YİBO ÖĞRETMENLERİ (FEN VE TEKNOLOJİ-FİZİK, KİMYA ...
YİBO ÖĞRETMENLERİ (FEN VE TEKNOLOJİ-FİZİK, KİMYA ...
YİBO ÖĞRETMENLERİ (FEN VE TEKNOLOJİ-FİZİK, KİMYA ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>YİBO</strong> <strong>ÖĞRETMENLERİ</strong> (<strong>FEN</strong> <strong>VE</strong> <strong>TEKNOLOJİ</strong>-<strong>FİZİK</strong>, <strong>KİMYA</strong>,<br />
BİYOLOJİ- <strong>VE</strong> MATEMATİK) PROJE DANIŞMANLIĞI EĞİTİMİ<br />
ÇALIŞTAYI <strong>FİZİK</strong> BÖLÜMÜ PROJE RAPORU<br />
FİBER OPTİK KABLOLAR İLE<br />
EVLERİN KARANLIK YERLERİNİ AYDINLATMA<br />
Dilek SEVİM- Erciş <strong>YİBO</strong> / VAN<br />
Muktedir KARAKUŞ – Yavuz Kemal <strong>YİBO</strong>/GİRESUN<br />
İsmihan ÖZERDEM – Zübeyde Hanım <strong>YİBO</strong>/ GİRESUN<br />
PROJE DANIŞMANI<br />
Doç. Dr. Salih ATEŞ(A.İ.B. ÜNİ<strong>VE</strong>RSİTESİ)<br />
Doç. Dr. Rıza DEMİRBİLEK(Y.T. ÜNİ<strong>VE</strong>RSİTESİ)<br />
GEBZE<br />
OCAK- 2010
PROJE ADI<br />
Fiber optik kablolar ile karanlık yerleri aydınlatma.<br />
PROJENİN AMACI<br />
Güneş ışığının fiber optik kablo ile taşınarak karanlık mekânların aydınlatılması böylece<br />
enerji tasarrufu sağlanmasına yardımcı olmak.<br />
HEDEFLER<br />
GİRİŞ<br />
1. Fiber optik kablo kullanarak bir evin bodrum katına güneş ışığını götürmek.<br />
2. Mercek kullanarak fiber optik kablonun verimini arttırmak.<br />
3. Mekânın aydınlatılmasında sadece güneş enerjisi kullanarak, enerji tasarrufu<br />
sağlamak.<br />
Bilgi taşıyıcısı olarak ışığın kullanıldığı iletişim sistemleri, son zamanlarda oldukça<br />
ilgi görmektedir. Bu bölümde daha ileride göreceğimiz gibi, ışık dalgalarını yeryüzü<br />
atmosferinde yaymak zor ve elverişsizdir. Dolayısıyla, günümüzün önde gelen çeşitli ve<br />
geliştirme laboratuarlarında, bir ışık dalgasını "içermek" ve bu dalgayı bir kaynaktan bir varış<br />
yerine göndermek üzere cam ya da plastik fiber kabloların kullanıldığı sistemlerle ilgili<br />
araştırmalar yapılmaktadır. Güdümlü bir fiber optik aracılığıyla bilgi taşıyan iletişim<br />
sistemlerine fiber optik sistemler denmektedir.<br />
Elektrik enerjisini kullanarak fiber optik kablo ile aydınlatma yapılmaktadır; ancak<br />
elektrik enerjisi ile beraber kullanıldığında maliyet çok fazla artmaktadır. Ayrıca elektrik<br />
enerjisi üretilirken çevreye zarar verilmektedir.<br />
Bizim projemizde güneş ışığının fiber optik kablo ile taşınması yoluyla aydınlatma<br />
yapılmıştır. Böylece ucuz maliyetli ve doğaya zarar vermeyen aydınlatma sağlanmış olur.<br />
Fiber optik kablolar ile güneş ışığının karanlık mekânlara taşınması projesinde mekânların<br />
güneş enerjisi ve ışığının haricinde herhangi başka bir enerji kullanılmadan aydınlatılması<br />
