Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 1
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 2
คํานํา<br />
หนังสือเลมนี้ตั้งใจพิมพขึ้นมา<br />
เพื่อแจกเปนธรรมทาน<br />
หวังวาคง<br />
จะเปนประโยชนแกผูที่ไดรับหนังสือเลมนี้ไมมากก็นอย<br />
พุดตานกถา เปน<br />
การเขียนธรรมะสุภาษิต ๑๐๘ หัวขอ แตละหัวขอไมตอเนื่องกัน<br />
ฉะนั ้น<br />
ใครจะอานจากทายมาหนา หรือจากหนาไปทาย ก็จะไดความหมาย<br />
เชนเดียวกัน<br />
ขาพเจาตองขออนุโมทนาในกุศลตอทานทั้งหลาย<br />
ที่มีสวนชวยให<br />
หนังสือเลมนี้สําเร็จขึ้นมา<br />
ทั้งทานผูบริจาคทรัพย<br />
และทานที่ขวนขวายใน<br />
การจัดพิมพทุกทาน<br />
สวนขอผิดพลาดบกพรองที่มีอยูโดยรูเทาไมถึงการณนั้น<br />
ตองขออภัย<br />
ตอทานผูรูมา<br />
ณ ที่นี้ดวย<br />
ความดีและบุญกุศลจากการพิมพหนังสือเลมนี้<br />
ขาพเจาขอแผอุทิศ<br />
ใหแกสรรพสัตวทั้งหลายทั้งปวง<br />
จงมีสวนในกุศลนี้โดยทั่วกัน<br />
ขอให<br />
พระพุทธศาสนาจงเจริญรุงเรืองยั่งยืนมั่นคงเปนรมโพธิ์รมไทรแกสรรพ<br />
สัตวทั้งปวงไปตลอดสิ้นกาลนานดวยเทอญ<br />
ขออนุโมทนา<br />
พระชุมพล พลป ฺโ<br />
๒๗ พฤษภาคม ๒๕๔๖<br />
เชิญอานธรรมะของพระอาจารยชุมพล พลป ฺโ ไดที่<br />
http://www.palapanyo.com<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 3
ก<br />
“พุดตานกถา“<br />
โดย พระชุมพล พลป ฺโ พ.ศ. ๒๕๔๕<br />
นะโม ตัสสะ ภะคะวะโต อะระหะโต สัมมาสัมพุทธัสสะ<br />
พุทธัง สะระณัง คัจฉามิ<br />
ธัมมัง สะระณัง คัจฉามิ<br />
สังฆัง สะระณัง คัจฉามิ<br />
นัตถิ เม สะระณัง อัญญัง พุทโธ เม สะระณัง วะรัง<br />
นัตถิ เม สะระณัง อัญญัง ธัมโม เม สะระณัง วะรัง<br />
นัตถิ เม สะระณัง อัญญัง สังโฆ เม สะระณัง วะรัง<br />
ขอนอบนอมแดพระผูมีพระภาคเจา<br />
ผูเปนพระอรหันต<br />
ไกลจากกิเลส<br />
ตรัสรูชอบไดโดยพระองคเอง<br />
ขอนมัสการพระธรรม อันพระผูมีพระภาคเจาทรงตรัสไวดีแลว<br />
ขอนอบนอมพระสงฆผูปฏิบัติดีแลว<br />
เปนผูสืบพระพุทธศาสนา<br />
ขอพระรัตนตรัยจงเปนที่พึ่งแกขาพระพุทธเจา<br />
ขาพระพุทธเจาจะทําการรจนารอยแกว เพื่อเอื้อประโยชนแกประชุม<br />
ชน อันมีนามวา 'พุดตานกถา'<br />
ดวยพุทธบารมี ธรรมบารมี สังฆบารมี<br />
ขอใหขาพระพุทธเจาพึงมีปญญาอันไมติดขัดดวยเทอญ<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 4
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 5
๑<br />
ราตรีนี้สั้นนัก<br />
ชีวิตคนมิใชยั่งยืนยาวไกล<br />
จงอยาประมาทในชีวิต<br />
ชีวิตของเราไมเที่ยงแทแนนอน<br />
ความตายเปนของแนนอน<br />
ควรละความชั่ว<br />
ควรสรางความดี ควรสรางบุญ<br />
เพราะวาสัตวที่เกิดมาแลว<br />
จะลวงพนอํานาจพระยามัจจุราชไมมี<br />
บุคคลผูมีปญญาเมื่อเห็นแจงในความไมเที่ยงของชีวิต<br />
ยอมขวนขวายศึกษาธรรม และประพฤติธรรม<br />
พระธรรมจะเปนที่พึ่งที่แทจริง<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 6
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 7
๒<br />
อยากลัว ที่จะทําตัวใหตางจากคนชั่ว<br />
อยาเกรง ที่จะพัฒนาตนใหดีขึ้น<br />
อยากเจริญ ตองกลาแปลกแยกจากความชั่ว<br />
อยากพัฒนา ตองขวนขวายเขาหาความดีงาม<br />
ผูปฏิบัติธรรมใหม<br />
ตองแสวงหากัลยาณมิตร<br />
กัลยาณมิตร คือผูที่มีคุณธรรมสูงกวาเราสําหรับเปนตัวอยาง<br />
พรอมทั้งสามารถใหโอวาท<br />
ชี้นํา<br />
ทําใหดู บอกขอบกพรองได<br />
อยากไดดีตองขวนขวายเขาหามิตรดี เพื่อนดี<br />
ถาหาคนดีคบไมไดไซร<br />
พึงอยูผูเดียว<br />
และไมพึงกระทําความชั่ว<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 8
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 9
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 10
๓<br />
ทุกเชา ใหเปนเชาที่จะริเริ่มสรางความดี<br />
ทุกค่ําใหประเมินตนเพื่อแกไขขอบกพรอง<br />
เอาความผิดพลาดเปนครู เพื่อแกไขในวันรุงขึ้น<br />
อยามีชีวิตที่ถอยหลังหรืออยูกับที่<br />
ทุกวันตองเปนวันเพื่อขวนขวายละชั่ว<br />
ทําดี<br />
ชีวิตนี้ตองดีขึ้น<br />
อยาเลวลง<br />
น้ําหยดทีละหยดยังเต็มตุม<br />
บารมีที่ขวนขวายสรางทีละนิด<br />
จะเต็มได<br />
อยาดูถูกตัวเอง แลวไมสรางความดี<br />
อยาสบประมาทตัวเอง แลวไมละความชั่ว<br />
อยาจมปลักอยูกับอดีต<br />
แลวไมพัฒนาตน<br />
ทางเดินรอยลี้<br />
เริ่มจากกาวกาวเดียว<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 11
๔<br />
คนเลี้ยงมาใหพระราชา<br />
ยังเปนคุณหลวงได<br />
หมอนวดพระราชา ยังเปนคุณพระได<br />
ผูที่ชวยเหลืองานเล็กๆ<br />
นอยๆ แกผูยิ่งใหญ<br />
ยอมสามารถมีศักดิ์ฐานันดรอันสูงได<br />
ในโลกนี้<br />
ไมมีใครใหญเกินองคสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจา<br />
ผูที่ชวยเหลืองานเล็กๆ<br />
นอยๆ แกพระองคผูจอมไตรภพ<br />
เชนปดกวาดเช็ดถูพระพุทธรูป หิ้งพระ<br />
กวาดอาวาสวิหารลานพระเจดีย<br />
แมแตลางสวม ทําความสะอาดในวัดวาอาราม<br />
ยอมสามารถมีศักดิ์ฐานันดรอันยิ่งใหญทางธรรมได<br />
งานเล็กนอยที่สรางอุทิศแกผูยิ่งใหญนั้น<br />
ผลมิไดออกมาเล็กนอยดวยเลย<br />
ฉะนั้น<br />
ทานผูมีปญญาเฉลียวฉลาด<br />
จึงขวนขวายในการบูชาพระรัตนตรัยอยูทุกเมื่อเชื่อวัน<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 12
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 13
๕<br />
บุคคลอาจเดินทางไปในทิศตางกัน<br />
แตจุดหมายปลายทางเดียวกันคือปาชา<br />
เมื่อเกิดมาก็เอาความตายมาดวย<br />
ความเกิดก็คือความตาย ความตายก็คือความเกิด<br />
ชีวิตก็คือความใกลตาย<br />
กอนตายก็คือมีชีวิต<br />
คนโงคิดวามีอยู<br />
แทที่จริงดับสลาย<br />
เกิดมาชั่วขณะ<br />
ก็แตกดับเปลี่ยนแปลง<br />
ความเที่ยงแทคือของหลอก<br />
ความแตกดับคือของจริง<br />
อยาหลอกตัวเองอยูในความฝน<br />
อยากลบเศษแกวไวดวยขี้เถา<br />
ความตายคือของที่อยูในพกในหอ<br />
ไปไหนก็เอาไปดวย<br />
ควรสรางกุศล ควรประพฤติธรรม ควรประกอบบุญบารมี<br />
อยาปลอยใหวันเวลาลวงเลยไปเปลา<br />
เพราะผูประมาท<br />
ยอมไปยัดเยียดอยูในนรก<br />
รองไหจนน้ําตา<br />
เปนสายเลือด<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 14
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 15
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 16
๖<br />
รักตัวเองจริง ตองฝกฝนตน<br />
การกระทําของตัวเองนั่นแล<br />
คือเครื่องบงชี้<br />
หาใชคําสรรเสริญนินทาไม<br />
คําพูดคน ไมอาจทําให หินลอยน้ํา<br />
นุนจมน้ํา<br />
จงเคารพตนเองดวยการสรางความดี<br />
การสรางความชั่วคือการทํารายตน<br />
ความดีชวยใหเราเจริญในขณะที่เรากระทํา<br />
ไมตองรอจนกระทั่งขณะที่คนยอมรับ<br />
คําเชื้อเชิญกินขาว<br />
ยังไมสามารถชวยใหอิ่มทองได<br />
สรรเสริญ นินทา เปนของกลวง<br />
สิ่งที่เรากระทํานั่นแหละ<br />
ของจริง<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 17
๗<br />
จิตของเราทานเปรียบวาซนเหมือนลิง<br />
การฝกสมาธิก็คือการฝกลิง<br />
หรืออีกประการทานเปรียบวาฝกโคดื้อ<br />
การฝกสมาธิ ตองอดทน<br />
พึงมีศีลและกุศลธรรมทั้งปวงเปนบาทฐาน<br />
สติเปนตัวดําเนินการงาน ความเพียรพยายามคือกําลัง<br />
กําหนดจิตอยูที่องคกรรมฐาน<br />
อยาทอดธุระ<br />
ถึงแมจะมีอารมณภายนอกมารบกวนก็อยาทอแท<br />
ทางเดินรอยลี้เริ่มจากกาวกาวเดียว<br />
กอนอรุณรุง<br />
ใยมิใชมืดสนิท<br />
ทานผูชํานาญในสมาธิ<br />
ก็เคยเปนอยางเรามากอน<br />
แตเพราะการฝกฝนไมลมเลิกจึงสําเร็จผลได<br />
ความสุขจากสมาธิ เปนความสุขอันประเสริฐ<br />
คุมคากับการอดทนลงทุนลงแรงฝกฝน<br />
วันนี้คุณทําสมาธิหรือยัง<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 18
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 19
๘<br />
รักรอยยอมทุกขรอย รักหาสิบยอมทุกขหาสิบ<br />
รักหนึ่งยอมทุกขหนึ่ง<br />
ไมรักยอมไมทุกข<br />
ความโศกยอมเกิดจากความรัก<br />
ความกลัวยอมเกิดจากความรัก<br />
ผูที่ปราศจากความรักยอมปราศจากความโศกและความกลัว<br />
สังขารทั้งปวงไมเที่ยง<br />
จิตดวงที่มีความรักยอมคัดคานความไมเที่ยง<br />
สังขารทั้งปวงเปนทุกข<br />
จิตดวงที่มีความรักยอมคัดคานความเปนทุกข<br />
สังขารทั้งปวงเปนอนัตตา<br />
จิตดวงที่มีความรักยอมคัดคานความเปนอนัตตา<br />
จิตดวงที่มีความรัก<br />
ยอมกลัวการปรากฏขึ้นของความจริง<br />
จิตดวงที่มีความรัก<br />
เมื่อความจริงปรากฏขึ้น<br />
ยอมมีโศก<br />
จิตดวงที่ไมยอมรับความจริง<br />
ยอมมีความกลัว ยอมมีความโศก<br />
รักรอยยอมทุกขรอย รักหาสิบยอมทุกขหาสิบ<br />
รักหนึ่งยอมทุกขหนึ่ง<br />
ไมรักยอมไมทุกข<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 20
Kyaiktiyo Stupa in Myanmar<br />
Pilgrims carry lighted candles on the road up hill to Kyaiktiyo Stupa<br />
(also called Golden Rock) in Myanmar.<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 21
๙<br />
ที่บอกวาเห็นโทษกิเลสแลว<br />
แตยังละไมได<br />
นั่นคือบอกวา<br />
ยังไมเห็นโทษกิเลสนั่นเอง<br />
ที่เห็นโทษแลวตองละได<br />
ที่ยังละไมไดคือไมเห็นโทษ<br />
ความรูนั้นอยางหนึ่ง<br />
แตรูหลังจากละนั้นคือรูแจงเห็นจริง<br />
รูกอนละคือปญญา<br />
รูหลังละคือวิมุตติญาณทัสสนะ<br />
เมื่อรูแลวฝกละดวย<br />
นั่นคือผูปฏิบัติ<br />
ถารูแลวไมละ<br />
ไมมีคุณคาของการรู<br />
ผูเรียนธรรม จะแตกฉานในธรรมไมได<br />
ถาไมมีผลงานในภาคปฏิบัติ<br />
อยากรูธรรมะ<br />
อยาเพียงแครูทอง<br />
อยากรูใหจริง<br />
ตองรูละ<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 22
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 23
๑๐<br />
ตัณหาสรางความหิวโหยกระหายใหเกิดขึ้นแกจิต<br />
อุปาทานสรางความยึดมั่นถือมั่นใหเกิดขึ้นแกจิต<br />
ยิ่งยึดมั่นถือมั่นมาก<br />
ก็ยิ่งเปนการสรางกรงกับดักใหจิต<br />
ฝูงชนในโลกมากมาย กายเปนอิสระ แตใจถูกจองจํา<br />
ยึดมั่นในตัวตนของตน<br />
ยึดมั่นในของรัก<br />
ยึดมั่นในของเกลียด<br />
ทานผูมีอิสระเสรีทางจิต<br />
จะตองไมกําหนดหมายดังนี้วา<br />
สิ่งใดเปนของเรา<br />
สิ่งใดเปนของเขา<br />
สิ่งใดเปนของรัก สิ่งใดเปนของเกลียด<br />
สิ่งใดเปนของดี<br />
สิ่งใดเปนของเลว<br />
จิตยอมเปนอิสระจากความชอบ และความชัง<br />
จิตที่มีอิสระยอมวางเบาสบาย<br />
ยอมปราศจากความรัก ชัง เกลียด โกรธ หวง หวง อาลัย<br />
ทาน ศีล สมาธิ ปญญา นั่นแล<br />
ดับอุปาทานได<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 24
Shwedagon Pagoda, Myanmar (Burma), Yangoon<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 25
๑๑<br />
ความวางมีเพื่อสละ<br />
มิใชมีเพื่อครอบครอง<br />
เพราะการครอบครอง จึงไมวาง<br />
เพราะการสละ จึงวาง<br />
การปฏิบัติธรรม ปฏิบัติเพื่อแสวงหาความวาง<br />
แตเมื่อเจอความวางจากการปฏิบัติ<br />
ตองสละความวางแมนั้นอีก<br />
