Arquitectura ecolÃ³xica Arquitectura ecolÃ³xica - Faro de Vigo

More documents

Recommendations

Info

IV FARO DE VIGO XOVES, 17 DE SETEMBRO DE 2009 SOCIOLOXÍA/LITERATURA Di unha frase que cando a crise entra pola porta, o amor sae pola fiestra. Mais cumpriría engadir que coas crises económicas tamén medra o crime, ou polo menos a sensibilidade social por el. Coas crises económicas, como a que estamos a atravesar, sucede un pouco como coa enerxía: o diñeiro, ou polo menos unha boa parte del, nin se crea nin se destrúe, senón que se transforma. Os cartos que desaparecen soen ir a certos petos, moitas veces por mecanismos oscuros. Mais estes crimes non adoitan producir alarma social. Pola contra, son os delictos cruentos, os que teñen sangue por medio, os que causan impacto na opinión pública. Non é casual que as novelas de misterio (ben sexan de serie “negra”, trhillers ou códigosdavinci) teñan mellores vendas en situacións de crise. A literatura amable non é boa compañeira nas épocas de incertidume. Porén, amén a sociedade avanza en tentar coñecer que oscuras razóns poden levar a alguén a manchar as súas mans de sangue. E ese coñecemento tende tanto a aplicar un castigo xusto como a previr a comisión do delicto. Máis aínda cando a eclosión da violencia contra as mulleres é, desgrazadamente, o pan de cada día. Non estamos a falar daqueles delincuentes que xa observan unha conduta marxinal, de risco, vencellada as máis das veces ao narcotráfico (axustes de contas, débedas, dominio do mercado), senón a aparentes pais de familia comúns que, da noite ao día, pasan a ser uns asasinos. Ou deses rapaces que por mor de catro palabras imprudentes tiran de navalla á porta dun bar ou dunha discoteca. Que mecanismos da mente levan a que alguén, normal en aparenza, se convirta nun asasino? Non é casualidade que aos profesionais da xustiza –avogados, xuíces, policías, detectives, médicos forenses- se lles engadan agora as novas xeracións das escolas de criminoloxía. Xa non abonda coa persecución do delicto e o castigo do delincuente, senón que a sociedade solicita que a reinserción sexa efectiva. E para iso cómpre coñecer as razóns do delicto e exporllas abertamente a quen delinquiu. Porque, doutra banda, a sociedade tamén esixe mellor e maior proteción para as vítimas. E os profesionais da psicoloxía non poden dar a mesma atención a unha vítima do terrorismo que a unha rapaza obxecto dunha viola- Crimexpo Detrás do delicto JOAQUIM VENTURA ción colectiva. Xa non tempo, tenden a trivializar abonda coa condena de os valores: os cartos, o se- cárcere e unha indemnixo e mais o lecer (alcozación: cómpre a restaurahol, psicótropos) teñen ción psicolóxica da per- que seren fáciles e rápisoa agredida. dos. Como se nada fose de Algúns delictos recen- ninguén e todo fose de totes provocaron o escándados. E unha vez desaparelo público pola idade dos cen os modelos éticos co- que os cometeron. Alén lectivos, desaparecen os do tópico, o certo é que a valores e mais o respecto nosa sociedade, o noso cara a eles. Hoxe non se Arriba: Fotograma de “Jack, o Destripador” (1953). Abaixo, Al Capone (1899-1947). Á dereita: Fotograma de “O estrangulador de Rillington Place” (1970). xoga ao fútbol para facer deporte senón para ter cartos e non se celebran as vitorias a maneira de festa colectiva senón para facer o vándalo. Moito disto ten estudado o galego Manuel Mandianes, antropólogo do CSIC en Barcelona. E moito tamén disto está nunha exposición que O mal eterno Unhas das vantaxes das novas tecnoloxías é poñer ao alcance de todos documentación que, polo seu volume e a súa fraxilidade, estaba limitada á consulta erudita nos arquivos. Desde o día 3 de agosto, podemos atopar en Internet os detalles de 1,4 millóns de casos criminais ingleses e galeses, sucedidos entre 1791 e 1892. Podemos atopar os nomes dos acusados, cadansúa idade, o lugar dos procesos e mais