[PDF]... - Sadık Yalsızuçanlar

Küçürek öykü, zamanı hızlandırırken aynı anda yavaşlatır; çünkü askıda
kalma anları söz konusudur. Nesnel zaman, an ile sınırlandırılarak öznel yoğunluklar
vurgulanır.
Özetleme, küçürek öykülerin belirgin özelliklerindendir. Ayrıntılı bir olay,
fazlalıklarından arındırılarak birkaç sözcük veya cümle ile aktarılır. Genellikle, ana
bilgi sunulur ve ayrıntı, okuyucuya bırakılır. Karakterlerin yapısından ziyade tepkisi
önemlidir. Durumlar ve durumların dramatik boyutu bu tepkiye sıkı sıkıya bağlıdır.
Karakter gibi tema da yoğun ve sınırlı bir şekilde aktarılır. Seçilen sözcükler, olay
örgüsünün ipuçlarını barındırırlar.
Yazar, sıradan ama yoğun ve özgün yaşantıları, simgesel düzeyde aktarır.
Simge, yoğunlaştırma göstergesidir ve derin anlamlara yönlendirir. Ayrıntılar ve
imalar, simgelerde toplanırlar. Küçürek öykünün gücü, anlatılan şeye değil;
anlatılmayan, gizlenen şeye yüklenmiştir. Dolayısıyla anlatılanların, anlamın
yakalanmasında kullanılacak birer araç olduğu söylenebilir. Bir bakıma güç,
simgelerde toplanmış olur. Simgeler, anlamın ambalajlarıdır ve simgelerin
düğümünü çözmek, öykünün gücüne ulaşmak için atılan adım niteliğindedir.
Anlatıcı, serinkanlı bir tutum gösterir ve olaylara dışarıdan bakmaktadır.
Anlatıcının görevi, aktarmaktır. Duygu abartmalarında bulunmaz, yorum yapmaz ve
araya girmez. Anlatıcının bu özellikleri, yazarın en kısa yoldan anlatma amacına
uygun düşen özelliklerdir.
Eylem bütünü değil, sezdirimler ön planda olduğu için, giriş ve sonuç
bölümleri yoktur; giriş ve bitiş cümleleri vardır. Asıl hedef ise bitiştir. Bitişte vurucu
bir son yer alır. Çoğu zaman, vurucu etkinin son kelimeye yüklendiği
gözlenmektedir. Bitiş cümlesi, öykünün sonunu okuyucunun düş gücüne bırakan bir
niteliği de taşımaktadır.
Tüm bu özelliklerin birleşimi sonucu, metinsel bütünlüğün düzene sokulması
okuyucuya bırakılır. Okuyucu hem yorumlar hem de boşlukları doldurur. Sonuçsuz,
açık uçlu yapıyı okuyucu tamamlar. Küçürek öykülerin her cümlesi, bir paragraf
yahut bir bölüm gibi okunmalıdır.
9