Kemal, Halil
Kemal, Halil
Kemal, Halil
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Temiz Enerji Teknolojilerinin<br />
Türkiye'nin Büyüyen Enerji<br />
İhtiyaçlarını Karşılamadaki Rolü<br />
Ocak 2008<br />
İSTANBUL<br />
1
<strong>Halil</strong> KEMAL<br />
EÜAŞ Hidrolik Santrallar<br />
Daire Başkanlığı<br />
halil.kemal@euas.gov.tr<br />
2
İçindekiler<br />
Giriş<br />
Elektrik Enerjisi İstatistiki Bilgileri<br />
EÜAŞ Kurulu Güç ve Üretim bilgileri<br />
Hidroelektrik Santrallarımız<br />
EÜAŞ HES İşletme Çalışmaları<br />
EÜAŞ HES Rehabilitasyon Çalışmaları<br />
EÜAŞ ve Portföy Şirketleri<br />
Sonuç<br />
3
Elektrik Enerjisi Sosyo Ekonomik<br />
Yaşantının En Önemli Gereklerinden<br />
Biridir.<br />
EÜAŞ elektrik enerjisinin güvenilir,<br />
ekonomik, verimli ve çevreyle uyumlu bir<br />
şekilde üretilmesi görevini üstlenmiştir.<br />
4
Tanıtım ve Faaliyetler<br />
EÜAŞ; elektrik enerjisi üretim hizmetlerini yürütmek<br />
amacıyla, Bakanlar Kurulu’nun 05.02.2001 tarih ve<br />
2001/2026 sayılı kararı ile kurulmuş olup, 01.10.2001<br />
tarihi itibariyle çalışmalarına başlamıştır.<br />
KURULUŞUMUZUN GÖREVLERİ<br />
Kamunun Elindeki Termik ve Hidrolik Üretim Santrallarının;<br />
İşletilmesi,<br />
İnşa Halindekilerin Tamamlanması,<br />
DSİ Tarafından Yeni Tesis Edilenlerin Devir Alınarak İşletilmesi,<br />
Malzeme Yönetimi ve Tedariki,<br />
Bakım, Onarım ve Rehabilitasyonu,<br />
ETKB’nin Görevlendirmesi ile EPDK Tarafından Onaylanacak Yeni Üretim<br />
Tesislerinin Kurulması, İşletilmesi ve Kiralanması.<br />
5
2007 Yılı Kurulu Güç<br />
Toplam:<br />
40.755 MW<br />
EÜAŞ:<br />
24.665 MW<br />
Özel Sektör:<br />
16.090 MW<br />
6
2007 Yılı Türkiye Kurulu Gücünün<br />
Kaynaklara Göre Dağılımı<br />
Doğal Gaz : 12.874,6<br />
Linyit-Taş Kömürü : 8.561,8<br />
Kömür<br />
%26,23<br />
Sıvı Yakıtlar<br />
%3,03<br />
Jeotermal<br />
%0,06<br />
İthal Kömür : 1.651,0<br />
Jeotermal : 23,0<br />
Sıvı Yakıtlar : 2.017,1<br />
Rüzgar : 135,4<br />
Diğer<br />
%1,54<br />
TÜRKİYE<br />
40.755 MW<br />
Doğal Gaz<br />
%43,96<br />
Hidrolik : 13.393,4<br />
Diğer : 2.098,4<br />
Hidrolik<br />
%25,17<br />
7
Türkiye Kurulu Gücünün Kaynaklara Göre Gelişimi<br />
MW<br />
35.564<br />
36.822<br />
38.820<br />
40.500,1<br />
40.755<br />
12.579<br />
12.645<br />
12.906<br />
13.063<br />
13.393<br />
10.053<br />
8.239<br />
4.693<br />
11.349<br />
8.296<br />
4.532<br />
12.275<br />
9.117<br />
4.523<br />
12.641<br />
