You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
✩ <strong>Sanat</strong> <strong>Cephesi</strong><br />
Tuncay fiur<br />
Yoz, Kozmopolit Kültür, <strong>Sanat</strong> ve Gençlik<br />
S›n›fl› toplumlarda kültür ve sanat kavramlar› üstyap›n›n bir ögesini<br />
oluflturmakta, insanl›¤›n maddî üretim etkinlikleri üzerinde yer al›p, geliflip,<br />
flekillenmektedir. Neolitik dönemde Mezopotamya’da, insanl›¤›n ilk<br />
yerleflkesinde insanlar›n topluluklar halinde yaflamalar›yla bafllayan ve günümüze<br />
uzanan kültür, sanat serüveni tarihsel sürecin çeflitli evrelerinden<br />
geçerek kümülatif bir biçimde günümüze ulaflm›flt›r. Bu tarihsel süreç içerisinde,<br />
kimi toplumlarla, kavimler insanl›¤›n kültür sanat hazinesine yenilerini<br />
eklerken, kimileri de olanlar› yok etmeye teflebbüs etmifl, yok etmifltir.<br />
Amac›m, bu yaz›da insanl›¤›n tarihi ile ilgili olarak ansiklopedik<br />
bilgiler vermek de¤il elbette; fakat, insanl›¤›n yaratt›¤› bu kültür ve sanat<br />
hazinesine kastetmeye çal›flanlar, kast edenler tarihsel süreç içerisinde, s›-<br />
n›fl› toplumlar›n ortaya ç›k›fl›yla bafllam›fl ve yine bu süreç içerisinden günümüze<br />
kendilerine bu misyonu biçen hakim gerici tabakalar hiç eksik olmam›flt›r.<br />
Olacak gibi de görünmüyor s›n›fl› toplumlar var oldu¤u sürece.<br />
Bahsedilen gerici hakim s›n›flar›n bu u¤ursuz misyonunu günümüzde de<br />
yerine getirmek için canla baflla çal›flanlar›n say›s› maalesef bir elin parmaklar›n›<br />
geçmektedir. 18.yy’dan itibaren h›zla geliflen sanayi ve yeni sömürü<br />
sisteminin ad› olacak kapitalizm insanlar›n kol güçlerinin sömürülmesini<br />
yetersiz bulmufl(!) ve insan› insan yapan di¤er tüm de¤erlerin de<br />
sistematik ve aflamal› olarak sömürülmesine karar vermifltir. Günümüzde<br />
bu misyonu fazlas›yla ve lay›k›yla(!) yerine getirmektedir.<br />
Peki kapitalizm’in de bir sanat› ve kültürü yok mudur? Ad›na kültürsanat<br />
diyecekseniz elbette ki vard›r, hem de mide buland›racak ölçüde att›¤›m›z<br />
her ad›mda, yedi¤imiz, giydi¤imiz, yapt›¤›m›z her fleyde, bakt›¤›-<br />
m›z her yerde. Soral›m o vakit tüm varl›¤› insan eme¤inin sömürüsü üzerine<br />
kurulu olan bu sistem neden kültür sanat gibi alengirli ifllerle u¤raflma<br />
gere¤i duysun? Birileri “olur mu can›m kapitalizmin de sanata ve kültüre<br />
ihtiyac› var; o da insanl›¤›n kültür sanat levhas›na bir fleyler yazmak istiyor”<br />
diyedursun… Biz aslen kendi devaml›l›¤›n›n bir baflka versiyonu olarak<br />
bu tarz ifllere soyundu¤unun bilincindeyiz; e¤er b›rakt›¤› miraslara bakacak<br />
olursak sicili pek de temiz görünmüyor. Günümüzde kapitalizm art›k<br />
ülkeleri topla tüfekle iflgal edebilme cüretini çok fazla gösterememekte<br />
(tabii haks›zl›k etmeyelim bundan da geri durmamaktad›r. Son örne¤i-<br />
48
Change language