อยาครอบครองเปนของเรา<br />
การครอบครองคือการสงวนรักษากลัวหาย กลัวเสื่อม<br />
เมื่อคิดครอบครอง<br />
ยอมทําลายความวางจิตวางเสียสิ้น<br />
เมื่อสละความวาง<br />
ความวางจึงแสดงอานุภาพของมันอยางเต็มที่<br />
นั่นคือ<br />
ความวางจะชวยทําลายกิเลส อาสวะ อนุสัย ที่หมักดองนอน<br />
เนื่องอยูในสันดานมาหลายกัปกัลป<br />
เมื่อเจอความวาง<br />
จงสละ อยาครอบครอง<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 26
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 27
๑๒<br />
สังขารเปนของไมเที่ยงอยูแลว<br />
แตการไมหยั่งรูความเปนไปแหงสังขาร<br />
จึงถูกปดบัง<br />
การเจริญสติเปนเครื่องเปดเผยความจริงของสังขาร<br />
ฉะนั้น<br />
จงอยาทอถอยในการเจริญสติปฏฐาน<br />
สติปฏฐานนั่นแหละ<br />
นําบุคคลไปสูอมตะ<br />
เปนสาเหตุแหงการพนจากทุกขทั้งปวง<br />
สติที่เปนไปในกาย<br />
จะเปดเผยความจริง<br />
ความไมเที่ยงของสังขารจะปรากฏแกญาณปญญา<br />
อุปาทานที่ยึดมานานจะคลายออก<br />
กิเลสทั้งหลายทั้งปวงจะถูกชําระ<br />
ทางมีอยู<br />
ขอเชิญทานทั้งหลายพากันเดินสูความดับทุกข<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 28
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 29
๑๓<br />
คนเรานั้นเกิดคนเดียว<br />
ตายคนเดียว<br />
ไมไดเอาสมบัติมา ไมไดเอาสมบัติไป<br />
รักกันเพียงใด ก็ตองพลัดพราก<br />
หวงไวเพียงใด ก็ตองจําจาก<br />
ขามาคนเดียว ขาไปคนเดียว<br />
ไมมีใครเปนอะไรของใคร<br />
ตางคนตางมา ตางคนตางไป<br />
ยิ่งยึดยิ่งทุกข<br />
ปลอยวางไดจึงเบาสบาย<br />
ดินน้ําไฟลมนั้นไมรูจักกัน<br />
อุปาทานเทานั้นที่สรางมายามาผูกพัน<br />
เมื่อความโงเขาครอบงําจะผูก<br />
เมื่อปญญาแจมแจงจะสลัดคืน<br />
เมื่อมาจากดิน<br />
ทายที่สุดก็สลายกลายเปนดิน<br />
ยึดเอาไวก็ไดแตทุกขตอบแทน<br />
อยากโงก็ยึดตอไป คิดไดก็วางเสีย<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 30
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 31
๑๔<br />
รางกายมนุษยมองดวยตาแลวแตกตาง<br />
แตเมื่อมองดวยปญญาญาณแลวเปนเชนเดียวกัน<br />
นั่นคือดิน<br />
น้ํา<br />
ไฟ ลม<br />
ไมมีคน ไมมีสัตว ไมมีหญิง ไมมีชาย<br />
เมื่อตัวละครไมมีแลว<br />
เรื่องราวละครจะมีไดอยางไร<br />
เมื่อเห็นแจงในความเปนธาตุของกายมนุษย<br />
เรื่องราวในโลกที่ปรากฏแกปญญาก็เปนโมฆะ<br />
ไมควรเปนที่ตั้งแหงความรัก<br />
ชัง เกลียด โกรธ หวง หวง<br />
ที่ยึดมั่นถือมั่นเพราะหลงผิด<br />
ที่เฝาคอยยินดี<br />
ยินราย เพราะไมรูความจริง<br />
ความตายจะบอกความจริง ความพลัดพรากคือของแนนอน<br />
ยึดมั่นเพียงใดก็แตกดับ<br />
หวงหวงเพียงใดก็สิ้นสูญ<br />
เกิดมากับความไมมี ตายไปกับความไร<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 32
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 33
๑๕<br />
อาหารเปนของที่จะตองบูดเนาเมื่อผานกาลเวลา<br />
รางกายนี้ประกอบขึ้นมาจากอาหาร<br />
นั่นคือรางกายประกอบขึ้นมาจากของที่บูดเนา<br />
ตุกตาที่สรางจากทองคํา<br />
ยอมแสดงคุณสมบัติของทองคํา<br />
ตุกตาที่สรางจากอุจจาระ<br />
ยอมแสดงคุณสมบัติของอุจจาระ<br />
รางกายยอมแสดงออกซึ่งคุณสมบัติแหงของบูดเนา<br />
ยอมเปนรังของโรค เปนสาธารณะแกหมูหนอนและเชื้อโรค<br />
รางกายประกอบมาจากสิ่งที่มาจากหลายถิ่นหลายที่<br />
ทายที่สุดรางกายจึงแตกสลายพลัดพรากกระจัดกระจาย<br />
ชีวิตเริ่มตนจากความไมมี<br />
และตายไปกับความไร<br />
เมื่อเกิดมาก็ลวนรูแนวาจะตองตาย<br />
สิ่งที่พบพานในชีวิตลวนแลวแตเปนมายาทั้งสิ้น<br />
ผูหลงใหลในมายายอมถูกครากุมจองจําไวดวยมายา<br />
ผูใฝในสัจจะพึงละความยินดีในมายาเสีย<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 34
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 35
๑๖<br />
ปริยัติธรรมเปรียบเหมือนแผนที่<br />
การปฏิบัติธรรมคือการเดินทาง<br />
จุดหมายในแผนที่คือสถานที่นารื่นรมย<br />
จุดหมายในการปฏิบัติธรรมคือพระนิพพาน<br />
สมบัติในโลกนี้เปนของไมเที่ยงแทแนนอน<br />
ลาภ ยศ สรรเสริญ เหมือนดอกไมบาน ไมนานก็เหี่ยวเฉา<br />
รูปลักษณยอมเกาแกชราคร่ําคราไปตามกาล<br />
ญาติสนิทมิตรสหายลวนพลัดพรากจากกันในที่สุด<br />
เมื่อยามเกิดคิดจะมาครอบครองโลก<br />
ยามใกลตาย แขน ๒ ขา ๒ ยังบังคับบัญชาไมได<br />
บัณฑิตสละสมบัติในโลกเพื่อแลกอริยทรัพย<br />
สละความยึดมั่นเพื่อแลกอิสระเสรีทางจิต<br />
เมื่อมองดวยตาปญญาแลว<br />
สมบัติในโลกไมมีอันใดควรอาลัย<br />
โลกนี้เปนทุกข<br />
นิพพานเปนสุข<br />
แผนที่มีอยูแลว<br />
ใหเรงเดินทาง<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 36
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 37
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 38
๑๗<br />
โลกนี้ไมมีอะไรไดมาโดยไมตองลงทุน<br />
ตองสละอยางหนึ่ง<br />
เพื่อจะไดอีกอยางหนึ่ง<br />
สละสิ่งของ<br />
เพื่อใหไดน้ําใจ<br />
สละผลประโยชน เพื่อแลกความนาเชื่อถือ<br />
สละหยาดเหงื่อ<br />
เพื่อใหไดผลงาน<br />
คิดเอาทุกอยาง จะเจอทางตัน<br />
ยอมสละบางอยาง จะเจอทางรอด<br />
ถอยออกมากอน อาจเจอทางเดินหนา<br />
ยอมแพเสียกอน อาจเจอทางชนะ<br />
สละความเห็นแกตัว เพื่อใหไดใจบริสุทธิ์<br />
สละขันธ ๕ เพื่อใหไดนิพพาน<br />
หอบพะรุงพะรัง ขึ้นไมถึงยอดเขา<br />
บรรทุกมาก เรือจะจม<br />
คนฉลาด รูจักสละในกาละเทศะอันสมควร<br />
จะประสบผลสําเร็จในทุกวิถี<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 39
๑๘<br />
พระพุทธองคทรงตรัสวา พระองคแสดงธรรมประดุจเรือ<br />
เมื่อบุคคลอาศัยเรือมาถึงฝง<br />
ก็ทิ้งเรือขึ้นฝง<br />
ไมตองแบกหาบหามเรือตามไปบนฝงดวย<br />
เพราะวาพระองคแสดงธรรมเพื่อเกื้อหนุนการละวาง<br />
มิไดแสดงธรรมเพื่อเกื้อหนุนความยึดมั่น<br />
เพราะการยึดมั่นทั้งปวงมีโทษทั้งสิ้น<br />
แมแตกระทั่งการยึดมั่นในธรรม<br />
จงอาศัยธรรมเพื่อเปนเครื่องขามฝง<br />
ทรงตรัสสอนใหรูจักละวางอุปาทาน<br />
แมกระทั่งธรรมะ<br />
ไมตองพูดถึง<br />
อธรรมแลว<br />
การละชั ่วทั้งปวง<br />
การทําความดีใหถึงพรอม การยังจิตใหขาวรอบ<br />
นี่คือคําสอนของพระพุทธเจาทุกพระองคมา<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 40
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 41
๑๙<br />
ธรรมะที่แทจริงเปนของไรภาษา<br />
เพราะวาภาษาทั้งหลายทั้งปวง<br />
ลวนแลวแตเปนมายา<br />
การเทศนาธรรมคือการอาศัยใชมายาเพื่อชักจูงใหคนเขาถึงสัจธรรม<br />
การแจมแจงในสัจจะ ตองเกิดพุทธิภาวะขึ้นในใจของผูฟงเอง<br />
ฉะนั้น<br />
การจะรูแจงสัจธรรม<br />
ผูฟงตองเอาใจมาฟง<br />
มิใชหู<br />
ผูฟงตองรูเอง<br />
แจงเอง เห็นเอง ละเอง ที่ใจของตน<br />
ภาษาเปนแคเพียงสื่อใหผูฟงปลงปญญาที่ใจตนเอง<br />
ฉะนั้น<br />
การสรางบารมีทั้งปวงจึงจําเปนอยางยิ่ง<br />
นั่นคือ<br />
บารมีเปนสิ่งเกื้อหนุนเตรียมใจรอการบรรลุธรรม<br />
จิตใจที่ไรบารมี<br />
เมื่อฟงธรรม<br />
ยอมไมบังเกิดผล<br />
ฉะนั้น<br />
จงขวนขวายสรางบารมีทุกอยางทุกเมื่อ<br />
อยาทอดธุระ<br />
เพื่อเปนการเตรียมใจเพื่อควรแกการรูแจงสัจธรรม<br />
ผูมีบารมีจึงบรรลุธรรม<br />
ไรบารมีไมบรรลุ<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 42
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 43
๒๐<br />
เมื่อคิดทําดี<br />
อยาเพียงทําดีกับคนที่ตัวเองชอบ<br />
จงทําดีกับคนที่ตัวเองเจอ<br />
คนที่เราชอบและคนที่เราชัง<br />
ยอมมีอยูในโลก<br />
แตพึงปฏิบัติตอคนทั้งสองประเภทใหเสมอกัน<br />
อยากลายเปนคนลําเอียงเพราะคนที่เราชอบ<br />
อยากลายเปนคนใจดําเพราะคนที่เราชัง<br />
พระพุทธองคตรัสสอนใหทําจิตหนักแนนอยางแผนดิน<br />
ยอมรองรับของเหม็น ของหอม คนชั่ว<br />
คนดี อยางเสมอกัน<br />
ผูปฏิบัติธรรมชั้นตน<br />
ยอมรักคนดี เกลียดคนชั่ว<br />
ผูปฏิบัติธรรมชั้นสูง<br />
ไมรักคนดี ไมเกลียดคนชั่ว<br />
ยอมวางจิตในคนทั้งปวงดวยเมตตาเสมอกัน<br />
มหาบุรุษทั้งหลาย<br />
ยอมมีจิตใจหนักแนนมั่นคงกวางขวางยิ่งใหญ<br />
ประดุจดังแผนดิน<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 44
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 45
๒๑<br />
มิใชมีคาที่เวลา<br />
แตมีคาตรงที่นําเวลามาทําการงานที่มีประโยชน<br />
มิใชมีคาที่สมบัติ<br />
แตมีคาที่นําสมบัติมาสรางประโยชนเกื้อกูลแกมวลชน<br />
ขึ้นที่สูงอยางมั่นคงตองเอามวลชนเปนฐาน<br />
กอนจะไดอะไรใหไดหัวใจของมวลชนกอน<br />
หลังจากนั้นการไดทุกสิ่งทุกอยางจะถาวรมั่นคง<br />
ผูเปนใหญควรเปนใหญโดยธรรม<br />
เมตตาเปนเครื่องยึดเหนี่ยวน้ําใจประชุมชนทุกหมูเหลา<br />
จงใหญขึ้นมาดวยเมตตาใหญ<br />
โอบออมอารีใหญ<br />
ความชั่วชาเลวทรามเปนของชั่วคราว<br />
ความดีเปนของคงทนถาวร<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 46
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 47
๒๒<br />
คนเราไมไดมีคาตรงเกิดที่ไหน<br />
แตมีคาตรงที่เกิดมาทําอะไรกอนตาย<br />
ทําเพื่อผูอื่นจะมีคา<br />
ทําเพื่อตนเองจะดอยคา<br />
ซื่อสัตยสุจริตจะมีคา<br />
ทรยศคดโกงจะไรคา<br />
ชีวิตคือการทดสอบ<br />
โลกนี้คือหองสอบ<br />
จากเกิดจนตายคือเวลาที่ให<br />
ขึ้นสูที่สูงไดดวยการกาวขึ้น<br />
ลงสูที่ต่ําไดดวยการกาวลง<br />
อยากรูวาอดีตทําอะไรไว<br />
ก็จงดูวาปจจุบันเปนอยางไร<br />
อยากรูวาอนาคตจะเปนอยางไร<br />
ก็จงดูวาปจจุบันทําอะไรไว<br />
เข็มทิศที่ใชนําทางชีวิตอยูในมือคุณนั่นเอง<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 48
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 49
๒๓<br />
รูแลวผยองคือรูจํา<br />
รูแลวเรียบงายคือรูแจง<br />
รูชั้นต่ําคือรูเพื่อตองการโดดเดน<br />
รูชั้นสูงคือรูเพื่อตองการกลมกลืน<br />
คนโงอยากดูเปนจุดเดน<br />
คนฉลาดอยากดูเปนธรรมดา<br />
คนโงตองการเปนเปา<br />
คนฉลาดตองการเปนพื้นเพ<br />
รูแลวยิ่งใหญคือยิ่งรูยิ่งโง<br />
รูแลวถอมตนคือยิ่งรูยิ่งแจง<br />
คนโงและคนฉลาด เมื่อผานการเรียนรูเรื่องเดียวกัน<br />
แตจะแสดง<br />
อาการปรากฏตางกัน<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 50
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 51
๒๔<br />
คนดีแสดงตัวเพื่อประโยชนแกมวลชน<br />
คนชั่วแสดงตัวเพื่อประโยชนแกตนเอง<br />
คนชั่วคิดวาการสรางบุญกุศลคือการสูญเสีย<br />
คนดีคิดวาการเสียสละคือการไดรับ<br />
ในรถยนตคันหนึ่งถูกควบคุมดวยคนขับ<br />
โลกทั้งโลกมีหัวใจคนเปนผูขับเคลื่อน<br />
กอนที่เราจะไดอะไรจากใคร<br />
ใหไดหัวใจเขามากอน<br />
หลังจากนั้นเขาจะใหทุกสิ่งทุกอยางดวยความเต็มใจ<br />
คนดีมองเห็นทั้งองคประกอบทางวัตถุและจิตใจ<br />
คนชั่วมองเห็นแตวัตถุอยางเดียว<br />
คนดีคือผูชาญฉลาด<br />
คนชั ่วคือผูโงเขลาเบาปญญา<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 52
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 53
