Arquitectura ecolÃ³xica Arquitectura ecolÃ³xica - Faro de Vigo

More documents

Recommendations

Info

VI FARO DE VIGO XOVES, 17 DE SETEMBRO DE 2009 Dende a distancia que outorgan a idade e os recordos, dúas voces narran as súas experiencias nos escuros anos da posguerra. Dous homes lembran os seus medos, as súas arelas, os pequenos e grandes sucesos que, a pesar das dificultades, lles deron a forza e a ilusión para impulsar e participar, cada un ao seu xeito, nun proxecto de incerto futuro e certamente perigoso naquel presente: a construción do soño de Galicia. Na primeira parte desta obra, titulada “Fendas na escuridade”, Ramón Piñeiro rememora fragmentos da súa biografía. Na segunda parte, “Nesta hora sen voz”, é o escritor ourensán Víctor Campio Pereira quen tece as súas lembranzas. Coa intención de mostrar “o labor, realmente heroico”, que estes e outros coma eles levaron a cabo, o autor recopila as súas vivencias a partir de lecturas e de conversacións, de cartas, de entrevistas e testemuñas de primeira man, para recons- Xosé Manuel Martínez Oca é un narrador de tan longa coma sorprendente traxectoria. Afeito a lidar cos máis dispares retos literarios, ten o bo gusto de non se repetir nunca, polo que cada historia súa que vai vendo a luz é, no máis pleno sentido, nova. Así acontece coa súa última aventura narrativa, O vicio nefando, longo texto de máis de trescentas páxinas que se abre cunha reveladora cita de E. M. Cioran sobre o oficio literario e as súas miserias. E diso trata –máis ben re-trata– esta novela, da profesión da escrita, que é a aposta de vida laboral pola que decide optar o seu protagonista, Cosme Damián Ferro Barreiro, autor casual que, impelido pola súa circunstancia de opositor fracasado, resolve acabar concentrando os seus esforzos na creación verbal. O resultado desta peripecia é unha novela na que o narrador omnisciente –para min tan semellante en ocasións ao propio autor– vai destapando todo o que de pouco nobre e menos admirable se coce no backstage literario galego: a adoración do becerro das nosas editoras, o carácter voluble de certos xurados literarios, a opinión papaventos de parte da crítica, os conventículos auto- Soñar Galicia Do valor da memoria DOLORES MARTÍNEZ TORRES truílas logo de forma lite- e, se cadra, resumen denraria, como discursos de sempre a vida enteira. duns personaxes que sa- Son instantáneas que, ao ben do valor da memo- tempo que compoñen un ria, e que nela procuran retrato persoal, sobrio e respostas ás incertezas afastado de tintes haxio- non resoltas, aos detalles gráficos, reviven os acon- ínfimos que fican rexistecementos máis decisitrados, teiman en regresar vos da historia política e cultural do galeguismo, esa historia que o tempo quere, ás veces, enfrontada e escindida. Os testemuños dos dous protagonistas, enfiados coa caprichosa cronoloxía que ditan os recordos, conxugan as reflexións coas impresións ás que estes asocian, e así combinan a evocación de acontecementos históricos determinantes coas epifanías íntimas. As súas palabras e actos subliñan o valor do entusiasmo e da esperanza nunha época na que “todo estaba por facer, todo por O vicio da escrita Un roman à clef ARMANDO REQUEIXO riais e lobbys ideolóxicos e aínda as insufribles xuntanzas e actos sociais que o mundo das letras organiza. Mesmo hai espazo para a autocrítica en forma de sardónica burla a ese endeusamento dos autores que, sexa cal for a súa obxectiva valía literaria, acaban sempre por crerse un imprescindible Shakespeare, un incomparable Pessoa ou un prodixioso Cervantes. Para os máis familiarizados coa nosa intrahistoria literaria O vicio nefando pode terario, mais baixo ofrecer un outro alicien- unha aparencia convete: o de ser lido como un nientemente maquillada roman à clef. Deste xeito, –incluso se cadra cocteli- os que así queiran repasazada fundindo trazos de lo talvez logren facer ca- varios seres para crear un sar datos e actitudes con novo–, de maneira que persoeiros e personaxes ninguén ha poder ofen- reais do noso mundiño liderse porque se cadra es- inventar”, unha época na que a lingua se converteu no primeiro territorio de batalla e mais na primeira bandeira de conquista. “Vostede como soña Galicia?”