Helden 71

Voorbij bloed, zweet en trainen
JERDY SCHOUTEN
ESMEE BRUGTS
KEVIN DE BRUYNE
RANOMI KROMOWIDJOJO
PETER AERTS
COLLIN VEIJER
WOUT VAN AERT
ESTAVANA
POLMAN
‘Geen gezeik,
gewoon focus’
n o 71
€ 8,99

nieuwe heldin – p.82
is een van de nieuwe blikvangers van het vrouwenvoetbal.
Esmee werd gekozen als Talent van het Jaar.
Op haar twintigste is ze al niet meer weg te denken
bij de Leeuwinnen. En afgelopen zomer maakte ze een
droomtransfer naar FC Barcelona. “Iedereen kent mij
van m’n vlechten, maar ik ben en kan nog veel meer.”
Interviews & reportages
Estavana Polman – p.10
is al jaren het boegbeeld van het Nederlandse handbal. Ze praat
openhartig over blessures, vriend Rafael van der Vaart, dochter Jesslynn
en stiefzoon Damián.
Kevin De Bruyne – p.24
Anne Luijten – p.32
Khalid Boulahrouz – p.44
Peter Aerts – p.56
Bart Nieuwkoop – p.66
Ian Thorpe – p.74
Collin Veijer – p.92
Jerdy Schouten – p.114
Wout van Aert – p.124
won met Manchester City alles wat er te winnen valt. Koning Kevin
zit nog altijd op zijn troon. Jan Boskamp: “Hij hoort bij de beste drie
Belgische voetballers ooit.”
heeft een roerig jaar achter de rug. Ze liep de olympische limiet,
trouwde, maar verloor ook haar trouwste fan: vader Jos. In aanloop naar
de Rotterdam Marathon doet ze haar verhaal.
stond bij het WK van 2006 tegenover Cristiano Ronaldo. Boula blikt
terug op de veldslag tegen Portugal waarin hij rood kreeg en Ronaldo er
door hem geblesseerd af ging.
is een grootheid in Japan. Mister K-1 richtte onlangs zijn eigen bond
LEGEND op en helpt zijn kinderen, die ook voor kickboksen hebben
gekozen. Een reportage.
werd in 2017 kampioen met Feyenoord, waaide uit naar Willem II en
Union Sint-Gilles in België. Nu is hij samen met vriendin Susan en
dochter Zoé weer terug in Rotterdam.
is een zwemgrootheid. De Australiër blikt terug op zijn rivaliteit en
vriendschap met Pieter van den Hoogenband, The Race Of The Century,
dit jaar twintig jaar geleden, en zijn dalen.
is de hoop van de Nederlandse motorsportfans. Voor het eerst in 33 jaar
zorgde de negentienjarige coureur vorig jaar voor een Nederlandse GPoverwinning,
Maar wie is hij?
is de dirigent van aanstaand landskampioen PSV. De kenners zijn lyrisch
over de man die vier jaar in Italië speelde en zich opmaakt voor het EK
met Oranje.
kiest dit jaar voor een andere aanpak. Hij laat dit jaar de Tour de France
schieten en debuteert in de Giro d’Italia. Wel rijdt hij in april natuurlijk
de Vlaamse klassiekers en hoopt hij een gooi te doen naar olympisch
goud op de tijdrit. “Ik denk dat ik beter kan.”
INHOUD

ubrieken & columns
Heldenverering – p.04
Zanger/presentator Rob Kemps
eert Louis van Gaal.
Voorwoord – p.09
Column – p.23
Heldenpraat – p.64
Column – p.91
Me, My Selfie & I – p.98
De dag dat alles misging – p.100
Victoria Koblenko – p.106
Column – p.123
Heldenverering – p.132
Behind the scenes – p.134
p.138
Barbara Barend.
Peter Heerschop.
Zwemster Tes Schouten laat een
andere kant van zichzelf zien.
Noa Vahle.
Wielrenster Riejanne Markus
deelt haar foto’s.
