Elastofibroma Dorsi - Yeni Tıp Dergisi

Yeni Tp Dergisi 2012;29(2):121-123
Olgu sunumu
Elastofibroma Dorsi
Hacer HALTAŞ 1 , Reyhan BAYRAK 1 , Dilek KÖSEHAN 1 , Sibel YENİDÜNYA 1 , Mikdat BOZER 2
1 Fatih Üniversitesi Tp Fakültesi Patoloji Anabilim Dal, ANKARA
2 Fatih Üniversitesi Tp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Dal, ANKARA
ÖZET
Elastofibroma dorsi nadir rastlanan ve büyük olaslkla
reaktif yapda yumuşak doku kitlesidir. Bu lezyon yaşl
kadnlarda skapulann alt ksmna yakn veya skapulann
alt bölümü ve göğüs duvar arasnda lokalizedir.
Bu yazda 64 yaşnda srt ağrs olan bayan hasta
sunuldu. Fizik muayenede sağ skapula inferiorunda ağrsz,
solid kitle tespit edildi. Manyetik rezonans görüntülemede
elastofibroma dorsinin karakteristik signal yoğunluğu
ve kontrast tutulumu tespit edildi. Lezyon total
eksize edildi. Elastofibroma dorsi tans histopatolojik
olarak doğruland.
Yaşl kadnlarda periskapular bölgede lokalize, yumuşak
doku tümörlerinin ayrc tansnda elastofibroma dorsi
olas tan olarak aklda tutulmaldr.
Anahtar Kelimeler: Srt ağrs; skapula; tümörler; bağ
ve yumuşak doku; manyetik rezonans görüntüleme
ABSTRACT
Elastofibroma dorsi: A case report
Elastofibroma dorsi is a rare soft tissue mass, probably
of reactive nature. The lesion is located near the inferior
margin of the scapula or between the inferior part of
scapula and chest wall in elderly women.
A 64-year-old woman is presented with a complaint of
backache in this report. On physical examination nontender
and solid mass was detected in the inferior of the
right scapula. Magnetic resonance imaging showed
subscapular tumoral mass which had the characteristic
signal intensity and contrast enhancement pattern of
elastofibroma dorsi. The lesion was totaly excised. The
diagnosis of elastofibroma dorsi was confirmed by
histopatologic examination.
In differential diagnosis of the soft tissue tumors located
at the periscapular region in elderly woman elastofibroma
dorsi should be considered as a likely diagnosis.
Key Words: Back pain; scapula; neoplasms; connective
and soft tissue; magnetic resonance imaging
GİRİŞ
Elastofibroma dorsi sk rastlanmayan, fibroelastik
doku proliferasyonu ile karakterize tipik olarak
yaşllarda subskapuler bölgede görülen yavaş büyüme
eğiliminde olan düzensiz snrl tümör benzeri
bir lezyondur 1-14 .
Sklkla skapulann alt köşesinde latisimus dorsi
ile seratus anterior kaslar arasnda toraks duvarnn
posteriorunda lokalizedir.
İnsidans net olarak bilinmemesine rağmen
otopsi çalşmalarnda nadir olmayarak rapor edilmiştir
12 .
Etyolojisi tam olarak tanmlanmamş ancak
tekrarlayan travmalar sonrasnda göğüs duvar ve
skapula arasnda oluşan mekanik sürtünme sonucu
reaktif bir lezyon olarak geliştiği düşünülmüştür 1,2 .
Klinik olarak asemptomatik olabileceği gibi baz
hastalarda ağr, şişlik, omuz hareketleri ile oluşan
atlama hissi, omuz ağrs şeklinde bulgu verebilir 6,7,8,10 .
Tanda en önemli radyolojik değerlendirme
yöntemi manyetik rezonans görüntülemedir (MRG) 2,13 .
Yazşma Adresi
Dr. Hacer HALTAŞ,MD
Fatih Üniversitesi Tp Fakültesi Patoloji Anabilim Dal Ankara
hhaltas@hotmail.com
Yaznn geldiği tarih : 23.11.2010
Yayna Kabul tarihi : 03.03.2011
Yaknmalar olan hastalarda tedavi marjinal
snrlarla kitlenin eksizyonudur 1,6,10 . Histolojik olarak
prolifere kaln, koyu eozinofilik, fibriler ve globuler
elastik lif artş karakteristiktir. Bu raporda srtta
kitle ve ağr şikayeti ile gelen 64 yaşnda bayan
hastann klinik, radyolojik ve patolojik bulgular
literatür eşliğinde sunulmuştur.