10.197<br />
4.600<br />
12.875<br />
10.213<br />
4.274<br />
2003 2004 2005 2006 2007<br />
DİĞER KÖMÜR DOĞAL GAZ HİDROLİK TOPLAM<br />
8
EÜAŞ Kurulu Gücü<br />
23.874<br />
MW<br />
103<br />
HİDROELEKTRİK SANTRAL<br />
19<br />
TERMİK SANTRAL<br />
9
Kaynaklara Dağılım<br />
Hidrolik<br />
%47,54<br />
23.874<br />
MW<br />
Kömür<br />
%32,51<br />
Doğal Gaz<br />
%16,35<br />
Sıvı Yakıt<br />
%3,61<br />
10
EÜAŞ Kurulu Gücünün Kaynaklara Göre Gelişimi<br />
MW<br />
21.785 21.790<br />
22.584<br />
23.714 23.874<br />
10.990<br />
10.995<br />
11.109<br />
11.159<br />
11.349<br />
6.001<br />
3.903<br />
6.001<br />
3.903<br />
6.681<br />
3.903<br />
7.761<br />
3.903<br />
7.761<br />
3.903<br />
891<br />
891<br />
891<br />
891<br />
861<br />
2003 2004 2005 2006 2007<br />
DİĞER KÖMÜR DOĞAL GAZ HİDROLİK TOPLAM<br />
11
2007 Yılı Türkiye Elektrik Üretiminin<br />
Kuruluşlara Göre Dağılımı (GWh)<br />
Mobil Sant.<br />
714<br />
İşletme Hak. D.<br />
4.265<br />
Serbest Üretim 18.262<br />
Yap-İşlet-Devret<br />
14.245<br />
Otoprodüktörler<br />
16.129<br />
EÜAŞ<br />
92.335<br />
Yap-İşlet<br />
45.032<br />
12
2003-2007 Türkiye Üretimi (GWh)<br />
140.580<br />
150.698<br />
161.925<br />
175.690<br />
187.756<br />
191.204<br />
73.445<br />
77.239<br />
86.531 92.837<br />
62.242<br />
63.536<br />
51.662 53.193<br />
46.084<br />
44.222<br />
39.560<br />
35.329<br />
46.087<br />
41.664<br />
34.448 32.912<br />
35.816<br />
32.253<br />
7.899<br />
9.462<br />
16.007<br />
9.359<br />
7.925<br />
8.143<br />
2003 2004 2005 2006 2007 PROGRAM 2007<br />
KÖMÜR HİDROLİK DOĞAL GAZ DİĞER TÜRKİYE ÜRETİMİ<br />
13
2003-2007 EÜAŞ Üretim Gelişimi (GWh)<br />
84.530 86.047<br />
92.335<br />
63.097<br />
68.018<br />
73.462<br />
30.027<br />
40.669<br />
35.045<br />
27.391<br />
38.679<br />
35.613<br />
29.753 34.207<br />
35.801<br />
30.993<br />
20.713<br />
19.714<br />
14.946<br />
15.162<br />
23.252<br />
11.417<br />
6.837<br />
940 798<br />
10.076<br />
949 1.152 1.065<br />
2.289<br />
2003 2004 2005 2006 2007<br />
PROGRAM<br />
2007<br />
KÖMÜR HİDROLİK SIVI+JEOTERMAL DOĞAL GAZ EÜAŞ ÜRETİMİ<br />
14
İşletmedeki HES ler<br />
Adet<br />
Güç<br />
(MW)<br />
Türkiye 142 13.393<br />
EÜAŞ 103 11.349<br />
15
ALTINKAYA HES<br />
GÖKÇEKAYA<br />
HES<br />
SARIYAR HES<br />
EÜAŞ GENEL<br />
MÜDÜRLÜĞÜ<br />
DOĞU KARADENİZ<br />
DOĞANKENT YÖRESİ HES<br />
HASAN UĞURLU HES<br />
HES<br />
ALMUS HES<br />
KILIÇKAYA HES<br />
