BİRİNCİ BÖLÜM - Oguzlar.az

neşredilmiştir 20 . Ak-Koyunlu ve Osmanlılar'ın birbirlerine gönderdikleri bu
mektuplardan hükümdarların birbirlerini tebrik etmeleri ve her iki devletin
hükümdarlarının birbirlerine hitap şekilleri hakkında çok önemli bilgiler elde etmiş
bulunuyoruz.
Ak-Koyunlu yazışmalarının bulunduğu diğer önemli bir eser, İranlı tarihçi
Abdühüseyin-i Nevâî tarafından yayımlanmıştır 21 .
Fermanlar ise Hüseyin Müdderisî Tabâtabâî 22 ve H. Busse tarafından
yayımlanmıştır 23 . Fermanlardan hükümdarların hitap şekilleri ve unvanları hakkında
önemli bilgiler elde ettiğimiz gibi, Ak-Koyunlu vergileri hakkında da çok önemli
bilgilere sahip olduk.
Konumuz açısından büyük bir öneme sahip olan Ak-Koyunlu
Kanunnameleri'nden Hasan Padişah Kanunnâmeleri Ö. Lütfi Barkan tarafından
yayımlanmıştır 24 . İlk başlarda halkın da rıza ve isteği ile çoğu alanlarda Hasan
Padişah Kanunu'nu aynen kabul eden Osmanlılar, zamanla sadece miktarlarda, bazı
vergi çeşitlerinde ve ölçüler ile para birimlerinde farklılık gösteren bu kanunları, yine
halkın arzusu ile kendi kanunlarının kalıbına sokmuşlardır.
Osmanlı Kanunnâmeleri içerisinde korunarak günümüze kadar ulaşan
Hasan Padişah Kanunları, Ak-Koyunlu Devleti’nin ekonomik yapısı, ticareti ve
vergileri hakkında bilgi elde etmemizde büyük bir öneme sahiptirler.
20 Taci-Zade Sa’dî Çelebi, Münşeât, Neşredenler: Necâti Lugal Adnan Erzi, İstanbul
1956.
21 Abdülhüseyn-i Nevâî, Esnâd ü Mukâtebât-i Tarihî-yi İran ez Timur tâ Şah
İsmail, Tahran 1341.
22 Hüseyin Müderrisî Tabâtabâî, Farmânhâ-yi Türkmân-i Karakoyunlu ve
Akkoyunlu, Tahran 1352.
23 H. Busse, Untersuchungen Zum Islamichen Kanzleivsen und hand
Turkmenischer und Safewidischer Urkunden, Cairo 1959.
24 Ö. Lütfi Barkan, "Osmanlı Devrinde Akkoyunlu Hükümdarı Uzun Hasan Bey’e Ait
Kanunlar", Tarih vesikaları, Sayı 1-2, İstanbul 1941; Ö. L. Barkan, ''Osmanlı
devrinde Akkoyunlu Hükümdarı Uzun Hasan Bey'e Ait Kanunlar'', Türkiye'de
Toprak Meselesi Toplu Eserler, İstanbul 1980.
16