Sigi Lens en Edu Nandlal overleefden
de vreselijke SLM-ramp. Ze blikken
terug op de vliegtuigcrash in Suriname,
dit jaar 35 jaar terug.
gaat langs bij drievoudig olympisch
zwemkampioen en zeventienvoudig
wereldkampioen Ranomi Kromowidjojo.
In juni verschijnt haar autobiografie.
Özcan ‘Eus’ Akyol.
Oud-keeper Hans van Breukelen
eert Moeder Theresa.
Achter de schermen bij Helden.
Op z’n Frits’

TEKST BARBARA BAREND
BEELD JOOST LIEDER
STYLING EN VISAGIE IRENE VLASBLOM,
MOYO FOR LIFE
‘SOMS
DENK
IK: ES,
WAAROM
DOE
JE HET
NOG?’
Estavana Polman

Estavana Polman (31) is al jaren het gezicht van het Nederlandse vrouwenhandbal.
Haar lichaam heeft de nodige klappen gehad. Ze wil nog ‘knallen’ op de Spelen in
Parijs en volgend jaar op het WK in eigen land. Ze is niet alleen handbalster, maar
ook moeder van Jesslynn, stiefmoeder van Damián en vriendin van Rafael van der
Vaart. Bovendien heeft ze geproefd van televisiewerk. In aanloop naar het olympisch
kwalificatietoernooi in Spanje (11-14 april) spreekt ze zich uit.
“Tsja, het leven is weleens anders geweest,” zegt Estavana
Polman over de afgelopen periode. “Het is saai op het moment.
Elke dag hetzelfde. Dag in dag uit naar de sportschool, veel
fietsen. Het is telkens weer een mentale strijd. Keer op keer
moet ik mezelf oppeppen, zeggen: kom op Es, je kunt het. Ik
heb in de achterliggende periode ook een paar keer gedacht: nu
kap ik ermee.”
Dertien jaar was Estavana toen ze debuteerde in de handbaleredivisie,
op haar achttiende stond ze in het Nederlands team.
We zijn dertien jaar verder en ze kan zeggen dat ze goud, zilver
en brons won op een WK, zilver en brons op een EK pakte
en vierde werd op de Spelen van 2016. Estavana is een van de
boegbeelden van de meest succesvolle Nederlandse handbalgeneratie
ooit. Maar de jaren beginnen ook te tellen.
Fysieke ongemakken zijn nooit ver weg als handbalster, maar
na de geboorte van Jesslynn in 2017 heeft Estavana meerdere
keren terug moeten vechten na flinke blessures. Zoals ze dat
ook eerder in haar leven moest doen toen ze op haar zestiende
twee gebroken ruggenwervels opliep bij een ernstig autoongeluk
in Duitsland, toen zij met het gezin op weg was naar
de vakantiebestemming.
EENZAAM
Ook afgelopen jaar in Boekarest, waar ze na meer dan tien jaar
in Denemarken is neergestreken met haar dochter van inmiddels
zes en vriend Rafael van der Vaart – met wie ze sinds 2016
samen is –, heeft ze weer veel moeten revalideren. Waarvoor ze
het doet? Ze wil deze zomer dolgraag meedoen aan de Spelen en
in Parijs een medaille pakken. Ook wil ze volgend jaar het WK
in eigen land meemaken. “Laatst waren we met het Nederlands
team op Papendal bij elkaar. Zij konden lekker trainen en ik
moest weer op de fiets in het krachthonk. Ik was daar weer eens
in m’n eentje. Het was er stil en donker, ik zag die rij fietsen
en zag ook het bordje ‘nooduitgang’. Even dacht ik: verdwijn
gewoon door die achterdeur, Es, waarom doe je het nog?
