met de menselijk stem<br />

en andere instrumenten.<br />

Als organisator <strong>van</strong><br />

de internationale Van<br />

<strong>Amsterdam</strong> Summer Course<br />

deelt Van <strong>Amsterdam</strong><br />

zijn liefde en expertise<br />

met mededocenten,<br />

conservatoriumstudenten<br />

en getalenteerde<br />

accordeonleerlingen. Hij<br />

was prijswinnaar op vele<br />

nationale en internationale<br />

concoursen, en speelt<br />

op alle grote podia en<br />

klassiekemuziekfestivals in<br />

Nederland. Concerttournees<br />

brachten hem naar<br />

onder andere Frankrijk,<br />

Italië, Oostenrijk, Servië,<br />

Griekenland, Groenland,<br />

Indonesië, Hongkong en<br />

China.<br />

Anja Bihlmaier<br />

Dirigente<br />

foto: Marco Borggreve<br />

Anja Bihlmaier is een <strong>van</strong> de<br />

toonaangevende dirigenten<br />

<strong>van</strong> haar generatie door<br />

haar muzikale intuïtie,<br />

charisma en haar vermogen<br />

om passie te combineren<br />

met precisie. Sinds<br />

augustus 2021 is ze chefdirigent<br />

<strong>van</strong> het <strong>Residentie</strong><br />

<strong>Orkest</strong>.<br />

Dit seizoen debuteert<br />

Bihlmaier bij veel orkesten<br />

waaronder de London<br />

Philharmonic, Frankfurt<br />

Radio Symphony, Hamburg


Biografieën<br />

Staatsorchester (inclusief<br />

twee concerten in de<br />

Elbphilharmonie), Royal<br />

Scottish National Orchestra,<br />

Bergen Philharmonic,<br />

Sydney Symphony en de<br />

Salzburg Camerata tijdens<br />

de Mozartwoche. In de<br />

zomer <strong>van</strong> 2023 deed ze<br />

haar eerste BBC Proms<br />

optreden met het BBC<br />

Philharmonic Orchestra.<br />

Haar repertoire is breed,<br />

<strong>van</strong> Haydn tot Strauss en<br />

<strong>van</strong> Mahler tot Oestvolskaja<br />

en ze trad daarmee op<br />

met orkesten als de SWR<br />

Symphony, BBC Symphony,<br />

Barcelona Symphony,<br />

Finnish Radio Symphony,<br />

Danish National en Royal<br />

Stockholm Philharmonic<br />

en ze zal bij veel <strong>van</strong> deze<br />

orkesten terugkeren. Als<br />

gepassioneerd operadirigent<br />

heeft Bihlmaier vele jaren<br />

ervaring opgedaan in<br />

functies bij de Staatsopera<br />

<strong>van</strong> Hannover, het Theater<br />

<strong>van</strong> Chemnitz en het<br />

Staatstheater <strong>van</strong> Kassel.<br />

Meer recent dirigeerde ze<br />

Gounods Faust bij de Opera<br />

<strong>van</strong> Trondheim, Brittens A<br />

Midsummer Night’s Dream<br />

bij de Opera <strong>van</strong> Malmö en<br />

verschillende producties bij<br />

de Volksoper <strong>van</strong> Wenen.<br />

In februari 2023 dirigeerde<br />

ze Der fliegende Holländer<br />

<strong>van</strong> Wagner in Tampere in<br />

Finland en in september<br />

La traviata <strong>van</strong> Verdi bij<br />

de Norske Opera in Oslo,<br />

Noorwegen.<br />

<strong>Residentie</strong> <strong>Orkest</strong><br />

<strong>Den</strong> <strong>Haag</strong><br />

Het <strong>Residentie</strong> <strong>Orkest</strong><br />

is het orkest <strong>van</strong>, voor,<br />

in, en <strong>van</strong>uit <strong>Den</strong> <strong>Haag</strong>.<br />

Het orkest zet actief<br />

klassieke muziek in om<br />

alle inwoners en bezoekers<br />

in <strong>Den</strong> <strong>Haag</strong> <strong>van</strong>uit de<br />

vier pijlers symfonisch,<br />

educatie, talentontwikkeling<br />

en maatschappelijke<br />

activiteiten te verbinden en<br />

te prikkelen.<br />

De muziek <strong>van</strong> het <strong>Residentie</strong><br />

<strong>Orkest</strong> daagt uit, verrast en<br />

laat je genieten. Het orkest<br />

is altijd op zoek naar de<br />

rele<strong>van</strong>tie <strong>van</strong> muziek op<br />

een eigentijdse, jonge en<br />

frisse manier. Het <strong>Residentie</strong><br />

<strong>Orkest</strong> verzorgt concerten<br />

in Amare, in het hart <strong>van</strong><br />

<strong>Den</strong> <strong>Haag</strong>. Tevens is het<br />

orkest veelvuldig te horen op<br />

locaties als het <strong>Amsterdam</strong>se<br />

Concertgebouw,<br />

TivoliVredenburg in<br />

Utrecht en De Doelen in<br />

Rotterdam. Daarnaast<br />

