PROSES ANALİTİK KİMYA: VİSKOZİMETREDE ON-LİNE ÖLÇÜM

Farklı bölgelerde yetişen zeytinlerin çekirdeklerinden aktif karbon
eldesi ve elde edilen aktif karbonun metilen mavisiyle
adsorpsiyonunun incelenmesi
Fatih Hacımustafaoğlu Emine Yurtoğlu Büşra Keskin
DANIŞMANLAR
Prof.Dr.Ayşe Z. AROĞUZ Prof.Dr Alipaşa AYAS
Doç.Dr. Yusuf DİLGİN

2
ÇALIŞMANIN AMACI
metilen mavinin sulu çözeltilerden adsorpsiyon
yöntemiyle giderilmesi için doğal, ekonomik, kolay elde
edilebilen adsorbentlerden faydalanmak.

3
Materyal ve metot
•Marmara ve Gemlik bölgesi olmak üzere iki farklı
yöreden elde edilen zeytinlerin atık olarak kullanılan
çekirdekler kullanılmıştır .
• Adsorbent olarak hazırlanan zeytin çekirdekleri
üzerinde metilen mavinin yüzde adsorpsiyon
miktarları bulunması .
•Karşılaştırmak amacıyla bu zeytin çekirdeklerinden
elde edilen aktif karbon üzerinde adsorpsiyon
miktarlarının hesaplanmıası.

Aktif karbon geçmişi çok eskilere dayanan ve kullanımı
gittikçe artan bir adsorpsiyon maddesidir. Aktif karbon;
yüksek karbon içeriğine sahip maddelere uygulanan
aktivasyon prosesi ile iç yüzey alanı ve gözenek hacmi
oldukça geliştirilmiş adsorbent malzeme olarak
tanımlanabilmektedir.
• Büyük yüzey alanı,
• yüksek yüzey reaktivitesi,
• büyük gözenek hacmi,
• uygun gözenek dağılımı,
• mekanik dayanıklılık
aktif karbonda aranılan özelliklerdir.
4

DENEYSEL ÇALIŞMA
5

İyice temizlenen zeytinler etüvde kurutuldu…
7

Bu zeytinler dövülerek aynı parçacık
boyutlarında ayrıldı.
8

9
İki farklı çekirdek numunelerinden
1-sülfirik asitle muameleye tabi tutuldu
2-doğrudan doğruya etüvde kurutularak
sabit tartıma getirildi,
ve adsorpsiyon işleminde kullanıldı…

15
1,2
kalibrasyon grafiği
1
absorbans
0,8
0,6
0,4
y = 199,16x - 0,0055
R² = 0,9998
0,2
0
0 0,001 0,002 0,003 0,004 0,005 0,006
konsantrasyon (g/L)

16
Gemlik zeytin çekirdeği (işlenmiş)
100
Gemlik zeytin çekirdeği
(işlenmemiş)
120
100
90
% konsantrasyon
80
70
60
50
40
30
0,001 g/L
0,002 g/L
0,003 g/L
0,004 g/L
% konsantrasyon
80
60
40
0,001 g/L
0,002 g/L
0,003 g/L
0,004 g/L
0,005 g/L
20
10
0,005 g/L
20
0
-50 50 150 250
zaman (dak)
0
0 50 100 150 200
zaman (dak)

17
marmara zeytin çekirdeği
(işlenmemiş)
marmara zeytin çekirdeği
(işlenmiş)
100
100
80
80
%konsantrasyon
60
40
20
0,001
g/L
0,002
g/L
0,003
g/L
0,004
g/L
% konsantrasyon
60
40
20
0,001
g/L
0,002
g/L
0,003
g/L
0,004
g/L
0
0 100 200 300
zaman (dak)
0,005
g/L
0
0 50 100 150 200
Zaman (dak)

18
4x10 -3 g/L metilen mavisinin farklı
sıcaklıklardaki adsorpsiyon %
(Gemlik)
4x10 -3 g/L metilen mavisinin farklı
sıcaklıklardaki adsorpsiyon %
(Marmara)
120
120
100
100
% konsantrasyon
80
60
40
25°C
35°C
45°C
55°C
% konsantrasyon
80
60
40
25°C
35°C
45
55
20
20
0
0 50 100 150
0
0 50 100 150
zaman (dak)
zaman (dak)

