ankara ün vers tes fen bl mler enst - Ankara Üniversitesi Açık Erişim ...

2.4.1.4.4 Ses ötesi dalgaların kimyasal tepkimeler üzerindeki etkileri
Ses ötesi dalgaların kullanıldığı tepkimelere Sonokimyasal Tepkimeler denmektedir.
Sonokimya ‘ses ötesi dalgalar’ yoluyla kimyasal tepkimenin gerekleştiği koşulların
iyileştirilmesini, tepkime mekanizmasının değiştirilmesini ve tepkimeyi hızlandıracak
radikal oluşumunu arttırmayı amaçlamaktadır. Ses ötesi dalgaların kimyasal tepkimelere
etkileri çok çeşitlidir. Bunları aşağıdaki gibi sıralayabiliriz;
� Tepkime hızını artırır.
� Serbest radikal oluşumunu sağlayarak başlatıcı veya katalizör olarak görev yapar.
� Mekanik etkileri sayesinde yüzey alanını artırarak, kütle aktarımını hızlandırır.
� Yan ürünlerin oluşmasını engeller.
� Tepkimenin verimini arttırmakla birlikte tepkime süresini kısaltır.
� Tepkime yol izini değiştirir.
� Yüksek sıcaklık ve basınçta gerçekleşen tepkimenin koşullarını değiştirerek, elverişli
koşullarda gerçekleşmesini sağlayabilmektedir (Suslick 1988, Thompson et al. 1999,
Adewuyi 2001).
2.4.1.4.5 Kavitasyon olayı
Kavitasyon milisaniye gibi çok sınırlı zaman aralığında mikrokabarcıkların oluşması,
büyümesi ve parçalanmasıyla, büyük miktarda enerji açığa çıkması olarak bilinir (Gogate et
al. 2004a).
Ses ötesi dalgaların kimyasal ve mekanik etkileri, kavitasyon kabarcıkları tarafından
meydana gelmektedir. Kavitasyon kabarcıklarının genleşme sırasında büyümeleri, büzüşme
sırasındaki daralmalarına göre daha fazladır. Bu durum sıvı fazda oluşan kabarcıkların gaz
ya da buhar olarak eşit olmayan dağılımına bağlıdır. Sıvıda yer alan bu kabarcıklar içinde
yüksek sıcaklık ve basınç meydana gelmektedir (Suslick 1988).
34