brengt het orkest speciale<br />

cross-over en andere<br />

innovatieve producties<br />

in de <strong>Haag</strong>se poptempel<br />

Paard. Belangrijk zijn ook<br />

de vele samenwerkingen<br />

met partners als de Leidse<br />

Pieterskerk, Het Nationale<br />

Theater, Kunstmuseum <strong>Den</strong><br />

<strong>Haag</strong>, de klassieke series <strong>van</strong><br />

de Nederlandse omroepen<br />

AVROTROS en NTR en De<br />

Nationale Opera. In recente<br />

seizoenen speelde het<br />

orkest in een veel geprezen<br />

productie <strong>van</strong> Messiaens<br />

zeldzaam uitgevoerde opera<br />

Saint François d’Asisse,<br />

Poulencs Dialogues des<br />

Carmélites, La bohème<br />

en Madama Butterfly <strong>van</strong><br />

Puccini, Nabucco <strong>van</strong> Verdi,<br />

de wereldpremière <strong>van</strong><br />

Ritratto <strong>van</strong> Willem Jeths en<br />

de Nederlandse premières<br />

<strong>van</strong> Blue <strong>van</strong> Jeanine Tesori<br />

en Innocence <strong>van</strong> Kaija<br />

Saariaho.<br />

11


Biografieën<br />

1e viool<br />

Lucian-Leonard Raiciof,<br />

Ilya Warenberg, Pieter <strong>van</strong><br />

Loenen, Naomi Bach, Orges<br />

Caku, Floortje Gerritsen,<br />

Francisca Portugal, Giulio<br />

Greci, Yuki Hayakashi,<br />

Sandra <strong>van</strong> Eggelen-Karres,<br />

Pieter Verschuijl, Belén Pérez<br />

Carreras, Momoko Noguchi,<br />

Viktor Hlybochanu<br />

2e viool<br />

Gerard Spronk, Hester <strong>van</strong><br />

der Vlugt, Ben Legebeke,<br />

Diederik Jan <strong>van</strong> Wassenaer,<br />

Abel Rodriguez Garcia, Cato<br />

Went, Sergiy Starzhynskiy,<br />

Charlotte Basalo Vázquez,<br />

Barbara Krimmel, Dimitri<br />

I<strong>van</strong>ov, Philip Dingenen,<br />

Raquel Marin Garces<br />

Altviool<br />

Timur Yakubov, Judith<br />

Wijzenbeek, Jan Buizer,<br />

Moira Bette, Iteke Wijbenga,<br />

Jeltje Quirijnen, Elisabeth<br />

Runge, Tanja Trede, Marieke<br />

de Jong, Ingerid Kvaale-<br />

Waleson<br />

12<br />

Cello<br />

Roger Regter, Iedje <strong>van</strong><br />

Wees, Justa de Jong, Tom<br />

<strong>van</strong> Lent, Miriam Kirby, Julie-<br />

Anne Manning<br />

Contrabas<br />

Frank Dolman, Renger<br />

Woelderink, Astrid Schrijner,<br />

Louis <strong>van</strong> der Mespel, Jorge<br />

Hernández, Jos Tieman<br />

Fluit<br />

Rieneke Brink, Dorine<br />

Schade, Sarah Ouakrat<br />

Hobo<br />

Roger Cramers. Hilje <strong>van</strong><br />

der Vliet, Alexander <strong>van</strong><br />

Eerdewijk<br />

Klarinet<br />

Hans Colbers, Jasper<br />

Grijpink, Erik Rojas Toapanta<br />

Fagot<br />

Gretha Tuls, Simon<br />

Vandenbroecke, Erik<br />

Reinders<br />

Hoorn<br />

Ron Schaaper, Elizabeth<br />

Chell, Mariëlle <strong>van</strong> Pruijssen,<br />

Mirjam Steinmann<br />

Trompet<br />

Erwin ter Bogt, Robert-<br />

Jan Hoffman, David Perez<br />

Sánchez<br />

Trombone<br />

Timothy Dowling, Arno<br />

Schipdam<br />

Tuba<br />

Elias Gustafsson<br />

Pauken<br />

Chris Leenders<br />

Slagwerk<br />

Martin Ansink, Murk Jiskoot,<br />

Joeke Hoekstra<br />

Harp<br />

Mathilde Wauters,<br />

Annemieke IJzerman, Sven<br />

Weyens, Liesbeth Bosboom<br />

Toetsinstrument<br />

Sepp Grotenhuis, Richard<br />

Ram


Verwacht<br />

Music for Empty Spaces<br />

Heather Pinkham<br />

Donderdag<br />

avondserie<br />

Do 28 mrt <strong>2024</strong><br />

Grote Zaal<br />

20.15 uur<br />

Wat komt er na de dood? Het mysterie <strong>van</strong> onze laatste<br />

reis is zo oud als de mensheid zelf. Maar in tegenstelling<br />

tot onze voorouders staan wij er liever niet bij stil. En dat<br />

is een gemis, vindt componist Heather Pinkham. In deze<br />

nieuwe editie <strong>van</strong> Music for Empty Spaces vraagt Pinkham<br />

negen collega’s met uiteenlopende achtergronden te<br />

reflecteren op sterven, dood en rouw. Muziek, als de taal<br />

<strong>van</strong> het onzegbare, die ons kan ons helpen te praten over<br />

het onherroepelijke einde, dat nu eenmaal bij het leven<br />

hoort.<br />

Tijdens de coronacrisis organiseerde Pinkham de eerste<br />

editie <strong>van</strong> Music for Empty Spaces, die live werd gestreamd<br />

