Kongre Kitapçığı Tam Metine ulaşmak için tıklayınız...06.06.2011 ...

Parametreler ve hata terimine ilişkin varsayımlar ile ilintili olarak panel regresyonun tahmin edilme
biçiminin farklılaştığı görülmektedir. Parametrelerin zaman ve kesit boyunca sabit olduğu buna karşın hata
teriminin kesit ve zaman boyutunda farklılaşmayı yakaladığı modeller sabit katsayılı modeller olarak
adlandırılmaktadır. Sabit katsayılı modelden farklı olarak modelde birim etkisinin veya zaman etkisinin rassal
olarak ortaya çıktığı varsayılmaktadır. Rassal etkili modelin temel varsayımı birim etkisi için i
2 0, N
zaman etkisi için t
2 0, N şeklindedir. i veya t nin rassallığı varsayımı ile sabit etkili modeldeki
tahmin edilmesi gereken parametre sayısının çokluğunun yol açtığı serbestlik derecesi kaybı rassal etkili
modelde azaltılmıştır.
Panel verilerin analizinde, kesit ve zaman boyutu ihmal edilerek geleneksel EKK tahmincisi kullanmak
araştırmacıların en çok tercih ettiği yöntemdir. Ancak bu modelde, tahmin edilen parametre sayısı gözlem
sayısını aşabilmekte, böylece model tahmin edilmesi imkansız hale gelmektedir. Bu tür sıkıntıları aşabilmek için
panel veri analizlerinde hata terimlerinin özellikleri ve katsayıların değişebilirliği ile ilgili farklı varsayımlarda
bulunarak farklı modeller elde edilebilmektedir. Farklı varsayımlar kullanılarak elde edilen bu modeller, Sabit
Etkiler Modeli ya da Tesadüfî Etki modelleri olarak adlandırılmaktadır (Pazarlıoğlu ve Gürler, 2007). Sabit etkili
modellerde ya kesit içinde değişim ya da zaman içinde değişim varsayımı yapılabilmektedir. Bu durumda tek
yönlü model söz konusu olurken hem zaman boyutun hem de kesit boyutunun değiştiği varsayımı yapıldığında
çift yönlü modelden söz edilmektedir (Çetin ve Ecevit 2010). Temel özellikleri sayılan sabit etkili panel
regresyon modeli aşağıdaki gibi yazılabilir:
K
Y X u
it kit k it
k1
Burada it Y bağımlı değişken vektörünü, i kesit boyutunu, t zaman boyutu, sabit terim vektörünü, k
eğim parametreler matrisini, X bağımsız değişkenler vektörünü ifade ederken vit saf hata terimi özelliğine sahip
artık terimi göstermektedir.
3.3. Veri Seti ve Model
DYSY’nin (Gelen ve Giden olmak üzere) DT üzerindeki etkisi, 1980–2009 yılları arasında verisi107 olan
ve kişi başı milli gelir ölçütüne göre 5 farklı gruba108 ayrılmış 143 ülke için yapılmıştır. Bu çerçevede ilk grupta
31 ülke, 2. Grupta 18 ülke, 3. Grupta 35 ülke, 4. Grupta 37 ülke ve 5. Grupta ise 22 ülke bulunmaktadır.
Kullanılan veriler yıllık olup, analize dâhil edilen ülkelerin seçimi analizde ilgili yıllarda kullanılacak verilerinin
var olması esasına göre yapılmıştır. Daha önce de belirtildiği gibi, vergi cenneti niteliğinde olan ülkeler de
analize dâhil edilmemiştir.
Tablo 5: Analizde Kullanılan Ülkelerin Dağılımı
1.Grup 2. Grup 3. Grup 4.grup 5. grup
1 Lüksemburg Portekiz Uruguay Tunus Laos
2 Norveç Malta Libya Fiji Kırgızistan
3 Katar Çek Cumh. Şili Ürdün Kenya
4 Isviçre Fransız Polinez. Seyşel Adaları Çin Benin
5 Danimarka Ekvator Ginesi Rusya Fedr. Cape Verde Kamboçya
6 BAE Güney Kore Türkiye El Salvador Mali
7 İrlanda Umman Meksika Ermenistan Gana
8 Hollanda Slovakya Brezilya Fas Çad
9 Avusturya Trinidad ve Tobago Arjantin Guatemala Kuzey Kore
10 Avustralya Hırvatistan Lübnan Ukrayna Bangladeş
11 Finlandiya Suudi Arabistan Romanya Gürcistan Tanzanya
12 Belçika Barbados Gabon Tonga Burkina Faso
13 İsveç Estonya Malezya Svaziland Gine
14 ABD Macaristan Mauritius Suriye Mozambik
15 Fransa Venezuela Kazakistan Endonezya Madagaskar
16 Almanya Letonya Kostarika Kongo Togo
17 Japonya Litvanya Bulgaristan Mısır Sierra Leone
18 Kanada Polonya Güney Afrika Paraguay Nijer
107 Analizde kullanılan tüm veriler UNCTADStat’tan temin edilmiştir.
108 Bu sınıflandırmanın ilk dört grubu Dünya Banaksı tarafından kullanılan kişi başı ölçütlere göre, 5. ise yazarlar
tarafından belirlenen eşik değerler çerçevesinde yapılmıştır. Buna göre kişi başı milli geliri 2009 yılı için 0 – 935
$ olanlar az gelişmiş, 936 – 3.705 $ olanlar alt orta, 3.706–11.455 üst orta, 11.456–23.999 alt üst, 24.000 ve daha
yüksek olanlar da üst düzey gelişmiş ülkeler olarak kabul edilmiştir (World Bank, 2010: 1–4).
223