amaçlanmıştır. Bu sebeple geceleri de güneş enerjisinden yararlanmak amacıyla gün boyunca<br />
güneş enerjisini akülerde toplamaya yarayacak güneş panelleri kullanılmıştır. Böylece gün<br />
boyu sadece güneş enerjisinden yararlanılmıştır.<br />
FİBER OPTİK KABLONUN ÇALIŞMASI<br />
Fiberin çalışma prensibi temel optik kurallarına dayanır. Bir ışın demeti az yoğun bir<br />
ortamdan daha yoğun bir ortama geçerken geliş açısına bağlı olarak yansıması ( tam yansıma)<br />
yada kırılarak ortam dışına çıkması (bu istenmeyen durumdur) mantığına dayanır.<br />
Fiber optik kablonun yapısı:
Kablo 3 kısımdan oluşur.<br />
1. Nüve<br />
2.Kılıf<br />
3.Kaplama<br />
FİBER OPTİK AYDINLATMA<br />
Son yıllarda mimari bakımdan özenle yapılan binaların pek çoğu gün ışığından en üst<br />
seviyede yararlanacak şekilde tasarlanmıştır. Ancak, kentlerdeki yapılaşmanın hızla artması<br />
birçok binanın istenilen seviyede gün ışığı almasını engellemektedir. Bu da; enerji<br />
maliyetlerini arttırmaktadır. Günümüzde başlı başına bir sektör haline gelen aydınlatma<br />
sektörü gün ışığını, ulaşması mümkün olmayan alanlara da ulaştırabilmenin yöntemleri<br />
üzerinde çeşitli teknikler geliştirmektedir.
FİBER KABLO ÖRNEKLERİ<br />
MATERYAL<br />
Çeşitli Fiber Optik Kablo Örnekleri<br />
Fiber optik kablo, ince kenarlı mercek, güneş paneli, tahta, iletken tel, anahtar, batarya,<br />
şarj edilebilir pil, ev maketi, led lamba, mukavva, yapıştırıcı, asetat, boyama kalemi (keçeli<br />
kalem), fon karton, el işi kâğıdı, alüminyum folyo, bant.<br />
YÖNTEM<br />
Maket evin alt katı bodrum, üst katı da giriş katını temsil edecek şekilde düzenlendi.<br />
Binanın aydınlatılması için güneş ışığı kullanıldı. Evin giriş katı güneş ışığından yeterince<br />
faydalanıyor; ancak bodrum kat güneşi görmüyordu. Bu nedenle fiber optik kablo döşendi.<br />
Evin bahçesine tahta parçası yardımıyla sabitlediğimiz ince kenarlı mercek yardımıyla ışık<br />
toplandı. Merceğin odak noktasına denk gelecek şekilde yerleştirilen fiber optik kablo ile<br />
toplanan ışık bodrum kata taşındı. Evin bodrum katına döşenen ikinci bir sistem ile (led lamba<br />
sistemi) güneşin olmadığı zamanlarda da evin aydınlanabilmesi sağlandı. Ayrıca fiber optik<br />
kablo yardımıyla bodrum katı aydınlatılırken taşınan ışık şiddetinin hangi oranda iletildiği, bu<br />
proje kapsamında yapılan basit bir ölçek kullanarak belirlendi.<br />
IŞIK ŞİDDETİ ÖLÇÜMÜ:<br />
Asetat kağıdının üzerine bilgisayarda siyah tonda bir desen oluşturup çıktı aldıktan<br />
sonra boyuna kesilerek 10 eşit bölmeye ayrıldı. Dilimlenmiş olan asetat üstüste koyulup bir<br />
ucundan zımba kullanarak sabitlendi. En alttaki en uzun kalacak şekilde, bir üstteki dilim bir<br />
alttakine göre bir miktar daha kısa kesilerek 10 basamaklı bir ölçek hazırlandı.