DEMİRKÖPRÜ<br />
HES<br />
ADIGÜZEL HES<br />
HİRFANLI<br />
HES<br />
ÇATALAN<br />
HES<br />
MENZELET<br />
HES<br />
KEBAN HES<br />
KARAKAYA HES<br />
VAN SANTRALLARI<br />
HES<br />
KEMER HES<br />
KARACAÖREN<br />
HES<br />
ANTALYA VE YÖRESİ<br />
HES<br />
GEZENDE HES<br />
ADANA VE YÖRESİ<br />
HES<br />
ASLANTAŞ<br />
HES<br />
ATATÜRK<br />
HES<br />
16
Hidroelektrik Santrallarımız<br />
SANTRALLARIN ÇEŞİTLERİNE GÖRE DAĞILIMI<br />
GÖL<br />
34,5 MW<br />
%0,30<br />
KANAL<br />
299,2 MW<br />
%2,64<br />
BARAJ<br />
11.015,2 MW<br />
%97,06<br />
17
Hidroelektrik Santrallarımız<br />
SANTRAL ADI<br />
BULUNDUĞU<br />
İL<br />
KURULU GÜÇ<br />
2007<br />
PROGRAM<br />
2007<br />
ÜRETİM<br />
2007<br />
PROGRAM<br />
GERÇEKLEŞME<br />
MW MWh MWh %<br />
ADIGÜZEL DENİZLİ 62,000 85.700 2.613 3,0<br />
ALMUS TOKAT 27,000 105.100 62.319 59,3<br />
ALTINKAYA SAMSUN 702,550 590.000 473.146 80,2<br />
ASLANTAŞ OSMANİYE 138,000 550.100 404.966 73,6<br />
ATAKÖY * TOKAT 2.000 2.654 132,7<br />
ATATÜRK ŞANLIURFA 2.405,000 6.670.739 7.967.409 119,4<br />
BATMAN DİYARBAKIR 198,000 497.000 343.310 69,1<br />
BERKE OSMANİYE 510,000 1.427.400 1.027.491 72,0<br />
BORÇKA ARTVİN 300,000 500.000 565.674 113,1<br />
ÇAMLIGÖZE SİVAS 32,000 119.000 80.401 67,6<br />
ÇATALAN ADANA 168,900 585.500 225.480 38,5<br />
DEMİRKÖPRÜ MANİSA 69,000 118.600 55.362 46,7<br />
DERBENT SAMSUN 56,400 111.700 107.350 96,1<br />
DİCLE DİYARBAKIR 110,000 272.000 191.870 70,5<br />
GEZENDE İÇEL 159,375 572.700 98.252 17,2<br />
GÖKÇEKAYA ESKİŞEHİR 278,400 502.600 240.935 47,9<br />
H.P. SARIYAR ANKARA 160,000 359.000 180.112 50,2<br />
HASAN UĞURLU SAMSUN 500,000 1.220.300 806.990 66,1<br />
HİRFANLI KIRŞEHİR 128,000 101.500 133.824 131,8<br />
KADINCIK-I MERSİN 70,000 186.000 149.456 80,4<br />
KADINCIK-II MERSİN 56,000 129.000 106.403 82,5<br />
KAPULUKAYA KIRIKKALE 54,000 104.100 93.463 89,8<br />
KARACAÖREN-I BURDUR 32,000 95.800 85.543 89,3<br />
KARACAÖREN-II BURDUR 46,400 96.200 133.861 139,1<br />
18
Hidroelektrik Santrallarımız<br />
KARAKAYA DİYARBAKIR 1.800,000 7.485.000 6.906.252 92,3<br />
KARKAMIŞ GAZİANTEP 189,000 362.800 429.577 118,4<br />
KEBAN ELAZIĞ 1.330,000 6.779.700 6.104.782 90,0<br />
KEMER AYDIN 48,000 105.900 23.729 22,4<br />
KESİKKÖPRÜ ANKARA 76,000 66.400 93.495 140,8<br />
KILIÇKAYA SİVAS 120,000 357.000 285.093 79,9<br />
KOÇKÖPRÜ VAN 8,800 12.100 19.862 164,2<br />
KÖKLÜCE TOKAT 90,000 369.000 217.575 59,0<br />
