You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
RÖPORTAJ<br />
<strong>Selçuk</strong> <strong>Erden</strong>:<br />
“Uluslararas› lider olmaya<br />
soyunmuş Türk firmalar›<br />
için kritik başar› faktörleri”<br />
BURCU C‹VELEK YÜCE, EMBA’05<br />
burcu.yuce@akbank.com<br />
Küresel pazarlama<br />
örneklerinin en<br />
başında gelen<br />
Coca-Cola ve<br />
uluslararası<br />
güç kazanmaya<br />
soyunmuş Türk<br />
firmaları için kritik<br />
başarı faktörlerini<br />
<strong>Selçuk</strong> <strong>Erden</strong>’den<br />
öğreniyoruz<br />
24 • Leaders Aral›k 2008
INTERVIEW<br />
<strong>Selçuk</strong> <strong>Erden</strong>:<br />
“Critical Success Factors for Turkish Companies Aiming<br />
to be World Leaders”<br />
Sizin uzun zamandır üst yönetim kademesinde<br />
çalıştığınız Coca-Cola, uluslararası<br />
başarı kazanmış firmaların en<br />
önde gelenlerinden birisi. Hatta çoğunlukla<br />
da küresel pazarlama örneklerinin<br />
en başında yerini buluyor. Dolayısıyla<br />
küresel rol oynamaya soyunmuş Türk<br />
firmaları için pek çok dersi barındıran<br />
derin bir tecrübesi var. Bu anlamda uluslararası<br />
güç kazanma yolunda Türk firmaları<br />
için kritik başarı faktörleri sizce<br />
nelerdir<br />
Aslında Türk firmaları uluslararası<br />
alanda çok ciddi başarılara sahipler.<br />
İnşaat ve taahhüt alanında, tekstil sektöründe<br />
çok ciddi başarılar kazanmış<br />
şirketlerimiz var. Son yıllarda turizm<br />
sektöründe, beyaz eşya sektöründe de<br />
çok önemli ilerlemeler kaydeden Türk<br />
şirketleri görüyoruz. Bu şirketlerin hepsi<br />
kendi bireysel girişimcilikleri, hızlı, pratik<br />
ve çözüm odaklı çalışmaları ile tercih<br />
ediliyorlar. Bu firmalarla iş yapanlar daha<br />
sonra da hep onlarla çalışmaya devam<br />
etmek istiyor, bu çok güzel birşey.<br />
Küresel oyuncu olduğunuz zaman ise,<br />
daha önce iş yapmamış olsanız bile herkes<br />
sizi tanıyor ve bir şekilde sizinle iş<br />
yapıyor. Bu noktaya gelebilmek bütün iş<br />
süreçlerine bir basamak daha yukarıdan<br />
bakabilmeyi gerektiriyor. Hem işinizi<br />
yönetmede, hem ilişkilerinizi ve itibarınızı<br />
yönetmede evrensel kriterler çerçevesinde<br />
birtakım uygulamalar içinde<br />
olmanız gerekiyor. Uluslararası marka<br />
olmak böyle bir süreç, iş sadece akılda<br />
kalan, kolayca telafuz edilen bir marka<br />
ismi bulmak değil.<br />
Bu yönde ilerlemek isteyen Türk şirketleri<br />
çok iyi yaptıkları işleri aynı şekilde<br />
yapmaya devam etmeliler ama bir<br />
taraftan da marka değeri, kurumsal<br />
yönetişim, ilişki yönetimi gibi konulara<br />
yatırım yapabilmeliler. Doğal çevrenin<br />
korunması, kurumsal vatandaşlık, çalışanların<br />
hakları, tüketici hakları gibi<br />
evrensel konular, uluslararası markaların<br />
en fazla enerji harcadığı konuların<br />
başında geliyor. Bunları yaptığınız zaman<br />
fason tedarikçi konumundan bu süreçleri<br />
yönetebilen küresel oyuncu statüsüne<br />
geçmek konusunda çok önemli bir adım<br />
atabiliyorsunuz demektir.<br />
Türklerin belirli bir avantajı da adaptasyon<br />
ve esneklik yönleri. Özellikle<br />
Orta Asya’da ve diğer gelişen bölgelerde<br />
bu yönler avantaj sağlayabilir.<br />
Türkiye’nin mevcut altyapısını, üretim<br />
kapasitesini ve insan kaynağı yetkinliklerini<br />
göz önünde bulundurduğumuzda<br />
hangi sektörleri küresel başarı kazanma<br />
yolunda en yüksek potansiyele sahip<br />
sektörler olarak görüyorsunuz<br />
Kuşkusuz tekstil, inşaat-taahhüt ilk<br />
akla gelenler. Bu sektörlerde Türkiye’nin<br />
geleneksel bir başarısı, stratejik konumundan,<br />