๒๕<br />
อยาเปนครู เพราะอยากควบคุมศิษย<br />
อยาเปนผูนํา<br />
เพราะอยากควบคุมบริวาร<br />
การใหดวยใจบริสุทธิ์<br />
นํามาซึ่งสรรพสิ่ง<br />
การเกื้อกูลเปนจุดกําเนิดของโลก<br />
เปนผูรับเปนงาย<br />
และมีอยูทุกแหงหน<br />
เปนผูใหเปนยาก<br />
แตเปนที่ตองการในทุกแหงหน<br />
โลกสมดุลไดเพราะมีทั้งผูรับและผูให<br />
ถามีเพียงผูรับ<br />
แตขาดผูให<br />
จะเกิดกลียุค<br />
จงฝกฝนนิสัยการใหจนเคยชินเสียแตวันนี้<br />
แลวคุณจะเปนที่ตองการที่ปรารถนาในทุกแหงหน<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 54
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 55
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 56
๒๖<br />
สัตวโลกยอมเปนไปตามกรรม<br />
มิใชเปนไปตามความกังวลของเรา<br />
ผูฉลาดสรางเหตุใหดี<br />
คนโงคอยกังวลแตผล<br />
ทําปจจุบันใหดีที่สุด<br />
อดีตและอนาคตจะดีไปเอง<br />
ประสิทธิภาพของคนเรา เต็มรอยอยูที่ปจจุบัน<br />
ประสิทธิภาพเปนศูนยอยูที่อดีตอนาคต<br />
วางแผนไวมากมาย ไมสูปฏิบัติการ<br />
จําอดีตไวมากมาย ลืมเสียบางกลับมีคุณ<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 57
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 58
๒๗<br />
อาจารยที่ดีสั่งสอนศิษยเพื่อโลก<br />
ไมสอนเพื่อประโยชนแกอาจารยเอง<br />
การสอนใหคนดี ทําใหโลกมีคนดี<br />
โลกนี้จะดํารงอยูไดดวยความดี<br />
ไมใชความชั่วราย<br />
คุณธรรมเปนของที่ไมเห็นดวยตาเปลา<br />
แตเปนของจําเปนยิ่งในโลก<br />
พระพุทธศาสนาใหความรมเย็นเปนสุขแกมวลชนมาทุกยุค<br />
ธรรมะเปนประดุจสุริยันจันทรา<br />
ยิ่งปกปดก็ยิ่งเศราหมอง<br />
ยิ่งเปดเผยก็ยิ่งสวางกระจางแจง<br />
การเกื้อหนุนใหพระพุทธศาสนามั่นคง<br />
ก็คือการแผความรมเย็นเปนสุขใหแกมวลชนนั่นเอง<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 59
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 60
๒๘<br />
วิ่งเตนไดกําลังกาย<br />
หยุดนิ่งไดกําลังจิต<br />
หาเทาไหรก็ไมเจอ เมื่อเลิกหาจึงเจอ<br />
เมื่อเจอแลวก็ไมรูหาทําไม<br />
ไมรูเจอทําไม<br />
วิ่งเทาไหรก็ไมถึง<br />
เมื่อจอดจึงถึง<br />
ถาจอดไมเปน ที่วิ่งมาก็ไรคา<br />
จงวิ่งใหเปน<br />
จงหยุดใหเปน<br />
จงหาใหเปน จงพอใหเปน<br />
ถาพอไมเปน ที่หามาก็ไรคา<br />
อยาคิดวาการตอบสนองความอยาก นํามาซึ่งสุข<br />
คนวิ่งไมรูจักหยุดนั้นเหนื่อยแสนเหนื่อย<br />
คนหาไมรูจักพอนั้นทุกขแสนทุกข<br />
กลับมาหาตัวเองใหเจอดีกวา<br />
สิ่งที่ตัวเองตองการนั้นคืออะไรแน<br />
จงดับความอยาก แลวพอใหเปน<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 61
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 62
๒๙<br />
ไมมีศัตรูใดรายเทากับจิตที่ตั้งไวผิด<br />
ไมมีมิตรใดดีเทากับจิตที่ตั้งไวถูก<br />
สิ่งทั้งปวงในโลกที่เราพบนั้น<br />
ถูกลิขิตดวยจิตของเราเมื่อกาลกอน<br />
จงใหรางวัลตัวเองดวยการสรางกุศล<br />
อยาทํารายตัวเองดวยการสรางบาปกรรม<br />
อยาหลงระเริงในการทําชั่ว<br />
มิฉะนั้นจะตองรองไหจนน้ําตาเปนสายเลือด<br />
ไมใชพรหมลิขิต<br />
แตเราลิขิตตัวเองจากกรรมที่สราง<br />
ทําดียอมไดดี ทําชั่วยอมไดชั่ว<br />
ปลูกถั่วยอมไดถั่ว<br />
ปลูกงายอมไดงา<br />
มีแตคนโงเขลาเบาปญญาเทานั้นที่คิดวา<br />
ปลูกถั่วจะไดงา<br />
ปลูกงาจะไดถั่ว<br />
คนฉลาดหลีกเลี่ยงบาป<br />
เหมือนหลีกหนีสัตวราย<br />
เราลิขิตชีวิตของเราเองได<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 63
๓๐<br />
ถามทําไม ถาถามแลวไมคิดเอาไปทํา<br />
รูทําไม<br />
ถาเพียงรูแลวนิ่งเฉย<br />
เสียงเพลงเพื่อชีวิตบนเพอเรื่องความทุกข<br />
บนบนไปแลวก็เทานั้น<br />
บนแลวกลุมกวาเดิม<br />
บอกปญหาตองบอกทางแกใหดวย<br />
พระพุทธองคทรงบอกเรื่องทุกขและทางแก<br />
ทางแกทุกขคือมรรคมีองคแปด<br />
ยอลงมาคือ ศีล สมาธิ ปญญา<br />
การชี้ปญหาของพระองคเปนไปเพื่อสุขอันไพบูลย<br />
เพราะทรงตรัสบอกทางแกไวดวย<br />
ฝูงชนผูตองการความเจริญอยาเพียงรูแลวนิ่งเฉย<br />
ทางมีอยู<br />
แตไมมีผูเดิน<br />
ผูรูมีมาก<br />
แตผูทําตามไมมี<br />
รูแตไมทําตาม<br />
ก็คือ รูแลวโงเทาเดิม<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 64
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 65
๓๑<br />
คิดถึงแตประโยชนตน จะทําใหจิตโหยหิว<br />
เมื่อจิตโหยหิว<br />
จะหาความสุขไมได<br />
สุขกายเกิดจากมี สุขใจเกิดจากพอ<br />
คนมีความสุขกาย อาจไมมีความสุขใจ<br />
คนมีความสุขใจ อาจไมมีความสุขกาย<br />
อยาขวนขวายหาแตความสุขทางกายเทานั้น<br />
จงเอื้อเฟอ<br />
เผื่อแผ<br />
เมตตา อภัย<br />
จงชวยเหลือเกื้อกูลผูอื่น<br />
อยาเห็นแกตัว<br />
เสียของไปบาง แตไดหัวใจกลับคืนมา<br />
ชางคุมคาเหลือเกิน<br />
ผูที่มีขาวของเงินทองมาก<br />
แตไรหัวใจนั้น<br />
เปนผีตายซาก มิใชคน<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 66
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 67
๓๒<br />
เรียนเพื่อฝกฝน<br />
คือเรียนเพื่อตนเอง<br />
เรียนเพื่ออวดโอ<br />
คือเรียนเพื่อผีสาง<br />
จงเคารพตนเอง ดวยการสรางคุณสมบัติ<br />
อยาหลอกหลอนตนเอง ดวยการสรางภาพ<br />
ภาพจะถูกทําลายเมื่อเผชิญตออุปสรรค<br />
คุณสมบัติจะเปดเผยตัวเองเมื่อเผชิญตออุปสรรค<br />
สรางภาพสรางเพื่อคนอื่น<br />
คุณสมบัติสรางเพื่อตนเอง<br />
ถูกคนอื่นหลอกยังพอทําเนา<br />
อยากลัววาจะรูวากําลังถูกคนอื่นหลอกจนตองมาหลอกตนเองเพิ่ม<br />
เขาไปอีก<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 68
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 69
๓๓<br />
เพราะมีชื่อเสียง<br />
จึงมีเสียชื่อเสียเสียง<br />
เพราะมีหนาตา จึงมีเสียหนาเสียตา<br />
เพราะมีเปา จึงถูกยิง<br />
ไมมีเปา ไมถูกยิง<br />
เหตุรายในโลกบังเกิดได เพราะเราตั้งเปาเอาไวใหโลก<br />
พรอมทั้งยึดมั่นถือมั่นในการสงวนรักษาเปานั้นอยางหวงแหน<br />
พระอรหันตเปนผูไมตั้งเปาขึ้นมา<br />
เพราะวาสลัดคืนจากการยึดมั่นอุปาทานในขันธ<br />
๕<br />
จึงเปนผูไมกระทบกระทั่งกับเหตุการณทั้งปวงในโลก<br />
ปนมากมายไมอาจทําอันตราย ถาไรเปา<br />
ยิ่งยึดมาก<br />
เปายิ่งใหญ<br />
ยึดนอย เปาเล็ก<br />
ไมยึดมั่น<br />
คือไรเปา<br />
เวลาเปนทุกขขึ้นมา<br />
อยาโทษโลก<br />
ตองโทษตัวเอง ที่ตั้งเปาเอาไวใหปนระดมยิง<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 70
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 71
๓๔<br />
อยากเปนผูนําที่ดี<br />
เคยเปนผูตามที่ดีหรือเปลา<br />
อยากจะเปนผูรับ<br />
เคยเปนผูใหบางหรือไม<br />
อยากจะใหคนยอมรับ<br />
เคยยอมรับคนอื่นบางหรือเปลา<br />
อยากใหสังคมสมบูรณแบบเพื่อเรา<br />
เคยทําตัวใหสมบูรณแบบเพื่อสังคมหรือไม<br />
การใหชวยใหใจเบิกบาน การเกื้อกูลชวยใหใจอิ่มเอิบ<br />
ฝกตัวเองใหเปนผูใหทาน<br />
ดีกวาฝกตัวเองใหเปนขอทาน<br />
พระอาทิตยไมเคยมืด โลกมืดเปนบางครั้ง<br />
ผูใหไมขาดแคลน<br />
ผูขอจะขาดแคลน<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 72
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 73
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 74
๓๕<br />
เมตตาเปนของออนโยน แตสรางใหคนเขมแข็ง<br />
ความออนนอมถอมตัว ชวยใหขึ้นสูที่สูง<br />
ระเบียบวินัย ชวยใหเปดกวางและอิสระ<br />
การสละ เปนเครื่องเกื้อหนุนความมั่งมี<br />
ที่จุดต่ําสุดจะมีทางขึ้น<br />
ที่จุดสูงสุดจะมีทางลง<br />
ที่สุดแหงราตรีคืออรุณ<br />
ที่สุดแหงสมุทรคือผืนทราย<br />
มีความเจริญเสมอ สําหรับผูไมเห็นแกตัว<br />
มีความเสื่อมเสมอ<br />
สําหรับผูคดโกง<br />
กุศลกรรมสรางใหรุงเรือง<br />
อกุศลเปนตัวทําลายลาง<br />
อยามองแคผลประโยชนเบื้องหนา<br />
มองใหลึกลงไป<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 75
๓๖<br />
ยอดเขาไมมีสําหรับขึ้นเทานั้น<br />
แตมีสําหรับตกดวย<br />
ยิ่งสูงมาก<br />
ยิ่งตกเจ็บ<br />
ยิ่งมีคา<br />
ยิ่งอันตราย<br />
โอกาสแหงความกาวหนา คือโอกาสแหงการทําลายลาง<br />
โอกาสแหงความเจริญ คือโอกาสแหงความเสื่อม<br />
พุทธะยอมแจมแจงในมายาทั้งปวง<br />
ไมตื่นเตน<br />
ไมเศราสรอย<br />
ไมลิงโลด ไมเหงาหงอย<br />
ไมสมหวัง ไมผิดหวัง<br />
ไมยินดี ไมยินราย<br />
ไมเฟองฟู<br />
ไมตกดิ่ง<br />
ไมโดงดัง ไมอับแสง<br />
ไมอิสระ ไมจองจํา<br />
ยอมหลุดพนจากทุกขทั้งปวงได<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 76
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 77
๓๗<br />
กิน เพื่อเคี้ยว<br />
เพื่อยอย<br />
เรียนรู<br />
เพื่อปฏิบัติ<br />
เพื่อรูแจง<br />
กาลเวลาของผูมั่นคงในจุดยืน<br />
นํามาซึ่งประสบการณ<br />
ประสบการณบอกกันได แตใหกันไมได<br />
ความรูใหกันได<br />
ความชํานาญใหกันไมได<br />
ความหนักแนน แลกมาดวยหยาดเหงื่อ<br />
หยาดเลือด หยาดน้ําตา<br />
ความมุทะลุ จับจด แลกมาจากรอยยิ้ม<br />
จากการหลงระเริง<br />
มักงายไดยาก ลําบากไดดี<br />
อยาตกใจคลื่นกอนออกเรือ<br />
อยาตกใจเสือกอนเขาปา<br />
ผูกลาสะดุงเพื่ออดทน<br />
คนขลาดสะดุงเพื่อลมเลิก<br />
ฝาเทาไมมีขน แตหลังเทามี<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 78
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 79
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 80
๓๘<br />
อยาหวังอะไรแมแตหมูในอวย<br />
หมูในอวยยังกลายเปนของหมาได<br />
จงเริ่มเปนผูใหญดวยการเรียนรูความไมแนนอน<br />
จงเริ่มมีวุฒิภาวะโดยการเรียนรูความไมเที่ยง<br />
ภาษาใจแหงการสลัดคืนกองสังขาร คือการยอมรับความจริง<br />
หนีความจริงเทาไหรก็ไมพน<br />
จงกลับคืนสูโลกแหงความจริงแลว<br />
แกไขที่เหตุ<br />
ไมมีสาย ที่จะเริ่มตนแกไข<br />
พรอมรับวันใหมกับการยอมรับความจริงหรือยัง<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 81
๓๙<br />
ถามทําไมถาไมคิดแกปญหา<br />
ถามทําไมถาไมคิดเอาคําตอบไปปฏิบัติ<br />
ในโลกนี้มีคนชางคิด<br />
ชางสงสัย ชางถามอยูมาก<br />
แตผูที่ใฝปฏิบัติ<br />
คิดแกปญหามีนอย<br />
ปญหาของมนุษยคือความเกิดแกเจ็บตายและทุกขทั้งหลาย<br />
ตนเหตุของปญหาคือกิเลสทั้งปวง<br />
การจะแกปญหา อยาเพียง นั่งนึก<br />
นั่งคิด<br />
นั่งสงสัย<br />
จะตองเอาทาน ศีล สมาธิ ปญญา ไปปฏิบัติ<br />
อยากดับไฟ ตองเอาน้ําไปดับ<br />
อยาเพียงนั่งนึก<br />
นั่งคิด<br />
นั่งกลัว<br />
นั่งสะดุง<br />
พระพุทธศาสนาบอกทั้งปญหาและวิธีแกไวพรอมมูล<br />
เพียงแตจะทําตามหรือไมเทานั้นเอง<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 82
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 83
๔๐<br />
จุดมุงหมายสูงสุดของวีรบุรุษ<br />
มิใชเพื่อครอบครองโลก<br />
แตเพื่อเกื้อกูล<br />
ยังประโยชน และเสียสละเพื่อมวลชน<br />
การเอื้อเฟอเผื่อแผชวยใหจิตใจอิ่มเอิบเบิกบาน<br />
