Türkiye Futbol Federasyonu Tahkim Kurulu'nun İşlevi ve

Taner Ayanoğlu hakemli makaleler
argümana ihtiyaç vardır. 0 3813 sayılı kanunun 13/4. ve 14. maddelerindeki
“kesinlik” nitelemesine dayanarak, Tahkim Kurulu’nun kararlarının
yargı yolu kapalı idari işlem niteliği taşıdığını söylemek, aynı
zamanda bizatihi bu düzenlemelerin Anayasa’nın 36. maddesindeki
hak arama hürriyetine 51 ve 125. maddesindeki “idarenin her türlü eylem
ve işlemine karşı yargı yolu açıktır” hükmüne aykırı olduğunu da söylemek
demektir.
Tahkim Kurulu kararlarının kesinlik özelliğinden yola çıkılarak
bir an için bunların “yargısal nitelikli” olduğu sonucuna ulaşılsa bile,
bunun anlamı bu kararların “nihai hüküm” niteliği taşıdığı olacaktır ki,
bu durumda dahi nihai hüküm şeklindeki yargı kararlarına karşı olağan
kanun yolu başvurusu yapmak mümkündür. Dolayısıyla, Tahkim
0 Hemen belirtelim ki, Anayasa ve kanun düzeyinde pozitif dayanağı bulunan bir
argüman arayışı içinde olduğumuzdan dolayıdır ki, TFF tarafından çıkarılmış
bulunan Türkiye Futbol Federasyonu’nun Çalışma usul ve Esaslarına Dair Ana
Statü’nün değişik 50/9. maddesinin “Tahkim Kurulu kararları kesindir. İdari veya
yargısal mercilerin onayına tabi olmadığı gibi, bu kararlara karşı idari ve yargısal mercilere
başvurulamaz.” hükmünün ve Tahkim Kurulu Talimatı’nın 13. maddesindeki
“Tahkim Kurulu kararları kesindir; idari ve yargısal mercilerin onayına tabi olmadığı
gibi, bunlara karşı idari ve yargısal mercilere başvurulamaz.” hükmünün bu aşamada
bir değeri yoktur. Çünkü bu hükümlerin hukuka uygunluğu ancak anayasal ve
yasal düzeyde Tahkim Kurulu kararlarına karşı yargısal mercilere başvurulamamasının
olanak dahilinde sayılmasına bağlı bulunmaktadır. Dolayısıyla kanunla
dahi getirilemeyecek olan bir yargı kısıntısının talimatla getirilmesi düşünülemez
bile. nitekim Anayasa Mahkemesi’ne göre de, “hakem kurullarının tarafsızlığı ve bağımsızlığı,
uzman niteliği ile bu kurulların alacağı kararların bağlı olacağı usul ve esasların
yönetmeliğe bırakılmayıp yasa ile düzenlenmesi de zorunludur.” Bkz., AYM, E.2003/98,
K.2004/31, T. 3.3.2004.
Yurtcan, a. g. m., “Futbol kulüpleri ile futbolcuları bekleyen bir başka karabulut, federasyon
örgütlenmesi içinde yer alan tahkim kurulu ve bunun görevi ile ilgilidir. Bu kurul hukukçulardan
oluşmakta, uyuşmazlıkları çözümlemek yetkisi ile donatılmış bulunmaktadır.
Fakat kurulun kararları kesindir. Bunun yanı sıra kulüpler federasyona tescil edilecekler ve
tahkim kurulu kararlarına uyacaklarına dair taahhütname imzalayacaklardır. Bu taahhütlerini
yerine getirmedikleri takdirde, tescilleri iptal edilecek ve karşılaşmalara iştirak edemeyeceklerdir.
- Demek ki bugün için futbolu yönetenler, yaptıkları işlemler ve aldıkları kararlara
karşı yargı denetiminden rahatsızdırlar. Kararların kesin olması, taahhütname imzalamak
başka bir şekilde yorumlanamaz. Ancak bu noktada anayasanın 36. maddesini hatırlatıyorum:
Hak arama özgürlüğünü düzenleyen bu madde karşısında, yasanın bu kuralları açıkça
anayasaya aykırıdır. Anayasanın tanıdığı bir özgürlüğü, yargı organları önünde iddia
ve savunma hakkına sahip olmak olanağını kısıtlayan kurallar, anayasamızla bağdaşmaz.
Bunların anayasal yargı denetimi yoluyla iptali gerekir. Yoksa kulüplerin ve futbolcuların
federasyon karşısında boynu bükük kalmaları kaçınılmaz bir sonuçtur.”
TFF Tahkim Kurulu kararları, Anayasa’da yargı yolunun kapalı olduğu öngörülen
istisnalardan da değildir.
70 TBB Dergisi, Sayı 74, 2008