OLGU SUNUMU
Uzun bir süredir var olan srt ağrs nedeni ile
fizik tedavi polikliğine başvuran 65 yaşndaki ev
hanm bayan hastada fizik muayene esnasnda
sağ skapula altnda yaklaşk 8x3 cm çapl, mobil
olmayan, yumuşak kvaml şişlik tespiti üzerine
genel cerrahi polikliniğine yönlendirildi. Hasta srt
ağrs öncesinde meydana gelmiş herhangi bir
travma veya lokal mekanik basnc düşündürecek
olay tariflemedi. Rutin laboratuar incelemeleri
normal snrlardayd. Hastann yüzeyel US incelemesinde
kas dokusu kaln olarak izlenmiş olup
içerisinde 56x27 mm boyutlarnda heterojen snrlar
çevre kas yapsndan ayrt edilemeyen görünüm,
MRG’de sağda toraks posterolateral duvarnda,
skapula inferior marjini düzeyinde, fasya altnda
yaklaşk 8,5x2 cm boyutlarnda tüm sekanslarda
büyük oranda kas dokusu ile izointens, düzgün
121
121

H. Haltaş ve ark. Yeni Tp Dergisi 2012;29(2):121-123
konturlu, içerisinde ksmen lineer yağ intensiteleri
izlenen yumuşak doku kitlesi saptanmş olup bulgular
elastofibroma dorsi ile uyumlu bulundu
(Resim 1 a-d). Hastann şişlik ve ağr şikayeti
nedeniyle marjinal snrlar ile cerrahi eksizyon
yapld.
Resim 1 a,b,c,d. Aksiyel T1 ağrlkl (a), T2 ağrlkl (b)
ve koronal T1A ağrlkl (c) imajlarda oklar ile skapula
inferior marjini düzeyinde büyük oranda kas dokular ile
izointens, içerisinde yağa ait T1 ağrlkl imajlarda lineer
hiperintensiteler izlenen yumuşak doku kitlesi görülüyor.
Aksiyel yağ baskl T1 ağrlkl imajda (d) kitlenin (ok)
lineer hiperintens komponentlerinde sinyal kayb izlenmektedir.
Resim 2. Kollagen demetler ve adipozitler arasnda fibril
ve globul tarznda çok sayda elastik fibriller (Viktorya
blue Hematoksilenx400)
Resim 3. Kristal viyole boyas ile lineer ve globul tarznda
dizelenmiş elastik lifler (Kristal viyolex400)
Makroskopik incelemede kitle düzensiz snrl,
kapsül içermeyen 9x6x5 cm boyutlarnda, kesiti
kirli beyaz-sar renkte solid görünümde idi.
Histolojik olarak artmş fibroadipöz bağ dokuda
kollagen liflerinde artş, dağnk halde prolifere
olmuş, globül, fibril şeklinde koyu eozinofilik elastik
lifler gözlendi. Elastika Von Gieson, Viktorya
Blue Hematoksilen ve Kristal Viyole ile elastik
liflerlerde proliferasyon, belirgin, kaba globul, rodlike
görünüm izlendi. Hastadan “bilgilendirilmiş
olur” alnd.
TARTIŞMA
Elastofibrom anormal elastik lif ve kollagen
artş ile karakterize benign fibroproliferatif yumuşak
doku lezyonudur. Sklkla yerleşim yeri perikapüler
bölge olmakla birlikte aksilla, mediasten,
mide, inguinal bölge, intraspinal bölgede de rapor
edilmiştir 10,11 .
Etyolojisi tam olarak bilinmemektedir. Gerçek
bir tümör olup olmadğ tartşmal olup daha çok
reaktif bir lezyon olduğunun üzerinde durulmaktadr
1 . Elastofibroma dorsinin sklkla ağr işlerde
ve yoğun kol performans gösterenlerde ve sklkla
sağ tarafta görülmesi reaktif lezyon olduğunu
desteklemektedir 1,10,13 . Ancak vücudun diğer alanlarnda
da elastofibromun görülmesi ve yoğun kol
performans göstermeyen bireylerde de saptanmas
bunu desteklememektedir. Olgumuzun ev
hanm olduğu, yoğun ve ağr performans gösteren
işler yapmadğ öğrenildi.
