İnsan Haklarının Kültürel Boyutu

More documents

Recommendations

Info

Yasa düzenine dayalı bütün demokratik toplumların geçmişte, kendi kültür ve medya politikalarında kültürel çoğulculuğu sürdürecek ve koruyacak önlemler geliştirmiş olduğunu, Avrupa Konseyi’nin kültür çeşitliliğini korumak ye güçlendirmek geleneğini dikkate alarak ve bu çerçevede teşkilatın Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Avrupa Kültür Sözleşmesi esaslarına göre gerekli araçları geliştirmiş olduğunu, Küresel pazarın, kültürler ve kültür alışverişi üzerindeki etkileri çerçevesi içerisinde modern, demokratik ülkelerin yeni bir görev olarak, kendi hükümranlık bölgeleri içerisinde bir arada yaşayan her şekildeki kültür çeşitliliğinin tanınması ve iade edilmesini sağlayacak politikalar geliştirmeleri zorunda olduklarını, Avrupa Komisyonu üye devletlerinin medya özgürlüklerine ve medya çoğulculuğunu kültür değişimleri için bir ön şart olarak savunma ve geliştirme yükümlülüğünü kabul ettiklerini hatırlatarak ve medya çoğulculuğunun demokrasi ve kültür çeşitliliği için şart olduğunu, Bu bakımdan kamu hizmetleri yayıncılarının önemli katkıları olacağını hatırlatarak üye devletlerle Avrupa Kültür Sözleşmesi’ne taraf diğer devletlerin bu görevi kültürel olarak belirgin bir açıdan yerine getireceklerine, fakat ortak küresel bir yapı içerisinde gelişme için her düzeyde kültür çeşitliliğinin sürdürülmesi ve uygulanması için tutarlı bir çerçeve oluşturacak prensipler dizisinin hazırlanmasının gerektiğine, üye devletlerin kültür çeşitliliğini teşvik edecek uluslararası kültürel işbirliği anlaşmalarım geliştirmek konusundaki meşru amaçlarına saygı duyulması gerektiğini belirterek bu konuları aşağıdaki başlıklar şekilde ifade etmiştir: Birinci madde de Kültür Çeşitliliği başlığı altında, “kültür bakımından farklı uygulamaların bir arada varoluşlarından ve mübadelesinden ve kültür bakımından farklı hizmet ve ürünlerin sağlanması ve tüketilmesinde ifadesini bulur. Kültür çeşitliliği serbest yaratıcı ifade koşulu, özellikle audiovisuel hizmetler bakımından olmak üzere her türlü kültür alışverişinin serbestliği olmadan ifade edilemez. Kültür çeşitliliğinin sürekli olarak geliştirilmesi kavramı günümüzün ihtiyaçlarını karşılayacak olan teknolojik ve diğer gelişmelerin gelecek nesillerin kültür bakımından farklı hizmet, ürün ve uygulamaları üretmek, sağlamak ve mübadele etmek bakımından olanaklarını kısıtlamamalıdır” denilerek, ikinci olarak Küreselleşmiş dünyada sürdürülebilir kültür çeşitliliği için kültürel ve audiovisuel politikalar başlığı altında, “Kültür çeşitliliğini geliştirecek ve saygınlaştıracak kültürel ve audiovisuel politikalar ticaret politikalarının gerekli bir tamamlayıcısıdır. Kültür çeşitliliği bilişim ekonomisinin gelişmesinde esaslı bir ekonomik rol oynayacaktır. Dil çeşitliliği, artistik ifade, gerçek çeşitliliği aksettirdikleri takdirde güçlü kültür sanayileri tarafından teşvik edildikleri takdirde, çoğulculuk, yaratıcılık, rekabet ve istihdam üzerine olumlu etki yapacaktır. Kültür bakımından farklı yapım ve uygulama şekilleri teknolojik gelişmeler tarafından kısıtlandırılmamalı aksine güçlendirilmelidir. Farklı kültür ürün ve hizmetlerinin geniş bir biçimde dağıtımı ve kültürel uygulamaların genel olarak