การชวยเหลือเกื้อกูลมวลชนทําใหเกิดปติและสุข<br />
ไดอะไรก็ไมเทาไดสละ<br />
หวงเอาไวมิสูใหออกไป<br />
มหาบุรุษทั้งหลาย<br />
ยอมไมรูจักคําวาของรัก<br />
ของหวง<br />
ทานยอมเสียสละไดทุกอยาง<br />
เมื่อความเห็นแกตัว<br />
ไมมีในผูใด<br />
ความหวงแหน ยอมไมมีในผูนั้น<br />
ชีวิตทั้งชีวิต<br />
เพื่อการยังประโยชนสุขแกมวลชน<br />
มิใชเพื่อครอบครองผลประโยชนชื่อเสียง<br />
เมื่อกิจการใหญสําเร็จลุลวง<br />
วีรบุรุษก็ถอนตัวเรนกาย<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 84
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 85
๔๑<br />
คนโงเขลาเอาอุปสรรคมาขวางทาง<br />
คนฉลาดเอาอุปสรรคไวกระโดดขาม<br />
คนโงเขลาเอาปญหามาสรางความทอแท<br />
คนฉลาดเอาปญหามาเปนครู<br />
ของหนักชวยใหกลามเนื้อแข็งแรง<br />
ของเนาเสียกลายเปนปุยตนไม<br />
อุปสรรคสรางความอดทน<br />
ปญหาจะสอนวิธีแก<br />
นักพายเรือที่ดี<br />
เรียนรูมาจากคลื่นใหญ<br />
นักไตเขาที่เกง<br />
เรียนรูมาจากหนาผาชัน<br />
เกิดเปนมนุษย ตองพัฒนาตน<br />
อุปสรรคจะใหความเกงกลาสามารถ<br />
ปญหาจะใหความฉลาดเฉลียว<br />
เรื่องยุงยากจะมาใหบทเรียน<br />
สิ่งกีดขวางจะใหประสบการณที่ล้ําคา<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 86
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 87
๔๒<br />
จงสนใจวิธีการ ใหมากกวาสิ่งของ<br />
จงสนใจคุณภาพ ใหมากกวาปริมาณ<br />
อยาเพียงดูวาไดสิ่งของมามากเทาไร<br />
ใหดูวาไดมาดวยวิธีการอยางไร<br />
จงแสวงหาดวยวิธีการที่สุจริต<br />
และบริสุทธิ์<br />
แมจะไดสิ่งของมานอยก็ตาม<br />
ยอมเสียของดีกวาเสียนิสัย<br />
เพราะวาการเสียนิสัย นําไปสูการเสียคน<br />
พึงยอมเสียสละของ เพื่อแลกเอาคนไว<br />
ความสุจริต จะอุมชูบุคคลผูนั้นมิใหตกอับ<br />
สวนความทุจริต จะทํารายทําลายคน<br />
ซื่อกินไมหมด<br />
คดกินไมนาน<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 88
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 89
๔๓<br />
ที่ตองทําตัวใหดูโดดเดนนั้น<br />
เปนเงื่อนไขของกิเลสหรือของธรรมะ<br />
ธรรมะพอใจยินดีในสิ่งที่ตัวเองมีอยู<br />
กิเลสพอใจยินดีในสิ่งที่คนอื่นมีอยู<br />
ธรรมะสนใจในการสรางเหตุ<br />
กิเลสสนใจในการเสวยผล<br />
ธรรมะมุงมั่นในการสลัดคืน<br />
กิเลสมุงมั่นในการเกาะยึด<br />
ธรรมะกําหนดหยั่งรูความจริง<br />
กิเลสเพลิดเพลินเหมอลอยอยูกับมายาภาพ<br />
ชีวิตคนเราจะเจริญไดดี หรือเสื่อมตกอับ<br />
ขึ้นอยูกับวา<br />
ปลอยใหธรรมะหรือกิเลสยึดครองเปนเจาหัวใจ<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 90
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 91
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 92
๔๔<br />
มนุษยทั้งหลาย<br />
เกิดมาคลายคลึงกัน<br />
ผิวพรรณสามารถทําใหผิดแผกแตกตางกันไดถึง ๑๐ ขีด<br />
ชาติตระกูลสามารถทําใหตางกันไดถึง ๑๐๐ ขีด<br />
ความรูความสามารถทําใหตางกันไดถึง<br />
๑,๐๐๐ ขีด<br />
แตคุณธรรมความดีความชั่วสามารถทําใหตางกันจนมิอาจประมาณ<br />
คนเราเมื่อมองปราดเจอครั้งแรก<br />
อยากเจอคนสวยคนงาม<br />
เมื่อคุยดวย<br />
อยากคุยกับคนฉลาดทรงภูมิความรู<br />
แตเมื่อคบคาระยะยาว<br />
ตองการคนซื่อสัตยจริงใจมีคุณธรรม<br />
รูปโฉม วงศตระกูล ความสามารถของคน คือมายาภาพ<br />
ความดีงามในใจคน คือแกนแท<br />
เธอทั้งหลายตองการพัฒนาใหตนมีแคมายาภาพฉาบฉวย<br />
หรือตองการพัฒนาตนใหมีแกนดวย<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 93
๔๕<br />
มิใชตองรอบรูจนจบกระบวนการ<br />
จึงคอยกระทําได<br />
เริ่มตนไป<br />
เรียนรูไป<br />
ผิดพลาดไป แกไขไป<br />
นั่นคือเงื่อนไขในความสําเร็จของชีวิต<br />
จึงเปนเหตุผลแสดงใหเห็นวา<br />
ทําไมผูรูมากจึงทํางานไมสําเร็จ<br />
สวนผูรูนอย<br />
แตหนักแนน อดทน ตอสูอุปสรรค<br />
ทํางานสําเร็จ<br />
ชีวิตมิใชตํารา<br />
แตตําราลวนแลวมาจากชีวิต<br />
ตําราเลมเล็ก ทําดวยกระดาษ<br />
ตําราเลมใหญ ทําดวยเลือดเนื้อ<br />
ไมควรดูถูกนักวิชาการ<br />
ไมควรละเลยนักปฏิบัติการ<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 94
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 95
๔๖<br />
อยาจํากัดการเติบโตของปญญาไวดวยทิฏฐิ<br />
อยาปดบังปญญาดวยความคิดเห็นเขาขางตนเอง<br />
อยาบิดเบือนปญญาดวยการลําเอียงใดๆ<br />
ปุถุชนมองสิ่งทั้งปวงในขอบเขตที่ตัวเองอยากใหเปน<br />
นั่นคือคําจํากัดความของสักกายทิฏฐิ<br />
พระอริยะมองสิ่งทั้งปวงตามที่มันเปนจริง<br />
นั่นคือจิตที่พนจากสักกายทิฏฐิ<br />
สังขารทั้งปวงมีเกิดขึ้นและดับไปเปนธรรมดา<br />
มีความไมเที่ยง<br />
เปนทุกข และอนัตตา เปนลักษณะ<br />
พระอริยะเห็นแจงสิ่งเหลานี้อยูทั้งวันทั้งคืน<br />
ผูที่ตองการละสักกายทิฏฐิ<br />
จงมองความไมเที่ยงของชีวิต<br />
ระลึกถึงความตายใหมาก<br />
เมื่อใดจิตหมดศรัทธาในสังขาร<br />
แตเกิดศรัทธาในพระรัตนตรัย<br />
ความรูสึกเชนนี้เกิดอยางยิ่งยวด<br />
ยอมนําพาจิตของผูนั้นออกจากโคตรปุถุชนได<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 96
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 97
๔๗<br />
มายาภาพนั้นมากดวยเงื่อนไข<br />
และซับซอน<br />
สัจจะแสดงอาการปรากฏอยางซื่อตรง<br />
เรียนรูมายาดวยการเรียนรู<br />
แลวจดจํา<br />
เรียนรูสัจจะดวยการรับรู<br />
แลวลืมเลือน<br />
มายามีสําหรับแบกหาบและเก็บสะสม<br />
สัจจะมีสําหรับปลอยวางและคืนคลาย<br />
ผูสําเร็จในมายาคือ<br />
มีมากที่สุด<br />
ผูสําเร็จในสัจจะคือ<br />
เหลือนอยที่สุด<br />
รูเรื่องราวมากมายมหาศาลเพียงใด<br />
รูแลวดับทุกขได<br />
นั่นคือดีที่สุด<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 98
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 99
๔๘<br />
ฝูงสัตวตองตอน<br />
หมูคนตองนํา<br />
การนําที่ดีที่สุดคือการนําดวยความดี<br />
ผูตาม<br />
ตามมาดวยความเคารพและศรัทธา<br />
ไมมีเชือกเสนใดจูงกันไดดีเทาสายใยใจ<br />
ความเอื้อเฟอเผื่อแผเกื้อกูล<br />
ยังประโยชนซึ่งกันและกัน<br />
คือเครื่องผูกใจ<br />
คนอยางวิเศษ<br />
ความชั่วอายุสั้น<br />
ความดีอายุยืนยาว<br />
อธรรมคือของชั่วคราว<br />
ธรรมะนิรันดร<br />
ความซื่อสัตยจริงใจ<br />
ไมทํารายคน<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 100
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 101
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 102
๔๙<br />
เพราะมีการเสียสละ โลกจึงอยูรอด<br />
เพราะมีเมตตาอารี โลกจึงรมเย็น<br />
รมไมเย็นแคผิวกาย<br />
ความจริงใจ เย็นไปกนบึ้งของดวงจิต<br />
ถาหากไดผลประโยชนมาจากการคดโกง ทรยศ<br />
ยอมอยูขาดแคลนอดอยากยังดีกวา<br />
อยาคิดวาจะมีความสุขอยูไดคนเดียว<br />
ถาไรคนจริงใจอยูรอบขางจะนอนสะดุง<br />
คนเราไมผอนคลายเวลาอยูกับเงินทอง<br />
แตผอนคลายเมื่ออยูกับคนที่ไวใจได<br />
หักหลังทรยศผูอื่นคือการฆาตัวเอง<br />
เมตตาจริงใจตอผูอื่น<br />
จะสรางความสุขใหอยางไพบูลย<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 103
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 104
๕๐<br />
หยาดเหงื่อสรางรอยยิ้ม<br />
ความพากเพียรสรางความภูมิใจ<br />
ไมยอทอจะบังเกิดผลงาน<br />
หลายเหน็ดเหนื่อยสรางความสําเร็จ<br />
งานหนักจะเกื้อหนุนพลังชีวิต<br />
อดทนตอความยากแสนเข็ญจึงเปนคนเหนือคน<br />
ชีวิตคือการตอสู<br />
อยายอทอตออุปสรรค<br />
ปฏิบัติธรรมตองมีมาร<br />
เมื่อผานดานจะพบความสําเร็จ<br />
จงสรางความหนักแนนใหสูง<br />
อยาตีโพยตีพายเมื่อเจอปญหา<br />
พระอริยะทั้งหลาย<br />
ผานมารไดดวยขันติ เมตตา อุเบกขา<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 105
๕๑<br />
อยาตัดสินคนตามความเห็นของเราเทานั้น<br />
เมื่อนั่งอยูกับที่<br />
ไมเห็นทุกมุม<br />
ของไรคาบนที่ราบ<br />
อาจมีคาบนเขา<br />
ของมีประโยชนบนบก อาจมีอันตรายในน้ํา<br />
เมื่อจิตมีเมตตา<br />
จะรูจักคิดแทนผูอื่น<br />
การมองโลกกวาง ทําใหญาณปญญายิ่งใหญ<br />
มหาบุรุษทั้งหลาย<br />
เปนผูมีปญญามาก<br />
จึงมองโลกดวยจิตที่เปยมดวยกรุณา<br />
ผูใจสูงยอมละเวนจากความเบียดเบียน<br />
การเบียดเบียนไมสามารถกอเกิดสันติภาพ<br />
สันติภาพมาจากอโหสิและอภัย<br />
อยาฆาเพื่อระงับการฆา<br />
การเบียดเบียนเพื่อระงับเบียดเบียนไมมีในโลก<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 106
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 107
๕๒<br />
บัวที่จมอยูในโคลน<br />
จะเนา<br />
บัวที่ชูชอ<br />
ขึ้นไปอยูบนหิ้ง<br />
ความพากเพียรไมไรผล<br />
พัฒนาตนจะนําไปสูความไพบูลย<br />
เรือที่คัดทายดีจึงควรนั่ง<br />
เรือที่ปลอยไปตามกระแสน้ํา<br />
ไมมีคาของเรือ<br />
ชีวิตตองฝกฝน จิตตองขัดเกลา<br />
ปลอยไปตามกระแสกิเลส จะเดือดรอน<br />
ไมยอมฆากิเลส กิเลสจะกลับมาฆาเรา<br />
จงแสวงหาสิ่งประเสริฐใหแกตนเอง<br />
ดวยความพากเพียรของบุรุษ<br />
โลกนี้เปนทุกข<br />
นิพพานเปนสุข<br />
อยาทอแททอถอย นิพพานจะอยูในเอื้อมมือ<br />
ชูชอขึ้นมาซี่<br />
อยาจมอยูในโคลน<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 108
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 109
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 110
๕๓<br />
ความเหนื่อยยาก<br />
เพื่อเพิ่มความเหนื่อยยากไมดี<br />
ความเหนื่อยยาก<br />
เพื่อดับความเหนื่อยยากจึงจะดี<br />
ตัณหาความอยากนั้นเปนตนเหตุแหงทุกข<br />
ความอยากปฏิบัติธรรม อยากสรางกุศล อยากสรางบารมี<br />
อยากหลุดพน ก็เปนความอยากเหมือนกัน<br />
แตเปนความอยากที่จะนําไปสูความสิ้นความอยากในภายหนา<br />
เปนความอยากที่จะนําไปสูความสิ้นทุกข<br />
ทุกคนมีพลังอยู<br />
แตขึ้นอยูกับวาเอาพลังไปใชทําอะไร<br />
จงนําพลังของคุณออกไปสรางความดี สรางกุศล สรางบารมี<br />
พลังของคุณจะเปนไป เพื่อความสุขอันไพบูลยตอไปในกาลขางหนา<br />
คุณจะไปสูความเจริญหรือเสื่อมนั้น<br />
เลือกเองดวยการกระทํา<br />
เราลิขิตชีวิตของเราเอง ดวยการกระทําของเรา<br />
คุณนั่นเองที่จะทํารายตัวเอง<br />
หรือเกื้อกูลตัวเอง<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 111
๕๔<br />
คลอยตามตนเองจักสะดุด<br />
โอนออนมวลชนจักดํารง<br />
ลําธารที่ผานหลายหมูบาน<br />
ไมมีใครปลอยใหตื้นเขิน<br />
ลําธารที่ผานบานเราบานเดียว<br />
ตื้นเขินไมมีใครสนใจ<br />
จงสรางความมั่นคงแกตนเอง<br />
ดวยการทําประโยชนแกมวลชน<br />
ถาคุณนําจุดเดนของคุณ<br />
แผกวางออกมาเปนประโยชนแกสังคม<br />
คุณจะไมเจอทางตัน<br />
ตอนนี้<br />
ลําธารของคุณไหลผานกี่บาน<br />
?<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 112
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 113
๕๕<br />
หาเทาไหรก็ไมเจอ เมื่อพอจึงเจอ<br />
วิ่งเทาไหรก็ไมถึง<br />
เมื่อหยุดจึงถึง<br />
