ankara ün vers tes fen bl mler enst - Ankara Üniversitesi Açık Erişim ...

More documents

Recommendations

Info

(Bar 1988). Ayrıca, ses ötesi dalgalar tepkime mekanizmasını değiştirmekte böylece farklı ürünlerin elde edilmesini sağlamaktadır (Thompson et al. 1999, Cordemans 1991). Fe(CO3) bileşiğinden ses ötesi dalga yokken Fe oluşurken, ses ötesi dalga verildiğinde Fe3(CO)12 oluşmaktadır (Cordemans 1991). Ses ötesi dalgalar biyolojik, kimyasal ve elektrokimyasal sistemlerde tepkimeyi başlatmakta, yüzey alanını genişletmesi nedeniyle kütle aktarımını ve katalizör aktivitesini artırmaktadır (Adewuyi 2001, Thompson et al. 1999). Bununla birlikte tepkime süresini kısaltması da önemli etkileri arasında yer almaktadır. Örneğin tiyokarbametin alkil klorid ile alkilizasyonuna ses ötesi dalgaların verilmesiyle tepkime hızı, sadece karıştırma yapıldığında elde edilen tepkime hızına oranla 75 kat artmıştır (Suslick 1988). Fizik, kimya, maden, metalürji, tıp, denizcilik, haberleşme ve daha pek çok alanlarda (Suslick 1988) kullanılan ses ötesi dalgaların endüstriyel anlamda hücrelerin parçalanması, kristal büyümesi, köpük ve gazların uzaklaştırılması, kristalizasyon, depolimerizasyon, kurutma, emülsiyon oluşturma, ekstraksiyon, filtrasyon gibi uygulamaları bulunmaktadır (Thompson et al. 1999). Bozundurma işlemi de bunlardan biridir. Özellikle endüstriyel üretimle birlikte oluşan zehirli organik bileşiklerin çevreyi ve dolayısıyla insan sağlığını tehdit etmeleri sebebiyle doğaya verilmeleri istenmez. Bu tip bileşikleri bozundurmak amacıyla UV, Fenton prosesi, ozonizasyon (Gogate 2004b), aktif karbon adsorpsiyonu, biyolojik arıtma (Abuhamed 2002) gibi pek çok yöntem geliştirilmiştir (Okuno et al. 2000, Sivakumar et al. 2000). Ancak, aktif karbon adsorpsiyonu ve yakma esnasında bu istenmeyen bileşiklerden daha zehirli bileşikler oluşmaktadır. UV ışını ile bozunma pahalı sistem olabilmektedir. Biyolojik arıtmanın ise yüksek derişimli sistemlere uygulanması zordur. Örneğin kirlilik yaratan benzen, klor benzen, diklor benzen, poliklor benzene ses ötesi dalgalar ile bozundurulduğu görülmüştür (Okuno et al. 2000). p-nitrofenolün bozunma tepkimesinde farklı frekansta iki adet ses ötesi dalga üreteci ile oluşturulan ses ötesi dalgalar yardımıyla p-nitrofenolün bozunduğu bulunmuştur (Sivakumar et al. 2000). Son zamanlarda yapılan araştırmaların çoğu, tekstil boyalarından kaynaklanan çevresel problemler ve bunların çözüm yolları üzerinde yoğunlaşmaktadır. Böylece, ses ötesi dalgaların bozundurma tepkimelerinde kullanımı giderek artmaktadır. Bu konuda, Ince ve arkadaşları azo boyar maddelerden olan Acid Orange 7 ve Reactive Orange 16 ses ötesi 2
