ankara ün vers tes fen bl mler enst - Ankara Üniversitesi Açık Erişim ...
ankara ün vers tes fen bl mler enst - Ankara Üniversitesi Açık Erişim ...
ankara ün vers tes fen bl mler enst - Ankara Üniversitesi Açık Erişim ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Deterjanlar<br />
Sentetik deterjanların içerdikleri fosfor nedeni ile alıcı ortamlarda ötrofikasyona neden<br />
olduklarının yanısıra ayrıca deterjanların sulara neden olduğu köpük, estetik bir sorun olarak<br />
ortaya çıkar. Bunun ö<strong>tes</strong>inde deterjanlar kimyasal yapılarına bağlı olarak alıcı su<br />
ortamlarında çeşitli düzeylerde kirliliğe neden olabilirler. Deterjanların ham maddesi olan<br />
alkilbenzen sülfanatlar alıcı ortamlarda parçalanması çok güçtür. Bu nedenle pek çok ülkede<br />
deterjan üreten endüstriler alkilbenzen sülfonatlar üretimini durdurmuş ve onun yerine lineer<br />
alkil sülfanat üretimine başlamışlardır. Lineer alkil sülfanatlar aerobik koşullarda biyolojik<br />
olarak kolay ayrışabilmekte ve deterjanlarla kirlenme pro<strong>bl</strong>emi azalmaktadır. Bir diğer<br />
önemli kirletici maddede deterjanlarda katkı maddesi olarak kullanılan ve yüzey aktif aktif<br />
maddelerin etkinliğini artırmada özelliği olan sodyum tripolifosfat olup, kullanımında da<br />
çeşitli kısıtlamalar ve yasaklamalar söz konusudur. Katkı maddelerinin birinci görevi suyu<br />
yumuşatmaktır. Bunların birçok avantajları yanı sıra fosfor içermesi nedeni ile önemli çevre<br />
pro<strong>bl</strong>e<strong>mler</strong>ine yol açmaktadır. Ç<strong>ün</strong>kü sodyum tripolifosfat içerdiği yüksek düzeydeki fosfor<br />
nedeni ile sularda alg çoğalmasının artmasına ve dolayısıyla oksijen azaltımına neden<br />
olmaktadır. Bu durumda su canlıları yok olup, ötrofikasyon ortaya çıkmaktadır (Anonim<br />
2003)<br />
Uçucu organik bileşikler<br />
Atık sularda bulunan organik bileşiklerin çoğu uçucu organik bileşiklerdir. Bunların buhar<br />
basıncı yüksek olduğundan arıtma <strong>tes</strong>islerinde ve alıcı ortamlarda emisyona koku ve zehirli<br />
kirlenmeye sebep olurlar. Atık sulardan yayılabilecek muhtemel uçucu organik bileşikler<br />
şöyle sınıflandırılabilirler; Aromatik hidrokarbonlar, klorlu hidrokarbonlar, oksijenli<br />
hidrokarbonlar ve alifatik hidrokarbonlar (Anonim 2003).<br />
Endüstri ve ticari aktiviteler kentsel atık sudaki uçucu organik bileşiklerin en büyük<br />
kaynaklarıdır. Uçucu organik bileşikler için başlıca endüstriyel kaynaklar kimya ve<br />
petrokimya üreti<strong>mler</strong>i, elektronik üretimi (örn. Devre üretimi sırasında oluşan atıklar) ve<br />
petrol rafinerileridir. Uçucu organik bileşiklerin ticari kökenli başlıca kaynakları ise araç ve<br />
makine tamirhaneleri, kuru temizleyiciler, hastaneler, boyahaneler, petrol ve kimyevi madde<br />
8