Bazar ykdysady˙eti näme?

BAZAR YKDYSADYŸETINDE
SARP EDIJILER
Bazar ykdysadyÿetinde-de, görkezme esasynda dolandyrylÿan
ykdysadyÿetde-de sarp edijiler ∆ol bir kararlary kabul
edÿärler: olar öz büjetlerini◊ çäginde azyk, geÿim-gejim,
jaÿ, ulag satyn alÿarlar, göwün açy∆ hyzmatlaryndan
peÿdalanÿarlar we mundan-da köp zatlary satyn almaga
mümkinçiliklerini◊ bolmagyny isleÿärler. Emma sarp edijiler
görkezme esasynda dolandyrylÿan ykdysadyÿetdäkä
garany◊da, bazar ykdysadyÿetini◊ i∆leÿ∆inde has wajyp
rol oÿnaÿarlar. Hakykatdan-da, bazar ykdysadyÿeti
käwagtlar sarp edijileri◊ özygtyÿarlylygyny◊ ulgamy hökmünde
suratlandyrylÿar, sebäbi bazar ykdysadyÿetinde
alyjylary◊ seri∆delerini nämä sarp etmelidigi baradaky
gündelik gelÿän kararlary köp derejede haÿsy önümleri◊
öndürilmelidigini we hyzmatlary◊ hödürlenmelidigini
kesgitleÿär. Bu nähili bolup geçÿär
Apelsin we kompÿuter mikroshemalaryny◊
satyn alny∆y
Aÿdaly, bir ma∆gala – Robert we Mariÿa iki çagasy bilen
öÿle nahary üçin azyk önümlerini satyn almaga bazara
gidÿär. Olary◊ ilkiba∆da towuk etini, pomidor we apelsin
satyn almak pikirinde bolan bolmaklary mümkin; emma
ol harytlary◊ bazar bahasy olary◊ bu islegine güÿçli täsir
edip biler.
Meselem, olar bazara baranda, apelsini◊ gymmatlan
bolmagy mümkin. Onu◊ gymmatlamagyny◊ ösdürilip ÿeti∆dirilÿän
ÿerinde aÿazly howa bolup, ekini◊ uly bölegini◊
sowuk urmagy ÿaly, birnäçe sebäbi bolup biler.
Eÿsem-de munu◊ netijesinde az hem bolsa apelsin satyn
almaga synany∆ÿan alyjylary◊ ∆ol bir sany saklanyp
galÿar. ≈onu◊ üçin-de, eger ö◊ki, ÿagny, arzan bahadan
satsalar, indiki hasyla çenli apelsin satylyp gutarar. Ÿöne
bahany◊ galmagy hemme alyjylary ö◊küden az apelsin almaga
mejbur edÿär, öndürijileri bolsa mümkin boldugyça,
tiz wagty◊ içinde has köp apelsin ÿeti∆dirmeklige iterÿär.
Bu ÿerde ba∆ga-da bir mümkinçilik bar: üpjün edijiler
beÿleki ÿurtlardan köpräk apelsin getirmeklik pikirine-de
gelip bilerler. Halkara söwdasyna az pasgelçilikler ÿa-da
import salgytlary (olara tarifler diÿilÿär) esasynda
i∆lemäge rugsat edilen ÿagdaÿynda ol alyjylara köp dürli
haryt hödürläp, öndürijilere bolsa apelsinden ba∆lap awtoulaglara
çenli önümleri◊ gi◊ görnü∆leri üçin has bäsle∆ikli
bahalary teklip etmeklige mümkinçilik berip biler.
Ba∆ga bir tarapdan, apelsini sowukdan gorap bolar,
emma alyjylary◊ apelsini köp, almany az satyn alyp
ba∆lamaklary mümkin. Ba∆gaça aÿdany◊da, apelsini◊ üpjün
edili∆i kemelmezden, o◊a bolan isleg artÿar. Bu ÿagdaÿ
hem apelsini◊ bahasyny◊ wagtlaÿynça gymmatlamagyna,
i◊ bolmanda apelsin ÿeti∆dirijiler bazara has köp
mukdarda apelsin getirÿänçäler, gymmatlamagyna sebäp
bolÿar.
Bahalary◊ haÿsy sebäbe görä gymmatlandygyna garamazdan,
Robert we Mariÿa olary◊ öz güman edi∆lerinden
has ÿokarydygyny bilenso◊lar, ö◊ünden aÿdyp boljak bir
8