dalgalar yardımıyla bozundurulmasını incelemişlerdir (Ince et al. 2004) 300 kHz frekansta bir dönüştürücü (transducer) yardımıyla sisteme sürekli ses ötesi dalga vererek Asit Orange 7 ve Reactive Orange 16’nın sırasıyla % 94’ü ve % 65’i bozundurulmuştur. Başka bir çalışmada ise, Reactive Black 5’in ozon yardımıyla bozundurulmasına ses ötesi dalgaların etkisi araştırılmıştır (Ince et al. 2001). 520 kHz’ de sisteme 3 saat boyunca ses ötesi dalga verildiğinde 20 µM başlangıç derişimindeki Reactive Black 5’in % 96’sının rengi giderilmiştir, yapıdaki aromatik halkaların ise % 68’nin bozunduğu saptanmıştır. Vinilsülfon boyalarına H202 varlığında ses ötesi dalga uygulandığında % 90’nın üzerinde renk giderimi sağlanmıştır (Vončina et al. 2003). Zhang ve arkadaşları ise demir metali yardımıyla Asit Orange 7’nin bozundurulmasına ses ötesi dalgaların etkisini incelemişlerdir (Zhang et al. 2005). Asit Orange 7’nın ortamda sadece demir metali varken % 62 bozunurken, sisteme 20 kHz frekansta sürekli olarak ses ötesi dalga uygulandığında (demir metali varlığında) % 90’nı bozunmuştur. Literatürde, çok az çalışmada bozundurma işlemleri sonucunda zehirlilik testleri uygulanmıştır. Bunlardan birinde, endüstriyel azo boyar madde olan Asit Orange 5 ve 52, Direct Blue 71, Reactive Black 5, Reactive Orange 16 ve 107 ‘e ses ötesi dalga uygulandığında, bozundurma sonucu oluşan son ürünün zehirli olmadığı Pseudomonas putida ile test edilmiştir (Rehorek et al. 2004). Bir başka çalışmada ise, Reactive Red 141, Reactive Black 5, Basic Brown 4 ve Basic Blue 3’ün bozunma tepkimesine 120 dakika boyunca ses ötesi dalga uygulaması sonunda Basic Blue 3’ün hemen hemen tamamının bozundurulduğu belirtilmiştir (Tezcanli-Güyer et al. 2003). Bu çalışmada çevre açısından zararlı organik bileşiklerden boyar maddelerin ses ötesi dalgalarla bozundurulması amaçlanmıştır. Boyar madde olarak Reactive Red 2 (RR2), Reactive Blue 4 (RB4) ve Basic Yellow 2 (BY2) seçilmiştir. Bozundurma tepkimesine SÖD uygulama türünün (sürekli ve periyotlu), başlangıç derişiminin, boya türünün, tepkime süresinin ve karıştırmanın etkisi incelenmiştir. 3
Page 1 and 2: ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİM
Page 3 and 4: ABSTRACT Yüksek Lisans Tezi EFFECT
Page 5 and 6: İÇİNDEKİLER ÖZET…………
Page 7 and 8: ŞEKİLLER DİZİNİ Şekil 2.1 Su
Page 9 and 10: Şekil 5.29 5 mg/L başlangıç der
Page 11: 1.GİRİŞ Tekstil endüstrisinde b
Page 15 and 16: Evsel Nitelikli Atık Sular • N10
Page 17 and 18: 2.1 Atık Sularda Bulunan Zararlı
Page 19 and 20: dağıtımı olup, bulundurdukları
Page 21 and 22: Avrupa Birliği ve Dünya Sağlık
Page 23 and 24: pH, Biyolojik Oksijen İhtiyacı (B
Page 25 and 26: 2.3.1 Boyarmaddelerin sınıflandı
Page 27 and 28: 8-Organik pigmentler: Pigment bir b
Page 29 and 30: Aşağıda bazı azo boyar maddeler
Page 31 and 32: Aril-Karbonyum Boyarmaddeleri Aril-
Page 33 and 34: 2. reaksiyonda oluşan Fe(II) iyonl
Page 35 and 36: 1-) İşitilebilir dalgalar: İnsan
Page 37 and 38: Ses dalgalarının yayılma hızın
Page 39 and 40: A B C Şekil 2.6 Ses ötesi dalgala
Page 41 and 42: Gücü, bir halden diğerine dönü
Page 43 and 44: eşitliği elde edilir. Bir cisim
Page 45 and 46: Ses ötesi dalgaların kavitasyonel
Page 47 and 48: Akustik kavitasyon Ses ötesi dalga
Page 49 and 50: esnasında noktasal olarak basınc
Page 51 and 52: 2.4.2.3 UV / H2O2 / Ozon bileşik p
Page 53 and 54: 3. KAYNAK ARAŞTIRMASI Ses ötesi d