os veredictos. Esta iniciativa vén de dar estes froitos pola colaboración entre un sitio web de xenealoxía (ancestry.co.uk) e o Servizo Nacional de Arquivos. Pódense consultar 900.000 condenas de cadea, perto de 100.000 deportacións a colonias e 10.300 execucións na forca. O internauta curioso poderá comparar os castigos por certos delictos (e lembrar o Oliver Twist, de Dickens), as peripecias de Jack o Destripador ou o caso do envelenador masivo Thomas Neill Cream. E como a delincuencia non nace do azar senón da miseria e da ambición, poderemos coñecer a influencia da demografía no crecemento industrial e a súa relación co mundo criminal polas desigualdades sociais. Non resulta estraño, pois, que Kart Marx chamase á loita de clases desde Londres. Hai delictos que sempre serán condenados, como a morte dun semellante, as agresións sexuais contra menores, a apropiación da propiedade privada, a explotación rufianesca. E sempre os profesionais da xustiza tentarán descubrir aquilo que move aos criminais. Mais nunca poderán co muro infranqueable dese intre do espírito humano que Manuel Vázquez Montalbán, en El estrangulador, chamaba “Ruído Xeométrico frío, un ruído de situación de cero absoluto”. Ese instante de alteración psíquica no cal xa non hai volta atrás para a comisión do crime. anda a percorrer Francia. Este país, como o Reino Unido, son modelo da continuidade das forzas da orde ao longo dos tempos e axiña fixeron da análise racional e científica do crime a cerna do seu traballo. Non é por azar que en París estean tamén a celebrar o primeiro centenario do museo da Prefectura de policía. Tamén, e como lecer, a Crimexpo, na Cidade das Ciencias, na cal podes facer a túa propia pescuda no escenario dun crime imaxinario. Ou a exposición “Quinquis dos 80”, que presenta Franceses e ingleses fixeron a análise científica do crime o Centre de Cultura Contemporània de Barcelona, unha reflexión verbo da delincuencia xuvenil nas grandes cidades españolas nos anos da transición democrática. Tamén é recuperar a memoria histórica comprender as razóns (obxectivas e de manip u l a c i ó n ) que houbo n a q u e l e s anos, entre elas que o pésimo urb a n i s m o fra nquista provocou o caldo de cultivo de personaxes como o “Vaquilla”, o “Torete”, o “Nani” ou o “Carica”. Fenómeno que chegou á prensa, ao cine e –na caricatura de Maki Navaja- ao cómic.
LIBROS Co aval do Premio de Narrativa Torrente Ballester do ano 2008, Garlos Reigosa dá ao prelo en Xerais a súa última produción ficcional, A vida do outro. O xornalista nado en Pastoriza, ten no seu haber unha obra relevante no eido narrativo, así como non poucos libros de investigación e ensaio xornalístico. Nesta última achega á narrativa galega, na miña estima a máis importante desde Crime en Compostela (1984), C. Reigosa enfróntanos cunha historia que basicamente é a de un só personaxe: Miguel Cano Goiriz, xornalista de éxito, director dun dos grandes periódicos a nivel estatal. Mais un día, na lindeira dos sesenta, decátase de que pasara moitos anos levando a vida doutro e nada sabe do que sería a súa propia existencia, a súa vida non – nata. E cando a crise de identidade no seu labor como xornalista chega á cima e o desencanto faino recapacitar, deixa o xornal, busca e atopa as súas raíces e escribe as súas memorias para dar descanso ao peito melancólico, como diría Cervantes, e liberarse definitivamente do outro. C. Reigosa, actuando coma un ficticio amanuense, vai debullando Nos números 67 e 68 da revista A Trabe de ouro –correspondentes ao ano 2006- publicou Luís Rei dous traballos titulados “Ramón Cabanillas. A desidencia republicana” (I) e (II). Ambas as entregas –e, evidentemente, moito máis, dadas as case seiscentas páxinas que conforman o traballo- veñen de ser incorporadas ao volume que agora edita Galaxia, na colección “Memoria”, e que chega a estas páxinas de FARO DA