Kolanjioskopi - Prof. Dr. Sadettin Hülagü
Kolanjioskopi - Prof. Dr. Sadettin Hülagü
Kolanjioskopi - Prof. Dr. Sadettin Hülagü
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Bu yazı 1-5 haziran 2011 tarihinde Ankara da yapılan Ulusal<br />
Hepatoloji kongresinde koledoskopi –<strong>Kolanjioskopi</strong> ne zaman ve nasıl<br />
yapılmalı konuşmam nedeniyle hazırladığım slaytların word<br />
proğramında kısaltılmış halidir.<br />
Kolanjioskop-Koledoskop<br />
<strong>Prof</strong>.<strong>Dr</strong>.<strong>Sadettin</strong> HÜLAGÜ<br />
<strong>Kolanjioskopi</strong> minyatür bir endoskop yardımıyla safra kanallarının direkt olarak<br />
görüntülenmesine izin veren bir yöntemdir.Bu yöntemle ayni zamanda pankreas<br />
kanalları içerisinede girilebilmektedir. Normalde safra ve pankreas kanalları sıvı<br />
( safra veya panreas sıvısı) ile dolu olduklarından endoskopi ile bu bölgelerde<br />
özel yöntemler kullanılmadan görüntü almak ve tedavi işlemleri düzenlemek<br />
çok zordur.<br />
Kolanjioskop yapılırken 2 yöntem uygulanmaktadır<br />
1-Perkutan Transhepatik Kolanijoskopi (PTCS):<br />
1970 yılı ilk tanımlama yapılmıştır. Karaciğere dıştan kaburgalar arasından<br />
açılan özel yöntemlerle oluşturulan yoldan girilerek yapılmaktadır.Perkütan<br />
yolla kateter takılıp 2-3 gün aralarla dilate edilip 10 gün sonra kolanjioskop<br />
veya bronkoskop ile ghenişletilmiş bu kanaldan içeri girilerek işlem yapılır.<br />
2-Peroral Kolanjioskop (POCS)<br />
1976 yılında ilk tanımlama var. Yandan görüşlü duodenoskopi denen aletle<br />
önce ERCP ( Endoskopik retrograt kolanjio pankreotografi) yapılır. 12 parmak<br />
barsağını 2. Kısımında bulunan saftra ve pankreas kanallarının birleşerek<br />
barsağa aktığı bölge bulunup buradan .çeriye özel bir katater sokulup sonra bu<br />
bölge endoskopik yöntemlerle kesilip kanal ağzı ortaya çıkarılır (< 2.5 mm ise<br />
sfinkterotomiye ihtiyaç olmayabilir) daha sonra duodenoskopinin içinden geçen<br />
daha ince endoskopilerle safra ve pankreas kanalları görüntülenir veya safra<br />
kanallarına bir tel konup duodenoskop çıkarılır daha ince bir endoskopi aleti ile
u tel üzerinden kayılarak safra veya pankreasın içinne endoskopik olarak direkt<br />
girilir gerektiğinde tanı amaçlı doıku parçası veya tedavi amaçlı işlemler yapılır.<br />
Sander ve arkadaşları Fine-mini caliber Flexible mini scope (2.09 m- çalışma<br />
kanalı 0.72 mm) adı altında ilk kez safranın aktığı ampulla bölgesini kesmeden -<br />
sfinkterotomi yapmadan- kolanjioskop kullanmıştır ve bu işlemde başarılı<br />
olmuşlardır.<br />
Sander ve Poesl daha az frajil 2 farklı kanalı olan- 0.4 mm ve 1.2 mm- başka<br />
bir cihazla benzer ilemi yapmış böylece safra kanallarında ERCP ile<br />
çıkarılamayan taşlara böbreklerdekine benzer Ultrasonik dalgalar uygulayarak<br />
taşların safra kanallarından çıkarılması sağlanmıştır. Video kolanjioskopların<br />
çıkmasıyla görüntü kalitesi ve cihazın daha kullanılabilir hale gelmesi<br />
sağlanmıştır.<br />
<strong>Kolanjioskopi</strong> işleminde gerekli aletler :<br />
-Duodenoskop<br />
-10 F genişliğinde fiberoptik veya video Ultra-slim gastroskop veya Pediatrik<br />
kolonoskop/enteroskop<br />
-Gastroskopiye benzer plastik 4 yöne hareket edebien kateter -Bu kateterin<br />
çalışma kanalı ve irrigasyon yapabilme özelliği olmalı ve içinden Reusable<br />
optik kateter geçebilmelidir<br />
<strong>Kolanjioskopi</strong>ler ( baby endoskop) Standart duodenoskopla kullanılabilir<br />
Genelde 2.8-3.1 mm çapında (Çalışma kanalı 1.2 mm) Video elektronik babyskop<br />
Olympus prototip (XCHF –B200 ) 4.5 mm di. Son zamanlarda geniş 5.5<br />
mm terapotik kanallı duodenoskoplar (TJF-M20) üretilmiş olup bunlarla yeni<br />
üretilen ince ultra slim gastroskoplarki bunların dış çapı 4.9 mm rahatlıkla<br />
beraber kullanılabilir.<br />
Spy-Glass Kolanjioskop ( Halen Türkiye de sadece Kocaeli Üniversitesi<br />