IŞIK ŞİDDETİ ÖLÇÜM ARACI<br />
Hazırlanan bu ölçekle merceğin odağındaki fiber kablo 1. kademeden itibaren<br />
kapatılarak evin içindeki ışığın çıktığı yerden, ışığın görünüp görünmediği kontrol edildi. Bu<br />
şekilde 10. kademeye kadar devam edildi. Ardından ölçekle maket evdeki ışığın çıktığı yer<br />
ölçeğin 1. kademesinden itibaren kapatılarak ışığın görünüp görünmediği kontrol edildi.<br />
Bu ölçüm sayesinde mercekten fiber optik kabloya gelen ışık ile kablodan alınan ışık<br />
karşılaştırılıp kablonun ne kadar verimle çalıştığı tespit edildi.
PROJE AŞAMALARI<br />
PROJE ÇALIŞMASININ BAŞLAMASI<br />
LED LAMBA DEVRESİNİN KURULMASI
GÜNEŞ PANELLERİNİN YERLEŞTİRİLMESİ<br />
FİBER OPTİK KABLOLARA MERCEK YARDIMIYLA GÜNEŞ IŞINLARININ TOPLANIP<br />
GÖNDERİLMESİ
FİBER OPTİK KABLOLARIN GÜNEŞ IŞIĞINI BODRUM KATA TAŞIMASI<br />
PROJENİN TAMAMLANMASI
BULGULAR<br />
KABLOYA GELEN IŞIĞIN FİLTRELENMİŞ HALİ KABLODAN ÇIKAN IŞIĞIN FİLTRELENMİŞ HALİ
Işık şiddeti ölçüm sonuçlarına göre;<br />
Ölçüm düzeneği mercekten fiber optik kabloya gelen ışığın önünde iken çıkış ışığının<br />
en son 9. kademede görülüp 10. kademede görülmediği,<br />
Ölçüm düzeneği çıkış noktasında iken ışığın en son 7. kademede görülüp 8. kademede<br />
görülmediği, gözlendi.<br />
Yapılan ölçümlerden düzeneğin yaklaşık %80’lik bir verimle çalıştığı anlaşılmıştır.<br />
SONUÇ <strong>VE</strong> TARTIŞMA<br />
Fiber optik aydınlanma teknolojisi diğer aydınlanma teknolojilerinden oldukça farklı<br />
bir uygulamadır. Bu sayede gün ışığından yararlanarak son derece ekonomik bir aydınlatma<br />
sağlanmaktadır. Fiber optik aydınlatma teknolojisini diğer aydınlatma teknolojilerinden farklı<br />
kılan en temel özelliği özgürlüğü ve esnekliğidir. Fiber optik aydınlatma sistemlerinde ışık<br />
kaynağından alınan ışığı istenilen herhangi bir noktaya yüksek verimle iletmek mümkündür.<br />
Bu teknoloji çok çeşitli alanlarda kullanılabilir, bazılarını şöyle sıralayabiliriz;<br />
1. Elektrikle aydınlatmanın tehlike teşkil ettiği (özellikle de yer altındaki<br />
maden ocakları) yerlerde güvenle kullanılabilir.<br />
2. Apartman merdiven boşluklarının ve bodrum dairelerinin aydınlatılması.<br />
3. Kurduğumuz düzenekteki gibi her türlü müstakil evin aydınlatılması.<br />
4. Metro ve karayolu tünellerinin aydınlatılması.<br />
5. Özellikle yapılmakta olan Marmaray Projesi kapsamındaki İstanbul Boğazı<br />
“Tüp Geçit Projesi”nin aydınlatılmasını öneri olarak sunuyoruz.<br />
6. Gemilerin ışık almayan bölümlerinin aydınlatılması.<br />
Günümüzdeki mevcut imkanlar ile bu sistemlerin kısa mesafelerde kullanımı<br />
ekonomik görünmüyor; ancak bu teknoloji gelişmeye ve ucuzlayıp yaygınlaşmaya çok el<br />
verişlidir. Uzun mesafelerde ise şu anda bilgi taşımada zaten ekonomik ve verimli bir sistem<br />
olarak görülmektedir.<br />
Biz bu projede bu teknolojiyi güneş panelleriyle birleştirerek Güneşten geceleri de<br />
faydalanılabileceğini göstermek istedik.
