Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Sa¤l›k<br />
1 <strong>Temmuz</strong> <strong>2013</strong><br />
Pazartesi<br />
24 YARIN<br />
“Difl Hekimi<br />
Fobisi” önüne<br />
geçmek için<br />
gözlük gelifltirildi<br />
Afl›r› s›caklardan<br />
korunma önerileri<br />
Afl›r› s›caklar›n çeflitli sa¤l›k problemlerini de beraberinde<br />
getirdi¤i, özellikle yafll›lar, bebekler ve kronik hastal›¤›<br />
olanlar›n s›cak havalarda vücut ›s›lar›n›n yükselmemesi<br />
için birtak›m önlem almalar› gerekti¤i bildirildi.<br />
SAMSUN - Samsun<br />
Halk Sa¤l›¤› Müdürü Uzman<br />
Dr. Ertan Uzun,<br />
yapt›¤› yaz›l› aç›klamada,<br />
insanlar›n yaflamlar›-<br />
n› rahat bir biçimde sürdürebilmeleri<br />
için hava<br />
s›cakl›¤›n›n 17-31 derece<br />
aras›nda olmas› gerekti¤ini<br />
vurgulad›.<br />
Son günlerdeki afl›r›<br />
s›caklar›n çeflitli sa¤l›k<br />
problemlerini de beraberinde<br />
getirdi¤ini aktaran<br />
Uzun, s›cakl›k ve nem<br />
art›fl›na ba¤l› vücut ›s›s›-<br />
n›n artt›¤›n›, metabolizman›n<br />
bu yeni duruma<br />
uyum sa¤lamaya çal›flt›-<br />
¤›n› belirtti.<br />
Normalde terleme ile<br />
dengede tutulmaya çal›-<br />
fl›lan vücut ›s›s›n›n afl›r›<br />
s›caklarda tam olarak<br />
dengelenemedi¤ini kaydeden<br />
Uzun, flöyle devam<br />
etti:<br />
"Özellikle ortamdaki<br />
nem oran› yüksekse terleme<br />
suretiyle vücut ›s›s›<br />
yeterli düzeyde düflmeyebilir.<br />
Yafll›lar, bebekler<br />
ve kronik hastal›¤›<br />
olanlarda terleme mekanizmas›<br />
ile vücut ›s›s›n›n<br />
dengede tutulmas› her<br />
zaman mümkün olmayabilir.<br />
Ayr›ca fliflmanl›k,<br />
herhangi bir hastal›¤a<br />
ba¤l› yüksek atefl, afl›r›<br />
s›v› kayb›, kalp hastal›¤›,<br />
ruh ve sinir hastal›¤›, alkol<br />
ve uyuflturucu madde<br />
kullan›m› ile tedavi<br />
amaçl› baz› ilaçlar›n<br />
(tansiyon düflürücüler,<br />
idrar söktürücüler) kullan›m›<br />
da s›cak havalarda<br />
terlemeyi etkileyen di¤er<br />
faktörlerdendir. Bu gibi<br />
durumlarda yükselen vücut<br />
›s›s› beyin ve di¤er<br />
hayati organlarda hasara<br />
yol açabilir."<br />
S›caklarda 4 yafl›ndan<br />
küçük çocuklar›n,<br />
hamilelerin, yaln›z yaflayan<br />
65 yafl ve üzeri yafll›lar›n,<br />
bak›ma ihtiyac›<br />
olanlar›n, afl›r› kilolular›n,<br />
aç›k alanda çal›flanlar›n,<br />
kronik hastal›¤›<br />
olanlar›n, sürekli ilaç<br />
kullananlar›n, evsizlerin<br />
en çok risk tafl›yan<br />
gruplar oldu¤unu vurgulayan<br />
Uzun, aç›klamas›-<br />
n› flöyle sürdürdü:<br />
"Günün en s›cak saatleri<br />
olan 10.00-16.00<br />
aras›nda mecbur kal›nmad›kça<br />
d›flar› ç›k›lmamal›d›r.<br />
D›flar›da bulunuldu¤unda<br />
aç›k renkli,<br />
hafif, bol ve s›k› dokunmufl<br />
kumafllardan yap›-<br />
lan giysiler tercih edilmeli,<br />
genifl kenarl› ve<br />
hava delikleri olan flapka<br />
giyilmeli ve güneflin<br />
zararl› ›fl›nlar›ndan koruyan<br />
günefl gözlü¤ü kullan›lmal›d›r.<br />
D›flar›da çal›flmas›<br />
gerekenler mümkün<br />
oldukça günefl alt›nda<br />
korunmas›z kalmamaya,<br />
afl›r› hareketlerden<br />
kaç›nmaya, s›k s›k<br />
tuz içeren sulu g›dalar<br />
almaya dikkat etmelidir.<br />
Günefl ›fl›nlar›n›n dik<br />
geldi¤i saatlerde denize<br />
girilmemeli ve günefllenilmemeli.<br />
Bu saatlerin<br />
d›fl›nda denize girmek<br />
isteyenler en az 15 koruma<br />
faktörlü güneflten<br />
koruyucu krem kullanmal›.<br />
Yo¤un fizik aktivite,<br />
spor yapmak için sabah<br />
ve akflam saatleri tercih<br />
edilmeli, her bir saatlik<br />
spor için en az 2-4 bardak<br />
s›v› al›nmal›d›r. Risk<br />
alt›ndaki yetiflkinler ve<br />
yafll›lar, günde en az iki<br />
kez günefl veya s›cak<br />
çarpmas› yönünden izlenmelidir.<br />