Die eenzaamheid... Als je fit bent en alles gaat goed, dan heb je
veel mensen om je heen. Maar als het niet goed gaat, hoor of zie
je die mensen niet. Je moet zelf zorgen dat je terugkomt. Ik heb
gelukkig mijn gezin dat me er doorheen sleept. Maar Rafael
gaat niet met mij op de fiets zitten en Jesslynn houdt niet mijn
hand vast als ik de gym in loop. Ik krijg er motivatie van dat ik
weet dat ze thuis zijn als ik getraind heb, dat ik dan niet alleen
ben. Met Raf kan ik er over praten en ik kan bij hem mijn
frustraties afreageren. Dat is fijn. Maar uiteindelijk moet ik zelf
die weg afleggen. Ik sta er alleen voor, heb mezelf de afgelopen
tijd goed leren kennen.
Ik ben eigenlijk al drie jaar bezig met revalideren. In 2020
scheurde ik mijn kruisband en een jaar later, vlak voor de
Spelen, gebeurde dat opnieuw. Weg Spelen. Ondertussen
speelde ook al het gezeik met mijn oude club Esbjerg, waar ik
jarenlang mijn hele ziel en zaligheid had gegeven en ineens niet
meer welkom was. Eind 2022 vertrok ik naar Rapid Boekarest.
Ik heb even gespeeld, maar vorig jaar zomer moest ik weer een
knieoperatie ondergaan. Toen ik eindelijk kon spelen, raakte ik
tot twee keer toe geblesseerd aan mijn kuit. Eerst aan de ene,
toen aan de andere. Als je boven de dertig bent, is een spierblessure
zo vervelend. Het lijkt wel of ik in een soort carrousel zit.
Al die blessures, het lijkt wel niet te stoppen. Op een gegeven
moment ben je er wel klaar mee.
Maar toch ga ik door. Dat is mijn karakter, dat zit in mij. Als je
Jesslynn vraagt wat mama altijd zegt, zal ze antwoorden: ‘Geef
nooit op.’ Ik ben zo opgevoed dat als iets de eerste keer niet
lukt, het vast de tweede keer lukt. En anders de derde keer wel.
En er speelt nog iets mee: ik wil niet zo stoppen. Ik ken een
hoop sporters die hun laatste wedstrijd hebben gespeeld zonder
dat ze het wisten. Die gedachte vind ik heftig. Zolang ik het
nog kan opbrengen, zolang er nog hoop is, ga ik ervoor. Al weet
ik al wel dat mijn knie nooit meer zal worden zoals hij was. Ik
heb er altijd last van en vrees dat dit ook de rest van mijn leven
zo zal blijven.”
ESTAVANA POLMAN

TEKST JASPER BOKS
BEELD BRAM BERKIEN
WOUTS
WONDERE
WERELD
Wout van Aert (29) kiest dit jaar voor een andere aanpak. Hij sloeg de WK veldrijden
over en zal dit jaar ook de Tour de France laten schieten. Zijn speerpunten dit jaar: de
Vlaamse voorjaarsklassiekers, de Giro d’Italia en de Olympische Spelen. We spreken de
alleskunner van Visma-Lease a Bike in aanloop naar de Ronde van Vlaanderen, Parijs-
Roubaix en de Giro. “Ik denk dat ik beter kan.”

“Ik ben niet op mijn best geweest in
2023, heb me afgelopen jaar nooit zo
gevoeld als in 2022. Ik had steeds het gevoel
dat ik dat ene procentje miste. De
resultaten waren nog best goed, maar
ik denk dat ik beter kan,” zegt Wout
van Aert. Conclusie eind vorig jaar: het
moest anders.
Wout won in 2021 de Amstel Gold Race,
Gent-Wevelgem en drie etappes in de
Tour de France: een bergrit die twee keer
over de Mont Ventoux voerde, de tijdrit
op de een-na-laatste dag en de afsluitende
massasprint in Parijs. Het tekende zijn
ongekende veelzijdigheid.
Een jaar later? Wout won opnieuw drie
etappes in de Tour, reed vier dagen in de
gele trui en mocht de groene trui mee naar
huis nemen. Ook won hij de prijs voor de
meest strijdlustige renner én hij was de
luxe meesterknecht van Jonas Vingegaard
die de eerste Tourzege voor de ploeg, die
toen nog Jumbo-Visma heette, pakte.