... Hai apenas cincuenta anos, baixo a ameaza, hoxe case impensable, da censura e a represión, moitas cousas sucedían por primeira vez en galego: unha voz poderosa a falar da primavera nun acto académico, un dicionario, un libro infantil, unha editorial, unha tradución de Heidegger que, polo empírico, confirmaría para a lingua prestixio cultural que se lle negaba, unha revista de estudantes que nacía nunha vila pequena, unha mesa camilla que era nave nodriza cara a tantas viaxes... Despois de pechar o libro, semella inevitable trazar comparacións do grao de entusiasmo e de esperanza que, na actualidade, contaxian os proxectos políticos, culturais, lingüísticos e mesmo megalíticos que para Galicia se propoñen. Convén, pois, non descoidar a resistencia: a ver se o que non mataron as carencias vai morrer agora de fartura. AMEIXEIRO, Daniel, Os días ocultos, Ed. Xerais, Vigo, 2009, 11,54€ tes retratos o son de múltiples persoas e ao mellor de ben poucas ou ningunha en concreto. Logo do dito comprenderase ben que para erguer este edificio novelístico a argamasa da que se serviu Martínez Oca fose sen dúbida o humor, moitas veces sarcástico, paródico case sempre e hilarante e ocorrente decote. Cómpre non deixarse enganar polo envoltorio. Este texto do escritor da Estrada agocha moito máis do que parece, pois quen camiñe ao seu son descubrirá nel unha crítica fonda e radical á nosa sociedade, cos seus falsos logros, a súa frivolidade e culto ao mediático, a rendición incondicional ao mercantil e material e, sobre todo, a i n s t a u r a c i ó n dun novo mandamento que ameaza con facernos perder o norte definitivamente: todo vale porque todo é “cultura”. Lean para vacinarse contra tan velenosa gripe. MARTÍNEZ OCA, X.M., O vicio nefando, Ed. Baía, A Coruña, 2009, 17,31€ LIBROS Paraíso de antano Sensibilidade e Fascinación ROMÁN RAÑA Chega ás nosas mans o primeiro libro en galego de Isabel Fresco Otero (As Pontes, A Coruña, 1958), Gardádeme a esperanza. A nosa autora é licenciada en Filoloxía Hispánica pola Universidade Autónoma de Madrid e exerce de profesora de Lingua e Literatura en San Fernando de Henares. Pu- queremos e que pululan nas nosas emocións e nos nosos actos sen sabermos como. No medio dun discurso narrativo onde a personaxe poética vai trazando e tecendo episodios significativos dese pretérito sentimental, a voz expansiva da poeta irrompe para convocar a saublicou, en castelán, Codade: “ Amei demais loquio de sirenas as brétemas e as nu- (2006). O poemario que agora comentamos mostra un denodado esforzo por recuperar o pasado máis bes;/amargaríanme os seus nomes/nun idioma alleo.” En principio era o nome, o vocábulo co que aprendemos a nomear o mundo, as aves e os astros, a terra e os rastros, no principio dos tempos. Polo medio das recordacións, entre as néboas de antano, a artista vai edificando o seu canto através do que, como dixemos, percibimos unha liña argumental nas c o m p o s i - cións máis remoto da poeta: a infancia e o seu paraíso perdido. Un paraíso con sombras, non só resplandecente, pois contén no seu interior a morte dos seres queridos (especialmente o dunha nai, poema VI), ou a da inmensa pobreza no ámbito rural da posguerra: “A ónde iremos nós, sen tempo/cando sexa a eternidade,/nós, que secadra diciamos pa- narrativas (onde, por certo, se insiren fragmentos de diálogos, cantigas populares, distintas voces da voz principal) e, noutras, atopamos a expansión lírica. Curiosamente, o penúltimo poema bota raíz no lirismo rosaliano (versos octosílabos asonantes e consonantes): “Lúa vermella e grisada/agarda o teu agardar,/tenta que cando te soño/non falabras ofensivas a go máis ca soñar.” Deus pasando frío/sen zapatos para os días santos.” Nese paraíso de antano residen os mortos que, daquela, estaban vivos e que, agora, continúan vivos pola forza da lembranza e polo amor que suscitan: “Eu non son quen son. Eu son todos os mortos;/falan eles