เพราะเลิก จึงทําใหการกระทํามีประโยชน<br />
เพราะมีเบรค จึงชวยใหคันเรงไดใชงาน<br />
ความไมมีกอเกิดความมี<br />
ความไรสรางความมั่งคั่ง<br />
สิ่งที่ตาคุณเห็น<br />
อาจไมใชสิ่งที่ใจตองการ<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 114
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 115
๕๖<br />
เปลี่ยนโลกไมงายดั่งใจนึก<br />
เปลี่ยนตนเองเปนไปไดมากกวา<br />
แกไขคนอื่นแกไขไมได<br />
ขัดเกลาตนเองเปนประโยชนยิ่งกวา<br />
คนโงเขลาตองการแตจะกวาดบานคนอื่น<br />
คนฉลาดตองการกวาดบานตัวเอง<br />
เวลาเจอปญหา อยาคิดวาโลกใหแกเรานอยเกินไป<br />
ใหคิดวาเราหวังจากโลกมากเกินไป<br />
ผิดคนอื่นเห็นไดเทาภูเขา<br />
ผิดของเราไมเห็นแมเสนขน<br />
ตดคนอื่นเหม็นเบื่อเราเหลือทน<br />
ตดของตนดมไดไมเปนไร<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 116
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 117
๕๗<br />
อุปสรรคและศัตรูคือยากําลัง<br />
ความสะดวกงายดายทําลายผูกลา<br />
เมื่อตอบสนองความกระหายหิว<br />
จะกัดกรอนปณิธาน<br />
หวานหลงระเริง ขมไดปญญา<br />
การงานใหมือดาน ของหนักไดกลามเนื้อ<br />
ปลอยเรือไปตามน้ํานั้นงายดาย<br />
แตจะเสียสมรรถนะในการพัฒนาตน<br />
อยาดีใจกับความสบาย อยาทอใจกับความลําบาก<br />
ความเจริญรุงเรือง<br />
กับความไมประมาท เดินคูกันเสมอ<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 118
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 119
๕๘<br />
ใชสัมมาทิฏฐิเพื่อกอสรางอุดมการณ<br />
ใชอุดมการณสรางจุดมุงหมาย<br />
จากจุดมุงหมายสาวหาเหตุอันจะนํามาซึ่งผลลัพธนั้น<br />
สรางเหตุใหดีที่สุด<br />
คือการทําหนาที่<br />
เสนทางชีวิตอันรุงเรือง<br />
ถูกเราลิขิตดวยตนเอง<br />
ใชหยาดเหงื่อ<br />
และความอดทน สรางชะตาชีวิต<br />
อยารอคอยใหพรหมมาลิขิต<br />
มนุษยคือผูที่มีศักยภาพในการพัฒนาตน<br />
หนทางมีอยู<br />
จะเดินหรือไมเทานั้นเอง<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 120
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 121
๕๙<br />
อยาดูถูกตนเองเพื่อเปนขออางในการขี้เกียจ<br />
อยาดูหมิ่นตนเองเพื่อเปนขออางในการไมพยายาม<br />
อยาสบประมาทตนเองเพื่อเปนขออางในการลมเลิก<br />
ทางเดินรอยลี้<br />
เริ่มจากกาวกาวเดียว<br />
กอนอรุณรุง<br />
ใยมิใชมืดสนิท<br />
ผีเสื้อแสนสวย<br />
เคยเปนหนอนที่ดูทุเรศมากอน<br />
ทอแทได แตอยาทอถอย<br />
หมดกําลังใจได แตอยาเลิกทํางาน<br />
น้ําตาไหลได<br />
แตจงลุกขึ้นสูตอ<br />
คนลมเหลวที่ไมลมเลิก<br />
จะกลายเปนผูสําเร็จ<br />
คนลมเหลวที่งอมืองอเทา<br />
จะเสียใจไปตลอดชีวิต<br />
หนทางยินดีตอนรับคนหกลม<br />
ความผิดพลาดเปนครู มิใชตราบาป<br />
หยาดเหงื่อ<br />
หยาดเลือด หยาดน้ําตาของผูไมทอแท<br />
จะกลายเปนคุณ<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 122
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 123
๖๐<br />
ความยึดมั่นในจิต<br />
สามารถสรางมายาภาพใหตาเห็นได<br />
ความกระหายอยาก นําพาคนไปสูสิ่งที่ตองการ<br />
ตัณหาเปนผูสรางภพชาติ<br />
จิตเปนใหญ จิตเปนผูนําไป<br />
โลกทั้งปวงเปนเงาสะทอนออกมาจากจิตสรรพสัตว<br />
ความอยากนําสัตวใหทองเที่ยวไปในสังสารวัฏ<br />
ความแจมแจงในความไมเที่ยง<br />
เปนทุกข เปนอนัตตา นํามาซึ่ง<br />
ปญญา<br />
ปญญายอมเพิกความมืดและมายาภาพทั้งปวง<br />
เมื่อจิตสวางกระจางแจงดวยปญญา<br />
ตัณหาก็ดับ<br />
เมื ่อแจมแจงในสัจจะ มายาภาพก็ถูกทลายไป<br />
เมื่อหมดความยึดมั่นถือมั่น<br />
สังขารทั้งปวงก็หมดราคา<br />
สังขารทั้งปวง<br />
ปรากฏแกปญญาคือความเกิดดับ<br />
เมื่อสลัดคืนสิ่งทั้งปวงออกจากใจ<br />
ทุกขทั้งปวงไมวาใหญเพียงใดก็ดับสิ้นลง<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 124
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 125
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 126
๖๑<br />
กลาหาญ ตองพรอมปกปองภัยเพื่อมวลชน<br />
ออนโยน ตองไมทําเพื่อหาโอกาสลอบกัด<br />
ผูเสียสละประโยชนตนเพื่อการดํารงอยูของมวลชน<br />
คือวีรบุรุษ<br />
ผูเอาความแข็งแรงกวาไปแยงชิงผลประโยชน<br />
คือซาตาน<br />
รอยยิ้มอาจฆาคนไดมากกวาอาวุธมีคม<br />
อยาเอาความดีมาบังหนา เพื่อแอบอางในการทําชั่ว<br />
ผูคลุมหนังเสือไปลาเหยื่อ<br />
ลาเหยื่อไดนอย<br />
ผูคลุมหนังกวางออกลาเหยื่อ<br />
ลาเหยื่อไดมาก<br />
อยาคิดวาการเอาเปรียบเบียดเบียนผูอื<br />
่นคือความสุข<br />
อยาคิดวาการเสียสละเพื่อผูอื่นคือความโงเขลา<br />
ทําดีทําชั่วถึงคนไมเห็น<br />
แตผีสางเทวดาเห็น<br />
หลอกใครก็ได แตไมสามารถหลอกใจตัวเอง<br />
จงเกื้อกูลมวลชนเถิด<br />
จะนํามาซึ่งสุขอันไพบูลย<br />
อยาคิดวาเงินทองจะนํามาซึ่งความสุข<br />
บุญกุศลตางหากที่จะนํามาซึ่งความรมเย็นแหงใจ<br />
ผูคิดเบียดเบียนผูอื่นคือคนโงเขลาทั้งสิ้น<br />
คนโงที่สุดคือโงโดยนึกวาตัวเองฉลาดมาก<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 127
๖๒<br />
เรื่องราวเหตุการณในโลก<br />
ไมเที่ยงแท<br />
แปรปรวนเปลี่ยนแปลงไปตามสภาพแวดลอมไดตลอด<br />
สิ่งที่ไมคาดหวังไว<br />
ก็สามารถผานมาได<br />
สิ่งที่ไมนาเปนไปได<br />
ก็เปนไปได<br />
อนาคตหมายความวา ไมเที่ยงไมแน<br />
การยึดมั่นจริงจังตออนาคต<br />
คือการปดกั้นตัวเองไวที่แคบ<br />
บัณฑิตสรางเหตุใหดี ทําหนาที่ใหเต็มความสามารถ<br />
โดยไมคาดหวังอะไรตออนาคตที่ไมแนนอน<br />
นั่นคือเงื่อนไขของผูมีปญญา<br />
ปญญาตองเปดกวางตอการเปลี่ยนแปลงดวยจิตที่ไมยึดมั่น<br />
อยาตั้งเงื่อนไขความคิดเห็นของตนเองไวลวงหนา<br />
การเปลี่ยนแปลงนั่นแหละ<br />
จะเปนโอกาสในการเรียนรู<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 128
The Caves at Ajanta, India<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 129
๖๓<br />
ผูหนีปญหา<br />
มิใชจะหมดปญหา<br />
เพราะวาการหนีปญหานั้น<br />
นําจิตดวงที่ออนแอไปดวย<br />
ฉะนั้น<br />
ไมวาบุคคลผูนั้นไปที่ใด<br />
สิ่งทั้งปวงจึงเปนปญหาแกเขา<br />
เนื่องเพราะวาจิตของเขาผูนั้นออนแอ<br />
การเผชิญหนาเขาแกปญหาดวยความหนักแนนอดทนนั้น<br />
จะทําใหเขาผูนั้นหมดปญหา<br />
เพราะวาเหตุการณเหลานั้น<br />
ยอมสรางใหกําลังจิตเขมแข็ง<br />
ฉะนั้น<br />
ไมวาบุคคลผูนั้นอยูที่ใด<br />
สิ ่งทั้งปวงจึงปรากฏเปนไรปญหาแกเขา<br />
เนื่องเพราะวาจิตของเขาผูนั้นเขมแข็ง<br />
ไมวาจะหลบหนีไปปาไหน ก็เอาความปรุงแตงไปดวย<br />
ไมวาจะหลบหนีไปถ้ําไหน<br />
ก็เอาความจดจําในเรื่องเกาไปดวย<br />
ไมวาจะหลบหนีไปยอดเขาไหน ก็เอากิเลสในใจไปดวย<br />
เจริญสติเพื่อมาตอสูกับกิเลสในทุกขณะจิตดีกวา<br />
นั่นแหละคือการแกปญหาที่ตนเหตุ<br />
มิตองหลบหนีปญหาไปที่ใดใด<br />
ที่หนีไปนั้น<br />
คิดวาจะพนหรือ ?<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 130
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 131
๖๔<br />
ศิษยรอยคนที่ไมเชื่อฟงก็ไรคา<br />
ศิษยคนเดียวที่เชื่อฟงมีประโยชนกวา<br />
ธรรมะรอยขอที่ไมเอาไปปฏิบัติก็ไรคา<br />
ธรรมะขอเดียวที่เอาไปปฏิบัติมีคากวา<br />
อาหารถึงมีมาก ที่ตักใสปากจึงมีประโยชนแกรางกาย<br />
น้ําถึงมีมาก<br />
ที่ดื่มลงทองจึงดับกระหายได<br />
จงอยาเพียงเรียนธรรมเพื่อเปนนกแกวนกขุนทอง<br />
ธรรมะจะมีประโยชนเมื่อนํามาปฏิบัติ<br />
มิใชเพียงทอง<br />
ผูศึกษาธรรมมิไดปฏิบัติ<br />
คือผูคาขายขาดทุน<br />
เปรียบเหมือนมีโอกาสเกิดเปนลูกมหาเศรษฐี แตไมไดมรดก<br />
ชางเสียโอกาสไปอยางนาเสียดายที่สุด<br />
อยาเปนทัพพีที่แชอยูในแกง<br />
อยาเปนกบเฒาที่เฝากอบัว<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 132
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 133
๖๕<br />
เชือกที่ผูกกาย<br />
เห็นอยู<br />
และแกงาย<br />
เพราะทุกคนตองการที่จะแกออก<br />
เชือกที่ผูกลามใจ<br />
มองไมเห็น และแกยาก<br />
เพราะทุกคนตองการที่จะเอามาผูกเพิ่ม<br />
ของรักผูกพันทั้งปวงในโลก<br />
คือเชือกลามใจ<br />
เรือลําหนึ่ง<br />
ถามีเชือกรอยเสนผูกไวกับตลิ่ง<br />
โอกาสที่จะพายไปฝงโนน<br />
ยากเหลือเกิน<br />
เชือกรอยเสนยังนอย คนทั้งหลายมีเชือกลามใจเกินรอย<br />
นิพพานคือฝงโนน<br />
สังสารวัฏคือฝงนี้<br />
ของรักผูกพันทั้งปวง<br />
ลามใจคุณไว<br />
ไมสามารถออกไปพนจากความเกิด ความแก ความตายไปได<br />
เชือกที่ผูกเรือของคุณมีกี่เสน<br />
?<br />
ในแตละวันคุณผูกเพิ่มหรือแกออก<br />
?<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 134
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 135
๖๖<br />
คนที่ติเรานั้น<br />
อาจเปนมิตร<br />
คนที่ปอยอเรานั้น<br />
อาจเปนศัตรู<br />
การขัดสีของตะไบ ทําใหพระพุทธรูปสวยงาม<br />
คําจริงใจระคายหู<br />
คําปลิ้นปลอนฟงไพเราะ<br />
คนที่หวังดีแกเราที่สุด<br />
อาจพูดไมไพเราะ<br />
อยาทําลายตนเองดวยการเอาใจหู<br />
หนีอยางอื่นยังพอพนบาง<br />
หนีความจริง หนีไมพน<br />
จะดีไดดวยการฝนใจตัวเอง<br />
ทําอะไรตามสันดานเดิม จะสรางปญหาในภายหนา<br />
อยากเปนคนดี ตองแกไข ไมใชแกตัว<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 136
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 137
๖๗<br />
ของจะมีประโยชนหรือไม ขึ้นกับที่อยู<br />
บางที่ตองการ<br />
'ปดกั้น'<br />
บางที่ตองการ<br />
'เชื่อมตอ'<br />
บางที่ตองการ<br />
'กําแพง' บางที่ตองการ<br />
'บันได'<br />
ฉลาดแคไหนก็ตาม ตองรูจักแกลงโง<br />
เกงแคไหนก็ตาม ตองรูจักนิ่ง<br />
มีดที่คมที่สุด<br />
ตองการปลอกที่ทื่อที่สุด<br />
จงใชถูกที่<br />
อยาใชทุกที่<br />
ใชทุกที่จะถูกกําจัดไปในเวลาอันสั้น<br />
มีดไมมีปลอก จะถูกนําไปเก็บ<br />
อยาคิดวาตัวเองเกง<br />
บางที่<br />
ไมตองการคนเกงแมแตนอย<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 138
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 139
๖๘<br />
ชีวิตที่เสพสุข<br />
นํามาซึ่งความขลาดเขลา<br />
ชีวิตที่ถูกคุมครอง<br />
นํามาซึ่งความหวาดระแวง<br />
ผูกอสรางโลก<br />
จะกลายเปนผูเขมแข็ง<br />
ผูเสพเสวยโลก<br />
จะกลายเปนผูออนแอ<br />
การงานที่ยากเข็ญ<br />
สรางกลามเนื้อและกําลังใจ<br />
การหลีกลี้หนีปญหา<br />
ลดสมรรถภาพและตัดทอนกําลังใจ<br />
ขึ้นที่สูงเหน็ดเหนื่อย<br />
ลงที่ต่ําเบาสบาย<br />
การงานสรางคน<br />
ทิ้งงานเสียคน<br />
เพชรพลอย ตองเจียระไนจึงสวยงาม<br />
คน ตองฝกฝนตัวเองจึงไดดี<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 140
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 141
๖๙<br />
เมื่อมีมาก<br />
ไมรูอะไรคือของจําเปน<br />
เพื่อนมาก<br />
ไมรูใครคือมิตรแท<br />
ดาวเต็มฟา ไมรูดวงใดคือดาวเหนือ<br />
ปรุงแตงมากมาย ไมรูอะไรคือจิต<br />
แสวงหามากมาย ไมเจอตัวเอง<br />
