Werkversie Examenprogramma economie voor havo en vwo

Verplichte contexten:
Prijzenoorlog
De kandidaat kan op markten voor goederen en diensten het gevangenendilemma analyseren in een
situatie waar producenten door middel van omvangrijke en aanhoudende prijsverlagingen proberen
marktaandeel te winnen ten koste van hun concurrenten. Het belang van zelfbinding speelt een grote rol
bij het voeren van een dergelijke prijzenoorlog.
Cao-onderhandelingen
De kandidaat kan analyseren welke rol collectieve dwang en zelfbinding spelen bij het collectieve
overleg over arbeidsvoorwaarden tussen (vertegenwoordigers van) werkgevers en werknemers.
Europese integratie
De kandidaat kan met betrekking tot de gemeenschappelijke Europese markt (EU) analyseren dat het
gevangenendilemma een rol speelt in transacties tussen lidstaten van de EU. Verdere uitbreiding van de
EU met nieuwe lidstaten zal een steeds grotere druk leggen op de effectiviteit van de Europese
besluitvorming. Samenwerking op basis van vertrouwen tussen lidstaten kan negatieve externe effecten
verkleinen of voorkomen en is daarmee essentieel om mogelijke welvaartsverliezen te beperken.
Maatschappelijk verantwoord ondernemen
De kandidaat kan analyseren dat maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) kan bijdragen aan
het verminderen van sommige negatieve externe effecten, door de duurzaamheid van produceren
prioriteit te geven boven de winstgevendheid op korte termijn. Duurzaam produceren betekent productie
nu combineren met behoud van productiemogelijkheden in de toekomst.
18