BT ile deÄerlendirme - Diagnostic and Interventional Radiology

More documents

Recommendations

Info

a b Şekil 14. a, b. Bağırsak iskemisi bulunan 44 yaşındaki kadın hastanın kontrast sonrası BT görüntülerinde (a, b) karnın sağ tarafında ince bağırsak duvarında kontrastlanmama (a) ve intramural gaz (b) görülmektedir. a b Şekil 15. a, b. Akut pankreatit bulunan 32 yaşındaki kadın hastanın kontrast öncesi BT görüntülerinde (a, b) pankreasta yaygın genişleme (a) ve peripankreatik enflamasyon (b) görülmektedir. gözlenmiştir. Tomografide ince bağırsak duvarında kontrastlanmanın görülmediği ve intramural gaz bulunduğu saptanmıştır (Şek. 14). Dijital çıkarma anjiyografisi (DSA) ile inferior mezenterik arter ve distal abdominal aortada tıkanıklık ile superior mezenterik arterde yaygın ateroskleroza ikincil darlık saptanan hastanın durumu incelemeden sonra hızla bozulmuş ve hasta kaybedilmiştir. İki hastada (%4.7) akut pankreatit saptanmıştır; biri beş, diğeri üç atak geçirmiştir. BT tetkiklerinde peripankreatik yumuşak dokuda liflenme ve pankreasta yaygın büyüme mevcuttur ve akut pankreatit tanısı laboratuar bulguları ile doğrulanmıştır (Şek. 15). Beş pankreatit atağı geçiren hastada dört yıl sonra BT ile kronik pankreatit bulguları (atrofi ve çok sayıda kalsifikasyon) saptanmıştır. Bir hastada BT peritonografi gerçekleştirilmiş ve kateter malpozisyonu (Şek. 16) saptanmıştır. SAPD kateteri perietal periton ile karın ön duvar kasları arasındadır. Kateter cerrahi olarak çıkarılmıştır. Tartışma SAPD komplikasyonları çok da nadir değildir ve bu komplikasyonların gerek tanı, gerekse tedavisinde radyolojik yöntemler kullanılmaktadır. En sık görülen SAPD komplikasyonlarından biri peritonittir ve genellikle kateter çıkış bölgesinde enfeksiyon veya steril tekniğin bozulmasına bağlı olur. Olguların çoğunda peritonit tanısı diyaliz sıvısının incelenmesi ile konulabilir ve başlangıç tanısında radyolojinin pek rolü yoktur. Ancak loküle sıvı birikimlerinin ve apselerin yerlerinin saptanması ve boşaltılmasında, inflamatuar kitlelerden biyopsi alınmasında, diğer karın içi sepsis nedenlerinin ekarte edilmesinde radyolojiden yararlanılabilir (4). Peritonit antibiyotik tedavisine rağmen düzelmezse peritoneal kalınlaşma, peritoneal kontrastlanma, peritoneal kalsifikasyonlar, loküle sıvı Türk Radyoloji Bülteni A79
Şekil 16. BT peritonografide diyaliz kateterinin yanlış yerleştirildiği görülmektedir. Kateterden verilen kontrast madde karın duvarındaki kaslar ve fasya arasına yayılmıştır. birikimleri, apseler ve yapışıklıklar gibi komplikasyonlar BT yardımıyla belirlenebilir. Bu çalışmada 19 hastada (%45.2) çok sayıda peritonit atağından sonra BT ile peritoneal kalınlaşma bulunduğu gösterilmiştir. İki hastada peritoneal kalsifikasyon, iki hastada ise peritoneal kontrastlanma saptanmıştır. İki hastadaki peritoneal kalınlaşma ve kalsifikasyon sklerozan kapsüllü peritonit olasılığını akla getirmiştir. Sklerozan kapsüllü peritonit en önemli SAPD komplikasyonlarından biridir. Tanı genellikle laparotomi ile konur (5). Ne yazık ki bizim hastalarımızda histolojik bir kanıt söz konusu değildi. Bir hastada (%2.4) Brucella peritoniti gösterilmiştir. Brucella peritoniti çok nadir görülen bir komplikasyondur. Bu hastada serum aglütinasyon testi ve kan kültürleri negatiftir; ancak periton mayisinde aglütinasyon titresi 1/160 düzeyindedir ve BAC- TEC (Becton Dickinson) incelemesi Brucella melitensis olarak sonuç vermiştir. Peritoneal kateterin Brucella türleri, diğer gram negatif ve fungal organizmaların mikrobiyal kolonizasyonu için iletici vazifesi görmesi mümkündür (6). Bizim hastamızda organizma kan