coğrafya ve iklim koşullarından<br />
kaynaklanan avantajları var ve yıllardır<br />
yapılan tanıtımlar sonucunda oluşmuş<br />
bir altyapı var. Diğer taraftan bilgi işlem<br />
teknolojileri, bankacılık çözümleri, otomotiv<br />
endüstrisi ve beyaz eşya konularında<br />
çok belirgin şekilde hızla gelişen<br />
bir sektörümüz var. Ben bu sektörlere<br />
ilaveten, Türkiye’nin tarımda da büyük<br />
Coca-Cola has a widely-accepted, long lasting<br />
success in international business arena and finds<br />
its way into the top lists of global marketing cases.<br />
Therefore, the experience accumulated has many<br />
lessons to offer to Turkish companies that are<br />
getting prepared to play the global business game.<br />
What are the critical success factors that you, as<br />
one of the top managers of Coca-Cola, perceive<br />
as vital for Turkish companies in order to thrive<br />
globally<br />
In fact, Turkish companies have already thrived<br />
internationally. There are many Turkish companies that<br />
have established presence globally in construction,<br />
textile, tourism and durable white goods sectors.<br />
These Turkish companies are preferred due to their<br />
entrepreneurship and fast, practical and solutionoriented<br />
way of thinking.<br />
In order to become a global player, you need to<br />
have a global perspective of your processes. You<br />
need to make use of frameworks that are based on<br />
universal criteria in managing your business, your<br />
relationships and your corporate reputation. The<br />
key requirement of becoming a true global player is<br />
not only comprised of finding an easily-remembered<br />
brand name but also having a holistic perspective<br />
and well-established processes.<br />
Turkish companies that would like to pursue<br />
global strategy should continue to do what they do<br />
best. But in the meantime, they should invest in<br />
building brand equity, corporate governance and<br />
relationship management. International champions<br />
spend a lot of energy and financial resources on<br />
environmental issues, corporate citizenship,<br />
employee rights and consumer rights. Once you<br />
have significant achievements in such areas, then<br />
your story as a “subcontractor” would cease and you<br />
can start to become a global player that is capable of<br />
managing all these processes.<br />
I believe that one fundamental advantage of<br />
Turkish companies is their ability to adopt easily and<br />
their flexibility. Such competences would benefit<br />
companies especially in developing regions such<br />
as Asia.<br />
Which sectors do you see as high-potential industries<br />
for Turkish companies to become globally successful,<br />
especially when you take into consideration Turkey’s<br />
current infrastructure, production capabilities and<br />
human resource capital<br />
Textiles and construction are the first ones that<br />
I would prioritize for sure. Turkey has enjoyed an<br />
Leaders December 2008 • 25
RÖPORTAJ<br />
incumbent advantage and long-standing success in<br />
these two sectors, thanks to her strategic position,<br />
geography and established infrastructure as a result<br />
of years of investments. Moreover, information<br />
technology, banking solutions, automotive and<br />
durable white goods are industries that have been<br />
developing distinctly. I would add agriculture to this<br />
list, where I believe there is huge potential. Also I<br />
think that Turkey will have significant success stories<br />