In 2023 kon hij minder vaak juichen. Hij
won de E3 Saxo Classic en werd tweede
achter zijn eeuwige rivaal Mathieu van
der Poel bij de WK-wegwedstrijd in
Glasgow. Tijdens de Tour verrichtte hij
opnieuw beulswerk voor Vingegaard, die
zijn tweede eindzege pakte. Maar Wout
won geen etappe en ging een paar dagen
voordat Parijs werd bereikt naar huis om
bij zijn hoogzwangere vrouw Sarah te
zijn. Op 21 juli verwelkomden zij zoontje
Jerome, broertje van Georges.
Waar hij dat ene procentje liet liggen
vorig jaar? Wout weet het wel. De
belangrijkste reden: hij werd ziek nadat
het crossseizoen erop zat. “Die ziekte
heeft de voorbereiding op het wegseizoen
verstoord. Het kostte me te veel energie
om mijn topvorm te halen voor de
klassiekers. Ik heb eigenlijk te veel ups en
downs gekend tijdens het seizoen, mijn
niveau is nooit stabiel geweest. Door
het veldrijden had ik altijd maar een
maand om me voor te bereiden op de
voorjaarskoersen. Als alles goed ging, dan
lukte het om me in die korte periode naar
honderd procent toe te werken. Maar als
het niet gaat zoals gepland, dan heb ik
meteen een probleem en wordt het lastig
om in topvorm te zijn in de maand april.
Dat was vorig jaar dus het geval.”
*
Na de evaluatie van 2023 besloot Wout
in samenspraak met de ploegleiding dat
zijn programma flink op de schop moest.
Merijn Zeeman, sportief directeur van
Visma-Lease a Bike gaf in Helden al eens
aan dat ‘Wout niet alleen maar braaf
aan tafel zit te luisteren’ als ze met hem
praten. Hij gaat de discussie niet uit de
weg, eist het maximale van zichzelf en
het team. “Ik ben niet alleen voor mezelf
extreem veeleisend, maar waarschijnlijk
ook voor mijn omgeving,” zei Wout daar
vorig jaar over in Helden. “Ik heb in de
ploeg het gevoel dat de vrijheid er is om
eigen inbreng te hebben. Marijn en ik
hebben daardoor samen de ploeg beter
gemaakt. Ik waardeer het enorm dat we
op die manier kunnen samenwerken.”
Om beter voor de dag te komen in 2024
besloot Wout om als drievoudig wereldkampioen
veldrijden het WK in Tábor
te laten schieten. Zijn oude liefde, de
cross, moest pas op de plaats maken, zodat
hij sterker en frisser is in de maand
april. “De focus ligt nu meer op de weg.
We besloten om heel veel crossen weg te
strepen, met als belangrijkste reden om
meer mentale vrijheid te krijgen en meer
energie aan het begin van het wegseizoen
te hebben. Ik heb een paar crossen gereden
omdat het goed is om een uur lang
all-in te gaan tegen mannen als Mathieu
van der Poel en Tom Pidcock, dat nam ik
mee naar de weg.”
Zijn palmares is indrukwekkend, maar
een overwinning in de Ronde van
Vlaanderen en Parijs-Roubaix ontbreekt
op zijn 29ste nog. Daar moet verandering
in komen. En snel, wat Wout betreft.
Hij is erg ambitieus, maar van zijn wielergekke
landgenoten voelt hij ook dat
ze van hem verwachten dat hij een van
de twee, zo niet beide ‘monumenten’
gaat winnen. Na de overwinning in de
E3 Saxo Classic 2023, waarin hij medevluchters
Mathieu van der Poel en Tadej
Pogacar klopte, riep hij fel in de camera:
WOUT VAN AERT

TEKST JASPER BOKS
BEELD NOORTJE DALHUIJSEN
VISAGIE IRENE VLASBLOM
Anne Luijten
‘JE ZOU
HAAST
IN MAGIE
GAAN
GELOVEN’

Anne Luijten heeft een bewogen tijd achter de rug. De atlete werd in 2023
Nederlands kampioen op de halve en de hele marathon, liep de olympische
limiet en trouwde. Daar tegenover stond het overlijden van haar grootste
fan: vader Jos. In aanloop naar de Rotterdam Marathon van 14 april praat ze
openhartig over de heftige periode die achter haar ligt.