CULTURA. Se fago tal referencia, tal é por causa de que hai tres anos, nos artigos citados, Luís Rei daba noticia dunha serie de circunstancias ou ben nunca antes contadas, ou apenas si deseñadas, do devir persoal e literario de Ramón Cabanillas: tal é, por exemplo, o caso dos anos vividos en Madrid durante a xeira republicana (1931- 36), a odisea durante a Guerra Civil e, desde logo, o episodio case novelesco do abandono da zona republicana e o seu pase á chamada “zona nacional” en xuño de 1936. Tratábase, e trátase, de datos esenciais para comprendermos o roteiro dun dos poetas fundamentais na histo- Os engados da outredade Novelando sobre o desencanto FRANCISCO MARTÍNEZ BOUZAS na novela o relato deste único personaxe que repasa, reconstrúe e xulga os grandes acontecementos políticos e culturais desde os anos 60 ata os nosos días, dos que é así mesmo un protagonista destacado. Os seus éxitos profesionais e o frenesí co que se entrega ao xornal, non lle impiden con todo decatarse de que se engana a si mesmo e cae nas súas propias trampas. Non lle falla á sociedade pero si a súa propia vida que acaba sendo a doutro, cunha manchea de dun radical escepticismo, compromisos inexplica- con abondos trazos de blemente asumidos. E do novela psicolóxica, e que optimismo e inxenuidade tamén é a crónica vivida dos seus anos mozos, pa- e interpretada das xerasa a ser un individuo co cións que fixeron aquel cairo retorcido. Xa que lo- cambio social que vai go, unha novela sobre o desde a Transición ata desencanto e o abrollar hoxe. O pacto narrativo que implicitamente se establece entre un narrador e os seus lectores, fainos aceptar a ficcionalidade do que Reigosa nos conta, aínda que non rolde a tentación de ler a súa obra como unha novela autobiográfica. A competencia narrativa do autor amósase no só na descrición introspectiva desde personaxe agónico, cuxa evolución é evidente no decorrer do discurso narrativo, senón tamén na súa habelencia ao reflectir o estado de ánimo de toda unha xeración. Unha xeración atravesada polos seus ídolos ( músicos, escritores ) que teñen unha grande presenza no relato. Finalmente o estilo da prosa, apropiada e de fácil lectura, e a agudeza coa que se formulan os grandes inquéritos do ser humano, especialmente o da súa temporalidade, fan de A vida do outro, unha peza narrativa importante que engada ao lector desde a primeira páxina. REIGOSA, Carlos G., A vida do outro, Ed. Xerais, Vigo, 2009, 15,87€ Desterros e Saudades Tempo de Cabanillas LUCÍA SEOANE mento paterno-, asistimos ao desenvolvemento vital –e artístico- de Cabanillas na súa terra natal; percibimos os seus ideais anticaciquís e republicanos, vividos sempre, porén, desde a fe católica que non abandonará nunca ao longo da súa vida. Ben probablemente por mor de tales felices para Cabanillas- aparecen nitidamente documentados por parte de Luís Rei. Como xa indiquei, a chegada da República –e, desde logo, os acontecementos socio-políticos que de aí se derivaron- significou unha auténtica creba para Cabanillas. As súas relacións difíciles co galeguismo, a procura dun medio de vida entre as di- ideais, Cabanillas ficultades económicas veuse na obriga de escoller a emigración que vivía en Madrid... transformaron esta etapa a Cuba –tempo nun duro episodio para o ria das letras galegas; datos que veñen de ser ampliados e, desde logo, completadísimos ao longo das páxinas do libro que estamos a comentar: sen dúbida, unha achega decisiva arredor de Ramón Cabanillas. Tras aclarar algúns aspectos relacionados co adiante chegou a afirmar que o maior erro da súa vida fora retornar da illa caribeña- e os seus primeiros pasos dentro da literatura galega nas páxinas da revista Suevia. Así mesmo, indaga Luís Rei na incorporación ao agrarismo, nas relacións con Basilio Álvarez e, en fin, no encontro e inclusión do poeta dentro das nacentes Irmandades da Fala. O