in energy sector due to her strategic location.<br />
Are there Turkish companies that have already<br />
thrived as global players in these sectors<br />
We have numerous successful brands. STFA,<br />
Enka, Tepe, Nurol in construction; Arçelik, Beko,<br />
Vestel in white goods; Ülker, Eti, Pınar and Evyap in<br />
FMCG are those that come to my mind among many<br />
others. Furthermore, Turkish production facilities of<br />
many foreign automotive companies have become<br />
extremely important. Some Turkish companies have<br />
started to strengthen their international success<br />
through foreign investments. For instance, Şişe<br />
Cam has production facilities in Russia, Bulgaria and<br />
Georgia and Sarten Ambalaj has facilities in Bulgaria,<br />
Romania and Russia.<br />
<strong>Selçuk</strong> <strong>Erden</strong> Kim dir<br />
Eğitim:<br />
Orta / Lise : Robert Akademi (1965)<br />
Üniversite : Robert Kolej, İnşaat Mühendisliği<br />
(1969)<br />
Lisansüstü : Massachusetts <strong>Üniversitesi</strong>, İnşaat<br />
Mühendisliği Master Derecesi (1971)<br />
Massachusetts <strong>Üniversitesi</strong>,<br />
Mühendislik Doktorası (1974)<br />
<strong>Boğaziçi</strong> <strong>Üniversitesi</strong>, Doçentlik<br />
Derecesi (1979)<br />
İş Tecrübesi:<br />
1974 -1982 : <strong>Boğaziçi</strong> <strong>Üniversitesi</strong><br />
İnşaat ve Endüstri Mühendisliği<br />
Bölümlerinde tam ve yarı zamanlı<br />
öğretim üyeliği<br />
Endüstri Mühendisliği Bölüm<br />
Başkanlığı<br />
1979 - 1982 : Standart Ambalaj A.Ş., Genel Müdür<br />
1982 - 1993 : Komili Yağ Sabun Gliserin Sanayi ve<br />
Ticaret A.Ş., Genel Müdür<br />
1993 - 1996 : Unikom A.Ş., Genel Müdür (Komili<br />
- Unilever ortak yatırımı)<br />
1996 - 2001 : İş Geliştirme Danışmanlığı<br />
(Coca-Cola Orta Asya ve Kafkasya<br />
ortak girişimleri, yatırımları;<br />
Sarten Ambalaj ortak girişimleri,<br />
yatırımları; vb)<br />
2001 - ......: Coca-Cola Güney Avrasya Bölümü<br />
Başkanı<br />
(Bölgedeki ülkeler: Afganistan,<br />
Azerbeycan, Ermenistan, Gürcistan,<br />
Kazakistan,<br />
Kırgızistan, Özbekistan, Pakistan,<br />
Tacikistan, Türkmenistan)<br />
“Küresel oyuncu olduğunuz zaman<br />
hem işinizi yönetmede, hem<br />
ilişkilerinizi ve itibarınızı yönetmede<br />
evrensel kriterler çerçevesinde<br />
birtakım uygulamalar içinde olmanız<br />
gerekiyor”<br />
potansiyeli olduğuna inanıyorum. Ayrıca<br />
enerji hatları üzerindeki konumu nedeniyle<br />
enerji sektöründe de çok başarılı<br />
iş çözümlerine imza atılabileceğini düşünüyorum.<br />
Sizce bu sektörlerde bugün uluslararası<br />
başarıyı yakalamış Türk firmaları var<br />
mı<br />
Fek çok başarılı markamız var.<br />
İnşaat ve taahhüt alanında STFA, Enka,<br />
Tepe, Nurol ve daha birçok şirketimiz<br />
çok geniş bir coğrafyada çok önemli<br />
projeleri büyük başarıyla üstleniyor<br />
ve tamamlıyor. Beyaz eşyada Arçelik,<br />
Beko, Vestel gibi markalarımız, gıdada<br />
Ülker, Eti, Pınar gibi firmalarımızın<br />
ürünleri, tuvalet malzemelerinde Evyap<br />
ürünleri pek çok ülkede tercih ediliyor.<br />
Otomotiv sektöründe yabancı firmaların<br />
Türkiye operasyonları hem stratejik<br />
hem ekonomik üretim merkezleri haline<br />
geldiler. Daha adını sayamadığım<br />
pek çok Türk şirketi ihracat başarısını<br />
yakalamış durumdalar. Bunların bazıları<br />
bu başarılarını dış yatırımlarla perçinliyorlar.<br />
Örneğin benim yakın olduğum<br />
ambalaj sektöründe Türkiye Şişe Cam’ın<br />
Rusya, Bulgaristan, Gürcistan‘da, Sarten<br />
Ambalaj’ın Bulgaristan, Romanya,<br />
Rusya’da üretim tesisleri var.<br />
