Treasures - kitlv

32
t r e a s u r e s
Dit stukje papier is letterlijk van grote waarde.
Na 1795 was er door een Engelse blokkade geen
regulier scheepsverkeer meer mogelijk tussen
Nederland en Indië. Daardoor ontstond een
groot tekort aan munt en muntmateriaal. Het
Nederlandse gezag moest daarom overgaan tot
de uitgifte van papiergeld. In 1808 besloot Gouverneur-Generaal
H.W. Daendels dat er voor
driehonderdduizend guldens bijgedrukt moest
worden in Ambon. Deze biljetten varieerden
in waarde van één tot duizend rijksdaalders. Ze
waren gangbaar in de Molukken, maar konden
ook in Batavia tegen klinkende munt worden ingewisseld.
Opvallend is dat er gesproken wordt
over de Compagnie, terwijl de VOC al in 1799
door de staat was overgenomen. Bijzonder is
ook dat alleen van het biljet van honderd rijksdaalders
een geschreven versie bestaat, de rest
van de oplage werd gedrukt. Een uiterst zeldzaam
stukje papier dat wel wordt vermeld in de
papiergeldcatalogus van Mevius, maar waarvan
nog nooit een afbeelding is afgedrukt.
Met dank aan Nico van Horn.
This piece of paper is literally of great value.
After 1795 no regular shipping was possible between
the Netherlands and the Dutch East Indies
due to an English naval blockade, resulting in
a severe deficiency in coins and coin materials.
The Dutch authorities therefore resorted to issuing
paper money. In 1808 Governor General
H.W. Daendels decided that an additional three
hundred thousand guilders needed to be printed
in Ambon. These notes varied in value from 1 to
1,000 silver rijksdaalders. They were widely used
in the Moluccas, but could also be exchanged for
real money in Batavia. It is conspicuous that this
piece of paper mentions the Dutch East India
Company, even though the VOC had been nationalized
in 1799. The most notable detail however
is that only the one hundred rijksdaaldersnote
exists as a written currency; the remainder
of the issue was printed. An extremely rare piece
of paper, which is mentioned in the paper currency
catalogue of Mevius, but of which no image
has been printed as yet.
With thanks to Nico van Horn.
Kertas ini, secara harfiah, berharga tinggi. Setelah
tahun 1795, akibat blokade Inggris, kapal-kapal
tidak dapat berlayar antara Belanda dan Hindia
seperti biasa. Karena itu terjadi kekurangan uang
logam dan bahan logam. Akibatnya, pemerintahan
Belanda terpaksa beralih ke pengeluaran uang
kertas. Pada tahun 1808 Gubernur-Jenderal H.W.
Daendels memutuskan pencetakan uang kertas
senilai tiga ratus ribu gulden di Ambon. Harga
lembar uang ini bervariasi antara satu sampai seribu
rijksdaalder. Lembar uang ini lazim dipakai
di Maluku, tetapi juga dapat ditukar dengan uang
tunai di Batavia. Yang mencolok adalah penggunaan
istilah Compagnie (Kompeni), sedangkan
VOC telah diambil alih oleh Pemerintah Belanda
pada tahun 1799. Yang luar biasa adalah bahwa
hanya pecahan seratus rijksdaalder yang mempunyai
versi tulisan tangan, sedangkan selebihnya
dicetak. Walaupun kertas yang sangat langka ini
disebut dalam katalog uang kertas karya Mevius,
gambarnya belum pernah terlihat.
Disertai ucapan terima kasih kepada Nico van
Horn.