“Voor het eerst zonder papa. Ik heb al
een paar wedstrijdjes gelopen sinds zijn
overlijden en vond het niet heel erg lastig
dat ik zijn gezicht ineens niet meer langs
de kant zag. Maar op zondag 14 april
bij de Rotterdam Marathon zal ik het
moeilijker vinden dat hij er niet meer bij
is, vermoed ik.
Vorig jaar sliep ik bij mijn ouders in
Rijswijk en reed ik gezellig met papa in
de auto naar Rotterdam. We parkeerden
de auto bij mijn broertje Tom en papa
pakte de fiets uit de auto en ging met me
mee naar de start. Tijdens de marathon
volgde hij me op de fiets, terwijl hij al
ziek was. Ik werd Nederlands kampioen
in mijn tweede marathon, was ruim vijf
minuten sneller dan bij mijn debuut, een
jaar eerder ook in Rotterdam; het was
zo’n mooie dag.
Rotterdam heeft altijd al een speciaal
plekje in mijn hart. Mijn oma is er
opgegroeid en heeft het bombardement
in 1940 meegemaakt. Mijn vader heeft er
gestudeerd en ook heel veel geroeid. Zelfs
zo hard dat hij zijn studie niet afmaakte.
Mijn broertje heeft er ook gestudeerd
en woont er nu. Ook op sportief gebied
speelt Rotterdam van jongs af aan al een
belangrijke rol. In de jeugd mocht ik
meedoen aan de regiotrainingen die door
de atletiekbond werden georganiseerd en
die werden in Rotterdam gehouden. Daar
reed papa me dan naartoe. Als meisje van
achttien heb ik in 2012 Miranda Boonstra
gevolgd tijdens de Rotterdam Marathon.
Van ons huis in Rijswijk ben ik die
dag op de fiets naar Rotterdam gegaan
om haar te volgen. Daar aangekomen
mocht ik meefietsen met Tonnie Dirks,
de coach van Miranda. Ik vond het zo
tof om haar volledig geconcentreerd te
zien lopen achter haar gangmakers aan.
Verschrikkelijk jammer dat ze op slechts
acht tellen de olympische limiet miste,
maar de blik achter de schermen maakte
op mij grote indruk. Eigenlijk was dat
het moment dat ik dacht: de marathon
is wel heel gaaf.
Mijn vader en moeder waren erg sportief.
Naast roeien was mijn vader van het
hardlopen. Mama deed dat ook, liep elk
jaar de City Pier City Loop in Den Haag.
Mijn zusje Femke wilde nadat ze mijn
moeder die wedstrijd had zien lopen op
atletiek en ik besloot met haar mee te
gaan. Ik had gezwommen en geschaatst
en mama vond hockey wel wat voor mij,
maar het werd atletiek. Ik trok bij AV’40
in Delft meteen naar het hardlopen, zag
mensen vaak kijken naar mij met het
idee van: waarom doet zij aan het einde
van de training nog zo haar best op de
800 meter? Ik vond het een uitdaging
om te kijken of ik dan de jongens bij kon
houden.
Het was een leuke club, maar de meeste
leden redeneerden dat het ook vooral
‘gezellig moest blijven’. Omdat ik daar
iets te fanatiek voor was, stapte ik over
naar een andere vereniging met een heel
leuk hardloopteam en een heel bevlogen
trainer, Arthur van Dijk. Daar dacht ik:
gelukkig, er zijn er meer die net zo gek
zijn van hardlopen als ik.
