(Microsoft PowerPoint - \307ANAKKALEDEKI TARIHI Binalar.ppt)
(Microsoft PowerPoint - \307ANAKKALEDEKI TARIHI Binalar.ppt)
(Microsoft PowerPoint - \307ANAKKALEDEKI TARIHI Binalar.ppt)
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
TARİH YİYEN BİTKİLER<br />
Hazırlayan Öğretmenler<br />
F.Nesrin ARDA - Şenay UÇAR - Uygar AVCI<br />
Proje Danışman Öğretim Üyeleri<br />
Prof.Dr.Turan GÜVEN - Prof.Dr. Sezai TÜRKEL - Prof .Dr. Ahmet AKSOY
GİRİŞ<br />
Çanakkale tarih boyunca birçok medeniyete ev<br />
sahipliği yapmış ve bu medeniyetler tarafından<br />
bir çok tarihi eser mirası bırakılmış olan bir<br />
şehirdir.<br />
Günümüzde ise bu mirasın bir kısmı koruma<br />
altına alınarak restorasyon çalışmaları<br />
tamamlanmış, bir kısmı ise bakımsızlık,<br />
ilgisizlik ve iklim şartlarından dolayı tahribata<br />
uğramıştır.
Tarihi eserlerdeki tahribatın<br />
sebeplerinden birisi de üzerinde yaşayan<br />
bitkilerin varlığıdır (Aksoy, 2000 ve 2002).<br />
Bu projede tarihi eserler üzerinde<br />
yaşayan bitkilerin hangileri olduğu,<br />
buralara nasıl taşındıkları araştırılmış ve<br />
verdikleri zararlar tespit edilmeye<br />
çalışılmıştır.
BİTKİ TOHUMLARININ TAŞINMA YOLLARI<br />
• Bazı familyalara ait tohumların rüzgarla<br />
taşınmaları (Compositeae v.b)<br />
• Bitkilerle beslenen kuşların diasporları<br />
(yeni bir bitkiyi verebilecek tohum, rizom,<br />
vejetatif parça spor vb) taşıması veya<br />
dışkılaması (İncir, Poaceae vb.)
• Bitki diasporlarının (yeni bir bitkiyi<br />
verebilecek tohum, rizom, vejetatif parça<br />
spor vb) üzerlerinde çimlenmesinden<br />
sonra köklerinden salgılanan eritici<br />
enzimler bulunduğu yerdeki bölgeyi<br />
eriterek daha derinlere ilerler. Bunun<br />
sonucu topraklaşma ortaya çıkar,<br />
binaların dayanıklılığı azalır (Aksoy,<br />
2000).
• Zamanla köklerin kalınlaşması sonucu<br />
binada bulunan tuğla, taş veya<br />
briketlerin araları açılır. Böylece tarihi<br />
eserlerin sağlamlığı azalmış olur.
• Bu bitkiler tarihi eser üzerinde yaşayıp güzel<br />
bir görüntü oluştururken aynı zamanda bu<br />
yapıların zaman içinde tahrip olmasına yol<br />
açmaktadırlar.<br />
• Yapılan çalışmada Çanakkale’de bulunan<br />
tarihi yapılar üzerinde yaşayan bitkiler ve<br />
bunların tarihi yapılara verdiği zararlar ortaya<br />
konmuştur.
Projenin amaçları<br />
• Tarihi eserler üzerinde hangi bitkiler var<br />
• Bu bitkilerin tarihi yapılara verdiği ne tür<br />
zararlar var<br />
• Bu bitkileri nasıl zararsız hale getirebiliriz<br />
• Bu bitkilerle biyolojik ve kimyasal mücadele<br />
nasıl olmalıdır
Projenin özgünlüğü<br />
• Konu ile ilgili bazı çalışmalar olmasına rağmen,<br />
bunların tarihi yapılara verdiği zararlar ve<br />
korunma yönleri eksiktir.<br />
• Çanakkale ilinin tarihi yapılar üzerindeki<br />
bitkiler ile ilgili hiçbir çalışmanın olmaması<br />
konunun özgün olmasını gösterir.
YÖNTEM VE MATERYAL<br />
• Proje çalışmamız direkt olarak gezi gözlem ve<br />
fotoğraf çekimi ile gerçekleştirilmiştir.
