1 Verda som kjemikarar ser henne - Cappelen Damm

More documents

Recommendations

Info

AKTIVITETAR 1.1 Atommodellar Ideen om at alle stoff er oppbygde av atom, kom opp alt i antikken. I 1911 kom Bohr med framlegg om den første atommodellen som liknar på den modellen vi har i dag. Den noverande skalmodellen kom Schrödinger med i 1926, og denne modellen vart teken i bruk frå 1960. Føremålet med denne aktiviteten er å få ei forståing av korleis atom er oppbygde, kva ein modell er, og kva bruksmåtar og avgrensingar ein bestemt modell har. Problemstilling Lag din eigen atommodell. Kva for nokre bruksmåtar og avgrensingar har modellen UTSTYR Utstyr for gruppa Sjølvvalt TRYGGLEIK • ingen tiltak Framgangsmåte og observasjonar 1) Vel deg eit grunnstoff med atomnummer mellom 3 og 20. 2) Lag ein fysisk modell av eit nøytralt atom for det grunnstoffet du har valt. Modellen skal vise rett tal proton, nøytron og elektron i atomet. Andre tilhøve vel du sjølv. Ein modell av oksygenatomet. Resultat og spørsmål Legg fram atommodellen for resten av klassen. Forklar kva for nokre val du gjorde for å få laga modellen, og kva slags bruksmåtar og avgrensingar modellen din har. OPPGÅVER • Verda som kjemikarar ser henne 23
1.2 Flammeprøver og linjespekter Når grunnstoff blir oppvarma i ein flamme, sender dei ut lys med ulike bølgjelengder. Alkalimetall som litium og natrium og jordalkalimetall som kalsium og barium sender ut lys med ein farge som er karakteristisk for metallet. Flammefargar kan difor brukast når vi skal undersøkje om eit ukjent salt inneheld eit bestemt metall. Dersom vi studerer det farga lyset i eit spektroskop, kan vi sjå at det kjem fram som linjer ved spesielle bølgjelengder. Vi ser eit linjespekter. Problemstilling Kva for ein flammefarge er karakteristisk for kvart av metalla i dei utdelte salta Kva for eit av metalla har det enklaste linjespekteret UTSTYR Fellesutstyr • spektroskop • stativ med klemme (for å feste spektroskopet) Utstyr for gruppa • prøver med salt: LiCl(s), NaCl(s), CaCl 2 (s) og BaCl 2 (s) • gassbrennar, fyrstikker • 2 magnesiastiftar • porselensplate eller glasplate • vatn TRYGGLEIK • bariumklorid er giftig Flammeprøve på natrium. Framgangsmåte og observasjonar 1) Glød enden på ein magnesiastift i flammen frå ein gassbrennar for å få bort uynskte stoff. Fukt enden av stiften med litt vatn og stikk han ned i LiCl(s). Før enden med saltet på inn i ytterkanten av flammen. Noter flammefargen. 2) Bryt av den ytste (den brukte) delen av magnesiastiften. Gjer tilsvarande flammetest for dei andre salta etter tur og noter flammefargen for kvart salt. Ta NaCl(s) til slutt fordi natriumflammen er så sterk og vanskeleg å bli kvitt. 3) Studer natriumflammen med spektroskopet og noter det du ser. 4) Du kan òg studere linjespekteret for dei andre metalla, men det kan vere vanskelegare å sjå noko fordi flammen ikkje varer lenge nok. Resultat og spørsmål a) Lag ei oversikt som viser flammefargen til metalla. b) Kvifor blir det sendt ut farga lys når salta blir oppvarma c) Beskriv linjespekteret til natrium. d) Finn ut kva for nokre salt som er vanlege i fyrverkeri, og som gir dei flotte fargene. e) Også salt av andre metall enn alkalimetalla og jordalkalimetalla gir farga flamme. Prøv å brenne ei farga side frå eit vekeblad eller ein reklamebrosjyre og studer flammen. Den grøne og lyseblå flammen kan kome av koparsalt. 24 OPPGÅVER • Verda som kjemikarar ser henne
Page 1 and 2: 1 Verda som kjemikarar ser henne OP
Page 3 and 4: 1.5.4 a) Kva for nokre grupper i pe
Page 5: 1.6.6 I tabellen står det nokre da

1 Verda som kjemikarar ser henne - Cappelen Damm

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?