ในความไร จะเจอความจริง<br />
ในความสละ จะเจอทางรอด<br />
เมื่อใจหยุดนิ่ง<br />
จะเกิดพลัง<br />
ความพอดี หาไมไดจากวัตถุขาวของ<br />
เมื่อรูจักมักนอย<br />
ความพอดีจะบังเกิดที่ใจตน<br />
เมื่อมีชีวิต<br />
อยากสมาคมรวมกัน<br />
เมื่อยามตาย<br />
ตางคนตางอยู<br />
อยูกับตัวเอง<br />
ปญญาจะผุด<br />
แสวงหาผูอื่น<br />
ปญญาจะดอย<br />
รักคนอื่นมากมาย<br />
จะเจอเพียงความหงอยเหงาวาเหว<br />
รักตนเองใหรีบเรงประพฤติธรรม<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 142
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 143
๗๐<br />
เมื่อแสวงหาความสะอาด<br />
ก็จะพบวาสิ่งแปดเปอนอยูรอบตัว<br />
เมื่อแสวงหาความบริสุทธิ์<br />
ก็จะพบวา มลทินอยูรอบใจ<br />
ความหลุดพนยอมปราศจากความสะอาดและความแปดเปอน<br />
ความหลุดพนยอมปราศจากความบริสุทธิ์และมลทิน<br />
เมื่อมีสะอาด<br />
ก็มีแปดเปอน<br />
เมื่อมีบริสุทธิ์<br />
ก็มีมลทิน<br />
เมื่อไรตัวเราของเรา<br />
จึงพนจากสะอาดและแปดเปอน<br />
เมื่อไรความยึดมั่น<br />
จึงพนจากบริสุทธิ์<br />
และมลทิน<br />
ทั้งดีและชั่วคือสิ่งที่ผานมาและผานไป<br />
ไมมีสิ่งใดใดที่เปนนิรันดร<br />
สะอาดและบริสุทธิ์ก็ยังมีทุกข<br />
แปดเปอนและมลทินก็ยิ่งทุกข<br />
ความหลุดพนยอมปราศจากทุกข<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 144
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 145
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 146
๗๑<br />
คนฉลาดบางคน<br />
ฉลาดมากจนแสดงตนเหมือนโงเขลา<br />
คนดีบางคน<br />
ทําแตปดทองหลังพระ จนชาวโลกนึกวาเลว<br />
คนฉลาดบางคน ปรากฏแกสายตาเหมือนคนโง<br />
คนดีบางคน ปรากฏแกสายตาเหมือนคนเลว<br />
มองดวยตาลึกไดหนึ่งเมตร<br />
สัมผัสดวยใจลึกไดรอยวา<br />
ของบางอยางอยาเพียงแคเชื่อสายตา<br />
ตองใชใจสัมผัส<br />
รีบดวนสรุปกับทุกเรื่องคือเด็กๆ<br />
ผูผานโลกวางจิตไวกลางๆ<br />
ไมตัดสินไปขางใดขางหนึ่ง<br />
ความเชื่อไปสุดโตงขางเดียว<br />
จะนําความผิดพลาดมาให<br />
อยาลงความเห็นวาอะไรแนนอนรอยเปอรเซ็นต<br />
ของที่พิสูจนแลว<br />
ยังเปลี่ยนแปลงได<br />
นับประสาอะไรกับของที่เพิ่งประสบพบเห็น<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 147
๗๒<br />
ที่แกปญหาไมได<br />
เพราะตองการใหสิ่งทั้งปวงสมบูรณแบบหรือเปลา<br />
ลดละอาจเจอทางออก<br />
ความขาดตกบกพรองอาจชวยไมใหเจอทางตัน<br />
ความสมบูรณแบบมีอยูในฝน<br />
โลกแหงความเปนจริงเปนโลกบกพรอง<br />
ฝนได แตอยาไปอยูในโลกแหงความฝน<br />
กลัวความจริงได แตอยาหนีความจริง<br />
ปลงใหได คือคาถาวิเศษ<br />
ผูที่ยอมรับความจริง<br />
จะไมเสื่อมตกอับ<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 148
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 149
๗๓<br />
ปดตาขางนอก แลวเปดตาขางใน<br />
สติเปนตัวนําความสวางกระจางแจงมาสูผูปฏิบัติ<br />
กําหนดหยั่งรู<br />
แลวจะแจง<br />
เจริญปจจุบันอารมณ แลวจะดับทุกขได<br />
รูรอยเรื่อง<br />
แตดับทุกขไมได<br />
รูเรื่องเดียวในปจจุบัน<br />
ดับทุกขได<br />
ที่จิตตองการจริงๆ<br />
คือ ความเรียบงาย<br />
ตบแตงจนวิจิตรนั้น<br />
นาดูเหมือนกัน แตไมนาอยูดวย<br />
กินอาหารรสชาติมากมายสารพัด<br />
ตบทายดวยน้ําเปลาแกวเดียว<br />
ลิ้นตองการรสจืด<br />
ใจตองการความเรียบงาย<br />
แสวงหามากมาย เมื่อไหรจะพอ<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 150
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 151
๗๔<br />
ดอกไมไมตองใสแจกันทอง ก็สงกลิ่นหอม<br />
ขาวไมตองใสจานทอง ก็กินอิ่ม<br />
ความเรียบงาย ไมทําลายคุณสมบัติคน<br />
เมื่อติดดินก็อิ่มเอิบเปลงปลั่งได<br />
ความสนุกตองการสิ่งพิสดาร<br />
แตความสุขตองการสิ่งเรียบงาย<br />
ความตื่นเตนตองการเรื่องประหลาด<br />
แตความรูตื่นตองการเรื่อง<br />
ธรรมดา<br />
ยิ่งแสวงหาสิ่งของมาประดิษฐประดอย<br />
ยิ่งหางไกลจากตัวเอง<br />
ยิ่งถูกสรรเสริญเยินยออยูทามกลางฝูงชน<br />
ยิ่งหาตัวเองไมเจอ<br />
แสวงหาไปรอยเอ็ดเจ็ดยานน้ํา<br />
ไมสูกลับมาหาตัวเอง<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 152
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 153
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 154
๗๕<br />
จานที่เต็มดวยขาวบูด<br />
ไมมีใครเอาขาวสวยมาใส<br />
ถังที่เต็มไปดวยขี้หมู<br />
ไมมีใครเทน้ําสะอาดลง<br />
ความไมเกาะเกี่ยวและความสลัดคืน<br />
ยอมนํามาซึ่งจิตที่วางเบา<br />
จิตที่วางเบายอมเปนจิตสะอาด<br />
จิตที่วางเบาและสะอาด<br />
สามารถรับอารมณอันเปนทิพย<br />
จิตที่สามารถรับอารมณอันเปนทิพย<br />
ยอมรูแจงดวยปญญาญาณ<br />
ปญญาญาณยอมนํามาซึ่งความไมเกาะเกี่ยวและความสลัดคืน<br />
สังขารทั้งปวงเปนของไมเที่ยง<br />
จิตที่ไมแจมแจงความไมเที<br />
่ยง ยอมเกาะเกี่ยวอารมณ<br />
การเกาะเกี่ยวอารมณนํามาซึ่งความยินดียินราย<br />
และยอมนํามาซึ่งความหมักหมมแหงอารมณ<br />
ซึ่งตรงกันขามกับความไมเกาะเกี่ยวและสลัดคืน<br />
ความหวงแหน นํามาซึ่งความมืดตื้อ<br />
ความสลัดคืน นํามาซึ่งความรูแจงเห็นจริง<br />
จานวางเปลา พรอมจะรับขาวสวย<br />
ถังสะอาด พรอมจะรับน้ําบริสุทธิ์<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 155
๗๖<br />
ยาดี ตอนแข็งแรงก็ไรคา<br />
อาหารดี ตอนอิ่มก็ไรประโยชน<br />
มีคนรวย เพราะมีคนจนเปนฐาน<br />
มีคนดี เพราะเอาคนชั่วมาเปรียบ<br />
โจรราย ชวยใหตํารวจมีคา<br />
โรคราย ชวยใหหมอมีอาชีพ<br />
ของเนา กลายเปนปุยใหผลไม<br />
เพราะกาวพลาด จึงเกิดราวบันได<br />
อยาเยอหยิ่งถือดีในตัวเอง<br />
อยาดูหมิ่นเหยียดหยามคนอื่น<br />
ไมมีใครมีคุณคาไดดวยตัวของตัวเอง<br />
ลวนแลวแตพึ่งพาอาศัยซึ่งกันและกัน<br />
คนที่เยอหยิ่งถือดี<br />
ดูหมิ่นคนอื่น<br />
คือคนโงเขลาเบาปญญา<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 156
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 157
๗๗<br />
คนรอบรูมีความสามารถที่จะพูดมาก<br />
แตผูที่พูดมาก<br />
ไมแนจะเปนผูรอบรู<br />
เมื่อคิดวาตัวเองเกง<br />
จะพูด<br />
เมื่อคิดวาตัวเองดอย<br />
จะฟง<br />
ผูอยูยอดเขา<br />
กําลังลง<br />
ผูอยูตีนเขา<br />
กําลังขึ้น<br />
คนโง แชงตัวเองใหเสื่อม<br />
โดยการหลงวาตัวเองอยูสูงสุดยอด<br />
คนฉลาด ใหพรตัวเองใหเจริญ โดยการคิดวาตัวเองยังอยูตีนเขา<br />
ผูรอบรูมาก<br />
หาโอกาสที่จะร่ําเรียนเพิ่มเติม<br />
ผูรูนอย<br />
หาโอกาสในการอวดโมสรรพคุณ<br />
คนโง วางตัวเองอยูในทางลง<br />
คนฉลาด วางตัวเองอยูในทางขึ้น<br />
สามารถขึ้นไดลงไดอยางไมยึดมั่น<br />
คือผูหลุดพน<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 158
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 159
๗๘<br />
ที่ไดเสรีภาพ<br />
อาจเปนเสรีภาพในการถูกจองจํา<br />
ที่ถูกควบคุมบังคับ<br />
อาจเพื่อไปสูอิสรภาพ<br />
วิธีการที่อิสระ<br />
อาจนําไปสูจุดหมายปลายทางที่ถูกบังคับ<br />
วิธีการที่ถูกบังคับ<br />
อาจนําไปสูจุดหมายปลายทางที่อิสระ<br />
เรื่องทุกประการ<br />
ตองมองตลอดสายจึงเขาใจแจมแจง<br />
ถามองแคสภาวการณเฉพาะหนาจะพลาดทาเสียที<br />
คนหนุมมองวิธีการ<br />
ผูเชี่ยวชาญมองจุดมุงหมาย<br />
ไมมีอะไรไดฟรีโดยไมตองแลกเปลี่ยน<br />
มักงายไดยาก ลําบากไดดี<br />
อดกลั้น<br />
จะบรรลุเสรีภาพ<br />
ทําอะไรตามอารมณ จะถูกจองจํา<br />
มีศีล จะเบาสบายเปนสุขเจริญรุงเรืองไมจบสิ้น<br />
ทุศีล จะทุกขยากเข็ญจนกวาจะรูสํานึก<br />
ถาไมฟงคําเตือนจะตองรองไหจนน้ําตาเปนสายเลือด<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 160
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 161
๗๙<br />
เมื่อคิดครอบครอง<br />
ความปลอดโปรงเบาสบายก็หายไป<br />
เมื่อคิดยึดมั่น<br />
ความอิสระเสรีทางจิตก็หายไป<br />
เมื่อคิดหวงแหน<br />
ความใจกวางใจใหญก็หายไป<br />
เมื่อคิดกักเก็บ<br />
ความพลิกแพลงตามสถานการณก็หายไป<br />
เมื่อไดอยาง<br />
ก็เสียไปอยาง<br />
เมื่อไดสิ่งที่สูงคา<br />
หรือไดบุคคลที่หมายปอง<br />
ก็สูญเสียเสรีภาพของหัวใจ<br />
บัณฑิตยินยอมสละของรักของหวง<br />
เพื่อแลกเอาอิสระเสรีของดวงใจ<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 162
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 163
๘๐<br />
ในความไร จะมีความฝน<br />
ในความมั่งมี<br />
จะหวงกังวล<br />
เมื่อสละ<br />
จะเจอความปลอดโปรงวางเบา<br />
การไดของรักของหวง เพิ่มความโหยหิวกระหาย<br />
เมื่อสละเสียซึ่งของรักของหวง<br />
จะปลอดโปรงโลงไปทั่วกายและจิต<br />
เมื่อเกิดมาเกิดมากับความไร<br />
เมื่อตายไปตายไปกับความไร<br />
ฉะนั้น<br />
ความไรจึงเปนความจริง<br />
สวนความมั่งมี<br />
ความพรั่งพรอม<br />
คือ มายาภาพ<br />
กินเขามาไมถายออก จะอึดอัดกาย<br />
ไดเขามาไมสละออก จะอึดอัดใจ<br />
ฉะนั้น<br />
บัณฑิตทั้งหลาย<br />
ทั้งในอดีต<br />
ปจจุบัน อนาคต<br />
จึงสมาทานการใหทาน ดวยความเคารพไวเหนือเศียรเกลา<br />
คนสามัญเกิดมาเพื่อสะสม<br />
คนชั้นสูงเกิดมาเพื่อสละ<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 164
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 165
๘๑<br />
ในตอนกลางวันก็มีแสงดาว<br />
แตถูกแสงอาทิตยกลบไป<br />
การงานมีคุณคาอยูที่กําลังใจที่ทุมเทใหการงาน<br />
มิใชยิ่งใหญอยูที่ชาวโลกรับรู<br />
อยาอับอายที่การงานของคุณมิไดถูกนํามากลาวขวัญ<br />
แตจงอับอายถาหากมิไดทําหนาที่อยางซื่อสัตย<br />
ชอฟาสรางประโยชนในฐานะชอฟา<br />
เสาเข็มสรางประโยชนในฐานะเสาเข็ม<br />
แมจะอยูตางที่กัน<br />
แตก็มีประโยชนแกโบสถทั้งนั้น<br />
จงภูมิใจในการทําหนาที่เกื้อกูลสังคม<br />
อยาภูมิใจเพียงชื่อเสียงลาภยศสรรเสริญสุข<br />
ถาโลกนี้หาผูที่เต็มใจสรางความดีอยางปดทองหลังพระมิไดแลวไซร<br />
กลียุคจะมาในทันทีทันใด<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 166
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 167
๘๒<br />
โรคอยูในกายกลับเปนโทษ<br />
ยาอยูในปากลับเปนประโยชน<br />
อยากเปนที่รักตองสรางคุณสมบัติ<br />
อยาเพียงแคสรางความชิดใกล<br />
ของที่ชิดใกลแตไรประโยชนจะถูกถีบสง<br />
ของมีประโยชนแมอยูหางไกลจะถูกอัญเชิญมา<br />
อยาโทษวาฝูงชนไมเห็นคุณคาของเรา<br />
จงโทษตัวเองวาไมพัฒนาตน<br />
ทองคําที่มาทํามงกุฎเคยอยูใตดินลึก<br />
เพชรบนหัวแหวนเคยอยูในภูเขา<br />
มูลสุนัขหนาประตูจะถูกกําจัด<br />
ขยะหนาบานจะถูกขนไปทิ้ง<br />
อยาเสียเวลาตีโพยตีพายโทษฟาโทษดิน<br />
จงขวนขวายละชั่ว<br />
ประพฤติดี สรางบุญบารมีแตวันนี้<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 168
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 169
๘๓<br />
บุรุษผูหนึ่งขวนขวายไปเรียนวิชาลามังกร<br />
เมื่อเรียนจบไมมีมังกรจะใหลา<br />
