As vítimas betanceiras da represión, por XESÚS TORRES REGUEIRO

XESÚS TORRES REGUEIROLÓPEZ DA TORRE, TOMÁSCoñecido por Tomás «o Galo». Avogado de 36 anos. Naceu en Betanzos en novembrode 1899. O pai, Francisco López Torres, era un labrego acomodado, colleiteiro de viño, etivo a concesión do «Estanco» de mistos.Estudou a carreira de Dereito na Universidade de Madrid. Xa coa carreira rematada instálasecomo avogado, logo de estar de pasante con don Agustín García, de quen herdaría a clientela.Casa moi xoven, aos 20 anos, cunha moza de 15. Colaborou coa Irmandade da Fala(publica en Rexurdimento o artigo «Encol do nazonalismo», en dúas partes nos nºs 5, 1-X-1922, e 6, 16-X-1922) e foi concelleiro na etapa da Dictadura de Primo de Rivera. O 29 desetembro de 1924 suplica se lle admita a renuncia ao cargo (segundo a Acta do pleno) maiscontinuaría exercendo o cargo ate 1929. En 1926 é presidente da Comisión de festaspatronais. Colabora en La Voz de Galicia con varios artigos sobre temas locais.En 1931 ingresou no PSOE. Pertencía á fracción «Largocaballerista» do partido. Colaboraen El Obrero, órgano da Agrupación socialista de Ferrol con moitos artigos.En 1934 foi detido, xunto con Beade e outros, a raíz dos sucesos de Outubro e xulgadoen Ferrol. Posteriormente pasou varios meses en Asturias defendendo a obreiros e militantesencausados en consellos de guerra.Nomeado Alcalde co Frente Popular e Deputado Provincial, apenas exerceu o cargo tresmeses.Segundo o rexistro da cadea de Betanzos 11 , ingresou nela o 29 de xullo ás 2, sendoconducido á Coruña o 3 de setembro. Xulgado en Consello de Guerra (causa nº 117), foicondeado a morte e fusilado no campo da Rata na Coruña o 1 de outubro de 1936, como serecolle no folleto dos mártires, sendo enterrado en Betanzos:1º de Octubre.— Es fusilado en La Coruña Tomás López Datorre, del Partido Socialista,Abogado, Alcalde de Betanzos y Diputado Provincial. Fué detenido en compañía de Novo el 22de julio, sometido a la farsa de un proceso militar y juzgado por un tribunal sedicioso que locondenó a muerte.(Betanzos honra a sus mártires, páx. 10).Temos un resume da causa contra Tomás que nos facilitou o historiador Bernardo Máiz:Causa 177 / 36RebeliónAcusado: Tomás López de la TorreXuiz instructor: Carlos Mauriz Barcia (comandante de infantería).Presidente do Consello de Guerra: Francisco Judel Peón (teniente coronel)Fiscal: Ramón Rivero de AguilarDefensor: Esteban López Ipión.Na instrucción destacan que nos primeiros días do Movimiento, Betanzos foi unha localidadeonde se rexistrou un importante foco de resistencia contra os golpista, xogando o Alcalde e os seuscolaboradores Ramón Beade (ex-deputado do PSOE) e José Novo un destacado papel. Intentouatraerse á Garda Civil e aos carabineros, procedeu a desarmar ás persoas máis significativas da dereitae propuxo resistir. Agardou instruccións do Gobernador Civil, viaxou á Coruña o día 20, armou aosveciños dispostos a loitar pola causa republicana e enviou reforzos á Coruña.Paralelamente a estas iniciativas, tivo que empregarse a fondo no propio Betanzos contra osintentos dos máis exaltados para tomarse a xustiza por conta propia contra determinadas personalidades292Anuario Brigantino 2006, nº 29