In 2012 kreeg ik een scholarship van
de Universiteit van Portland, ging in
Amerika mijn studie combineren met
hardlopen. De echte toppers konden na
de middelbare school prof worden, dat
zat er voor mij niet in. Ik kwalificeerde
me voor enkele grote toernooien op de
3000 en 5000 meter, zoals de Europese
Jeugdkampioenschappen, maar liep
daarin vaak achterin mee. Toen de kans
om naar Amerika te gaan zich voordeed,
dacht ik: ik heb zoveel tijd in het
hardlopen geïnvesteerd, dit avontuur wil
ik aangaan. Ik trainde ’s ochtends en ’s
middags met het team en kon tussendoor
studeren. Geweldig. Ik heb mijn tijd in
Portland zo lang mogelijk gerekt, heb
eerst Sociologie en daarna Psychologie
gestudeerd, waardoor ik er vijf jaar kon
blijven.
In 2017 keerde ik terug naar Nederland,
ging bij Honoré Hoedt trainen en volgde
de opleiding Sustainable Development in
Utrecht. Het hardlopen ging goed, totdat
ik begin 2018 een achillespeesblessure
kreeg die maar op bleef spelen. Mijn
toptijd op de 5000 meter was 16
minuten en 6 seconden en ineens moest
ANNE LUIJTEN

TEKST BART VLIETSTRA
BEELD ANP
KONING
KEVIN
ZIT NOG
STEEDS OP
ZIJN
TROON
Een pittige blessure, een nieuwe coupe en eind juni wordt hij 33 jaar.
Toch kunnen Manchester City en de Rode Duivels nog steeds niet
zonder Kevin De Bruyne, vorst van het middenveld dankzij zijn
weergaloze traptechniek en fabuleuze inzicht. “Hij hoort bij de beste
drie Belgische voetballers ooit.”

Het moet een hard gelag zijn geweest
voor Cristiano Ronaldo op een prijzengala
in Dubai begin dit jaar. Niet alleen
is de Portugees niet langer de voetballer
waar iedereen over praat, ook qua uiterlijk
gaat het tegenwoordig over anderen.
Tijdens de zogeheten Globe Soccer
Awards waren er vooral vragen over het
nieuwe kapsel van Kevin De Bruyne.
Langere lokken, wat blonder ook, strak
naar achteren gekamd waarbij de punten
naar de zijkant vallen, een flinke lik wax
erin. Hij oogt ineens een beetje als zijn
ijdele ploeggenoot Jack Grealish, maar
dan zonder haarbandje. De Bruyne,
voorheen rossiger en kortgeknipt, was
het kapsel niet aangeraden door een
stilist, vertelde hij de informerende presentator
bij de Globe Soccer Awards. “Ik
ben gewoon niet naar de kapper gaan.”
Dat klonk vertrouwd nuchter. Maar dat
het vaak over de haardracht van de Belg
ging, zegt twee dingen over ’s mans status.
Ten eerste: De Bruyne is zo’n grote
speler geworden dat zelfs zijn kapsel interessant
is. Ten tweede: de Belg zoekt meer
de spotlights, want hij is slim genoeg
om te weten dat een opvallend(er) kapsel
verwachtingen met zich meebrengt.
Voor wie die theorie onzin vindt: kijk de
documentaire van David Beckham nog
even terug.
Keep it simple heet de biografie van De
Bruyne, die tien jaar geleden met me-
dewerking van de speler zelf het licht
zag. Een boekwerk dat inmiddels hopeloos
achterhaald is. Sindsdien werd
de Belg eenmaal Voetballer van het
Jaar in Duitsland (2015) en tweemaal
in Engeland (2020, 2021), won hij de
Duitse beker met VfL Wolfsburg, vijf
landstitels, twee FA Cups en vijf League
Cups met Manchester City en vorig seizoen
dan ook nog de Champions League
en de wereldbeker. Hij veroverde WKbrons
met België op het WK 2018 na
favoriet Brazilië onderweg te hebben uitgeschakeld
en Engeland te hebben verslagen
in de ‘kleine’ finale.
De Bruyne is de grote regisseur van City
én van België, de man waarbij de bal
altijd goed ligt, die openingen ziet die
anderen niet zien, die haarzuiver schiet,
die weet wanneer te temporiseren en
te versnellen, die op elke positie op het
middenveld het verschil kan maken. Hij
is metronoom en koning ineen. Meester
van het één keer raken. Van de hoekschop,
en van de korte, de lange en de
vrije trap.