KRALKIZI DİYARBAKIR 94,500 157.260 120.920 76,9<br />
KUZGUN * ERZURUM 21.900 8.258 37,7<br />
KÜRTÜN GÜMÜŞHANE 85,000 319.000 142.195 44,6<br />
MANAVGAT ANTALYA 48,000 103.000 114.810 111,5<br />
MENZELET K.MARAŞ 124,000 543.000 317.227 58,4<br />
MURATLI ARTVİN 115,000 469.500 451.655 96,2<br />
ÖZLÜCE ELAZIĞ 170,000 425.800 374.069 87,9<br />
SEYHAN-I ADANA 60,000 234.200 130.182 55,6<br />
SIR K.MARAŞ 283,500 711.300 432.289 60,8<br />
SUAT UĞURLU SAMSUN 69,000 406.767 237.839 58,5<br />
TERCAN * ERZİNCAN 29.800 31.004 104,0<br />
YENİCE ANKARA 37,890 171.300 62.373 36,4<br />
ZERNEK (HOŞAP) VAN 3,450 11.800 11.014 93,3<br />
BARAJLI TOPLAM 42 ADET 11.015,165 34.144.565 30.053.083 88,0<br />
AKARSU-GÖL TOPLAMI 61 ADET 333,698 1.468.395 940.237 64,0<br />
T O P L A M 103 ADET 11.348,863 35.612.961 30.993.320 87,0<br />
(*) Haziran 2007 sonunda ÖİB'ye devredildiğinden kurulu güçten düşülmüştür. Üretim değerleri Haziran sonuna kadardır.<br />
19
Hidroelektrik Santrallar<br />
Su Gelirleri ve Üretim Bilgileri<br />
YIL<br />
GELEN SU<br />
( Milyon m 3 )<br />
PROGRAM<br />
ÜRETİM<br />
(kWh )<br />
FİİLİ ÜRETİM<br />
(kWh )<br />
Gerçekleşme<br />
%<br />
2000 124.060 27.021.910.000 27.674.727.377 2,42<br />
2001 97.649 24.394.800.000 20.412.188.930 -16,33<br />
2002 127.956 23.577.088.157 26.303.875.311 11,57<br />
2003 141.427 31.447.543.000 30.025.177.575 -4,52<br />
2004 177.345 41.772.000.000 40.667.912.815 -2,64<br />
2005 145.411 36.693.300.000 35.045.400.000 -4,49<br />
2006 175.140 37.391.742.932 38.691.444.344 3,48<br />
2007 138.991 35.612.961.000 30.993.300.000 -12,98<br />
20
UZUN YILLAR ORTALAMASI 141.709 m 3<br />
21<br />
2000<br />
2001<br />
2002<br />
2003<br />
2004<br />
2005<br />
2006<br />
2007<br />
124.060<br />
97.649<br />
127.956<br />
144.510<br />
177.345<br />
148.023<br />
175.140<br />
138.991<br />
(milyon m 3 )<br />
180.000<br />
160.000<br />
140.000<br />
120.000<br />
100.000<br />
80.000<br />
60.000<br />
40.000<br />
20.000<br />
0<br />
Tüm Barajlara Gelen Sular
Kapasite Kullanım Faktörü<br />
50.00<br />
45.00<br />
40.00<br />
42.23<br />
36.01<br />
39.60<br />
35.00<br />
29.71<br />
31.19<br />
31.00<br />
30.00<br />
25.00<br />
20.00<br />
15.00<br />
10.00<br />
5.00<br />
0.00<br />
2002 2003 2004 2005 2006 2007<br />
Kapasite Kullanım Faktörü (%)<br />
22
Emre Amade Faktörü<br />
100.00<br />
95.00<br />
92.45<br />
95.05<br />
93.16<br />
90.84<br />
94.00<br />
90.00<br />
85.00<br />
80.00<br />
75.00<br />