Bu firmaların hangi güçlü yanlarını ve<br />
ne gibi kaldıraçları doğru biçimde kullanarak<br />
başarılı olduğunu gözlemliyorsunuz<br />
Bu firmaların herbiri yıllardır istikrarlı<br />
biçimde kendi konularına odaklandılar,<br />
yeni teknolojilere adapte olabildiler ve<br />
kurumsal yapılarını uluslararası standardlara<br />
uyarlama sürecine girdiler. Ve<br />
de çok çalıştılar. Kuşkusuz bu süreçlerin<br />
yönetilmesi için iyi bir finansal altyapı<br />
ve şirketin hayatını sürdürmesini sağlayacak<br />
iç piyasa talebi gibi unsurlar da<br />
önemli.<br />
Kısacası hiçbir konu için gizli ve kolay<br />
bir formül yok. Süreklilik, iyi üretim, iyi<br />
hizmet vazgeçilmez unsurlar ama bunun<br />
yanında kurum içi ve piyasalara ilişkin<br />
pekçok sürecin de büyük bir dikkatle<br />
yönetilmesi gerekiyor.<br />
Türkiye’nin kültürel yapısını, çevre ile<br />
ilişkilerini, çevre ülkelerdeki gelişimi<br />
göz önüne aldığımızda özellikle EMEA<br />
(Europe, Middle East and Africa) ve CIS<br />
(Commonwealth of Independent States<br />
– Eski SSCB) bölgelerinde hangi ülkeler<br />
sizce bölgesel anlamda genişlemeyi<br />
düşünen Türk şirketleri için önemli fırsat<br />
alanları olarak ön plana çıkıyor<br />
Bence yakın coğrafyalar, komşuluklar,<br />
kültürel yakınlıklar kuşkusuz çok<br />
26 • Leaders Aral›k 2008
INTERVIEW<br />
“bağımsız davranmayı seven orta<br />
büyüklükteki şirketler bazı fırsatları<br />
kaçırabiliyorlar”<br />
önemli. Bu yüzden Orta Asya, Ortadoğu<br />
ve Kuzey Afrika gibi yeni gelişen pazarlarda<br />
Türk firmalarının çok daha aktif<br />
olmaları, devletin de bu bölgelerle iş<br />
ilişkilerini geliştirecek stratejiler geliştirerek<br />
bu girişimlere destek olması<br />
gerekiyor.<br />
Ben iş yaşamım boyunca, hem yıllardır<br />
içinde çalıştığım Coca-Cola sistemi, hem<br />
de daha önceki Komili ve diğer deneyimlerimden<br />
bunun ne kadar önemli olduğunu<br />
gözleme şansına sahip oldum. Biz<br />
bu ülkelerde Coca-Cola üretip satıyoruz<br />
ama tedarikçisinden süpermarketlere,<br />
toptancısından nakliye sektörüne kadar<br />
ticaret yaşamının tüm diğer unsurlarıyla<br />
da iç içe çalışıyoruz. Bu ülkelerde işini<br />
iyi yapan, iyi mal üretip iyi hizmet veren<br />
Türk şirketlerine belirgin bir ilgi olduğunu<br />
rahatlıkla söyleyebiliriz.<br />
Coca-Cola herhangi bir ülkeye giriş<br />
yapma veya bu ülkedeki operasyonlarını<br />
genişletme kararını değerlendirirken<br />
hangi kriterleri öncelikli önem vererek<br />
göz önünde bulunduruyor Bahsettiğiniz<br />
geniş tedarik zinciri aynı zamanda bir<br />
ülkeye giriş kararının oldukça karmaşık,<br />
kapsamlı ve çok değişkenli bir karar<br />
mekanizması olduğunu da ifade ediyor<br />
sanıyorum...<br />
Evet. Coca-Cola bugün 200’den fazla<br />
ülkede faaliyet gösteriyor. Coca-Cola<br />
şirketi dünyanın en tercih edilen markalarına<br />
sahip, dolayısıyla bizim ürünlerimize<br />
hemen her yerde bir ilgi ve talep<br />
var. Öncelikle bizim markalarımızı taşıyan<br />
meşrubatları Coca-Cola’nın titizlikle<br />
denetlediği kalite standartlarında yerel<br />
koşullarda üretebilmek, sonra da dağıtıp<br />
satışını yapabilecek bir kapasiteye sahip<br />
olacak bir franchise sisteminin oluşması<br />
gerekiyor.<br />
Bazı ülkelerde yerel girişimciler bu işi<br />
yapabileceklerine bizi ikna ederek bizden<br />
üretim izni alıyorlar, bazılarında biz de bu<br />
sistemin kurulmasına bizzat destek veriyoruz.<br />
Ama hangi sistemde olursa olsun,<br />
bir ülkeye yatırım kararı verirken oradaki<br />
tüketici beklentileri bizim için en önemli<br />