Vraag de Nederlandse, al vijftig jaar in
België wonende analyticus Jan Boskamp
na een dramatische wedstrijd van zijn geliefde
Feyenoord naar Kevin De Bruyne
en hij begint spontaan weer te glimmen.
“Ach De Kef, fantastisch. Bij de top 3 van
beste Belgische spelers ooit. En ik heb
wat goeie voorbij zien komen, hoor.”
HAMSTRINGS
Even werd gevreesd dat De Bruynes regeerperiode
voorbij was. Van augustus
2023 tot januari 2024 ontbrak hij vanwege
een dringende operatie aan zijn
hamstrings, want die voelden volgens de
middenvelder aan ‘als natte keukenhanddoeken’.
De tol van een leven lang alles willen
spelen, elke match meepakken. En dan
nooit op halve kracht. Dit is geen vedette
die anderen laat lopen, De Bruyne holt
zichzelf de blubber, en tackelt als dat nodig
is. Al ziet Boskamp dat laatste liever
niet. “Dan zit hij niet goed in de wedstrijd.
Als hij echt goed is, stapt-ie met
een wit broekje van het veld en de tegenstander
met allemaal modderbroekjes.
Dan heeft-ie ze met zijn passes en versnellingen
helemaal dronken gespeeld.”
De Bruyne was ergens ook blij met de gedwongen
rustperiode, vertelde hij later.
Hij stak veel tijd in zijn gezin, in sponsortripjes,
dook op bij de Formule 1,
ontmoette zijn grote held rapper Drake,
flirtte met de Saoedische competitie.
Waren de lange haren een voorbode van
een andere levensstijl?
Maar toen City-coach Josep Guardiola
de middenvelder begin maart voortijdig
wisselde tijdens een zware wedstrijd tegen
Liverpool en De Bruyne woedend
reageerde, wist Boskamp dat het vuur
nog steeds huizenhoog brandt in zijn
BOSKAMP: ‘ALS DE BRUYNE ECHT GOED IS, STAPT-IE MET
EEN WIT BROEKJE VAN HET VELD EN DE TEGENSTANDER MET
ALLEMAAL MODDERBROEKJES. DAN HEEFT-IE ZE MET ZIJN
PASSES EN VERSNELLINGEN HELEMAAL DRONKEN GESPEELD’
KEVIN DE BRUYNE

‘IK BEN
GEEN
KOELE
KIKKER’
Ranomi Kromowidjojo

TEKST VICTORIA KOBLENKO
BEELD MARCEL KRIJGER
VISAGIE OLENA TVORCHA

Ranomi Kromowidjojo (33) won drie olympische titels en zeventien wereldtitels.
Het leven lachte haar toe, zou je denken. In haar autobiografie Ranomi – gewonnen,
gestreden en bovengekomen, die op 18 juni uitkomt, vertelt ze dat zij niet die koele
kikker was bij wie alles maar aan kwam waaien. Victoria Koblenko ging langs bij de oudzwemster
die begin 2022 stopte, om met haar te praten over de levenslessen die zestien
jaar topsport haar hebben gegeven. “Mensen vonden mij vaak een tikkeltje mysterieus.”
Twee jaar nadat je je ‘zwempensioen’
aankondigde, komt je autobiografie
Ranomi uit. Wanneer voelde je de
noodzaak om je ervaringen te delen?
“Er waren al eerder verzoeken van
mensen om een boek met me te maken,
maar die legde ik naast me neer. Als
kind geloofde ik intuïtief al dat er op
een dag een boek zou komen. Een paar
jaar geleden kreeg dat idee al meer vorm,
maar wist ik nog niet precies hoe en wat.
Toen ik gestopt was, begin 2022, wist ik
het zeker en kreeg ik er steeds meer een
idee bij. Een jaar geleden nam ik zelf het
initiatief om een boek te maken. Ik wilde
het vooral op mijn manier.”
