Bel aÄrıları - Hacettepe Ãniversitesi Tıp Fakültesi
Bel aÄrıları - Hacettepe Ãniversitesi Tıp Fakültesi
Bel aÄrıları - Hacettepe Ãniversitesi Tıp Fakültesi
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Bel</strong> a¤r›lar›<br />
Yeşim Gökçe Kutsal<br />
Bir kez görüntülemesi yapılmış olan ve bel ağrısı yakınması<br />
olan bir hastada radyolojik izlem nasıl olmalıdır?<br />
Kader Karlı Oğuz<br />
<strong>Bel</strong> ağrısı yakınması olup, 4-6 hafta süren konservatif<br />
tedaviye dirençli hastaya yapılmış MRG incelemesi<br />
ağrının nedenini açıklıyor ve fizik muayene bulgularıyla<br />
uyumluluk gösteriyorsa spesifik nedene yönelik tetkik<br />
ve tedaviye geçilir. Örneğin; rahatsızlık disk protrüzyonu<br />
kaynaklı ise cerrahi endikasyonları da karşılıyorsa<br />
cerrahi tedavi ya da infeksiyon bulguları tabloda<br />
ağırlıklı ise spesifik ajanı bulmaya ve ardından ajana<br />
özel tedavi, metastatik lezyonlar ise primer odağın araştırılması<br />
gibi.<br />
Konservatif tedavi sonrası hastanın semptomlarında<br />
düzelme varsa yeni bir tetkike genellikle gerek yoktur.<br />
<strong>Bel</strong> ağrısı tekrarlarsa da genellikle ilk kez olduğundaki<br />
gibi yol izlenir.<br />
Yeşim Gökçe Kutsal<br />
<strong>Bel</strong> ağrılarının prognostik özellikleri nelerdir?<br />
Fatma İnanıcı<br />
Akut bel ağrılı hastaların sadece %25-30’u doktora<br />
başvurmaktadır [42]. Atakların büyük oranda kendiliğinden<br />
iyileştiği bildirilmektedir. Akut ağrıların %30-<br />
60’ı 1 hafta içinde, %60-90’ı 6 hafta içinde, %95’i 12<br />
haftada gerilemektedir [6,43]. İlk 1 ay içinde ağrının<br />
başlangıç şiddetine göre %12-84 (ortalama %58), fonksiyonel<br />
kısıtlılığın %33-83 (ortalama %58) oranında<br />
azaldığı saptanmıştır. Hastaların %68-86’sı (ortalama<br />
%84) 1 ay içinde, %90’ı 2 ay içinde işe geri dönmektedir<br />
[5,44]. İlk 3 ay içinde rekürrens sıklığı %26, 6 ay<br />
içinde %40, 1 yıl içinde %73, 3 yıl içinde %84 oranlarında<br />
bildirilmektedir [45]. Doktora başvuran bel ağrılı<br />
hasta grubunda 1 yıl sonra %35-80 ağrının çeşitli şiddette<br />
halen devam ettiği saptanmıştır, %20 hasta aktivite<br />
kısıtlılığı bildirmektedir, ancak bu grupta ileri düzeyde<br />
özürlülük oranı %10 civarındadır [5,43-45].<br />
<strong>Bel</strong> ağrılarının kronikleşmesi kişisel, psikososyal ve<br />
mesleki/iş yeri ile ilişkili faktörlerin bir arada rol oynadığı<br />
oldukça kompleks bir süreçtir. Bu süreçte yer alan<br />
psikolojik faktörlerin önemi konusunda giderek daha<br />
fazla kanıt ortaya konmaktadır [12]. Kişisel risk faktörleri<br />
obezite, düşük eğitim düzeyi, başlangıç ağrı ve özürlülük<br />
düzeyinin yüksek olmasıdır. Psikososyal risk faktörleri<br />
stres, depresif duygulanım, somatizasyon, pasif<br />
başa çıkma stratejisi ve korku-kaçınma davranışıdır. İşle<br />
ilişkili risk faktörleri iş memnuniyetinin düşük olması,<br />
işe dönüşte iş yoğunluğunu azaltma olanağının bulunmaması<br />
ya da günlük iş programının 2/3 süresinde<br />
taşıma/kaldırma ile ilişkili işin varlığıdır [7,46,47].<br />
Yeşim Gökçe Kutsal<br />
<strong>Bel</strong> ağrısında cerrahi yaklaşım ne zaman gerekli olabilir?<br />
Ahmet Alanay<br />
Bu sorunun yanıtı bel ağrısının nedenine bağlı olarak<br />
değişir. <strong>Bel</strong> ağrısı ve beraberinde bacak ağrısı yapabilecek<br />
en sık görülen hastalıkları dejeneratif disk hastalıkları,<br />
disk herniasyonu, dar kanal ve bel kayması<br />
(spondiloliztezis) olarak 4 grupta toplarsak; dejeneratif<br />
disk hastalığı bel ağrısının en sık nedenlerinden birisidir<br />
[48]. Genellikle konservatif tedaviye cevap verir. Dejeneratif<br />
disk hastalığında cerrahi, yoğun konservatif<br />
tedaviye cevap vermeyen hastalarda endike olabilir.<br />
Konservatif tedavinin yetersiz olduğuna kanaat getirmek<br />
için sürenin ne kadar olması gerektiği konusunda<br />
bir konsensus yoktur. Genellikle en az 6 ay tedaviye cevap<br />
vermeyen hastalarda cerrahi tedavi önerilir.<br />
Yeşim Gökçe Kutsal<br />
<strong>Bel</strong> ağrısının dejenere diske bağlı olduğu nasıl ortaya<br />
konabilir ve dejenere disk hastalığı tedavisinde uygulanan<br />
cerrahi yöntemler nelerdir?<br />
Ahmet Alanay<br />
Cerrahi tedavi seçimindeki en önemli zorluklardan<br />
birisi ağrı kaynağının dejenere disk olduğunu gösterebilmektir.<br />
MRG bize diskin dejenerasyonunu ve dejenerasyon<br />
ciddiyetini çok iyi gösterir. Ancak dejenere diskin<br />
ağrıya neden olup olmadığını gösteremez. Bunun<br />
için elimizdeki en geçerli yöntem diskografi ile yapılan<br />
provokasyon testidir. Ne yazık ki bu testin spesifisitesi<br />
ve sensitivitesinin oldukça düşük olduğu bilinmektedir<br />
[56]. Bu nedenle bel ağrısı ve bunu açıklayabilecek dejenere<br />
diski olan hastalarda cerrahi endikasyon son derece<br />
titiz bir değerlendirme ve tüm konservatif yöntemler<br />
denendikten sonra konulmalıdır.<br />
Altın standart tedavi dejenere disk seviyesine füzyon<br />
uygulanmasıdır. Bu enstrümantasyonlu veya enstrümantasyonsuz<br />
posterior veya anterior füzyon şeklinde<br />
uygulanabilmektedir. Ancak son yıllarda genel eği-<br />
Cilt 39 • Say› 4 • 2008<br />
189
Change language