kriter. Bizim işimizin temel ilkesi doğru<br />
ürünü, doğru zamanda, doğru ambalaj<br />
ve doğru fiyatla tüketiciyle buluşturmak.<br />
Dolayısıyla ürünlerimize talep olduğunu<br />
gördüğümüz zaman, bunu kendi kalite<br />
standartlarımızla ve tüketiciye en uygun<br />
ambalajla üretebilecek ve tüketicinin<br />
ödeyebileceği fiyatla üretebilecek bir sistem<br />
kurup kuramayacağımıza bakıyoruz.<br />
Bahsettiğimiz bölgede Türkiye’nin ve<br />
Türkiye kökenli firmaların rakibi olmaya<br />
aday pek çok da ülke var. Mesela<br />
Doğu Avrupa bankacılık sektöründe<br />
Avusturya, İtalya ve Yunanistan kökenli<br />
finansal kurumların son derece aktif ve<br />
başarılı olduklarını gözlemliyoruz. Sizin<br />
belirttiğiniz sektörler ve ülkelerde Türk<br />
firmaları için en önemli rakipleri kimler<br />
olarak görüyorsunuz<br />
Türk firmaları çok dinamik, yaratıcı,<br />
çözüm odaklı çalışıyorlar. Ama bazı<br />
sektörlerde rekabet gücü için bu yetmiyor,<br />
finansal altyapı anlamında ciddi<br />
bir büyüklükte olmanız gerekiyor. İşte<br />
bu noktada bağımsız davranmayı seven<br />
orta büyüklükteki şirketler bazı fırsatları<br />
kaçırabiliyorlar.<br />
Ben belli sektörlerde çok sayıda orta<br />
ölçekli dinamik şirketin yanısıra, finansal<br />
Which key strengths do these successful Turkish<br />
companies leverage best<br />
These companies have focused on their core<br />
businesses consistently for years, adopted themselves<br />
to new technologies and gone through change<br />
programs that developed their corporate structures<br />
to international standards. And they worked a lot.<br />
Certainly an effective financial infrastructure and<br />
domestic demand that would support the company<br />
to sustain its existence are critical factors as well.<br />
In summary, there is no such secret and easy<br />
formula for success. Continuity, quality production,<br />
quality services are indispensible, but meanwhile<br />
many internal and external processes should be<br />
managed with ultimate care.<br />
Which countries in EMEA and CIS regions stand out<br />
of the crowd as high-potential entry opportunities for<br />
Turkish companies<br />
I think Turkish companies should be more active<br />
in regions like Central Asia, Middle East and North<br />
Africa. Also the State should support the efforts<br />
by Turkish companies to enter these markets by<br />
developing strategies that will reinforce business<br />
relations in these regions.<br />
About Dr. <strong>Selçuk</strong> <strong>Erden</strong><br />
Education:<br />
High School : Robert Academy (1965)<br />
Undergraduate : Robert College, Civil Engineering<br />
(1969)<br />
Graduate : University of Massachusetts, Civil<br />
Engineering, M.Sc. (1971)<br />
University of Massachusetts,<br />
Engineering, Ph.D. (1974)<br />
<strong>Boğaziçi</strong> University, Associate<br />
Professor (1979)<br />
Work Experience:<br />
1974 -1982 : <strong>Boğaziçi</strong> University<br />
Full- and part-time professor in<br />
Civil and Industrial Engineering<br />
Departments<br />
1979 - 1982 : Standart Ambalaj A.Ş., General<br />
Manager<br />
1982 - 1993 : Komili Yağ Sabun Gliserin Sanayi<br />
ve Ticaret A.Ş., General Manager<br />
1993 - 1996 : Unikom A.Ş., General Manager<br />
1996 - 2001 : Business Development Consultant<br />
(Coca-Cola, Sarten Ambalaj, Mudo,<br />
etc)<br />
2001 - ...: Coca-Cola Southern Eurasia<br />
Business Unit President<br />
Leaders December 2008 • 27
RÖPORTAJ<br />
Which major criteria does Coca-Cola take into<br />
account while making a decision to enter a market<br />