En wat is jouw manier?
“Ik wilde graag al mijn levenslessen
bundelen. Jasper Boks, met wie ik het
boek heb geschreven, en ik zijn een
klein jaar geleden begonnen en voor
mij was het belangrijk dat het voor de
Olympische Spelen in Parijs, deze zomer,
uit zou komen. Dat gaat lukken, vanaf
juni ligt het boek in de winkels.”
PUZZEL
Het boek is geschreven vanuit de ikvorm.
Zien we alleen jouw perceptie
terug in het boek?
“We hebben gesprekken gevoerd met
heel veel mensen die een belangrijke
rol hebben gespeeld in mijn carrière.
We hebben al mijn coaches gesproken:
Jeanet Mulder, Jacco Verhaeren, Marcel
Wouda, Christiaan Sloof en Patrick
Pearson, maar ook mijn ouders, broer,
mentale begeleider, beste vriendin, Pieter
van den Hoogenband, mijn man Ferry
Weertman en collega’s als Inge Dekker
en Femke Heemskerk. Dat zorgde voor
een frisse invalshoek. Naast mijn eigen
herinneringen hoorde ik ook hoe zij
dingen hebben beleefd met mij. Femke,
mijn teamgenoot in de estafetteploeg,
maar in Nederland ook mijn grootste
concurrente op – vooral – de 100 meter
vrije slag, heeft zo’n briljant geheugen.
Die weet nog exact wat we tegen elkaar
zeiden tien minuten voor de WK-finale
op de estafette in 2009. Haar inbreng,
en die van alle andere mensen, zorgde
dat mijn verhaal completer werd. Al die
mensen hebben geholpen de puzzel te
leggen.”
Je hebt natuurlijk een ontelbaar aantal
races gezwommen. Ik snap dat je niet
alle details meteen paraat hebt.
“Van sommige races weet ik nog heel
veel, van andere toernooien weet ik alleen
nog welk gevoel het bij me opriep en van
sommige wedstrijden weet ik alleen nog
hoe het hotel eruitzag.”
Het boek start toen je op ‘de bodem’
lag. Ze zeggen weleens: when you hit
rock bottom there’s nowhere else to go
but up. Het jaar 2014 was voor jou
een jaar waarin de dieptepunten zich
opstapelden. Je relatie met Pieter van
den Hoogenband, die toch al onder een
vergrootglas lag, liep op de klippen, je
coach Jacco Verhaeren was vertrokken
en met zijn opvolgers Marcel Wouda
en Christiaan Sloof had je geen klik
of ging het niet goed. Ondertussen
verwachtte iedereen, als winnaar
van dubbel olympisch goud in 2012,
wonderen van jou.
“Tot de Spelen in 2012 was het leven
duidelijk en overzichtelijk: ik had het
doel om in Londen olympisch kampioen
te worden. Dat was al jaren daarvoor
uitgestippeld. Toen ik in 2008 olympisch
goud won met de estafetteploeg wist ik al:
over vier jaar wil ik in m’n eentje op het
hoogste podium staan als het Wilhelmus
wordt gespeeld. Er lag een heel duidelijk
uitgestippeld plan, dat mijn coach
Jacco Verhaeren had gemaakt. Ons plan
slaagde. Ik won op de Spelen van 2012
twee keer goud en één keer zilver. Maar
daarna was ik in één klap een publiek
figuur. Daarnaast vertrok Jacco en wist ik
al dat ik niet meteen nog eens vier jaar
met oogkleppen op wilde leven. Ik was
na 2012 echt op zoek. Steeds duidelijker
werd dat ik vooral uit het oog was
verloren wie ik nu eigenlijk was. In 2014,
op mijn dieptepunt, werd duidelijk dat
er echt wat moest gebeuren. In mijn
eentje ging ik het niet oplossen, ik moest
hulp zoeken.”
Je kan jarenlang trainen in het
zwembad, maar er is geen training
voor wat je moet doen en wat je voelt
RANOMI KROMOWIDJOJO