Kongre Kitapçığı Tam Metine ulaşmak için tıklayınız...06.06.2011 ...

olmadıkları gerekçesi ile yeterince hudut ve gümrük meselelerine alakadar değillerdir. Önemli sorunlardan biride
kurumlar arası iletişim ve işbirliği sorunudur. Vilayetler muhafaza memurları hakkında kendilerine intikal eden
arzuhallere dahi cevap vermemektedirler. Bu aşamada idari alanda kaçakçılık faaliyetleri ile mücadelede en
önemli unsur olarak istihbarat faaliyetleri öne çıkmaktadır 57 . Ancak muhbir ve müsaderecilere verilmesi gereken
ikramiyeler ise genel istihbarı bilgi mevzuatının dışında kalmaları gerekçesi ile layığı gibi verilememektedir.
İkramiye ödemelerin yapılması uygulamasında da sıkıntılar bulunmaktadır. Mesela müsadere edilen mal gümrük
resmi tatbik edildikten sonra açık arttırmayla satılmakta, ancak bu malları piyasa fiyatının çok altında ihalelerde
alıcı bulabilmektedir.
Kaçakçılıkla mücadele diğer bir sorunda yargılama aşamasında ortaya çıkmaktadır. Mal
müsaderelerinin hâkim iznine tabi olması ve yargılama sürecinde zaten sınır aşmayı beceri haline getirmiş olan
kaçakçıların genel olarak firar da bulunmaları, bu davaların uzamasına sebep olmaktadır. Bu aşamada kaçakçılık
davalarının hızlı bir şekilde sonuçlanmasını sağlayacak bir ihtisas mahkemesinin kurulması, ayrıca mahkeme
sürelerinin de on günü geçmeyecek şekilde en hızlı bir şekilde sonuçlandırılabilmesi de önerilmektedir.
Gümrüklerdeki diğer bir sorunda, gümrük depolarında görülen külliyetli malın kayıtlarında gerekli olan
özenin gösterilmemesidir. Gümrük idaresinin müsadere edilen mallar ile ilgili kayıtlar Şükrü Kaya tarafından
bile görülmek istendiğinde ilgili kayıtlara ulaşılamamasıdır.
8.Teftiş Sonrası Genel Öneriler
Raporun sonunda idari, iktisadi ve mali tedbirler önerilmektedir. Bunlar dan idari sorunlara yönelik
öneriler;
İdari Öneriler;
1) Kara ve deniz hudutlarının maliye vekaleti marifeti ile idare edilmeledir. Mücadelede istihbarat, ve silah
yeterliliği ile disipline de riayet edilmelidir.
2) Dahili takibatta kır ve köylerde jandarma, polis teşkilatı olan yerlerde polise bırakılmalıdır. Kaymakam
ve valileri kaçakçılıkla mücadelede ayrıca yetkilendirilmelidir.
3) Kaçak arama usullerinde mülkiye ve zabıta amirlerine araştırma yetkisi verilmelidir.
4) Kaçakçıların tutuklu olarak yargılamalarını yapmak.
5) Ayak satıcıları ve bohçacıların belirlenip kayıt altına alınması ve faaliyetlerinin sadece şahsi kefalet
karşılığında yapılmasına imkân tanımak.
6) Şehirlerarasında çalışan şoförlerin kefalete bağlanması, kaçakçılıkta kullanılan vasıtaların müsaderesine
imkan tanınması.
7) Gümrük beyannamelerinin, dükkân ve mağazalardaki malları denetleyebilecek olan düzenlemelerin
yapılması.
8) Mahalli ticaret odalarına çarşı ve pazardaki kaçak eşyaların aranması ve bulunmasında yetkilendirmek.
Muhbir ve müsadere elamanlarına ikramiye ve mükâfatlarını peşin vermek.
9) Mükafat ve ikramiyeler gümrük idaresinde sadece alakalı memur ve hizmetlileri kapsaması.
10) Müsadere edilen malların muhafaza ve satışını ana metinde belirtildiği şekilde usule bağlamak.
11) Pasaport verilmesinin sıkı bir şekle bağlanması. Karşı tarafla alakaları olmayanlara mümkün mertebe
pasaport verilmemesi.
12) Hudut üzerindeki tren hattında memur ve istasyon şeflerinin güvenilir kişiler arasından seçilmesi.
13) Suriye sınırına yakın yerde bulunan siyasi muhaliflerin sınırdan uzaklaştırılmasını mevcut otoriteden
talep etmek 58 .
Adli öneriler;
1) Kaçakçılıkla mücadelede muhakeme usulünün basitleştirilmesi ve muhakeme sürelerinin kısaltılması.
2) Kaçakçılığa ait ceza hükümlerini gözden geçirmek ve kaçakçılıkta kullanılan vasıtaların müsaderesine
imkân tanıyacak düzenlemelerin yapılması.
3) Kaçakçılık ve yataklıkla şöhret bulmuş kişilerin belli yerlerde ikametlerini men etmek.
İktisadi Öneriler;
İktisadi önerilerde milli iktisadi doktrin çerçevesinde gerçekleştirilen ithalat sınırlamaları ve gümrük
resimleri artışlarının değerlendirilmesi yapılmaktadır. Bunlar;
57 “Gezim sırasına milli emniyet ve umumi müfettişlik amirleri vasıtasıyla yaptırılan birkaç istihbarat çalışması neticesinde her şehirde birkaç
kaçak yatağının bastırılması mümkün olmuştur.”Aynı belge.
58 Bunlar; Resul, Akit, Haco, Şahin oğulları, Nuh, Melik Ahmet, Dirikli İlyas, Cemil Paşa oğulları gibi siyasi çeteler. Hem çetecilik ve
hemde kaçakçılık yapan Taşnak ileri gelenlerinden Eczacı Samoel, Hasip Sehirdiryan, Akçakale’de mukim Ekber Ekbercan,
Arappınarında Ohannes Taşcıyan. Bunlar Taşnak propagandası ile ve kaçakçı faaliyetleri ile daha önce aldatarak yanlarına
çekemedikleri ağaları, aşiret rüesasını kendilerine bağlamaya çalışmaktadırlar. BCA, 180/244/6, sene;5/12/1931.
41