or extend its operations in a market<br />
First criterion is the existence of a franchise<br />
system that will enable high quality production<br />
and distribution and sales of Coca-Cola products.<br />
In some countries entrepreneurs persuade us by<br />
demonstrating their existing capabilities, in some<br />
others we support the establishment of such<br />
systems. In any case, “consumer expectation” is the<br />
main determinant of our entry decision. The essence<br />
of our business is to make sure that the consumer<br />
encounters the right product at the right time,<br />
packaged and priced correctly. Therefore, if we see<br />
demand for our product, we need to be convinced<br />
that we can produce and package the product at<br />
our quality standards and sell at a price that the<br />
consumer can afford.<br />
Which countries do you observe as the major<br />
competitors of Turkish companies in the regions and<br />
sectors you have prioritized<br />
Middle East stands out as a financial power<br />
center. Far East, especially China and India are in<br />
a dramatic transition phases. I believe that we can<br />
initiate creative solutions by establishing strategic<br />
alliances with these big players and by combining<br />
their strengths with ours.<br />
What is the optimal entry strategy and business<br />
model in these regions<br />
I would prioritize joint ventures with domestic<br />
players. Second priority entry strategy should be<br />
acquisitions but one needs to be very cautious while<br />
evaluating an acquisition opportunity. I think minority<br />
“yabancı dil bilgisi sağlamak ve<br />
müfredatın gelişen teknolojilere<br />
ve 21. yüzyılın gerektirdiği eğitim<br />
gücü, üretim kapasitesi, çokuluslu operasyonları<br />
yönetebilmek açısından ciddi<br />
altyapılar oluşturabilmiş bazı lider firmalarımızın<br />
da olması gerektiğini düşünüyorum.<br />
Bu dengeyi kurabileceğimiz<br />
zaman, şirketlerimizin hangi ülkeden<br />
olursa olsun tüm rakipleriyle rahatlıkla<br />
yarışabileceklerini düşünüyorum.<br />
Bölge olarak Orta Doğu finansal<br />
gücüyle öne çıkıyor. Uzak Doğu, özellikle<br />
Çin ve Hindistan yeni atılımlar içindeler.<br />
Bu güçlerle işbiliği yaparak, onların kuvvetli<br />
taraflarını bizim kuvvetli taraflarımızla<br />
birleştirip, yaratıcı çözümler üretebiliriz<br />
diye düşünüyorum.<br />
Söyleşinin başından itibaren bahsettiğimiz<br />
potansiyel fırsat alanlarına en doğru<br />
giriş stratejisi ve iş modelinin temel<br />
prensipleri sizce nelerdir<br />
Benim ilgi alanım içindeki Avrasya<br />
ülkelerinde ilk tercih yerel bir ortakla<br />
yatırım olmalı diye düşünürüm. İkinci<br />
tercih şirket satın almaktır ama bu<br />
konuda çok dikkatli davranmak gerekir.<br />
Yerel bir firmada azınlık hissesi almak<br />
veya yerel bir firmaya stratejik ortak<br />
olarak girmek için zaman herhalde daha<br />
erken.<br />
İş yaşamı çok dinamik ve koşullara<br />
göre değişen fırsatların doğru yönetilmesine<br />
açık bir alan. Siz tercih yaratabildiğiniz<br />
ölçüde, her sektörde, her ülkede,<br />
her koşulda fırsat yakalayabilirsiniz. İş<br />
yaptığınız ortamı çok iyi tanımak, tüketicilerin<br />
beklentilerini çok iyi anlamak ve<br />
onlara en iyi çözümleri sunacak bir arzu<br />
içinde olmanız gerekiyor.<br />
Bakir alanları tespit edip yatırım yapmak<br />
ya da potansiyel sahibi şirketleri<br />
satın alarak büyümek kuşkusuz çok ciddi<br />
avantaj getirebilir, herşeyden önemlisi<br />
de size hız ve büyüklük kazandırabilir.<br />
Ama satın aldığınız şirketin size getirdiği<br />