İNCELEME ALANLARI<br />
ÇİMENLİK KALESİ
ÇİMENLİK KALESİNDE BULUNAN<br />
BİTKİLER<br />
• Parietaria judaica (Duvar fesleğeni)<br />
• Ficus carica (İncir)<br />
• Antirrhinum majus (Aslanağzı)<br />
• Vitis vinifera (Üzüm)<br />
• Rhus coriaria (Sumak)
ESKİ<br />
MEMLEKET HASTAHANESİ<br />
GUSULHANESİ
ESKİ<br />
MEMLEKET<br />
HASTAHANESİNDEKİ BİTKİLER<br />
• Antirrhinum majus ( Aslanağzı)<br />
• Ailanthus altissima (Kokan ağaç)<br />
• Conyza canadensis (Kanada şifa otu)<br />
• Rhus coriaria (Sumak)<br />
• Ferula sp (Çakşır otu)<br />
• Valeriana sp. (Kedi otu)
TARİH YİYEN BİTKİLERDEN ÖRNEKLER<br />
Duvar fesleğeni
ASMA
KEDİOTU
KEDİOTU
İNCİR
ASLANAĞZI
DUVAR FESLEĞENİ VE LİKENLER
KOKAN AĞAÇ
SEMİZOTU
SARMAŞIK
Toplanan bitkilere ait familyalar<br />
Urticaceae (Isırgangiller)<br />
Scrophulariaceae (Sığırkuyuğugiller)<br />
Moraceae (Dutgiller)<br />
Vitaceae (Asmagiller)<br />
Euphorbiacceae (Sütlegengilller)<br />
Brassicaceae (Hardalgiller)<br />
Asteraceae (Compositae) (Papatyagiller)<br />
Valerianaceae (Kediotugiller)<br />
Umbelliferae/Apiaceae (Maydonozgiller)<br />
Araliaceae (Sarmaşıkgiller)<br />
Anacardiaceae (Antepfıstığıgiller)<br />
Asteraceae/Compositae (Papatyagiller)<br />
Poaceae/Gramineae(Buğdaygiller)<br />
Simaroubaceae (Kokarağaçgiller)
SONUÇ<br />
• Bitkilerin tarihi eserler üzerindeki tahrip<br />
edici ve yıkıcı etkilerinin önlenmesi<br />
amacıyla; bu bitkilerle biyolojik mücadele<br />
yapılmalı ve bunlar erken devrede<br />
uzaklaştırılmalıdır.
KAYNAKLAR<br />
• Ahmet M. and Durani P.K (1970) The Flora of Walls in<br />
Srinager.Bor.Ib.89 (608-615<br />
• Aksoy A.(1998) Biological Flora of British Isles: Capsella bursa<br />
–pastoris(L.) Medikus.<br />
• Journal of Ecology 86:171-186<br />
• Aksoy .A. and Çelik A.(2000) Studies on the ecology of plants<br />
growing on the historical<br />
• monoments Kayseri ,Türkiye-Plant Life in South –West and<br />
Central Asia , Vrh<br />
• İnternational Symposium-Taşlıkent 1998<br />
• Aksoy, a. (2001) Kayseri’nin tarihi yapıları üzerinde bulunan<br />
bitiler ve etkileri. Prof. Dr. Zafer BAYBURTLUOĞLU (Sanat<br />
yazıları, , yazarlar Denktaş M. ve Özbek, Y. Kayseri Büyükşehir<br />
Belediyesi Yayınları
• Davis P.H. (1965-1988) Flora of Turkey and East<br />
Aegean Island. Vol:1-10. Edinburgh<br />
• University, England<br />
• Gemici,Y.Seçmen ,Ö and Görk , G.(1991)<br />
Wall vegetation of İzmir. In Plant life of<br />
South West Asia (Edit. Öztürk M., Görk G.,<br />
and Erdem Ü.) pp:408-413. Ege Universty<br />
Pres, İzmir.<br />
• Ridley.ll N.(1930) The dispersal of Plants<br />
Troughout the World Reeue , Kent U.K<br />
• Young.P (1996) The Decayayin Monments New<br />
Scientisc.2 Noveber 1996<br />
• www.canakkale.gov.tr<br />
• www.ekolojidergisi.com.tr
TEŞEKKÜR EDERİZ..