mübadelesi yaratıcılığı arttırabilir ve bu tür ürün ve hizmetlere ulaşımı ve geniş ölçüde sağlamayı teşvik eder. Kamu hizmeti yayıncılığı kültür farklılığını korumada önemli bir rol oynar. Yeni hizmetlerde çalışacak olan meslek elemanlarının ve kullanıcılarının eğitim ve yetiştirilmesi ve kültür ve audiovisuel üretimlerin güçlendirilmesi kültür çeşitliliğini arttıracak önemli etkenlerdir” derken, Kültür çeşitliliğinin sürdürülmesi ve uygulanması başlığında ise; “üye devletler yeni global çevrede ve her düzeyde kültür ve dil farklılığını sürdürme ve teşvik etmenin yollarını araştırmaya, Üye devletler Avrupa Konseyi’nin ilgili belgeleri doğrultusunda, bu belgeleri zedeleyecek yükümlülükleri benimsemeye davet edildikleri diğer uluslararası alanlarda kültür çeşitliliğini sürdürme ve teşvik etme gereksinimine özel dikkat göstermeye, Avrupa Konseyi’nin ilgili organları yeni küresel ekonomi çerçevesi içerisinde özel bir dikkat gerektiren kültür politikası konularını belirlemeye ve üye ülkelere kültür çeşitliliğini sürdürme ve uygulama gayretlerinde faydalı olacak önlemleri tasnif etmeye davet edilirler”. İnsan haklarına ilişkin sorunların bir iç hukuk sorunu olmaktan çıktığı günümüzde, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin getirdiği düzenlemeler ve organlarının içtihatları doğrultusunda taraf devletler iç hukuklarını Sözleşme ile uyumlu kılma yükümlülüğü altındadır. Bu doğrultuda, iç hukukta düzenlenen hak ve özgürlüklere getirilen sınırlamaların da uluslar arası normlara uygun olması gerekir. (14)
23 Mart 1976 tarihinde yürürlüğe giren ve Türkiye tarafından 15 Ağustos 2000 tarihinde imzalanan “BM Siyasi ve Medeni Haklar Uluslararası Sözleşmesi” ise insan hakları ve demokratikleşme konusunda evrensel normları belirleyen en önemli uluslararası belgelerden biri olarak kabul edilir. Sözleşmenin başlangıç kısmında; “Bu sözleşmeye taraf devletler, Birleşmiş Milletler Şartı'nda ilan edilen prensiplere göre insanlık ailesinin bütün üyelerinin doğuştan sahip oldukları insanlık onurunu ve eşit ve vazgeçilmez haklarını tanımanın, yeryüzündeki özgürlük, adalet ve barışın temeli olduğunu dikkate alarak, Bu hakların insanın doğuştan sahip olduğu insanlık onurundan türediğini kabul ederek, İnsan Hakları Evrensel Bildirisi'ne uygun bir biçimde, korkudan ve yoksulluktan kurtulma özgürlüğünü kullanabilen özgür insan idealinin ekonomik ve sosyal ve kültürel hakları ile birlikte kişisel ve siyasal haklarını da kullanabildiği şartların yaratılması halinde gerçekleştirilebileceğini kabul ederek, Birleşmiş Milletler Şartı'na göre devletlerin insan haklarına ve özgürlüklerine her yerde saygı gösterilmesini sağlama ve bu haklara ve özgürlüklere uygun davranma yükümlülüğünü dikkate alarak, İçinde yaşadıkları topluma ve diğer bireylere karşı ödevleri bulunan bireylerin, bu sözleşmede tanınmış olan hakları ilerletme ve bu haklara uyulmasını sağlamak için çaba gösterme sorumluluğu bulunduğunun farkında olarak, belirtilen hükümlerde anlaşmışlardır” denmektedir. Bu hükümlerden birinci bölümde “ Halkların Kendi Kaderini Tayin Hakkı” başlığı altında, şunlardan söz eder; 1. Bütün halklar kendi kaderlerini tayin hakkına sahiptir. Bu hak vasıtasıyla halklar kendi siyasal statülerini serbestçe tayin edebilir ve ekonomik, sosyal ve siyasal gelişmelerini serbestçe sürdürebilirler. 