Baz çalşmalarda aile öyküsü nedeniyle etyolojide
genetik yatknlk düşünülmüştür. Olgumuzda
aile öyküsü yoktu.
Elastofibroma dorsi otopsi çalşmalarnda 55
yaş üzerinde %13-17 orannda nadir olmayarak
saptanmş olmasna rağmen srtta lokalize olmas
ve çoğu vakann asemptomatik kliniği nedeniyle
toplumda gerçek insidans bilinmemekte ve kliniğe
yansyan olgular az sayda olmaktadr 12 .
Genel olarak hastalk kadnlarda daha sk
bildirilmiş olup, erkek kadn oran 2/5 olarak rapor
edilmiştir. Baz yaynlarda ise erkek sklğ bildirilmiştir
7,10,12 . İki tarafl tutulum %10 oranndadr 8,10 .
Hastalarn büyük çoğunluğu asemptomatik ise
de oluşan kitlenin büyüklüğü nedeniyle srt ve
omza vuran ağr, omuz hareketleri ile oluşan
atlama hissi bildirilmiştir. Olgumuzda ağr omuz
hareketleri ile ilişkili olmayp zaman zaman artan
srt ağrs tarznda idi.
Elastofibroma dorsi tans için göğüs grafileri,
ultrasonografi (USG), bilgisayarl tomografi (BT),
MRG incelemeleri yararldr. Göğüs grafileri ile göğüs
duvarnda yumuşak doku kitlesi tespit edilebilir
ancak düz grafiler lezyonun karakteristiğine ait
spesifik bulgu göstermez. USG’de dört farkl görü-
122
122

Yeni Tp Dergisi 2012;29(2):121-123
H. Haltaş ve ark.
nüm paterni tanmlanmş olmakla birlikte en sk
görülen formunda uzun aksna paralel hiperekojen
bantlar arasnda yağ dokusuna bağl hipoekoik
çizgilenmeler içeren inhomojen fasiküle ya
da laminer patern gösteren heterojen kitle saptanmaktadr
14 . Baz yazarlar elastofibroma dorsi tans
için USG değerlendirmeyi yeterli olarak kabul
etseler de 15 , kitlenin karakteristik fibröz ve yağ
komponentini daha net göstermesi açsndan en
güvenilir görüntüleme yöntemi MRG olarak kabul
edilmektedir 2,13,14 . MRG’de tipik olarak tariflenen
ve en sk saptanan görünüm göğüs duvarna
paralel kas benzeri fibrokollajenöz doku bantlar
arasnda çizgisel paternde inhomojen yağ dokusunun
görülmesidir. BT kitle içindeki yağ dokusuna
ait çizgilenmeleri göstermede daha az duyarl
olmas nedeni ile, güvenilirliği MRG’ye göre düşük
bulunmuştur 2,13,14 . Baz yazarlar elastofibroma dorsi
açsndan lezyonun kliniği tipik olduğunda, bazlar
ise radyolojik değerlendirmenin tipik olduğunda
insizyonel biyopsiye gerek olmadğn savunmuşlardr
4,13 .
Yağ dokusuna ait çizgilenmeleri az veya hiç
göstermeyen atipik bulgular içeren elastofibroma
dorsinin ayrc tansnda desmoid tümörler, yumuşak
doku sarkom ve/veya metastazlar, skatrisyel
fibromlar düşünülmelidir. Bazen de ayrc tanda
yağ dokusunun yaygnlğ nedeniyle lipom, liposarkom,
fibrolipom düşünülebilir. Malignite ekartasyonu
amaçl asemptomatik hastalarda ince iğne
aspirasyon uygulamalar lezyonun hiposellüler
doğasndan dolay tavsiye edilmemektedir 9 .
Ancak Domanski ve ark. 5 olguluk serilerinde
ince iğne aspirasyon yaymalarnda olgularn tamamnda
tan için karakteristik olan lineer, globuler
ve yldzs şekilli elastik fibrilleri gözlemlemiş-lerdir
ki bu da tanda sitolojik incelemeyi değerli
klmaktadr 16 . Tru cut biyopsi de nispeten kolay ve
daha az invaziv bir işlem olmas dolays ile doku
tans sağlayan güvenilir bir yöntemdir. Radyolojik
ve klinik açdan malignite düşündüren olgularda
intraoperatif değerlendirme de yapla gelmektedir.