por min e non os desminto/nin Nesta veta lírica a natureza é verbo, alegoría, un signo constante e cambiante, un pano de fondo sensíbel á nosa fascinación polas cousas, o escenario onde se suceden os movementos da alma da protagonista, que tamén dialoga co pai: “- Papá: isto é a bágoa dunha lámpada vella./Ai, filla. Eu non me desmenten eles sabía/ que as lámpa- cando canto.” A voz dos defuntos perdura nos lugares do pasado, na recordación dos vivos, no corazón dos amados. Son fantasmas que das choraban polas prazas!” FRESCO OTERO, Isabel, Gardádame a esperanza, Ed. Espiral Maior, A Coruña, 2009. P.V.P.11, 54€
INFANTIL/XUVENIL Texto apaixonante Da mesma forma que os mariñeiros de Ulises se sentían atraídos polos cantos das sereas, así lles sucede aos protagonistas do recente Premio Barco de Vapor, O canto dos peixes , cuxo autor Marcos Calveiro fai una vez máis gala do seu dominio do vocabulario e dende a sinxeleza na e x p r e s i ó n educa o público mozo para que amplíe a súa bagaxe cultural e conceptual. T r á t a s e dunha novela na que o mar e todo o que o rodea é percibido como un ente ex tre m ad a- mente sedutor que é quen de arrastrar vontades, superar obstáculos emocionais e mesmo enfeitizar imaxes, de tal modo e maneira que se este sentimento consegue ani- Lúas de emigración PAULA FERNÁNDEZ Unha das mellores maneiras de celebrar o aniversario deste suplemento é, sen dúbida, cun libro de Agustín Fernández Paz pola relevancia da súa obra, polo seu traballo no eido educativo e sobre todo polo seu bo quefacer literario. Un traballo tan bo que lle valeu os máis importantes recoñecementos na súa dilatada carreira dedicada ao público máis novo, os cales acadaron o punto máis alto no ano 2008 cando consegiu o premio nacional de literatura infantil e xuvenil por O único que queda é o amor. Á beira desta hai unha listaxe enorme de obras de Agustín que se nos fan imprescindibles, é inevitable facer referencia a Cartas de inverno, e a novela que vén de publicar con edicións Xerais, Lúa do Senegal, vén tamén engrandecer esa relación achegando á literatura galega un tema aínda non moi tratado, a emigración. Escolle Senegal como orixe e Vigo como destino para tratar a experiencia que supón para Khoedi, a súa nai e a súa irmá marchar da súa terra para outra moi afastada onde agarda o seu pai. Relata, alternando a primeira e a terceira persoa, o proceso de adaptación da meniña e todo o que ela bota en falta no novo lugar. Un sitio radicalmente diferente ao Senegal que tanto lembra, onde só atopa un vínculo con este: a Lúa. Esta é a mesma en Vigo ca en Senegal e a lúa serve de leitmotiv na historia, Khoedi atopa nela un retallo da súa terra, unha confidente a quen contar os medos Novela do mar A autoridade da vida MARÍA NAVARRO gantes en A Odisea de Homero e que os levaba a súa perdición. Exp er iencia e inxenuidade alíanse no texto e amosan a súa complementariedade e así o vello Ismael e o mozo Xacobe, tras un primeiro encontro onde cada un marca terreo, exhiben os seus dotes de negociadores de sentimentos. Un, curtido polos anos e a vida, atopa a frescuñar no corazón das ra no comportamento persoas cáseque resul- espontáneo do rapaz, o ta imposible loitar con- outro toma as refletra el, da mesma forma xións do ancián como que as sereas exercían auténticos tesouros. una atracción sen pa- A relación que se esrangón sobre os navetablece entre eles é e inquedanzas, e serve do mesmo xeito para dotar de máis emotividade á novela, pois no lugar de atoparmos unha historia sobre a emigración de fondo contido sociolóxico apreciamos unha historia emocionante e chea de sentimento. É entón unha obra de contido fondo en moitos aspectos pois de reparar máis polo miúdo no literario observamos unha intención evidente de facer literatura, de coidar a linguaxe ou de empregar no lugar adecuado o recurso preciso. Apreciamos a maneira brillante de inserir pequenas historias dentro da diéxese principal, historias fundamentais para coñecer a Khoedi e a cultura que deixou atrás, e decatámonos tamén dun traballo de documentación imprescindible