Hilvarenbeek wk 2-2013:Layout 4.qxd

tuinkalender
Welke boom past in mijn tuin?
In de tuincentra worden volop bomen aangeboden.
Knotbomen, fruitbomen, treurbomen, zuilbomen,
vormbomen of bolbomen; er is volop keuze. Maar zijn
al die bomen ook zo geschikt voor uw (kleine) tuin?
Een goede oriëntatie vooraf is erg belangrijk. Op het
moment van aanschaf lijkt elke boom geschikt. Maar
hoe ziet die boom er over twintig of dertig jaar uit?
Heeft u dan nog zon in uw tuin of in uw huis?
Waarom bomen in de tuin?
- Inkijk tegengaan ofwel privacy.
- Kleine tuinen lijken groter.
- Bomen geven een 'bossfeer' en rust/geborgenheid in de
tuin.
- Aan bomen zijn de seizoenen af te lezen.
- Bomen trekken vogels aan.
- Schaduwplekken in de tuin te creëren.
- Het dragen van vruchten of fruit.
De tuinen worden tegenwoordig steeds kleiner. Sommige
bomen zijn slecht in bedwang te houden. Ze hebben een
natuurlijke drang tot groot groeien. Andere bomen worden
niet echt groot, of het is door snoeien goed mogelijk
ze op maat te houden. Voor elke tuin is een passende
boom te vinden. Geen andere plant is zo sfeerbepalend
voor de tuin als een boom. Omdat een boom stamvormig
is, neemt hij bovendien eigenlijk weinig ruimte
in. Het is ook prima mogelijk met bomen een element
van herhaling in een tuin aan te brengen. Er zijn diverse
vormen, hieronder zal ik er enkele beschrijven.
Bolvormige bomen
Dit zijn bomen die beschikken over een min of meer
ronde kroon. De meeste van de bolvormen zijn veredelingen.
In het wild komen bolvormen eigenlijk niet voor.
Zuilvormige bomen
Hiervan heb je verschillende soorten. De meeste van de
zuilvormen zijn ook veredelingen. De bomen kenmerken
zich door de verticale groeiwijze; hierdoor blijven deze
bomen ook compact en zijn de meeste hiervan geschikt
voor de kleinere tuin.
Knotvormen
Er zijn een aantal manieren om een boom, die te groot
te worden, te verkleinen. Eén ervan is knotten. De
bekendste boom van deze vorm is wel de knotwilg, een
Door Jasper Klessens
Abrahams Hovenier
Geen andere plant
is zo sfeerbepalend
voor de tuin
als een boom
voor het Hollandse landschap karakteristieke boomvorm.
Knotten kan echter bij meerdere bomensoorten. Het
knotten berust op een eenvoudig principe: de hoogte
bepalen; de doorgaande stam afzagen: het zijhout
afsnoeien. Verder is het een kwestie van bijhouden. De
nieuwe uitloop zo dicht mogelijk tegen de knot afsnoeien.
Knotten is een goede manier om een groot wordende
boom goed in bedwang te houden. Alleen deze snoeiwijze
is niet bij iedere soort toe te passen.
Vorm/leibomen
In vroeger dagen werden bomen vooral aangeplant vanwege
hun nuttigheid. Windsingels bijvoorbeeld om huizen
en boerderijen te beschermen. Fruit omwille van het
voedsel. Zo hadden ook leibomen hun functie. Ze deden
dienst als een soort zonnescherm. Zomers bracht men zo
de koelte in huis. En 's winters, wanneer het bladerdek
afgevallen was, kon de zon de woning bereiken. Het is
ook daarom, dat oude leilindes zo dicht op de huizen
staan. De bekendste vormboom is wel de leilinde.
Leilindes zijn voorgevormd te koop. Daar er jarenlang
aan gewerkt moet worden, alvorens ze zover te krijgen,
zijn deze voorgevormde exemplaren prijzig. Men kan ook
te werk gaan door jonge exemplaren uit te planten. Dan
is het wel belangrijk om kennis te hebben om deze jonge
bomen op de juiste manier in groei te sturen en te snoeien
om een mooi eindresultaat te krijgen.
Behalve de linde zijn voor het leiden ook diverse andere
soorten geschikt zoals de plataan, de kastanje, de haagbeuk,
de gewone beuk, amberboom ofwel liquidambar
enzovoort. Ook vallen verschillende fruitbomen goed te
leiden. Daarnaast zijn leibomen in diverse afmetingen en
vormen te verkrijgen. Denk hierbij aan leivorm, schermvorm,
dakbomen, blokvorm, meestammige bomen enzovoort.
Zoals je wel hebt kunnen lezen, is er met bomen veel
mogelijk. Door je tijdens de aankoop van de boom te
laten informeren door een vakkundig iemand, zul je er
jarenlang plezier van hebben en achteraf geen spijt krijgen.
De Uitstraling 19