<strong>van</strong>uit het Muziekgebouw. Het programma was een succes,<br />

werd wereldwijd bekeken en zelfs live voor publiek herhaald.<br />

Het onderwerp <strong>van</strong> de tweede editie ligt in het verlengde<br />

er<strong>van</strong>: zoals negen componisten toen reflecteerden op<br />

het leven in isolatie, zo is nu de dood onderwerp <strong>van</strong><br />

bespiegeling. Wederom zijn het Nederlandse topmusici die<br />

tekenen voor de uitvoering.<br />

Heather Pinkham<br />

Programma: Nieuwe muziek <strong>van</strong> Bart Spaan, Orkun Ağır,<br />

Max Frimout, Maxim Shalygin, Jeff Hamburg, Sinta Wullur,<br />

Daan Manneke, Wilma Pistorius, Heather Pinkham<br />

I.s.m.<br />

13


Verwacht<br />

Maart<br />

vr 15 mrt / 20.15 uur<br />

Een twintigste-eeuwse Grieg<br />

Leif Ove Andsnes<br />

za 16 mrt / 20.15 uur<br />

Matthäus Passion volgens<br />

Sebastiani<br />

Vox Luminis + Lionel Meunier<br />

zo 17 mrt / 12.00 uur /<br />

Entreehal<br />

Sunday Sounds<br />

Picknick<br />

wo 20 mrt / 20.15 uur<br />

Kreek en Tormis<br />

Ests Filharmonisch<br />

Kamerkoor<br />

za 23 mrt / 20.30 uur<br />

Kordz x Sakamoto<br />

Asko|Schönberg + Kordz<br />

zo 24 mrt / 20.15 uur<br />

And the sun darkened<br />

New York Polyphony<br />

wo 27 mrt / 20.15 uur<br />

Johannes Passion<br />

<strong>Orkest</strong> <strong>van</strong> de Achttiende<br />

Eeuw + Cappella <strong>Amsterdam</strong><br />

do 28 mrt / 20.15 uur<br />

Music for Empty Spaces<br />

Heather Pinkham<br />

vr 29 mrt / 12.30 uur<br />

CvA-Sax meets CvA-<br />

Percussie<br />

Lunchconcert i.s.m.<br />

Conservatorium <strong>van</strong><br />

<strong>Amsterdam</strong><br />

vr 29 mrt / 20.15 uur<br />

The Path to Salvation<br />

Stile Antico<br />

vr 29 mrt / 20.30 uur /<br />

Bimhuis<br />

Mike Reed’s the Separatist<br />

Party<br />

Ft. Ben Lamar Gay, Marvin<br />

Tate, Bitchin’ Bajas<br />

za 30 mrt / 20.15 uur<br />

De Sprong<br />

Nora Fischer<br />

zo 31 mrt / 13.30 uur<br />

Zapp Mattheus (8+)<br />

<strong>Amsterdam</strong>s Bach Consort<br />

April<br />

ma 1 apr / 15.00 uur<br />

Oster-Oratorium<br />

Vlaams Radiokoor, PRJCT<br />

<strong>Amsterdam</strong> + Maarten<br />

Engeltjes<br />

SoundLAB Workshop<br />

Maak je eigen muziek met de<br />

wonderlijkste instrumenten.<br />

Voor kinderen (7+) met<br />

volwassenen in de Atriumzaal<br />

om 13.00 uur op verschillende<br />

zondagen. Kaartjes via<br />

muziekgebouw.nl/soundlab<br />

WannaSwing<br />

Op de kade voor het<br />