para obter unha obra destas características. Unha obra apaixonante, verdadeiramente útil para tratar moitos dos temas transversais necesarios nas aulas sen esquecer o gusto polas letras, pola boa escrita e polo deleite que debe supor para quen le achegarse a un libro. FERNÁNDEZ PAZ, Agustín, Lúa do Senegal (Ilustr. Marina Seoane), Ed. Xerais, Vigo, 2009 PVP. 8,17€ aproveitada polo autor para introducir o lector en dous mundos ben diferentes, pero que nalgún momento poden interconectarse; o progreso e todo o que de destrución/construción trae consigo e as dificultades familiares daqueles que se conforman só con vivir e ser. O tratamento que o autor concede a un mundo e a outro converxen nun punto intermedio no que é importante a vida e a morte. Apélase neste sentido á intelixencia do lector para que contribúa co seu coñecemento da realidade a interpretar as palabras, a ler entreliñas, a chegar máis alá co pensamento e, porque non, a adoitar unha actitude crítica co que o rodea e dende aí modificar aquilo que considere. E é que ás veces, falarlles aos rapaces dende a autoridade que ofrece a vida pode ser unha boa práctica de aprendizaxe! CALVEIRO, Marcos, O canto dos peixes, Ed. SM., Madrid, 2009, 7,02€ FARO DE VIGO XOVES, 17 DE SETEMBRO DE 2009 ANDEL DE NOVIDADES M. BLANCO RIVAS Teatro Occidental Anne Surgers Editorial Galaxia. 26 euros A través da análise de numerosos textos, debuxos, planos, gravados, pinturas e fotografías, este libro ofrece un percorrido polos vestixios colaborar na invención e reinvención do espazo escénico. A autora de Teatro Occidental ofrécenos unha visión rigorosa e útil do lugar onde que quedan se desenvolve a dos tempos en que o arquitecto, o decorador ou o pintor aínda non recibían o nome de “esc e n ó g r a f o ” , mais non por iso deixaban de ficción teatral, o espazo de encontro e troco entre público e actores. O ámbiro escénico como ferramenta da representación. Lóstregos Xosé Neira Vilas Edicións Xerais. 17 euros Aparecen neste libro cen textos que analizan ou denuncian cuestións que atinxen ao mundo que nos arrodea ou acontecementos pretéritos que dalgún xeito inciden nas nosas mingway, o cambio climático, os galegos no canal de Panamá, o centenario de Laxeiro, a defensa da lingua galega, a prensa dos emigrantes, o problema da auga, os biocombustibles... vidas. Así, a Todo tratado Amazonia en perigo, a fuxida de cerebros, os dereitos indíxenas, o fogar cubano de He- con rigor documental e cunha prosa áxil e precisa, alternando a crónica e a memoria. A mecánica da maxia Manuel Forcadela Editorial Galaxia. 20 euros En 1947, Álvaro Cun- as claves do mundo imaqueiro regresa a Mondoxinario do autor de Merlín ñedo, onde permanece e familia conforman o cer- ata o ano 1960. Ábrese un ne deste ensaio. Forcadela período no que vai escri- tenta achegar aos lectores bir a práctica unha visión no- totalidade da va da activida- súa obra en gade literaria e un lego posterior á xeito diferente Guerra Civil. A de analizar a relación de Ál- realidade, tanto varo Cunqueiro lingüística co- coa lingua galemo semiolóxiga, o período de ca) da que xor- residencia en de a obra de Mondoñedo e Cunqueiro. O recendo das mimosas Agustín Agra Edicións Xerais. 16,50 euros VII Unha ducia de relatos no labirinto”, onde se con- compoñen este volume vocan os protagonistas da que se abre coa narración mitoloxía clásica. Entre- da irremediable metamormedias, en relatos como fose, que tras a subida das “Os límites do inimaxiná- augas, converte bel”, “Wünder- ás protagonistas bar” ou “O anel de “A tarasca”, de Coleridge”, a de forma suce- irrupción dun siva en cobras, elemento fan- serpes, serpentástico inespetas, e, finalmenrado axuda a te, en cocas ou explorar frontei- tarascas voadoras aínda desras, e que se pecoñecidas da cha con “Teseo realidade.
Page 1 and 2: Nº 300 ■ XOVES, 17 DE SETEMBRO D
Page 3 and 4: ARTE Alobre. Seis intervencións Pr
Page 5: LIBROS Co aval do Premio de Narrati

Arquitectura ecolÃ³xica Arquitectura ecolÃ³xica - Faro de Vigo

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?