Gastroenteroloji kliniğinde bulunmaktadır)<br />
Standart Duodenoskopla kullanılabilir.Mother and Baby endoskopi yöntemi<br />
kullanılmaktadır. Kolanjioskop olarak kullanılan cihazın dış çapı 3.3 mm olup<br />
4 ayrı çalışma kanalı içermektedir.<br />
1-optik probe 0.77mm
2.çalışma kanalı 1.2 mm<br />
3-4. iki tane irrigasyon kanalı<br />
Spy-Glass Kolanjioskop:<br />
İndetermine biliyer darlıkların tespitinde başarı oranı % 91<br />
Malign –Beningn ayırımında başarı ( sensitivite % 71 spesitivite % 100)<br />
Lezyondan biyopsi alma başarısı % 71<br />
EHL ( daha önce ERCP ile başarılı olamayan 5 hastada % 100 başarı ile taşın<br />
çıkarılması)<br />
Kolanjioskopteki sıkıntılar<br />
Frajilitenin devam etmesi, İrrigasyon sistem gerekliliği, Çalışma kanalı<br />
genişliği( 1.2 mm civarında) Yeterli doku örneği alamama ve terapotik<br />
işlemlerde sınırlama, Uç kısmın manevra kabiliyetinin yeteri kadar<br />
geliştirilememesi ve işlemin uzun olması nedeniyle yaygın kullanılmamasıdır.<br />
Halen Türkiyede Kocaeli Üniversitesi Gastroenteroloji Kliniğinde<br />
<strong>Prof</strong>.<strong>Dr</strong>.<strong>Sadettin</strong> HÜLAGÜ ve arkadaşları tarafından bu işlem ilk kez<br />
başlatılmış ve rutin olarak yapılmaktadır.<br />
<strong>Kolanjioskopi</strong> Endikasyonları:<br />
Safra kanallarında dolum defekti yapan lezyonların malign – benign ayırımı<br />
Kolanjio-karsinomun morfolojik , histolojik tipi ve evrelendirilmesi<br />
Kromo-kolanjioskop, AFİ-NBİ ve FİCE<br />
Sitoloji için önemli miktarda sıvı kolleksiyonu<br />
İntra-ductal tümör yayılımının değerlendirilmesi<br />
Ameliyat öncesi cerrahi rezeksiyon için tümör haritasının çıkarılması<br />
Safra yolları darlıklarının Benign- Malign ayırımı<br />
Primer Sklerozan Kolanjitin tanı ve tedavisi<br />
-Dominant striktürin değerlendirilmesi
-Biyopsi alınması<br />
Kolanjioskop ile Kolanjiokarsinomda başarı oranı :<br />
Polipoid tip olanda % 100<br />
Stenotik tip olanda % 95<br />
Tümör patern yapı tespiti % 100<br />
Hedeflenmiş doku biyopis örneklemesiyle % 70-100 başarı<br />
İntraductal tümör yayılımı doğru tanımlama % 76.9<br />
Kliniğimizde uygulanan Spy-Glass <strong>Kolanjioskopi</strong><br />
Endikasyonlarımız<br />
Şüpheli non-opak taşların tespiti<br />
ERCP ile çıkarılması zor biliyer taşların tedavisi<br />
Enfeksiyon için doku örneği ve görüntüleme<br />
KC Tx sonrası ductal iskeminin görüntülenmesi<br />
Kolanjioskop ile litotripsi<br />
Biliyer darlıkların dilatasyonu<br />
Biliyer stent uygulama<br />
Enfeksiyon için doku örneği ve görüntüleme<br />
KC Tx sonrası ductal iskeminin görüntülenmesi<br />
Safra kesesi ya da safra kanallarına selektif kılavuz teli uygulamalarının<br />
yapılabilmesi<br />
Tekrarlayan ve sebebi açıklanamayan kolanjit atakları<br />
Koledokal kistlerin görüntülenmesi<br />
Pankresa ait hastalıkların tanı ve tedavisi<br />
<strong>Kolanjioskopi</strong>de :
Histoloji ve Sitoloji önemlidir .ERCP de fırçalama % 30-57 tanı vardır.<br />
Endobrush sitoloji > 1 den fazla almak ve Endo-biliyer biyopsi forseps<br />
kullanmak gerekir . Doğru bölgeden almak çok zor ve perforasyon riski<br />
yüksektir. ERCP yöntemiyle malignite tanısı % 30-70 civarındadır. POCS +<br />
ERCP ile bu oran % 58-100 ‘e çıkabilmektedir. Mukosal değişikliklerneovaskülarizasyonun<br />
bulunması-luminal kalınlaşma paterni –ile tanı % 61 den<br />
% 96 çıkar<br />
Eve Götürülecek Mesaj<br />
Tedavisi zor safra yolu taşlarında kolanjioskop yoluyla litotripsi etkili bir<br />
yöntemdir<br />
Pankreatik taşlarda sınırlı etki<br />
Darlıkların yorumunda sınırlamalar var<br />
Örneklerin elde edilmesi zordur.<br />
Pankreato-biliyer hastalıkların gerek tanı gerekse tedavisi göz önüne alınınca<br />
<strong>Kolanjioskopi</strong> konvansiyonel ERCP biopsi/ fırça sitolojisi veya EUS a oranla<br />
daha etkin bir yöntemdir.
Change language