hacimsel büyümeyi yönetmek için de<br />
yine sonuçta tüketici tercihlerine en iyi<br />
yanıt verecek bir mekanizmayı kurabilmeniz<br />
gerekiyor.<br />
Bence uluslararası alanda başarılı şirketler<br />
yaratmanın öncü koşulu bunu<br />
gerçekleştirebilecek insan kaynağını<br />
yetiştirmek. Bunun için sizce Türkiye’nin<br />
eğitim politikasında, uluslararası alanda<br />
başarılı olabilecek profesyoneller ve girişimciler<br />
yetiştirmeyi sağlayacak ne gibi<br />
değişiklikler yapılmalı<br />
Eğitim konusunda Türkiye ilginç bir<br />
ülke. Bir taraftan dünya standartla-<br />
28 • Leaders Aral›k 2008
INTERVIEW<br />
seviyesine adaptasyonu konularında<br />
daha atılması gereken çok ciddi<br />
adımlar olduğuna inanıyorum.”<br />
rında eğitim veren kurumlarımız var,<br />
buradan öğrendiklerini iş yaşamıyla<br />
harmanlayıp kendini uluslararası standartlarda<br />
geliştirebilen çok dinamik ve<br />
başarılı genç yöneticiler yetiştiriyoruz.<br />
Bu konuda çok şikayet edebileceğimizi<br />
düşünmüyorum. Diğer taraftan,<br />
genel eğitim düzeyi konusunda ciddi bir<br />
sıkıntı olduğunu düşünüyorum. Bir kaç<br />
sivrilmiş eğitim kurumumuzun dışında<br />
genelde eğitim tesislerimizin gerek fiziki<br />
olanaklar gerekse içerik anlamında<br />
hızla artan genç nüfusun ihtiyaçlarına<br />
karşılık verebildiğini söylemek çok<br />
güç.<br />
Diğer taraftan dünyadaki gelişmeleri<br />
takip edebilecek seviyelerde yabancı dil<br />
bilgisi sağlamak ve müfredatın gelişen<br />
teknolojilere ve 21. yüzyılın gerektirdiği<br />
eğitim seviyesine adaptasyonu konularında<br />
daha atılması gereken çok ciddi<br />
adımlar olduğuna inanıyorum. Örneğin<br />
sanayi-üniversite işbirliğinin daha yeterli<br />
seviyelere geldiğini zannetmiyorum.<br />
Meslek yüksek okulları çok önemli bir<br />
açığımız. Türkiye için gerekli değişiklikleri<br />
/ gelişmeleri ne kadar hızlı gerçekleştirebilirsek,<br />
uluslararsı başarı da o kadar<br />
çabuk gelir.<br />
Son olarak, sizin gibi uluslararası alanda<br />
çalışmak isteyen genç profesyonellerin<br />
kendilerini bu tip bir rol ve sorumluluğa<br />
hazırlamaları için onlara ne gibi gelişim<br />
alanlarına odaklanmalarını tavsiye edersiniz<br />
Genç arkadaşlarımız tahmin edemediğimiz<br />
kadar girişken, istekli ve heyecanlılar.<br />
Odaklandıkları konuda çok başarılı<br />
işler yapıyorlar. Onlara bu heyecanlarını<br />
biraz da genel bakış açılarını geliştirerek<br />
desteklemelerini öneririm. Hobileri<br />
olmalı, dünyadaki siyasi ve ekonomik<br />
gelişmelere ilgi gösterebilmeli ve yabancı<br />
kültürleri anlamaya çalışmalılar. Çok<br />
iyi bir uygulayıcı olmakla kalmayıp, daha<br />
geniş perspektif gerektiren vizyoner bir<br />
lider olarak yetişmek isteyen gençlerin<br />
buna önem vermesi gerekli. Uluslararası<br />
boyuttaki şirketlerde lider konumlarına<br />
yükselmek isteyen gençlerin, kendilerini,<br />
odaklandıkları iş konularının dışında<br />
da geliştirmek konusunda samimi bir<br />
çaba içinde olmaları gerekir diye düşünüyorum.<br />
Daha detaya girersek, teknik becerinin,<br />
analiz kabiliyetinin üzerine özgüven<br />
lazım, ataklık lazım. Uluslararası bir firmada<br />
çalışma tecrübesinden geçmek<br />
faydalı ama şart değil. Daha önemlisi<br />
ilişkileri iyi yönetebilmek, bencil ve<br />
ısrarcı olmamak, her tarafın kazançlı<br />
çıkacağı çözümleri bulabilmek. Bunları<br />
başarabilmek için de karşı tarafı iyi<br />
dinlemek, anlamak ve analiz edebilmek<br />
önemli. IQ olarak ifade edilen zeka seviyesi<br />
endeksi çok önemli ama yeterli<br />
