19.02.2013 Views

ankara ün vers tes fen bl mler enst - Ankara Üniversitesi Açık Erişim ...

ankara ün vers tes fen bl mler enst - Ankara Üniversitesi Açık Erişim ...

ankara ün vers tes fen bl mler enst - Ankara Üniversitesi Açık Erişim ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Deterjanlar<br />

Sentetik deterjanların içerdikleri fosfor nedeni ile alıcı ortamlarda ötrofikasyona neden<br />

olduklarının yanısıra ayrıca deterjanların sulara neden olduğu köpük, estetik bir sorun olarak<br />

ortaya çıkar. Bunun ö<strong>tes</strong>inde deterjanlar kimyasal yapılarına bağlı olarak alıcı su<br />

ortamlarında çeşitli düzeylerde kirliliğe neden olabilirler. Deterjanların ham maddesi olan<br />

alkilbenzen sülfanatlar alıcı ortamlarda parçalanması çok güçtür. Bu nedenle pek çok ülkede<br />

deterjan üreten endüstriler alkilbenzen sülfonatlar üretimini durdurmuş ve onun yerine lineer<br />

alkil sülfanat üretimine başlamışlardır. Lineer alkil sülfanatlar aerobik koşullarda biyolojik<br />

olarak kolay ayrışabilmekte ve deterjanlarla kirlenme pro<strong>bl</strong>emi azalmaktadır. Bir diğer<br />

önemli kirletici maddede deterjanlarda katkı maddesi olarak kullanılan ve yüzey aktif aktif<br />

maddelerin etkinliğini artırmada özelliği olan sodyum tripolifosfat olup, kullanımında da<br />

çeşitli kısıtlamalar ve yasaklamalar söz konusudur. Katkı maddelerinin birinci görevi suyu<br />

yumuşatmaktır. Bunların birçok avantajları yanı sıra fosfor içermesi nedeni ile önemli çevre<br />

pro<strong>bl</strong>e<strong>mler</strong>ine yol açmaktadır. Ç<strong>ün</strong>kü sodyum tripolifosfat içerdiği yüksek düzeydeki fosfor<br />

nedeni ile sularda alg çoğalmasının artmasına ve dolayısıyla oksijen azaltımına neden<br />

olmaktadır. Bu durumda su canlıları yok olup, ötrofikasyon ortaya çıkmaktadır (Anonim<br />

2003)<br />

Uçucu organik bileşikler<br />

Atık sularda bulunan organik bileşiklerin çoğu uçucu organik bileşiklerdir. Bunların buhar<br />

basıncı yüksek olduğundan arıtma <strong>tes</strong>islerinde ve alıcı ortamlarda emisyona koku ve zehirli<br />

kirlenmeye sebep olurlar. Atık sulardan yayılabilecek muhtemel uçucu organik bileşikler<br />

şöyle sınıflandırılabilirler; Aromatik hidrokarbonlar, klorlu hidrokarbonlar, oksijenli<br />

hidrokarbonlar ve alifatik hidrokarbonlar (Anonim 2003).<br />

Endüstri ve ticari aktiviteler kentsel atık sudaki uçucu organik bileşiklerin en büyük<br />

kaynaklarıdır. Uçucu organik bileşikler için başlıca endüstriyel kaynaklar kimya ve<br />

petrokimya üreti<strong>mler</strong>i, elektronik üretimi (örn. Devre üretimi sırasında oluşan atıklar) ve<br />

petrol rafinerileridir. Uçucu organik bileşiklerin ticari kökenli başlıca kaynakları ise araç ve<br />

makine tamirhaneleri, kuru temizleyiciler, hastaneler, boyahaneler, petrol ve kimyevi madde<br />

8

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!