Ãst ekstremite derin venlerinin kontrastlı 3 boyutlu MR venografi ile ...
Ãst ekstremite derin venlerinin kontrastlı 3 boyutlu MR venografi ile ...
Ãst ekstremite derin venlerinin kontrastlı 3 boyutlu MR venografi ile ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
a<br />
b<br />
c<br />
Şekil 7. a-c. On ay önce sağ brakiosefalik arteriyovenöz fistül formasyonu yaratılmış ve hemodiyalizde sorunlar yaşayan olgunun 1. (a) ve 3. (b) fazlarından elde ed<strong>ile</strong>n<br />
koronal ve 3. fazdan elde ed<strong>ile</strong>n sagittal (c) MİP imajlarında; sağ subklavian vende santral trombüs materyali mevcut (ok). Sağ omuz çevresinde ve göğüs ön duvarında geç<br />
fazlarda belirginleşen, brakiosefalik vene ve internal mammarian venle vena kava superiora dökülen yaygın kollateral damar yapıları izlenmekte (ok başları).<br />
Criado ve arkadaşları hemodiyaliz<br />
için uzun süreli santral venöz kateterizasyon<br />
gerektiren 122 olguda, bir yıllık<br />
dönemde 14’ünde (%11.5) subklavyan<br />
ven obstrüksiyonu rapor etmişlerdir<br />
(13). Haire ve arkadaşları ise kemoterapi<br />
veya kemik iliği transplantasyonuna<br />
giden 225 olguda, Hickman kateteri<br />
yerleştirilmesinden itibaren ilk 3 ayda<br />
%10 oranında santral venöz trombüs<br />
saptamışlardır (14). Subklavyan venin<br />
stenoz veya oklüzyonu klinik olarak<br />
asemptomatik olabilir ve başarısız arteriyovenöz<br />
fistül <strong>ile</strong> sonuçlanabilir.<br />
Bu nedenle, önceden santral venöz kateterizasyon<br />
uygulanmış ve ön koldan<br />
arteriyovenöz fistül açılacak hastalarda<br />
subklavyan ven açıklığı değerlendirilmelidir.<br />
Ayrıca görüntüleme santral<br />
kanülasyon yapılacak hastaların değerlendirilmesinde<br />
de önemli bir rol<br />
oynar.<br />
Santral venlerin değerlendirilmesi<br />
için alternatif metotlar RDUS ve<br />
kontrastlı BT’yi içerir. RDUS göreceli<br />
ucuz, ulaşılması kolay, noninvazif,<br />
anstabil ve koopere olmayan olgularda<br />
uygulanabilir bir yöntemdir. Venöz<br />
sistemin başlangıç değerlendirmesi<br />
için sıklıkla seç<strong>ile</strong>n bu yöntem, kol ve<br />
boyun venleri için yararlı bir tekniktir.<br />
Fakat brakiyosefalik ve superior vena<br />
kava gibi <strong>derin</strong> santral venler, kemik<br />
ve akciğerler yüzünden sıklıkla değerlendir<strong>ile</strong>mez<br />
ve venöz patolojinin<br />
santral uzanımı göster<strong>ile</strong>meyebilir (14,<br />
15). Ayrıca subklavyan ven proksimal<br />
bölümünün değerlendirilmesi de sınırlıdır.<br />
Haire ve arkadaşları yaptıkları<br />
çalışmada RDUS’nin, subklavyan ven<br />
medial kesimindeki kısa segment oklüzyonlarını<br />
%45 ve nonokluzif subklavyan<br />
ven trombozlarını %43 oranında<br />
göstermediğini bildirmişlerdir. BT<br />
mediastinal yumuşak doku detayını<br />
mükemmel gösterir ve kontrastlı inceleme<br />
santral venlerin değerlendirilmesinde<br />
kullanılabilir. Fakat kontrast<br />
maddenin oluşturduğu artefaktlar gibi<br />
iyotlu kontrast madde kullanımı <strong>ile</strong><br />
ilişkili dezavantajlara sahiptir (16, 17).<br />
Minimal artefakt ve artmış doğrulukta<br />
BT değerlendirme, her iki koldan kontrast<br />
madde enjeksiyonu gerektirir.<br />
Konvansiyonel <strong>venografi</strong> santral<br />
venlerin görüntülenmesinde standart<br />
referans yöntem olarak yaygın kullanılmasına<br />
rağmen bazı limitasyonlara<br />
sahiptir (2). Unilateral kol şişmesini<br />
değerlendirmek için etk<strong>ile</strong>nmiş kola<br />
direkt kontrast madde enjeksiyonu gerektirirken,<br />
santral venlerin özellikle<br />
superior vena kavanın tam değerlendirilmesi<br />
için bilateral kontrast madde<br />
enjeksiyonu gerekebilir. Ayrıca juguler<br />
venler genellikle opasifiye olmazlar.<br />
Bilateral kontrast madde enjeksiyonlarında<br />
b<strong>ile</strong>, venöz sistemin konverjan<br />
yapısı nedeniyle venöz b<strong>ile</strong>şkelerde<br />
oluşan artefaktlar doğru teşhisi engelleyebilir<br />
ve nonopasifiye juguler venden<br />
olan akım, brakiyosefalik venlerin<br />
ve superior vena kavanın değerlendirmesini<br />
güçleştirebilir. Ayrıca işlem,<br />
nefrotoksik ve potansiyel trombojenik<br />
olan kontrast madde <strong>ile</strong> gerçekleştirilir<br />
ve iyonize radyasyona maruz kalınır.<br />
Komplikasyon oranları iyonize kontrast<br />
madde kullanımı <strong>ile</strong> ilişkilidir ve<br />
hastaların %2-4’ünde bildirilmektedir.<br />
Bazı araştırmacılar <strong>MR</strong>G’yi santral<br />
venlerin değerlendirmesi için konvansiyonel<br />
<strong>venografi</strong>ye alternatif bir<br />
yöntem olarak savunmuşlardır (6-11).<br />
<strong>MR</strong>V uygulamaları yeni bir teknik değildir<br />
ve santral venlerin değerlendirilmesinde<br />
doğru bir metod olarak tanımlanmıştır.<br />
Araştırmaların çoğunda<br />
2B-TOF tekniği kullanılmıştır (6-10).<br />
Finn ve arkadaşlarının, şüpheli torasik<br />
venöz oklüzyona sahip 30 olguda yaptıkları<br />
2B TOF <strong>MR</strong>V serisinde, sonuçlar<br />
konvansiyonel <strong>venografi</strong> <strong>ile</strong> karşılaştırıldığında<br />
22 olgunun 19’unda<br />
(%86) <strong>MR</strong> bulguları tam doğrulanmış;<br />
11 olguda ise başarılı venöz girişime<br />
izin vermiştir (6). Hartnell ve arkadaşlarının<br />
yaptıkları çalışmada da benzer<br />
sonuçlar bulunmaktadır (7). Kontrast<br />
madde kullanılmasını gerektirmeyen<br />
2B TOF <strong>MR</strong>V’nin değerlendirilmesini<br />
bazı artefaktlar engelleyebilir: Finn ve<br />
arkadaşları venöz konfluenslerde ve<br />
uzun planda devam eden damarlarda<br />
izlenen, yanlışlıkla trombüs olarak yorumlanab<strong>ile</strong>cek<br />
fokal azalmış sinyale<br />
dikkat çekerek ham görüntülerle birlikte<br />
tüm kesitlerin gözden geçirilmesinin<br />
Türk Radyoloji Bülteni • A41
Change language