değil bence. Artık duygusal zeka (EQ)<br />
da en az IQ kadar önemli. Bu nedenle<br />
uluslararası alanlarda çalışmak isteyen<br />
genç profesyonellere insanlara, toplumlara<br />
severek yaklaşmalarını, anlamaya<br />
çalışmalarını, ancak onlarla beraber ve<br />
onların kabul edebilecekleri konularda<br />
ve tarzlarda başarılı olabileceklerini söylemek<br />
isterim. n<br />
shareholding business model is still at its early<br />
stages in the regions that I have mentioned.<br />
How should Turkey’s education system be<br />
restructured in order to address the need of qualified<br />
professionals and entrepreneurs who will be<br />
successful in the global business arena<br />
Turkey is an interesting country when it comes<br />
to the topic of education. On one hand, we have<br />
institutions that provide top-notch education services<br />
at global standards. Graduates of these institutions<br />
soon become young and successful professionals by<br />
blending what they have learned during their formal<br />
education period with what they have experienced in<br />
their business lives. On the other hand, I have serious<br />
concern about the general education level in Turkey.<br />
Though there are several exceptionally successful<br />
educational institutions, it is rather difficult to claim<br />
that educational institutions in Turkey are sufficient<br />
and well-qualified to serve the needs of Turkey’s<br />
growing young population. We need to provide foreign<br />
language learning opportunities to sufficiently follow<br />
the global developments. I also believe that there is<br />
still great room for improvement of the curricula to<br />
be able to catch up with developing technologies and<br />
adapt to 21 st century’s educational requirements. For<br />
example, I don’t think that we have exploited industryuniversity<br />
cooperation opportunities to fullest extent.<br />
The lack of sufficient professional schools is still a<br />
serious gap to be filled in. The faster we develop our<br />
education systems, the higher the likelihood to have<br />
international success stories soon.<br />
Finally, what would you recommend young<br />
professionals that aspire to work in the international<br />
business arena in order to prepare themselves for<br />
such responsibilities<br />
I perceive young professionals as highly energetic,<br />
ambitious and passionate. They succeed in whatever<br />
they get focused on. I recommend them to fortify<br />
this energy through widening their perspectives.<br />
They should have hobbies; they should be able<br />
to show genuine interest in global economic and<br />
political developments; they should try to understand<br />
foreign cultures. They should not only rest on being<br />
perfect executers of plans, instead they should have<br />
a broader sense of the world surrounding them to<br />
become visionary leaders. Technical capabilities are<br />
definitely crucial, but on top of it they should be able<br />
to add self-confidence and agility. It is not always a<br />
requirement to have experience in a multinational<br />
company but it’s useful for sure. What is more<br />
important is the ability to manage relationships well<br />
and to create win-win solutions. IQ is important<br />
but not sufficient. EQ is as important, if not more.<br />
Therefore I strongly recommend young professionals<br />
to approach people and societies caringly, try to<br />
understand them better and remember that only<br />
together with them one can be successful. n<br />
Leaders December 2008 • 29