numunelerinden izole edilemediğine göre doğrudan inokülasyon söz konusu olmalıdır. BT’de peritoneal kalınlaşma, loküle sıvı birikimleri ve ince bağırsak duvar kalınlaşması saptanmıştır. İki hastada retroperitoneal apseler, bir hastada pelvik apse ve 16 hastada (%38.1) yapışıklıklara ikincil intraperitoneal sıvı lokülasyonları saptanmıştır. Bu hastaların tümünde peritonit nüksü öyküsü mevcuttu. Diyalizat dağılım bozukluğu ve lokülasyonun en sık görülen nedeni önceki şiddetli ve uzamış peritonit ataklarına bağlı yapışıklıklardır (1). Apselere perkütan yolla ultrason eşliğinde kateter yerleştirilmiş ve antibiyotik tedavisi başlanmıştır. Altı hastada (%14.3) SAPD kateterinin giriş bölgesinin komşuluğunda diyaliz sıvısı sızıntısı gösterilmiştir. Dört hastada (%9.5) SAPD kateteri bitişiğinde loküle sıvı birikimi görülmüştür. Diyaliz sıvısının periton boşluğundan dışarı sızması nisbeten daha sık görülür ve genellikle klinik bir önem taşımaz. Ancak bazı hastalarda özellikle diyaliz sırasında ağrı ve rahatsızlık hissi oluşturarak sorun yaratabilir. Sıvının karın ön duvarına sızması en çok diyaliz kateterinin peritona yerleştirildiği kesi bölgesi veya cerrahi sırasında peritonda oluşan defektler üzerinden olur (4). Loküle sıvı bir enfeksiyon odağı da olabilir. Dolayısıyla bir odak varlığından şüphelenilen hastalarda BT yararlı olabilir. Bu çalışmada tüm sıvı birikimleri perkütan yolla boşaltılmış ve tedavi başlatılmıştır. Beş hastada (%11.9) fıtık gözlenmiştir. SAPD hastalarında kronik karın içi basınç artışı nedeniyle fıtık sıklığı yüksektir (7-9). Fıtıklar en sık kateter yerleştirilmesi için yapılan keside, göbekte ve inguinal kanalda görülür. Bu bölgeler potansiyel yapısal zayıflık alanlarıdır. Karın ve göbek fıtıkları karın içi basıncın ani artışına bağlı gelişebilir ve karın duvarı ile skrotumda ödeme neden olabilir. Bizim çalışmamızda fıtıkların dördü kateter kesisinde, biri inguinal bölgededir. İki hastada fıtığa bağlı bağırsak tıkanıklığı gelişmiştir. Bu olguların BT incelemelerinde tıkanıklığın distalinde normal çapta, proksimalinde ise genişlemiş bağırsak segmentleri saptanmıştır fıtıklar beş hastada da cerrahi olarak tedavi edilmiştir. Dört hastada hematom gelişmiştir. Bunların üçü SAPD kateteri çıkarıldıktan, biri ise adhezyolizis cerrahisinden sonra oluşmuştur. Hematom gelişiminin nedenleri arasında son dönem böbrek yetmezliğine bağlı hematolojik anormallikler ve postoperatif komplikasyonlar düşünülmüştür. Bir hastada BT’de duodenum lümeni içinde hematom saptanmıştır. Diyaliz hastalarında üst ve alt gastrointestinal kanama etyolojisi böbrek yetmezliği bulunmayan kişilerden farklı değildir. Ancak son dönem böbrek yetmezliği bulunan hastalarda gastarointestinal kanama sıklığı, şiddeti, transfüzyon gereksinimi, cerrahi girişim gereksinimi ve mortalite daha yüksektir. Bu duruma yol açan başlıca faktörler koagülasyon bozuklukları ve üremik gastritis/kolitis varlığıdır (10). Kronik böbrek yetmezliği bulunan hastalar tüberküloz gibi fırsatçı enfeksiyonlara karşı duyarlıdır. SAPD hastalarında tüberküloz prevalansı genel popülasyondan birkaç kat yüksektir (11). Her ne kadar SAPD hastalarında tüberküloz peritonit daha sık görülmekteyse de, tüberküloz lenfadenit olgularına da rastlanabilir. Tüberküloz A80 Aralı k 2008
Page 1 and 2: Diagn Interv Radiol 2008; 14:212-22
Page 3 and 4: Şekil 3. İki yıldır sürekli am
Page 5: a b Şekil 11. a, b. Kırk üç ya
Page 9: Kaynaklar 1. Cochran ST, Do HM, Ron

BT ile deÄerlendirme - Diagnostic and Interventional Radiology

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?

BT ile deÄerlendirme - Diagnostic and Interventional Radiology