Page 55 and 56: Ses ötesi dalgaların tepkime üze
Page 57 and 58: kurutma, emülsiyon oluşturma, eks
Page 59 and 60: Zararlı organik bileşenlerin bozu
Page 61 and 62: C/Co Şekil 3.11 AO7 ve RO16’nın
Page 63 and 64:
120 W gücünde ses ötesi dalga uy
Page 65 and 66:
4. MATERYAL VE YÖNTEM 4.1 Materyal
Page 67 and 68:
Şekil 4.1 Deney sistemi Analiz Ult
Page 69 and 70:
RR2, RB4 ve BY2’nin bozundurma te
Page 71 and 72:
% Bozunma 100 80 60 40 20 0 -20 50
Page 73 and 74:
% Bozunma 100 80 60 40 20 0 -20 50
Page 75 and 76:
% bozunma 100 80 60 40 20 0 -20 50
Page 77 and 78:
Şekil 5.11 Farklı başlangıç de
Page 79 and 80:
% Bozunma 100 80 60 40 20 0 -20 Rea
Page 81 and 82:
% Bozunma 100 80 60 40 20 0 -20 Bas
Page 83 and 84:
% Bozunma 100 80 60 40 20 0 -20 Rea
Page 85 and 86:
olamamıştır. 0.1 s açık 9.9 s
Page 87 and 88:
% Bozunma 100 80 60 40 20 0 -20 (S
Page 89 and 90:
5.3.2 Boyalara sürekli ve karışt
Page 91 and 92:
% Bozunma 100 80 60 40 20 0 -20 (50
Page 93 and 94:
% Bozunma 100 80 60 40 20 0 (periyo
Page 95 and 96:
Nansheng et al. (1996) ise RR2, RB4
Page 97 and 98:
ineceğinden, daha etkin bir karı
Page 99 and 100:
Şekil5.42, Şekil 5.43 ve Şekil 5
Page 101 and 102:
Şekil 5.45-Şekil 5.47’den de g
Page 103 and 104:
çözeltide birim boyaya karşılı
Page 105 and 106:
KAYNAKLAR Adewuyi, Y.G. 2001. Ind.
Page 107 and 108:
EK 1 Kalibrasyon grafiği EKLER EK
Page 109 and 110:
EK 1 Kalibrasyon grafiği (devam) A
Page 111 and 112:
EK 2 Gerçekleştirilen deney koşu
Page 113 and 114:
2.Reactive Red 2 (Sürekli+ karış
Page 115 and 116:
Çizelge 7 Çizelge 6 koşullarınd
Page 117 and 118:
5. Reactive Red 2 (Periyotlu (5 s a
Page 119 and 120:
Çizelge 13 Çizelge 12 koşulları
Page 121 and 122:
sıcaklık (C) 50 45 40 35 30 25 20
Page 123 and 124:
9. Reactive Red 2 (Periyotlu (0.1 s
Page 125 and 126:
Sıcaklık (C) 50 45 40 35 30 25 20
Page 127 and 128:
Reaktör İçi Sıcaklık 27-28 C(1
Page 129 and 130:
sıcaklık (C) 50 45 40 35 30 25 20
Page 131 and 132:
Çizelge 27 Reactive Red 2’e sür
Page 133 and 134:
Sıcaklık (C) 50 45 40 35 30 25 20
Page 135 and 136:
Çizelge 33 Basic Yellow 2’nin s
Page 137 and 138:
Page 139 and 140:
6. Basic Yellow 2 (Sürekli+karış
Page 141 and 142:
Page 143 and 144:
Page 145 and 146:
10. Basic Yellow 2 (Sürekli+karı
Page 147 and 148:
11. Basic Yellow 2 (Sürekli+karı
Page 149 and 150:
No Zaman Sıcaklık No Zaman Sıcak
Page 151 and 152:
sıcaklık (C) 18 16 14 12 10 8 6 4
Page 153 and 154:
3. Reactive Blue 4 1. Reactive Blue
Page 155 and 156:
Sıcaklık (C) 30 25 20 15 10 5 0 R
Page 157 and 158:
127 277 28 131 281 28 135 285 28 12
Page 159 and 160:
No Zaman Sıcaklık No Zaman Sıcak
Page 161 and 162:
Page 163 and 164:
Page 165 and 166:
Sıcaklık (C) 50 45 40 35 30 25 20
Page 167 and 168:
8. Reactive Blue 4 (Sürekli+karı
Page 169 and 170:
Page 171 and 172:
Page 173 and 174:
Sıcaklık 50 45 40 35 30 25 20 15
Page 175 and 176:
EK 3 Zamanla alınan derişim değe
Page 177 and 178:
EK 4 Başlangıç Hızı Bölüm 5.
show all

ankara ün vers tes fen bl mler enst - Ankara Üniversitesi Açık Erişim ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?