2002 2003 2004 2005 2006 2007<br />
Emre Amade Faktörü (%)<br />
23
Keban HES Rehabilitasyonu<br />
Ekim 2005 tarihinde Fizibilite tamamlanmıştır<br />
Ayar kanadı su kaçaklarının azaltılarak yıllık üretimin artırılması<br />
Türbin veriminin yükseltilmesi, hidrolik akımın iyileştirilmesi<br />
Keban I de generatör stator sargılarının komple değiştirilmesi<br />
Keban II de stator sargı bağlantıları değiştirilerek generatör<br />
kapasitelerinin artırılması<br />
UCTE kurallarına uygunluğunun sağlanması hedeflenmektedir<br />
24
Atatürk-Karakaya HES<br />
Otomasyon Sistemi Rehabilitasyonu<br />
Kontrol, kumanda ve haberleşme sistemlerinde<br />
kullanılan becos 10, joint kontrol, dekontic sistemleri<br />
ve bu sistemlere bağlı çalışan teçhizatların<br />
yenilenmesi ile işletme güvenliğinin artırılması<br />
hedeflenmekte<br />
Haziran-2007’de çalışmalar başlamış olup işin süresi 24<br />
aydır.<br />
25
Diğer Hidrolik Santrallarda<br />
Rehabilitasyon Çalışmaları<br />
Gökçekaya ve Demirköprü Santrallarında;<br />
Sargı ve çark değişimleri, hız, gerilim regülatörleri ve<br />
kesici değişimleri, çalışmaları sürdürülmektedir.<br />
Sarıyar ve Gökçekaya Santrallarında;<br />
Verim izleme sistemleri kurulup işletmeye alınmıştır<br />
Ayrıca;<br />
Havza yönetimi,<br />
Modernizasyon ve türbin verimlerinin yükseltilmesi<br />
çalışmaları devam etmektedir.<br />
26
Elektrik Piyasası<br />
• 3 Mart 2001 tarihinde 4628 Sayılı Elektrik<br />
Piyasası Yasası yürürlüğe girdi<br />
• 17 Mart 2004 tarihinde Elektrik Enerjisi<br />
Sektörü Reformu ve Özelleştirme<br />
Strateji Belgesi yayımlandı<br />
27
Strateji Belgesi Gereği EÜAŞ<br />
‣Hidroelektrik üretim tesislerinden oluşan<br />
7.520 MW kurulu güce sahip bir EÜAŞ,<br />
‣Rekabetçi piyasa yapısına olanak<br />
tanıyacak sayıda termik ve hidrolik üretim<br />
guruplarından meydana gelen 6 adet<br />
portföy şirketi olarak yeniden<br />
yapılandırılması öngörülmüştür.<br />
28
Portföy Üretim Şirketlerinin Oluşturulması ve<br />
EÜAŞ’ın Yeniden Yapılandırılması<br />
.<br />
EÜAŞ HES<br />
7520 MW<br />
(20 HES)<br />
29
20 MW Altı 7 HES<br />
• 27/12/2006 tarihli ÖYK Kararı gereği<br />
toplam 111,4 MW güce sahip 7 HES<br />
ADÜAŞ’a devredilmiştir.<br />
30
KURULUŞUMUZ<br />
ELEKTRİĞİN<br />
• Kaliteli<br />
• Sürekli<br />
• Düşük maliyetli<br />
• Çevreyle uyumlu<br />
• Verimli olarak üretilmesi konularında<br />
çalışmalarını yürütmektedir.<br />
31
TEŞEKKÜRLER<br />
32
Change language