Bu olgularda değerlendirme yaparken lezyon klinik
ve radyolojik bulgularla beraber değerlendirilmelidir.
Frozen kesitlerde kesit kalitesi nedeniyle
genel olarak tan için karakteristik olan elastik fibriller
gözden kaçabilmektedir. Elastofibroma dorsi
açsndan şüpheli olgularda intraoperatif değerlendirmede
kesin tany koymak için rutin incelemeye
ek olarak ksa sürede yaplabilen kristal viyole
histokimyasal boyas uygulanabilir.
Sonuç olarak elastofibroma dorsi ileri yaş grubu
kadn hastalarda periskapüler alanda şişlik, ağr
oluşturan kitlelerde klinisyen, radyolog ve patologlarn
aklda tutmas gereken bir antitedir.
REFERANSLAR
1. Weiss SW, Goldblum JR. Benign fibroblastic/myofibroblastic
proliferations. In: Weiss SW, Goldblum JR, editors. 5 th ed. Soft tissue
tumors.Philadelphia: Mosby Elsevier; 2008;p: 207-12.
2. Muratori F, Esposito M, Rosa F, Liuzza F, Magarelli N, Rossi B, et
al. Elastofibroma dorsi: 8 case reports and a literature review. J Orthop
Traumatol 2008;9(1):3–7.
3. Hayes AJ, Alexander N, Clark MA, Thomas JM. Elastofibroma: A
rare soft tissue tumour with a pathognomonic anatomical location and
clinical symptom. Eur J Surg Oncol 2004;30(4):450–3.
4. Vastamaki M. Elastofibroma Scapulae. Clin Orthop Relat Res
2001;392:404–8.
5. Cnar BM, Akpnar S, Derincek A, Beyaz S, Uysal M. Elastofibroma
dorsi: an unusual cause of shoulder pain. Acta Orthop Traumatol Turc
2009;43(5)1-5.
6. Muramatsu K, Ihara K, Hashimoto T, Seto S, Taguchi T. Elastofibroma
dorsi: diagnosis and treatment. J Shoulder Elbow Surg 2007;6(5):
91-5.
7. Chandrasekar CR, Grimer RJ, Carter SR, Tillman RM, Abudu A,
Davies AM, et al. Elastofibroma dorsi: an uncommon benign pseudotumour.
Sarcoma 2008;756565.
8. Akbulut M, Düzcan E, Bayramoğlu H. Elastofibroma dorsi: report of
a case and review of the literature. Ege Journal of Medicine 2008;47(1):3-
6.
9. Daigeler A, Vogt PM, Busch K, Pennekamp W, Weyhe D,
Lehnhardt M, et al. Elastofibroma dorsi-differential diagnosis in chest wall
tumours. World J Surg Oncol 2007;5:15.
10. Nagamine N, Nohara Y, Ito E. Elastofibroma in Okinawa. A clinicalpathological
study of 170 cases. Cancer 1982;50:1794–5.
11. Enjoji M, Sumiyoshi K, Sueyoshi K. Elastofibromatous lesion of the
stomach in a patient with elastofibroma dorsi. Am J Surg Pathol 1985;9:
233–7.
12. Giebel GD, Bierhoff E, Vogel J. Elastofibroma and preelastofibroma
-a biopsy and autopsy study. Eur J Surg Oncol 1996;22:93-6.
13. Naylor MF, Nascimento AG, Sherrick AD, McLeod RA. Elastofibroma
dorsi: radiologic findings in 12 patients. AJR Am J Roentgenol 1996;167(3):
683-7.
14. Battaglia M, Vanel D, Pollastri P, Balladelli A, Alberghini M, Staals
EL, et al. Imaging patterns of elastofibroma dorsi. Eur J Radiol 2009;72(1):
16-21.
15. Solivetti FM, Bacaro D, Di Luca Sidozzi A, Cecconi P. Elastofibroma
dorsi: ultrasound pattern in three patients. J Exp Clin Cancer Res 2003;22
(4):565-9.
16. Domanski HA, Carlén B, Sloth M, Rydholm A. Elastofibroma dorsi
has distinct cytomorphologic features, making diagnostic surgical biopsy
unnecessary: cytomorphologic study with clinical, radiologic, and electron
microscopic correlations. Diagn Cytopathol 2003;29(6)7-33.
123
123