Derleme Kitap - Ermeni Katliami ve Sorunu Uzerine Yazilar ... - Köxüz
Derleme Kitap - Ermeni Katliami ve Sorunu Uzerine Yazilar ... - Köxüz
Derleme Kitap - Ermeni Katliami ve Sorunu Uzerine Yazilar ... - Köxüz
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
münasebetlerin gelişimiyle birlikte Osmanlı devleti proletaryasının ilk öncüleri arasında<br />
önemli bir yer edinmişler <strong>ve</strong> <strong>Ermeni</strong> burjuvazisinin hemen ardından kendi partilerini<br />
kurmuşlardır. Engels, Komünist Manifesto'ya yazdığı önsözlerin birinde, Manifesto'nun<br />
<strong>Ermeni</strong>ce'ye çevrildiğini haber <strong>ve</strong>rir. Keza Osmanlı topraklarına ilk sosyalist fikirler, Balkan<br />
uluslarının yanı sıra <strong>Ermeni</strong>ler aracılığıyla girmiştir. Osmanlı Mebusan Meclisinde sosyalist<br />
<strong>Ermeni</strong> millet<strong>ve</strong>killeri vardır.<br />
Ne var ki, cılız <strong>ve</strong> geç gelmiş, daha doğarken karşısında proletaryayı bulmuş <strong>Ermeni</strong><br />
burjuvazisi, <strong>Ermeni</strong> <strong>ve</strong> diğer emekçilerden ziyade çarlık Rusya'sına dayanmayı yeğliyordu.<br />
Çarlık Rusya'sı <strong>ve</strong> İngiliz Emperyalizmi arasında Asya pazarları için süregelen çatışmada kilit<br />
noktanın <strong>Ermeni</strong>stan olması, bu pazarlara egemen olma ile bir <strong>Ermeni</strong> devleti kurulup<br />
kurulmaması sorunu iç içe geçiyordu. Elbet, bir ulusun bağımsızlığını kazanabilmek için<br />
egemen devletin <strong>ve</strong> diğer emperyalistlerin çelişkilerinden yararlanması olağandır <strong>ve</strong><br />
gereklidir. Nitekim Balkanlardaki ulusların birçoğu bağımsızlıklarını kazanırken bu<br />
çelişkilerden büyük ölçüde yararlanmışlardır. Ne var ki, <strong>Ermeni</strong>ler için bu durum<br />
Balkanlardakinin tam zıddı bir sonuç yarattı.<br />
Balkanlar Avrupa'ya daha yakın olduğu, tefeci-bezirgan soysuzlaşmasına daha az uğradığı<br />
için orada modern kapitalist münasebetler pre kapitalist (kapitalizm öncesi) münasebetlere<br />
üstün gelebilecek kadar güçlenmişti. Buna karşılık Asya'da <strong>Ermeni</strong> burjuva gelişimi<br />
derebeylik denizinde bir ada gibiydi.<br />
Osmanlı devletindeki Müslüman-Hıristiyan çatışması, özünde derebeylik-burjuva çelişkisinin<br />
bir ifadesiydi. Hıristiyanlık kapitalizmi-burjuvaziyi, Müslümanlık derebeyliği, burjuva<br />
kurtuluşunu engelleyen antik Osmanlı devletini temsil ediyordu. Hıristiyanlık balkanlarda<br />
Müslümanlığı yenebilirken, Anadolu'da Müslümanlık <strong>Ermeni</strong>-Hıristiyanlığı ezdi. Bu<br />
derebeyliğin kapitalist gelişmeye üstün gelmesi anlamına geliyordu. Yani Anadolu'da modern<br />
gelişimin engellenmesi.<br />
Bu nedenle Türk-Kürt Müslümanlığın <strong>Ermeni</strong> Hıristiyanlığı katletmesi, bir ulus <strong>ve</strong> din<br />
çatışması görünümü almakla birlikte, derebeylik-burjuva çatışmasının bir ifadesiydi. Tarihte<br />
derebeyliğin burjuva gelişimi zorla, katliamla engellediği çok görülür. Sen Barthelmy<br />
katliamı <strong>ve</strong> <strong>Ermeni</strong> katliamı özünde aynı çelişkiden kaynaklanmıştır. Sonuçları da pek farklı<br />
olmamış, Fransa, burjuva devrimini İngiltere'den ancak yüz yıl sonra yapabilmiştir.<br />
Osmanlı imparatorluğunun Batısı <strong>ve</strong> Doğusu arasındaki gelişim zıtlıkları Avrupa'da da<br />
görülebilir. Protestanlığın Katolikliğe üstün gelebildiği -tıpkı Balkanlarda Hıristiyanlığın<br />
Müslümanlığa üstün gelmesi gibi- Kuzey Avrupa'nın daha barbar uluslarında kapitalizm daha<br />
erken <strong>ve</strong> hızlı gelişme olanağı bulabilmiş; buna karşılık, Katolikliğin Protestanlığı cadı<br />
kazanlarında, Sen Barthelmy katliamlarında yok ettiği Güney Avrupa ülkelerinde doğru<br />
dürüst bir kapitalist gelişmenin yolu tıkanmıştır. Bugün bile güney Avrupa Kuzey Avrupa'dan<br />
daha geridir. Güney Avrupa Protestanların şahsında kendi modern gelişimini yakıyordu. Türk<br />
<strong>ve</strong> Kürtler de <strong>Ermeni</strong>leri keserken, Anadolu'nun bir dereceye kadar olsun modern gelişiminin<br />
yollarını tıkıyorlardı.<br />
Şimdi burada kısaca değindiğimiz noktaları bir de Kıvılcımlı'nın kitabından daha özlü<br />
anlatımıyla okuyalım:<br />
8
Change language