Muziekgebouw staat de<br />

interactieve muziekinstallatie<br />

WannaSwing <strong>van</strong> theatermaakster<br />

Caecilia Thunissen<br />

en scenograaf Jan Boiten. Acht<br />

schommels sturen composities<br />

aan <strong>van</strong> hedendaagse<br />

componisten als Joey Roukens,<br />

Mayke Nas en Rob Zuidam.<br />

Zie voor meer informatie<br />

muziekgebouw.nl/wannaswing<br />

Huil <strong>van</strong> de Wolff<br />

Elke 22e <strong>van</strong> de maand<br />

klinkt om 20.00 uur het<br />

geluidsmonument Huil <strong>van</strong><br />

de Wolff <strong>van</strong> Martijn Padding<br />

ter herinnering aan oprichter<br />

<strong>van</strong> het Muziekgebouw<br />

Jan Wolff (1941 - 2012).<br />

muziekgebouw. nl/<br />

huil<strong>van</strong>dewolff<br />

Geheimtips<br />

Bijzondere concerten<br />

die je niet mag missen.<br />

muziekgebouw.nl/geheimtips<br />

<strong>14</strong>


Foto: Erik <strong>van</strong> Gurp<br />

Op de hoogte blijven?<br />

Mis geen enkel concert en schrijf je<br />

in voor onze nieuwsbrief! Scan de<br />

QR-code of ga naar muziekgebouw.<br />

nl/nieuwsbrief. Of volg ons via<br />

Facebook, LinkedIn of Instagram.<br />

4’33 grand café<br />

Kom voor of na het concert eten<br />

in 4’33 grand café. Reserveren:<br />

020 788 2090 of 433grandcafe.nl.<br />

Rondom het concert<br />

- Na aan<strong>van</strong>g <strong>van</strong> het concert heb je<br />

geen toegang meer tot de zaal.<br />

- Zet je mobiele telefoon uit voor<br />

aan<strong>van</strong>g <strong>van</strong> het concert.<br />

- Het maken <strong>van</strong> beeld- of<br />

geluidsopnamen in de zaal alleen<br />

met schriftelijke toestemming.<br />

- Algemene Bezoekersvoorwaarden<br />

zijn na te lezen op muziekgebouw.nl<br />

Bij de prijs inbegrepen<br />

Reserveringskosten zijn bij de<br />

kaartprijs inbegrepen.<br />

Ook een drankje, tenzij anders<br />

vermeld op je concertkaartje.<br />

Word Vriend<br />

Inkomsten uit kaartverkoop dekken<br />

ten dele onze kosten.<br />

Word vriend: met jouw steun<br />

kunnen we concerten op het<br />

hoogste niveau blijven organiseren.<br />

Meer informatie:<br />

muziekgebouw.nl/wordvriend<br />

Dank!<br />

Wij kunnen niet zonder de steun <strong>van</strong><br />

onze vaste subsidiënten en Vrienden<br />

<strong>van</strong> het Muziekgebouw. Wij zijn hen<br />

daarvoor zeer erkentelijk.<br />

Druk binnenwerk<br />

druk & printservice<br />

15

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!