Gemlik zeytini FTIR sonuçları
20

Marmara zeytini FTIR sonuçları
21

Yeşil zeytin FTIR sonuçları
22

24
SONUÇLAR
İşlem görmüş tüm zeytin çekirdeklerinde işlem görmemişe göre
daha fazla adsorpsiyon gözlenmiştir.
•FTIR grafikleri karşılaştırıldığında işlem görmüş çekirdeklerin
yapısında bazı değişiklikler gözlenmiştir.
•Yeşil zeytin çekirdeği, siyah zeytin çekirdeğine göre daha iyi
adsorpsiyon göstermiştir (%99).
•Siyah işlem görmemiş zeytinler karşılaştırıldığında
Gemlik zeytinleri üzerindeki adsorpsiyon (%91)
Marmara zeytinlerine göre daha fazladır (%88,1)

25
•Siyah işlem görmüş zeytinler karşılaştırıldığında;
•Gemlik zeytinleri üzerindeki adsorpsiyon
•Marmara zeytinleri üzerindeki adsorpsiyon
birbirine yakın olup ortalama (%96)dır. Ancak
düşük derişimlerde (0,001g/L) adsorpsiyon yüzdesi
daha düşüktür.
• Sıcaklık arttıkça adsorpsiyon yüzdesinde artış
gözlenmiştir. (endotermiktir)

26
Sonuç olarak;
Kullanılmış Zeytin çekirdeği metil mavisi
için iyi ve ekonomik bir adsorban olduğu
bulunmuştur.

KAYNAKLAR
[1] V.Ponnusami, R.Madhuram, V.Krithika, S.N.Srivastava.
Effectsofprocessvariablesonkineticsofmethylenebluesorptiononto
untreatedguava(Psidiumguajava)leafpowder:Statisticalanalysis
Chemical Engineering Journal. Shortcommunication. 140 (2008) 609–613.
[2] T.G.Chuah, A.Jumasiah, I.Azni,S.Katayon, S.Y.Thomas Choong, Rice
Huskasa potentially low-cost biosorbent for heavy metal and dye removal:
An overview, Desalination 175 (2005) 305–316.
[3] R.Gong, Y.Jin, J.Chen, Y.Hu, J.Sun, Removal of basic dyes from aqueous
Solution by sorption on phosphoric acid modified rice straw, Dyes Pigments
73 (2007) 332–337.
[4] Y. Bulut, H. Aydin, A kinetics and thermodynamics study of methylene
Blue adsorption on wheat shells, Desalination 194 (2006) 259–267.
[5] Hicham El Bakouri, José Usero, José Morillo, Abdelhamid Ouassini, Adsorptive
features of acid-treated olive Stones for drinpesticides:
Equilibrium, kinetic and thermodynamic modeling studies
BioresourceTechnology100(2009)4147–4155
[6]Adsorption kinetics and mechanism of cationic methylviolet and
Methylene blue dyes ontosepiolite
MehmetDogan, Yasemin Ozdemir, Mahir Alkan Dyes and Pigments 75 (2007)
701-713.
27

[7] Kim. Müh. Hanife AKYILDIZ
H3PO4 Aktivasyon ile zeytin çekirdeğinden aktif karbon üretimi. Yüksek Lisans Tezi
İSTANBUL Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Haziran 2007.
[8] M. Alaya, M.Hourieh, A.Youssef ,F.El-Sejarah. Adsorption properties of acti
vated carbons prepared from olive Stones by chemical and physical activation,
Adsorp.Sci.Technol.18(1999)27–42.
[9] B.H. Hameed,A.T.M.Din,A.L.Ahmad,Adsorptionofmethyleneblueonto
bamboo-basedactivatedcarbon:kineticsandequilibriumstudies,J.Hazard.
Mater.141(2007)819–825.
[10] C.Yan,C.Wang,J.Yao,L.Zhang,X.Liu, Adsorption of methylene blue on
Mesoporous carbons prepared using acid-and alkaline-treated zeolite X as
The template, Colloids Surf. A 333(2009)115–119.
[11] C.A.Basar, Applicability of the various adsorption models of threedyes
Adsorption onto activated carbon prepared waste apricot, J.Hazard.Mater.
B135(2006)232–241.
[12]R.L.Tseng,S.K.Tseng,F.C.Wu, Preparation of high surface area carbons from
Corncob using KOH combined with CO 2
gasification for the adsorption of dyes
And phenols from water, ColloidsSurf.A279(2006)69–78.
28

29
TEŞEKKÜRLER
29