T.C. SÜLEYMAN DEMĐREL ÜNĐVERSĐTESĐ FEN BĐLĐMLERĐ ...

2. KAYNAK ÖZETLERĐ
Çalışmamıza konu olan boylu ardıç, ülkemizde doğal olarak yetişen altı ardıç
türünden biri olup, bunlar içerisinde ormanlarımızda meşcereler halinde en geniş
yayılışa sahip olanıdır (Kayacık, 1980; Eler, 1991). Ayrıca, gerek diğer ardıç
taksonlarına göre daha düzgün gövde geliştirmesi ve odununun üstün teknolojik
özellikleri dolayısıyla ekonomik olarak daha değerli olması, gerekse çeşitli
kısımlarının tıp ve kozmetik sanayinde kullanılması nedenleriyle bugüne kadar
ülkemizde ve yurt dışında birçok bilim adamlarının araştırma ve incelemelerine konu
olmuştur. Fakat, gerek boylu ardıç gerekse diğer ardıç taksonlarının tohumunda
bulunan fiziksel ve fizyolojik çimlenme engelleri ve sağlıklı dolu tohum elde
edememe sorunları nedeniyle uzun yıllardır fidanlıklarda kitlesel üretimleri
yapılamamıştır. Günümüzde sadece Eğirdir Orman Fidanlığının yanı sıra ülkemizin
birkaç orman fidanlığında üretilebilmektedir. Daha başka bir ifadeyle, boylu ardıç ve
diğer ardıç taksonlarının fidanlıklarda yetiştirilme tekniği üzerine yapılan bilimsel
çalışmalar sınırlı sayıda kalmıştır (Gültekin ve Öztürk, 2002; Gültekin ve Gültekin,
2003; Gültekin, 2003; Gültekin, 2004; Gülcü ve Gültekin, 2005).
Ardıç taksonlarının fidanlıklarda yetiştirme sıklığı ve gübrelenmesinin fidan kalitesi
üzerine olan etkisi konusunda ise bugüne kadar gerçekleştirilmiş bilimsel çalışma
bulunmamaktadır. Buna rağmen, çalışmamızın başlangıcından sonuçlandırılmasına
kadarki süreçte konumuzla doğrudan veya dolaylı olarak ilişkili olup da yararlanılan
bilimsel çalışmalar kronolojik sıraya göre aşağıda özetlenmiştir.
Birkaç yıl öncesine kadar özellikle boylu ardıç ve diğer ardıç türleri üzerinde yapılan
araştırmalarda, dolu tohum oranının çok düşük olduğu, dolu ve boş tohumların
birbirinden ayrılamadığı, bu nedenle de, çimlendirme ve dolayısıyla fidan yetiştirme
denemelerinin başarısız olduğu bildirilmiştir (Alpacar, 1988; Eler, 1993; Köse, 2000;
Avşar ve Erenoğlu, 2002).
Gültekin ve Öztürk (2002), Boylu ardıçta yaptıkları araştırma çalışmalarında; ardıç
üretiminde kullanılacak tohumlardan dolu ve boş olanların öncelikle birbirinden
4