12.01.2015 Views

Siber-koyun kesmek caiz midir? - Mithat Alam Film Merkezi

Siber-koyun kesmek caiz midir? - Mithat Alam Film Merkezi

Siber-koyun kesmek caiz midir? - Mithat Alam Film Merkezi

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>Siber</strong>-<strong>koyun</strong> <strong>kesmek</strong> <strong>caiz</strong> <strong>midir</strong> 325<br />

kânsız hale getirecek kadar karmaşık bir hal alıyor. Burada<br />

da Kukla Ustası’nın ilginç bir konumu oluyor.<br />

<strong>Siber</strong>uzayın Sosyopolitiği<br />

<strong>Siber</strong>uzayı bir enformasyon uzayı/ortamı olarak değerlendirebiliriz.<br />

Bu enformasyon ortamı içerisinde birey, aynı<br />

uzaya bağlanmış pek çok bireyle aynı ortamı paylaşıyor ve<br />

öbür taraftan bu uzay, operatörüne ve kullanıcısına, hareket<br />

etme, bilgi kullanma gibi bazı özgürlükler kazandırıyor.<br />

Sanal gerçeklik, siberuzayın alt türlerinden biri. Sanal gerçekliğin<br />

temel özelliği ve ilgi çekici yanı, sanal ortamının<br />

kullanıcısının hareketlerine göre geribeslenim ve<br />

interaktivite mantığı içinde, yeni veriler uyarınca yeniden<br />

inşa edilmesidir. Bunun biraz daha ‘Gibsonyan’ bir versiyonu,<br />

ağ mantığını sanal gerçekliğin içine yerleştirir. Bu<br />

filmdeki siberuzay, bu söylediğime çok yakın değildir; daha<br />

ziyade internetin gelişmiş hali gibidir. Sanal gerçeklik boyutu<br />

olduğuna rastlamayız. <strong>Siber</strong>uzayın kullanım amacı,<br />

veri elde etmektir.<br />

<strong>Siber</strong>uzayın yapısından ziyade sosyopolitiği üzerinde<br />

durmak istiyorum; çünkü siberuzayda toplum da, toplumun<br />

içindeki özne de bir değişime uğrar ve bu değişimin<br />

bir yerinde sanallık da vardır. <strong>Siber</strong>uzayın en önemli iki<br />

özelliği interaktivite ve merkezsiz ya da merkezdışılaşmış<br />

(decentralized) yapı, yani aynı anda çok fazla sayıda kullanıcının<br />

bir ağ mantığı içinde bulunabiliyor olmasıdır. Olayı<br />

sanal cemaatler bağlamına çekmeden önce öznenin durumunu<br />

sorgulamak istiyorum. Mark Poster’a göre elektronik<br />

medya devrimi ile modernitenin daha rasyonel, istikrarlı,<br />

merkezî bireyinin yerini daha istikrarsız (unstable),<br />

çok, çoğul (multiple), yaygın, yayılmış (diffused) bir karakter<br />

almıştır; kimileri bunu postmodernite ile de ilişkilendirecektir.<br />

Bu bağlamda sanal ortam böyle bir özne için biçilmiş<br />

kaftandır. Bu ilişkinin çıkış noktası, siberuzayın<br />

gösteren-gösterilen, üretici-tüketici bağlamında rolleri değiştirici<br />

özelliğidir. Bu bağlamda da pek çok kişi sanal gerçekliği<br />

postmodern teorinin bir laboratuarı olarak bile gö-

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!