primeiro “desterro” de Cambados. En fin, a chegada do franquismo –a pesar dos apoios de importantes personalidades do tempo- tampouco trouxo o acougo para Cabanillas quen se veu investigado por mor do seu pasado galeguista e, xa que logo, en novas dificultades vitais. Así pois, un título esencial para coñecermos mellor au gran autor de Vento mareiro ou Na noite estre- seu nacemento –por en Madrid –entre 1921-23-, lecida. exemplo, o lugar exacto onde o autor de No desterro foi bautizado ou esoutro referido ao recoñece- as estancias en Mondariz, baixo a protección de Enrique Peinador... –sen dúbida, momentos estelares e REI, Luís, Ramón Cabanillas. Crónica de desterros e saudades, Ed. Galaxia, Vigo, 2009, 27,88€ FARO DE VIGO XOVES, 17 DE SETEMBRO DE 2009 Filosofía de Nós Lectura reducionista V MARGA ROMERO Este ensaio de Anxo González constitúe o número 9 da colección “Cadernos de Pensamento” coeditada co Departamento de Filosofía e Antropoloxía Social da Universidade de Compostela. Nel, o autor estuda a relación do que el nomea “A filosofía de Nós” coa filoron “a escrita”, destes autores, aínda que Otero Pedrayo nunca claudicara. Por que non deterse na obra de antes de 1936? Por que non mostrarnos unha visión máis global de toda a obra dos autores? Sabiamos do coñecemento que a Xeración Nós tiña da filosofía de sofía europea, o diálo- Schelling ou de go entre filosofía e literatura, unha liña de investigación desde a que nos ten fornecido traballos sobre Cunqueiro ou Ramón Piñeiro. O título evocador atrae, por forza, a lectoras e lectores devotos de Risco, Castelao e Otero Pedrayo. Penso, así e todo, que nada máis comezar a ler concluímos que agardabamos outra Bergson, da querenza de Otero por Goethe, para podermos concluír que Otero é, salvando as distancias, o Goethe máis galego. Non concordamos en absoluto coa lectura reducionista descontextualizada de Castelao, por que “na paisaxe hai máis”. Sabemos que hai unha grande distancia entre os “devanceiros” e os escritores de Nós, se se afirma que o idealismo ro m á n t i c o “inspiraba a concepción da nacionalidade” nos primeiros, a X e r a c i ó n Nós e tamén Castelao, basearon a súa obra na construción nacional. Incomoda especialmente a falta de diálogo con obras máis actuais que se teñen ocupado en profundidade sobre este tema, ás cousa. Xa desde o inicio é discutíbel falar dunha “Filosofía de Nós” e encadrar nela ao escritor rianxeiro sen xustificación. Tamén é criticábel o corpus literario do que se bota man para apoiar as argumentacións: no caso de Risco, céntrase o autor en Leria, unha escolma de textos filosóficos e literarios en galego escritos entre 1920 e 1955 que Risco publica en 1961 convencido por terceiras persoas, cando escribía para pertencer ao panorama literario español; no caso de Otero Pedrayo, González, utiliza fundamentalmente dos artigos publicados na serie “Parladoiro”, entre 1946 e 1949, do xornal La Noche; non é preciso sinalar que as circunstancias políticas muda- veces é mellor non achegar a bibliografía, por iso botamos en falta as obras de Beramendi, fundamentais para o pensamento de Risco, de Carlos Bernárdez, A emoción da terra: a poesía de Vicente Risco, que trata precisamente das relacións entre literatura e pensamento; de Garrido Couceiro, O pensamento de Castelao; de Rei Romeu, Arte e verdade (Sobre a obra de Castelao;) de Fernández Pérez-Sanjulián, A construción nacional no discurso literario de Otero Pedrayo. En resumo, sentimos a falta do diálogo coa investigación contemporánea e desde Galicia. GONZÁLEZ FERNANDÉZ, Anxo, O espírito e a lama das formas, Ed. Baía, A Coruña, 2009, 6,25€
Page 1 and 2: Nº 300 ■ XOVES, 17 DE SETEMBRO D
Page 3: ARTE Alobre. Seis intervencións Pr
Page 7 and 8: INFANTIL/XUVENIL Texto apaixonante

Arquitectura ecolÃ³xica Arquitectura ecolÃ³xica - Faro de Vigo

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?