เรียนวิธีจับปลาในลําธารหนาบานยังมีคากวาวิชาลามังกร<br />
ฝูงชนทั้งหลายพยายามเรียนรูทุกเรื่องยกเวนเรื่องตนเอง<br />
เรียนรูวิธีควบคุมจรวด<br />
แตไมรูวิธีควบคุมใจตนเอง<br />
เรียนรูวิถีโคจรของดวงดาว<br />
แตไมรูวิถีเปลี่ยนแปรของอารมณตัวเอง<br />
เปนผูรอบรูวิชาการชั้นสูงทุกชนิด<br />
แตหาความสุขใจไมได<br />
เปนผูฉลาดเฉลียวในสรรพวิชาการ<br />
แตโงแสนโงในเรื่องตัวเอง<br />
สุนัขตัวหนึ่งเรียนรูวิชาบิน<br />
งูตัวหนึ่งเรียนรูวิชาเดิน<br />
ยิ่งรูไปก็ยิ่งไกลตัวเอง<br />
ไกลธรรมชาติของตัวเองมากขึ้น<br />
คนไรคาที่รอบรูสารพัด<br />
มีมากมายในโลก<br />
ดับทุกขไมไดคือไรคา<br />
หาความสุขใจไมได คือโงเขลา<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 170
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 171
๘๔<br />
การใหนั้นมีหลายอยาง<br />
ใหสิ่งของ<br />
ใหการชวยเหลือ ใหการชี้แนะ<br />
ใหโอกาส ใหการยอมรับ ให<br />
การตอนรับ ใหความเปนใหญ ใหอํานาจ ใหอิสระ ใหอภัย และ ใหธรรมะ<br />
การใหธรรมะประเสริฐสุด เพราะเปนการใหความจริง ใหแสงสวาง<br />
ใหอมตะ ใหความไมฉิบหายวอดวาย ใหความพนจากทุกขยากลําบาก<br />
เข็ญทั้งปวง<br />
บุคคลทั้งหลายมีมีดอยู<br />
แตกําลังเฉือนเนื้อตัวเอง<br />
บุคคลทั้งหลายมีการกระทําอยู<br />
แตกําลังกระทําใหตัวเองเดือดรอน<br />
การใหธรรมะคือสอนวิธีใชมีด ไมใหมาเฉือนเนื้อตัวเอง<br />
และสอนวิธี<br />
กระทําที่ไมใหตัวเองเดือดรอน<br />
ฉะนั้นการใหธรรมะจึงเปนไปเพื่อประโยชนอันไพบูลยแกผูรับ<br />
เปนบุญกุศลและอานิสงสบารมีที่ยิ่งใหญของผูให<br />
ทานทั้งหลายจงขวนขวายในการใหและรับธรรมะเถิด<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 172
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 173
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 174
๘๕<br />
พระพุทธองคทรงสรรเสริญสังฆทาน<br />
เพราะวาเปนการใหที่ไมเจาะจงบุคคล<br />
ไมเลือกที่รักผลักที่ชัง<br />
เปนการใหเพื่อสละ<br />
ไมใชใหเพื่อครอบครอง<br />
การใหเพื่ออางบุญคุณ<br />
ชื่อวาครอบครองผูรับทาน<br />
การใหแลวตามไปดู ตามไปหวง สิ่งที่ใหไปแลว<br />
ชื่อวาครอบครอง<br />
สิ่งของ<br />
การใหเพื่อไดหนา<br />
ชื่อวาครอบครองตนเอง<br />
จงใหทานเพื่อสละ<br />
อยาใหทานเพื่อครอบครอง<br />
การใหทานเพื่อใหได<br />
'หัวใจดวงที่คิดสละ'<br />
คือการใหที่สูงสุด<br />
เปนการใหที่พระอริยเจาทั้งปวงสรรเสริญ<br />
เพราะเปนการใหเพื่อปูทางไปสูนิพพาน<br />
เนื่องจากความวิมุตติหลุดพน<br />
คือ การสละ การละ การวาง<br />
การหยุด และการพอ<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 175
๘๖<br />
บุคคลผูทําบุญคนเดียวนั้น<br />
ไดบุญอยู<br />
แตขาดพวกพองบริวาร ยอมเดียวดาย ไรญาติ ขาดมิตร<br />
ทําบุญอยาทําคนเดียว จงชักชวนคนทําใหมากมาก<br />
บุคคลผูนั้นยอมไดพวกพองบริวาร<br />
ยอมมีญาติ มีมิตร มีผูรูใจ<br />
มีผูชวยเหลือเกื้อกูล<br />
เวลาเห็นใครทําบุญ จงอยาไปขัดขวาง<br />
ถาไมไดชวยเหลือ ก็ควรเฉยเสีย<br />
อยาพูดใหเขาเสียกําลังใจ<br />
ยิ ่งถาไดมีสวนชวยเขายิ่งดี<br />
ถาไมไดชวย ใหอนุโมทนาดวยใจ<br />
อยาดูหมิ่นในบุญเล็กนอย<br />
อยาดูหมิ่นในบาปเล็กนอย<br />
ของมากมาจากนอย รอยมาจากสิบ<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 176
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 177
๘๗<br />
การใหทุกอยางคือการไดทุกอยาง<br />
การหวงแหนทุกอยางคือการสูญเสียทุกอยาง<br />
ของที่เก็บเอาไวยังไมเปนของเรา<br />
ของที่ใหออกไปจึงเปนของเราแทจริง<br />
คนชั้นต่ําดีใจที่ไดเอาเปรียบ<br />
คนชั้นสูงเบิกบานเมื่อไดเสียเปรียบ<br />
ความรักแทไมบังเกิดจากการยึดครอง<br />
ความเห็นแกตัวไมสรางความยั่งยืนใหมิตรภาพ<br />
จิตที่โหยหิวกระหายจะทําลายความผูกพันทางใจของมนุษย<br />
คนชอบเอาเปรียบ ไมสามารถนั่งบนหัวใจคน<br />
ผูที่ยอมแพเพื่อใหคนอื่นสบายใจ<br />
เสียเปรียบเพื่อใหคนอื่นเปนสุข<br />
ผูนั้นนั่นคือมหาบุรุษ<br />
มหาบุรุษ แมมิไดนั่งบนกองเงินกองทอง<br />
แตมหาบุรุษยอมนั่งอยูในหัวใจคน<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 178
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 179
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 180
๘๘<br />
กุศลกรรมทั้งหลายทั้งปวงคือรากเงาแหงปญญา<br />
ปญญาทางธรรมสรางมาจากความดีงามแหงจิต<br />
ทาน ศีล สมาธิ เมตตา อภัย วิริยะ ขันติ สัจจะ จริงใจ ลวนเปน<br />
รากเงาแกปญญา<br />
จงใหปุยแกปญญาดวยการสรางความดีทุกชนิด<br />
เมื่อถึงเวลาอันสมควร<br />
ปญญาจะลุกโพลง สวาง กระจางแจงไปตลอดโลกธาตุ<br />
อยาทําลายปญญาโดยการนําความฉลาดไปเบียดเบียนผูอื่น<br />
เพราะโดยกฎของธรรมชาติแลวนั้น<br />
ของชั่วชาเลวทรามจะถูกทําลายลาง<br />
ของดีงามจะถูกสงวนรักษาใหคงทน<br />
ฉะนั้น<br />
จงอยาทําลายปญญาของตนดวยความฉลาดแกมโกง<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 181
๘๙<br />
พระพุทธองคทรงตรัสไววา เจตนาคือตัวกรรม<br />
และทรงตรัสอีกวา สัตวโลกยอมเปนไปตามกรรม<br />
ฉะนั้น<br />
จึงหมายความวา เจตนานั่นเองเปนผูลิขิตชีวิตสัตวโลก<br />
เจตนาแบงเปนกุศลเจตนา และ อกุศลเจตนา<br />
ความประมาทยอมนํามาซึ่งอกุศลเจตนา<br />
ความไมประมาทยอมนํามาซึ่งกุศลเจตนา<br />
ฉะนั้น<br />
ทานจึงกลาววา ธรรมะทั้งปวงรวมลงในความไมประมาท<br />
เพราะฉะนั้น<br />
ทานทั้งหลายจงอยาประมาทในชีวิตและวันเวลา<br />
จงพากันขวนขวายละความชั่ว<br />
ประพฤติความดี สรางบุญบารมี<br />
อยาปลอยใหวันเวลาลวงเลยไปเปลาอยางประมาท<br />
เพราะวาผูที่ประมาทแลวทั้งหลายนั้น<br />
ยอมพากันไปยัดเยียดอยูในนรกเศราโศกอยู<br />
วันนี้คุณละชั่ว<br />
ประพฤติดีหรือยัง ?<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 182
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 183
๙๐<br />
คนดีขั้นที่<br />
๑ คือ ละชั่ว<br />
คนดีขั้นที่<br />
๒ คือ ละชั่ว<br />
ประพฤติดี<br />
คนดีขั้นที่<br />
๓ คือ ละชั่ว<br />
ประพฤติดี ทําจิตใหขาวรอบ<br />
การทําจิตใหขาวรอบ คือการรูแจงในสังขาร<br />
สังขารทั้งปวงยอมไมเที่ยง<br />
เปนทุกข มิใชตัวตน<br />
ควรเบื่อหนาย<br />
ควรคลายกําหนัด ควรหลุดพน<br />
ควรถอนความยึดมั่นถือมั่น<br />
จากสังขารทั้งปวง<br />
ควรละความยินดียินราย รักชังเกลียดโกรธ ตออารมณทั้งหลาย<br />
ยึดไวทุกเข็ญ ปลอยวางเบาสบาย<br />
โลกนี้มิใชมีเพื่อยึดครอง<br />
แตโลกนี้มีเพื่อสลัดคืน<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 184
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 185
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 186
๙๑<br />
ความสงบนั้นมี<br />
๓ ขั้น<br />
คือ กายวิเวก จิตวิเวก และอุปธิวิเวก<br />
กายวิเวกคือสงัดกาย เพราะการหลีกเรน<br />
จิตวิเวกคือสงัดจิต เพราะการบําเพ็ญสมาธิ<br />
อุปธิวิเวกคือสงัดจากกิเลส เพราะเจริญวิปสสนา<br />
ผูที่ปลีกวิเวก<br />
อยาเพียงแคคิดสงัดกาย<br />
วิเวกจริงตองมีจิตวิเวก และอุปธิวิเวกดวย<br />
มิฉะนั้น<br />
เวลาเขาปา จะเอาความปรุงแตงไปดวย<br />
เวลาเขาถ้ ํา ก็จะเอาความจําในอดีตไปดวย<br />
กามวิตก พยาบาทวิตก และวิหิงสาวิตกนั้น<br />
จะรบกวนผูไมมีจิตวิเวก<br />
และอุปธิวิเวก<br />
จงขวนขวายในการเจริญสมาธิและวิปสสนา<br />
อันจะนํามาซึ่งความสุขสงบอันไพบูลย<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 187
๙๒<br />
เมื่อมีความรัก<br />
ดวงจิตคนไมหยุดอยูเพียงแคความรัก<br />
ยังมีความหวง ความหวง ความหลง ความหึง ตามมา<br />
ความรักไมเคยเดินทางมาเดียวดาย<br />
ยังนําลูกนองที่วุนวายมาเปนพรวน<br />
ความสุขคือเหยื่อลอใหคนจมปลักอยูในทุกขอยางถอนตัวไมขึ้น<br />
ไสเดือนทําใหปลายอมกินเบ็ด<br />
ความรักใหความสุขเล็กนอย เพื่อลอเหยื่อเอาไว<br />
ปุถุชนตองเผชิญกับความทุกขทรมานมากมายหลายหลาก<br />
เพราะเสียดายความสุขอันมีปริมาณนอย มิอาจตัดใจ<br />
คนโงเขลาบางคนติดใจความสุขเวลาไดเกาขี้กลาก<br />
จนไมยอมขวนขวายที่จะรักษาใหขี้กลากหาย<br />
ยินยอมที่จะเดือดรอนเพราะการเปนขี้กลากไปตลอดชีวิต<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 188
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 189
๙๓<br />
กามทั้งหลายเปนของเดือดรอน<br />
เพราะวา ยิ่งกินยิ่งหิว<br />
ยิ่งเสพ<br />
ยิ่งอยาก<br />
ยิ่งถม<br />
ยิ่งลึก<br />
บุคคลไมสามารถดับความอยากในกามดวยการตอบสนอง<br />
ผูที่ยิ่งสมหวังในกาม<br />
ความอยากยิ่งเพิ่มพูน<br />
ชีวิตไมมีทางเจอจุดสมดุล ถาเฝาแตตอบสนองความอยาก<br />
การตอบสนองความอยาก ทําใหจิตวิญญาณตกต่ําลง<br />
การลดละ สละ ทําใหชีวิตพบความสมดุล<br />
ความหยุด ความพอ สามารถดับไฟในใจคนได<br />
การมีมาก มิใชนํามาซึ่งความสุข<br />
การลดละกาม พาจิตไปสูความสงบเย็นที่ชาวโลกนึกไมถึง<br />
กระหายอยากคือความทุกข<br />
รูจักหยุดคือความสุข<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 190
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 191
๙๔<br />
ไมใหญตนหนึ่ง<br />
อาจใหประโยชนแกหมูนกกาจํานวนมากเปนเวลานาน<br />
การทรงอยูของพระพุทธศาสนาก็เชนกัน<br />
เปนไปเพื่อความสุขอันไพบูลยแกมวลชนจํานวนมาก<br />
นานเทานานตราบที่พระศาสนาจะตั้งมั่นคงทนถาวรอยู<br />
การกอตั้งพระพุทธศาสนาเปนการงานที่ยาก<br />
ผูกอตั้งจะตองมีบารมีมาก<br />
ในฐานะพระสัมมาสัมพุทธเจา<br />
แตการชวยใหพระพุทธศาสนาดํารงอยูตอไปนั้นไมยาก<br />
ผูมีบารมีนอยอยางเราก็สามารถทําได<br />
พระพุทธศาสนาเปนองคกรใหญ ตองอาศัยเหตุปจจัยมากมายใน<br />
การดํารงอยู<br />
ถาพุทธศาสนิกชนทอดธุระไมชวยกันคนละไมละมือ<br />
ศาสนาจะไมสามารถสืบตอได<br />
จงภูมิใจถาไดมีสวนขับเคลื่อนพระศาสนา<br />
แมจะเปนฟนเฟองตัว<br />
เล็กๆ<br />
แมใหขาวเพียงทัพพี น้ําเพียงแกว<br />
บํารุงพระศาสนาก็ควรภูมิใจ<br />
ทรายกองใหญโต ก็มาจากทรายเม็ดเล็กเล็ก มิใชหรือ<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 192
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 193
๙๕<br />
ธรรมะทั้งแปดหมื่นสี่พันพระธรรมขันธ<br />
นั่นมีเพื่อรูแจงตนเอง<br />
รูเรื่องราวมากมาย<br />
ไมรูเรื่องตนเองก็ไรคา<br />
บุคคลทั้งหลายขวนขวายควบคุมเรื่องราวในโลก<br />
แตไมเคยเรียนรูเพื่อจะควบคุมจิตตนเอง<br />
รถที่นั่งกันไป<br />
ถาไมมีคนควบคุม นั่นคือหายนะ<br />
ชีวิตคน ถาไมรูจักควบคุมจิต<br />
นั่นคือความพินาศ<br />
ศีลและธรรมนั่นแล<br />
คือเครื่องควบคุมจิต<br />
ปวงชนใหคุณคาในสิ่งทั้งหลาย<br />
แตไมใหคุณคาตอศีลธรรม<br />
นั่นคือกําลังนําพากันเขาสูกลียุค<br />
มีแตวัตถุขาวของอยางเดียวโดยไมมีธรรมะไมได<br />
เพราะวาฝูงชนที่ไรธรรม<br />
จะนําเอาวัตถุมาทํารายทําลายกันเอง<br />
ที่ใดมีธรรมะ<br />
ที่นั่นจะรมเย็นเปนสุข<br />
ที่ใดไรธรรมะ<br />
ที่นั่นกําลังเขาสูกลียุค<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 194