2. Bütün halklar uluslararası hukuka ve karşılıklı menfaat ilkesine dayanan uluslararası ekonomik işbirliği yükümlülüklerine zarar vermemek koşuluyla, doğal kaynakları ve zenginlikleri üzerinde kendi yararına serbestçe tasarrufta bulunabilir. Bir halk sahip olduğu maddi kaynaklardan hiç bir koşulda yoksun bırakılamaz. 3. Kendini yönetemeyen ve vesayet altındaki ülkelerden sorumlu olan devletler de dahil bu sözleşmeye taraf bütün devletler, kendi kaderini tayin hakkının gerçekleştirilmesi için çaba gösterir ve Birleşmiş Milletler Şartı’nın hükümlerine uygun olarak bu hakka saygı gösterir. Aynı sözleşmenin 27. maddesinde ise, Azınlıkların Korunması başlığı altında; “Etnik, dinsel veya dilsel azınlıkların bulunduğu bir devlette, böyle bir azınlığa mensup bulunan kişiler grubun diğer üyeleri ile birlikte toplu olarak kendi kültürel haklarını kullanma, kendi dinlerinin gereği ibadeti etme ve uygulama veya kendi dillerini kullanma hakları engellenmez” denmektedir. Birleşmiş Milletler Ulusal Veya Etnik, Dinsel Veya Dilsel Azınlıklara Mensup Olan Kişilerin Haklarına Dair Bildiri 20 Aralık 1993. Birleşmiş Milletlerin temel amaçlarından birinin, Birleşmiş Milletler Şartı'nda ilan edildiği üzere ırk, cinsiyet, dil veya din gibi bir ayrımcılığa tabi tutmaksızın herkesin insan haklarına ve temel özgürlüklerine saygıyı teşvik etme ve geliştirme olduğunu yeniden teyit ederek, Temel insan haklarına, insanlık onuruna ve insanın değerine, erkekler ve kadınlar ile küçük-büyük bütün ulusların eşit haklara sahip olduklarına dair inancını yeniden teyit ederek, Birleşmiş Milletler Şartı’nda, İnsan Hakları Evrensel Bildirisi’nde, Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi’nde, Her Türlü Irk Ayrımcılığının Tasfiye edilmesine dair Uluslararası Sözleşme'de, Kişisel ve Siyasal Haklar Uluslararası Sözleşmesi’nde, Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Uluslararası Sözleşmesi’nde, Din veya İnanca Dayanan Her Türlü Hoşgörüsüzlüğün ve Ayrımcılığın Tasfiye edilmesine dair Bildiri'de, ve Çocuk Hakları Sözleşmesi’nde ve ayrıca evrensel veya bölgesel düzeyde kabul edilmiş olan ve Birleşmiş Milletler Üyesi Devletlerin kendi aralarında meydana getirmiş oldukları diğer uluslararası belgelerde yer alan prensiplerin gerçekleştirilmesini sağlamayı arzu ederek, Kişisel ve Siyasal Haklar Uluslararası Sözleşmesi’nin etnik, dinsel veya dilsel azınlıklara mensup olan kişilerin hakları ile ilgili Yirmi yedinci maddesindeki hükümlerden esinlenerek, Ulusal veya etnik, dinsel veya dilsel azınlıklara mensup kişilerin haklarının korunmasının ve geliştirilmesinin, içinde yaşadıkları Devletin siyasal ve sosyal istikrarına katkıda bulunacağını dikkate alarak, Bir bütün olarak toplumsal gelişme içinde ve hukukun üstünlüğüne dayanan demokratik bir yapıda bütünleyici bir parça olarak ulusal veya etnik, dinsel veya dilsel azınlıklara mensup olan kişilerin
Page 1 and 2: İNSAN HAKLARININ KÜLTÜREL BOYUTU
Page 3 and 4: 2. Herkesin yaratıcısı olduğu b
Page 5 and 6: Kopenhag Kriterleri 22 Haziran 1993
Page 7: 3 Taraflar, ulusal azınlıklara me
Page 11 and 12: 5. Devletler, azınlıklara mensup

İnsan Haklarının Kültürel Boyutu

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?