Bebekler ise<br />
bu aç›dan daha s›k izlenmelidir.<br />
Bebek, çocuk,<br />
engelliler ve hayvanlar<br />
kapal› ve park etmifl<br />
araçlarda kesinlikle<br />
b›rak›lmamal›d›r. Günefl<br />
gören pencereler perde<br />
gibi güneflliklerle gölgelendirilmelidir.<br />
Vücut ›s›-<br />
s›n›n yükselmemesi için<br />
s›k s›k dufl al›nmal›, bunun<br />
mümkün olmad›¤›<br />
durumlarda ayaklar, eller,<br />
yüz ve ense so¤uk<br />
suyla ›slat›lmal› veya silinmelidir."<br />
Susuzluk hissi olmasa<br />
bile her gün en az 2-2,5<br />
litre s›v› tüketilmesi gerekti¤ini<br />
belirten Uzun,<br />
kahvalt›da az ya¤l› peynir,<br />
zeytin ve taze sebzeler<br />
bulunmas› gerekti-<br />
¤ini, kafein içeren içecekler<br />
yerine de süt,<br />
meyve suyu, ›hlamur ve<br />
kuflburnu gibi bitki çaylar›n›n<br />
tercih edilmesini<br />
önerdi.<br />
Uzun, yemekleri piflirirken<br />
k›zartma ve kavurma<br />
yerine hafllama,<br />
›zgara, kendi suyunda<br />
veya az suda piflirme gibi<br />
sa¤l›kl› piflirme yöntemlerinin<br />
uygulanmas›-<br />
na, vücut direncini art›rmak<br />
ve vücudun yeterli<br />
miktarda vitamin ve mineral<br />
almas›n› sa¤lamak<br />
için bol miktarda sebze<br />
ve meyve tüketilmesine,<br />
mide kramplar›na neden<br />
olabilece¤i için çok so-<br />
¤uk ve buzlu içecekler<br />
tercih edilmemesine, besinlerin<br />
haz›rlanmas› ve<br />
piflirilmesi aflamalar›nda<br />
hijyen kurallar›na özen<br />
gösterilmesi gerekti¤ine<br />
dikkati çekti. (A.A)<br />
‹STANBUL - "Difl Hekimi Fobisi"nin<br />
önüne geçmeye çal›flan bilim insanlar›,<br />
tedavi s›ras›nda hastalar›n rahat vakit geçirebilmeleri<br />
için özel bir gözlük gelifltirdi.<br />
Konuyla ilgili yap›lan yaz›l› aç›klamaya<br />
göre, bir çok insan›n a¤›z ve difl sa¤l›¤›n›<br />
ihmal etmesine sebep olan "Difl Hekimi<br />
Fobisi"nin önüne geçmeye çal›flan bilim<br />
insanlar› taraf›ndan tedavi s›ras›nda hastalar›n<br />
rahat vakit geçirebilmeleri için özel<br />
bir gözlük gelifltirdi.<br />
Dentintermational A¤›z ve Difl Sa¤l›¤›<br />
Merkezi'nden Prof. Dr. Sedat Küçükay,<br />
korkunun en büyük nedeninin çocukluk<br />
döneminde yaflan›lan kötü deneyimler oldu¤unu<br />
söyledi.<br />
Korkular›n mutlaka bir nedeninin oldu-<br />
¤unu ve hastalara ona göre yaklafl›lmas›<br />
gerekti¤ini belirten Küçükay, "Korkulacak<br />
ne var? gibi yaklafl›mlar hiç do¤ru de¤il.<br />
Bu hastalar›n güvenini kazanmak gerekir.<br />
Ayr›ca tedaviden korkan hasta difl hekimini<br />
de tedirgin eder. Bu sebeple ifle a¤r›s›z<br />
ve basit ifllemden bafllay›p, hasta ile<br />
aran›zda güven ba¤› kurman›z gerekir.<br />
Asl›nda bu ifle çocuk hastalarda bafllamak<br />
en do¤rusu. Asla zorlayarak çocu¤a bir<br />
fley yapmamak gerekir. ‹lk randevularda<br />
çocu¤un etraf› tan›mas›n› ve hekime güven<br />
duymas›n› sa¤lamak gerekir. Yine<br />
acele etmeden, oyun oynayarak bu ifllemlere<br />
giriflmek gerekir" diye konufltu.<br />
Küçükay, baz› hastalar›n tedavi esnas›nda<br />
uyumay› da tercih edebildi¤ini belirterek,<br />
"Tedavi s›ras›nda hastan›n s›k›lmam›fl<br />
olmas› gerekiyor. Kullan›lan özel gözlük,<br />
hastalara önemli bir konfor sa¤l›yor. Hasta<br />
koltukta kalma süresine ve ne istedi¤ine<br />
ba¤l› olarak takt›¤› gözlükle istedi¤i filmi,<br />
belgeseli ve konseri izleyebiliyor" dedi.<br />
Yetiflkinlerin yan› sora çocuklar›n da<br />
özel gözlüklerden kullanabildi¤ini aktaran<br />
Küçükay, "Çocuklar›n dünyas› bize göre<br />
çok daha olanakl›. Difl tedavileri s›ras›nda<br />
sevdi¤i çizgi film kahramanlar›n› izleyebiliyor.<br />
Üstelik büyülü bir gözlükle, s›k›lmadan,<br />
hekime zorluk ç›karmadan..." ifadelerini<br />
kulland›. (A.A)
Change language