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 195
๙๖<br />
ศาสนาพุทธเปนศาสนาเพื่อการรูแจงความเปนจริง<br />
สัจจะแหงธรรมอยูที่กายและใจของศาสนิกทุกคน<br />
พระศาสดาเพียงเปนผูเปดเผยและแสดงความจริง<br />
โดยมิตองบังคับใหใครเชื่อ<br />
ผูที่ฝนความจริง<br />
จะเปนภัยอยูในตัวเอง<br />
โดยไมตองรอใหใครมาลงโทษเพิ่ม<br />
สัจธรรมคือความจริงที่มีอยูจริงอยูตลอดเวลา<br />
ทุกกาลสมัย<br />
ใครคิดบิดเบือนสัจธรรม จะเดือดรอนเอง<br />
ใครคิดปกปดสัจธรรม จะเศราหมองเอง<br />
คําจริงแทยอมเปนอมตะที่คงอยูคูจักรวาล<br />
ไมมีใครลบลางได<br />
ฉะนั้น<br />
พระสัมมาสัมพุทธเจาผูกลาวประกาศความจริง<br />
จึงเปนเอก<br />
อุดมบุรุษอันสูงสงในทุกกาลสมัย<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 196
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 197
๙๗<br />
จงอดทนในการปฏิบัติธรรมอยายอทอ<br />
เหนื่อยหนายก็อยาทอถอย<br />
หดหูก็อยาลมเลิก<br />
เด็กนอยเบื่อไปโรงเรียน<br />
โดยไมรูวาการศึกษาใหชีวิตที่ดี<br />
เราเองก็อาจนึกไมถึงวา<br />
การปฏิบัติธรรมจะใหผลประโยชนมากมายมหาศาลในอนาคต<br />
จงคบกัลยาณมิตรที่ประเสริฐเอาไว<br />
จะเปนกําลังใจในการปฏิบัติธรรมอยางยิ่งยวด<br />
อยาดูหมิ่นความดีเล็กนอยแลวละเลย<br />
อยาดูหมิ่นความชั่วเล็กนอยแลวกระทํา<br />
จงตั้งตนเอาไวใหชอบ<br />
วันเวลาที่ผานคือความเจริญรุงเรือง<br />
ถาหามิตรที่ชักจูงสูความเจริญคบไมได<br />
อยูคนเดียวโดดเดี่ยวยังดีเสียกวา<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 198
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 199
๙๘<br />
ถึงเรียนมาจากคัมภีร<br />
ก็ตองปฏิบัติใหเกิดขึ้นในใจตนเอง<br />
ถึงฟงมาจากครูบาอาจารย<br />
ก็ตองฝกฝนเรียนรูใหเขาถึง<br />
ผูอื่นสามารถใหวิธีการ<br />
แตไมสามารถใหประสบการณ<br />
ผูอื่นสามารถใหความรู<br />
แตไมสามารถใหความชํานาญ<br />
ผูอื่นสามารถใหความจํา<br />
แตไมสามารถใหความแตกฉาน<br />
ในคัมภีรมีเพียงชื่อ<br />
สวนตัวจริงของจริงตองเจอที่หัวใจคน<br />
เมื่อผูปฏิบัติที่แทจริงแสดงธรรมออกมา<br />
แมจะกลาวดวยภาษาที่เหนอแสนเหนอ<br />
แตก็ยังเปนที่นาฟงกวาผูที่ทองจํามาพูด<br />
นักเทศนชั้นตนคือนักทองจํา<br />
นักเทศนชั้นสูงคือนักปฏิบัติ<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 200
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 201
๙๙<br />
เอามือจับหมึกจะเปอนสีดํา<br />
เอามือจับชาดจะเปอนสีแดง<br />
เมื่อทําบาป<br />
ใจเราจะสัมผัสความชั่ว<br />
เมื่อทําบุญ<br />
ใจเราจะสัมผัสความดี<br />
เมื่อบาปยังไมใหผล<br />
คนทําบาปยอมรูสึกเพลิดเพลิน<br />
ตอเมื่อใดที่บาปใหผล<br />
แมรูสํานึก<br />
แตก็สายเกินกาล<br />
ไมออนดัดงาย ไมแกดัดยาก<br />
จงดัดจิตตัวเองใหไปสูทางดีเสียแตเนิ่นเนิ่น<br />
ทําความชั่วเปนครั้งคราวแกงาย<br />
อยาปลอยจนกลายเปนวาทําชั่วเปนนิสัย<br />
อยาหมดกําลังใจที่จะเลิกละความชั่ว<br />
อยาทอใจที่จะสรางความดี<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 202
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 203
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 204
๑๐๐<br />
ความภาคภูมิใจของบัณฑิตคือการไดให<br />
เพราะเมตตาจิตที่ยิ่งใหญ<br />
จึงปรารถนาเกื้อกูล<br />
พระสัมมาสัมพุทธเจาทรงสรางบารมีมามากมาย<br />
เพื่อตองการชวยเหลือสรรพสัตวใหพนจากทุกข<br />
การคบหาบัณฑิตนั้นชุมเย็น<br />
การสมาคมกับคนพาลนั้นเดือดรอน<br />
การบูชาผูทรงธรรมนําไปสูความเจริญไพบูลย<br />
แคมีจิตที่เคารพบูชาในพระรัตนตรัย<br />
ก็เปนจุดเริ่มตนแหงความดับทุกขแลว<br />
ยิ่งถาปฏิบัติตามโอวาทของทาน<br />
จะเสริมสงไปสูความเจริญถาวรไมมีเสื่อม<br />
ทําจริงไดของจริง ทําเลนไดของเลน<br />
เริ่มประพฤติธรรมในวันนี้<br />
อยามัวผลัดวันอยูเลย<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 205
๑๐๑<br />
อยูกับสัตวรายที่ไมไดฝกนั้นอันตราย<br />
อยูกับจิตที่ไมไดฝกนั้นอันตรายยิ่งกวา<br />
ไมฆากิเลส กิเลสจะมาฆาเรา<br />
ประคบประหงมกิเลสไว จะฉิบหายอยางใหญหลวง<br />
การฝกฝนจิตตัวเองคือหลักประกันแหงความเจริญ<br />
การสรางคุณธรรมใหเกิดในจิต คือการไมพลาดทา<br />
สิ่งสกปรกในหองนอน<br />
จําเปนตองกวาด<br />
สิ่งสกปรกในใจเรา<br />
ยิ่งเก็บไวไมได<br />
อยากลัวอะไรใหมากกวา ความชั่วในใจตัวเอง<br />
จงขัดเกลาจิต จงแกนิสัยเสียใหได<br />
อยาเชือนแชปลอยเวลาผานพน<br />
ผูประมาทคือผูตายแลว<br />
แตยังหายใจ<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 206
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 207
๑๐๒<br />
ที่เรียกรองหามิตรภาพนั้น<br />
เคยใหความจริงใจแกใครบางหรือเปลา<br />
จิตที่รองขอ<br />
เปนจิตโหยหิว<br />
จิตที่เผื่อแผนั้น<br />
เอิบอิ่มเบงบาน<br />
ตองการสิ่งใด<br />
จงใหสิ่งนั้นไปกอน<br />
ใหทุกอยาง ยอมไดทุกอยาง<br />
ผูคิดแคบ<br />
ขวนขวายในการเรียกรอง<br />
ผูมองการณไกล<br />
ขวนขวายในการเผื่อแผ<br />
พระพุทธเจาตรัสไววา ถาบุคคลทั้งหลายจะพึงรูถึงอานิสงสของทาน<br />
ดังที่พระองคทรงรูแลวไซร<br />
ถายังไมไดใหทานกอน จะไมยอมกินเองใชเองเลย<br />
นั่นแสดงวา<br />
พระพุทธองคทรงแจมแจงดวยพระญาณวา<br />
อานิสงสของการใหนั้น<br />
มีคามากมายมหาศาลเหลือเกิน<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 208
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 209
๑๐๓<br />
คนที่สําเร็จเมื่อครั้งที่<br />
๑๐ นั้นพลาดมา<br />
๙ ครั้ง<br />
ถาลมเลิกตอนครั้งที่<br />
๘ ก็นาเสียดาย<br />
คนที่ประสบผลสําเร็จนั้น<br />
ลวนแลวแตพลาดทามาหลายหน<br />
ขอเพียงไมลมเลิก สักวันจะเจอโอกาสทอง<br />
ขอเพียงไมทอแท สักวันจะเจอทางกาวหนา<br />
ของเพียงไมทอถอย สักวันจะเจอทางไป<br />
การปฏิบัติธรรม มิใชปุบปบจะบรรลุ<br />
ตองขวนขวายสรางบารมีไปทีละเล็กทีละนอย<br />
ลมบางลุกบาง นั่นเปนธรรมดา<br />
พลาดทาใหมารก็หลายครั้ง<br />
เสียทีกิเลสก็หลายหน<br />
เสียโลหิตก็หลายครั้ง<br />
น้ําตาไหลก็หลายหน<br />
ขอเพียงยังยืนยันในความศรัทธาตอพระรัตนตรัยไมเสื่อมคลาย<br />
สมาทานการปฏิบัติธรรมอยาลมเลิก<br />
สักวันยอมจะสามารถเขาถึงฐานันดรทางธรรม<br />
อันเปนไปเพื่อความดับทุกขที่แทจริงได<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 210
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 211
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 212
๑๐๔<br />
ถาตองการเรียนวิชาการจากใคร<br />
พึงออนนอมตอทาน ถอมตัวตอทาน<br />
เมื่อเราเอาถังเพื่อจะไปรับน้ําจากแทงค<br />
พึงลดถังนั้นใหต่ํากวาแทงคจึงจะไดน้ํา<br />
ถึงแมแทงคจะมีน้ําเต็มก็ดี<br />
ถึงแมกอกจะเปดอยูก็ดี<br />
แตถาหากบุคคลผูรับน้ํา<br />
นําถังวางอยูสูงกวาแทงค<br />
บุคคลผูนั้นยอมไมไดน้ํา<br />
บุคคลผูตองการเรียนธรรมจากใคร<br />
พึงเคารพทาน พึงบูชาทาน พึงเทิดทูนทาน<br />
การสงผานสงตอของธรรม จึงไมมีอุปสรรคกีดขวาง<br />
ความแข็งกราว กระดางกระเดื่อง<br />
ถือดี ในใจศิษยนั้น<br />
ทํารายทําลายความเจริญกาวหนาของศิษยเอง<br />
มิไดทํารายทําลายครูบาอาจารย<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 213
๑๐๕<br />
ที่โลงวางไมถูกทําลายโดยพายุ<br />
จิตที่วางไมถูกทํารายโดยอารมณ<br />
การวางที่แท<br />
ตองวางอยางมีสติ<br />
วางที่พรอมจะปลดปลอย<br />
มิใชวางที่รอการสะสม<br />
จิตที่แจงในไตรลักษณ<br />
มีอาการหนายคลาย<br />
จิตที่ถูกครอบดวยโมหะ<br />
มีอาการติดยึด<br />
ถารักตัวเอง ก็จะรักผูอื่นดวย<br />
ถาไมมีตัวเองก็จะไมมีผูอื่น<br />
เมื่อญาณปญญาเต็มรอบ<br />
จะปลอยใหสังขารธรรมทั้งปวง<br />
เปนไปตามกระแสแหงเหตุปจจัย<br />
โดยไมปลอยใจออกไปผูกพันยึดมั่น<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 214
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 215
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 216
๑๐๖<br />
หนีมวลชนหนีไมไดทั้งชีวิต<br />
หลีกเรนไปไหนก็ไมไรซึ่งตัวเอง<br />
สัจธรรมตองใหมวลชนสอน<br />
กิเลสของเราและกิเลสคนอื่น<br />
คือแบบฝกหัดทางธรรม<br />
ฆาเสือ ตองเจอเสือ<br />
ฆากิเลส ตองเจอกิเลส<br />
การบรรลุธรรม ไมใชบรรลุที่ตนไมใบหญา<br />
แตบรรลุที่ใจ<br />
ซึ่งเดิมทีเต็มไปดวยกิเลส<br />
คนดี เคยชั่วมากอน<br />
พระอรหันตก็มาจากปุถุชน<br />
แสวงหาความหลุดพน ตองแสวงหาที่ใจตนเอง<br />
อยายอทอตอการสูกิเลสในทุกที่<br />
จะหนีไปไหนก็เอาใจที่มีกิเลสไปดวย<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 217
๑๐๗<br />
ความหวาดกลัวไมสามารถขจัดใหหายดวยการหนีความจริง<br />
ยิ่งหนีความจริง<br />
ก็ยิ่งหวาดสะดุง<br />
ถูกหนามตํา ตองหาที่ถูกตําแลวบงออก<br />
ไมสามารถหายเจ็บดวยการแกลงทําเปนลืม<br />
แกปญหาตองสาวไปใหถึงสาเหตุ<br />
คันหัวอยาไปเกาที่ขา<br />
อริยสัจ ๔ ที่พระพุทธเจาทรงสอน<br />
คือการวิเคราะหปญหาเพื่อแกปญหาที่เหตุ<br />
อยามัวแตกินยาแกปวดดวยการระเริงอบายมุข<br />
จงรูสมุฏฐานของโรค<br />
แลวจะรูวิธีเยียวยา<br />
ธรรมทั้งปวงเกิดแตเหตุ<br />
พระตถาคตเจาทรงแสดงเหตุแหงธรรมนั้นและการดับแหงธรรมนั้น<br />
พระมหาสมณเจามีปกติตรัสอยางนี้<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 218
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 219
๑๐๘<br />
นิพพานัง ปะระมัง สุขัง<br />
นิพพานเปนสุขอยางยวดยิ่ง<br />
เนื่องเพราะสังขารเปนทุกขอยางมากมายมหาศาล<br />
นิพพานจึงเปนสุข เพราะวาพนจากสังขารทั้งปวง<br />
ผูที่ไมเห็นความจริง<br />
จึงไมตองการนิพพาน<br />
ความจริงคือสังขารทั้งปวงไมเที่ยง<br />
เปนทุกข เปนอนัตตา<br />
อริยมรรคมีองคแปดเปนสาเหตุใหถึงนิพพาน<br />
ยอลงมาคือ ศีล สมาธิ ปญญา<br />
ทานทั้งหลายจงขวนขวายในการเจริญมรรค<br />
อันพระสัมมาสัมพุทธเจาไดทรงแสดงไวดีแลว<br />
บุคคลผูไมประมาท<br />
ขวนขวายสม่ําเสมอในธรรม<br />
เขาผูนั้นยอมพนจากทุกขทั้งปวงได<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 220
จบ "พุดตานกถา"<br />
เขียนเมื่อ<br />
๑๘ มิถุนายน ๒๕๔๕ ถึง ๒๕ กันยายน ๒๕๔๕<br />
เขียนที่ใตรมเงาพระอนันตชิน<br />
ธรรมะที่ขาพเจาบันทึก<br />
ไมสงวนลิขสิทธิ์<br />
พุดตานกถา เขียนเพื่อถวายเปนเกียรติแก<br />
พุดตานมหาเจดีย ซึ่งบรรจุ<br />
ไวดวยพระบรมสารีริกธาตุ ของพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจาผูทรงเปน<br />
องคเอกอุดม<br />
ดวยความเคารพบูชาศรัทธาในพุทธคุณซึ่งประกอบไปดวย<br />
พระ<br />
ปญญาคุณ พระบริสุทธิคุณ และพระมหากรุณาธิคุณ ตอสรรพสัตว<br />
ขออาราธนาพุทธบารมีของพระองคสถิตอยูเหนือเศียรเกลาของขา<br />
พระองคไปตลอดกาลนิรันดร<br />
พระชุมพล พลป ฺโ<br />
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 221
พุดตานกถา http://www.palapanyo.com 222