12.10.2013 Views

Baixe o pdf aqui - Federação Espírita Brasileira

Baixe o pdf aqui - Federação Espírita Brasileira

Baixe o pdf aqui - Federação Espírita Brasileira

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

144 E M CAPÍTULO 15. DÉCIMA-QUINTA LIÇÃO<br />

tirá (alguma) outra vida além do túmulo? Estas malbele aŭskulti trans la muro kaj rigardi tra<br />

la serura truo — É feio escutar do outro lado da parede e espiar pelo buraco da fechadura. Li<br />

loĝas trans la placo — Ele mora para lá da praça. Multaj aferoj kuŝas trans la limo de la homa<br />

komprenpovo — Muitas coisas se acham além dos limites da compreensão humana.<br />

241. Je. Esta preposição não tem sentido nem significação definidos. Emprega-se quando<br />

nenhuma das outras se preste bem ao caso em espécie, por terem sentido um tanto rígido,<br />

conforme acabamos de ver. Use-se je, entretanto, o mínimo possível, limitando-se-lhe o emprego,<br />

praticamente a complementos: 1. de adjetivos; 2. de verbos; 3. circunstanciais de tempo,<br />

medida etc., e poucos mais. Foi esta preposição, realmente, das mais felizes criações do gênio<br />

de Zamenhof e única entre todas as línguas. Em certos casos ainda não encontrou preposição<br />

que a substituísse. Sua tradução, como consequência do acima dito, é sugerida pelo sentido<br />

da frase. Vejamos, pois, alguns exemplos, obedientes àquela classificação:<br />

I. Mi ne estas inda je tia honoro — Não sou digno de tal honra. Vi estas je duono da kapo pli<br />

alta, ol mi — Você é (de) meia cabeça mais alto do que eu. Ŝi estas serioze malsana je la koro<br />

— Ela está seriamente enferma do coração. Nun mia domo estas pli alta je unu etaĝo — Agora<br />

a minha casa está mais alta (i.e. “cresceu”) de um andar. Napoleono estis avida je konkeroj —<br />

Napoleão era ávido de conquistas. Como corolário, teríamos, p. ex.: Oni devis kontentigi la<br />

avidecon de la popolo je spektakloj — Teve-se de satisfazer a avidez do povo pelos espetáculos.<br />

II. Mi ne volas senigi min je ĉi tiu lasta rajto — Não quero desfazer-me deste último direito.<br />

Ĉu mi povas kalkuli je vi? — Posso contar com você? En la daŭro de unu semajno li maljuniĝis<br />

je kelke da jaroj — No decurso de uma semana ele envelheceu (de) alguns anos. La knaboj<br />

ludadis je soldatoj kaj rabistoj — Os meninos brincavam de soldados e salteadores. Ĉu vi<br />

kredas je Dio? — Credes em Deus? Mi vetas kun vi je ĉiom, kiom ajn vi volos, ke ne pluvos<br />

— Aposto contigo o que (à letra: “tanto quanto, não importa quanto”) quiseres, como (à letra:<br />

“que”) não choverá.<br />

III. Li alvenis je la tria (horo) — Ele chegou às três (horas). Mi diras ĉi tion je la lasta fojo<br />

— Digo isto pela última vez. Ŝi retiriĝis je kelka distanco — Ela retrocedeu de certa distância.<br />

Mi neniam aĉetis je kredito — Nunca comprei a crédito.<br />

NOTA — Viu-se nos §§ 72 e 73 que se pode, quando lícito, substituir preposição por acusativo;<br />

o mesmo é válido, se possível, para a preposição je, p. ex.: Mi ridas JE lia naiveco — Estou<br />

a rir da ingenuidade dele — dizendo-se também: mi ridas PRO lia naiveco — pode substituirse<br />

por: Mi ridas liaN naivecoN. Em vez de JE la lasta fojo será: la lastaN fojoN. Veti JE dek<br />

frankoj kontraŭ unu = Veti dek frankojN kontraŭ unu — Apostar dez francos contra um. Obei<br />

JE la patro — dizendo-se também: obei AL la patro — Obedecer ao pai — pode ser: Obei la<br />

patroN. E assim por diante.<br />

Observe-se, porém, que nem sempre se pode substituir je por acusativo, ocorrendo o mesmo<br />

com outra qualquer preposição.<br />

242. Algumas destas preposições podem com outras formar “pares”, como temos também<br />

no Português. Ex.: Foriru DE ANTAŬ mi! — Retire-se de ante mim! (i.e. da minha presença).<br />

Ĉiuj liaj kunuloj foriris DE APUD li — Todos os seus companheiros se retiraram de junto dele.<br />

Nur malfrue en la nokto ni levis nin DE ĈE la tablo — Só tarde da noite nós nos levantamos da<br />

(i.e. de junto da) mesa; porque estávamos ĉe la tablo = à mesa. La popolamaso etendiĝis DE<br />

KONTRAŬ la monumento ĜIS KONTRAŬ la palaco — A multidão se estendia desde defronte do<br />

monumento até em frente do palácio. Ĉe mia eniro li levis la kapon DE SUPER la maŝino — Com

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!