TEŞEKKÜR<br />
Bize bu eşsiz deneyimi yaşattıkları için; başta Prof. Dr. Mehmet AY, gece gündüz<br />
demeden, bizden destek ve yardımlarını esirgemeyen danışman hocalarımız Doç. Dr. Rıza<br />
DEMİRBİLEK ve Doç. Dr. Salih ATEŞ, bizim için marangozluğa soyunan Doç. Dr. Ayhan<br />
ÇELİK, bize büyük bir sabırla katlanarak ihtiyaç duyduğumuz malzemeleri temin eden,<br />
özellikle Neşe DİŞÇİOĞLU olmak üzere bütün asistanlar, yorulduğumuz zaman eğitsel<br />
oyunlarıyla bize destek ve moral veren hocamız Öğrt. Gör. A. Zeki ORTA, diğer hocalarımız<br />
ve teknisyenler olmak üzere bu çalışmamızda yardımı dokunan herkese teşekkür ederiz.
ÖZGEÇMİŞ<br />
Dilek SEVİM<br />
1982 yılında Malatya’ da doğdu. İlkokulu Necati Bey İlköğretim Okulu, Orta Okulu<br />
Kubilay Lisesi, Liseyi Turgut Özal Anadolu Lisesinde, Yüksek Öğrenimini Malatya İnönü<br />
Üniversitesi Eğitim Fakültesi Fen Bilgisi Öğretmenliği bölümünde tamamladı.<br />
Diploma notu: 80<br />
2005–2007 yılları arasında Ağrı’nın Diyadin İlçesi Şht. İlhan DEMİR <strong>YİBO</strong>’da çalıştı.<br />
Halen Van’ın Erciş İlçesinde Erciş <strong>YİBO</strong>’da Fen ve Teknoloji Öğretmeni olarak görev<br />
yapmaktadır.<br />
Muktedir KARAKUŞ<br />
1982 yılında Alanya’ da doğdu. İlkokulu Payallar İlköğretim Okulu, Orta Okulu<br />
Alanya Lisesi, Antalya Lisesinde, Yüksek Öğrenimini Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi<br />
Fen Bilgisi Öğretmenliği bölümünde tamamladı.<br />
2006 yılında Giresun / Dereli Yavuz Kemal <strong>YİBO</strong>’da öğretmenliğe başladı.2007–2008<br />
Eğitim Öğretim yılında Diyarbakır’ın Kulp İlçesi Bayır İlköğretim Okulunda çalıştı. Halen<br />
Giresun / Dereli İlçesi Yavuz Kemal <strong>YİBO</strong>’da Fen ve Teknoloji Öğretmeni olarak görev<br />
yapmaktadır.<br />
İsmihan ÖZERDEM<br />
1981 yılında Uşak / Eşme’de doğdu. İlkokulu Şehit Alibey İlköğretim Okulu’nda,<br />
ortaokulu Eşme Lisesi’nde ve yüksek öğrenimini Orta Doğu Teknik Üniversitesi İlköğretim<br />
Matematik Öğretmenliği bölümünde tamamladı.<br />
2007-2009 yılları arasında Giresun / Güce Merkez İlköğretim Okulu’nda görev yaptı.<br />
Halen Giresun/Güce Zübeyde Hanım <strong>YİBO</strong>’da görev yapmaktadır.
KAYNAKÇA<br />
http://www.fbe.gazi.edu.tr/tezara/view.php?number=4206&language=tr<br />
http://www.evdose.com/tur/aydinlatma/ayd0065.html<br />
http://www.fiberli.com<br />
http://www.kontrolkalemi.com
Change language