[PDF]... - Sadık Yalsızuçanlar

Küçürek öyküler, öğüt verme, karakter geliştirme, okuyucuyu belli bir
noktaya taşıma gibi amaçlar gütmez; ani uyarmalar yapar ve hakikatleri sezdirirler.
Bu yüzden, oluş anları üzerinde yoğunlaşırlar. Dolayısıyla hacimce küçüktürler.
Okuyucuyu, en kısa yoldan sarıp uyarırlar.
Tek bir mekan, çok kısa bir zaman aralığı ve birkaç karakterden oluşan
metinlerdir. Bir düşünce, bir yönde, en yoğun ve öz biçimiyle işlenmektedir. Ferit
Edgü küçürek öykü için şunları söyler:
“Burada, her sözcük yerli yerinde olmak zorundadır. Anlamının sınırları
çizilmiştir. Yorumlar sınırlandırılmıştır. Yaratıcı söylem, sanki kendi kendini yok
etmiştir.”
Küçürek öykülerin ana noktası, modern insanın zaman sorunu ve yerleşme
çabasıdır. Hızlı tüketim çağının ruhuyla şekillenen küçürek öyküler, Ramazan
Korkmaz’ın ifadesiyle “genel anlamda dağınıklığa karşı bir protesto” olarak
meydana çıkmışlardır. Kısa, keskin ve tiz bir çığlık gibidirler.
Küçürek öykülere “protesto” ve “çığlık” kavramları açısından yaklaşıldığı an,
“bunaltı” kavramı ortaya çıkar. Yersizliğini birey olarak duyumsayan insan, yaşamı
sorgular. Yabancılaşma, umutsuzluk, bunaltı gibi ana temalar üzerinde yoğunlaşan
küçürek öykülerin, 1950 sonrası edebiyatında yoğun bir şekilde görülen
varoluşçu/bunalımcı eğilimden ve bireysellikten gelen öğeleri çokça kullandığı
görülmektedir.
Küçürek öyküler, öykülemekten ziyade gösterir; birer haykırış
niteliğindedirler. Bunun temelinde, zamansızlık kavramı yatmaktadır. Sıkıştırılmış
bir yapısı vardır ve adeta, bir romanın yüzlerce sayfada yaptığını bir sayfada
yapabilen bir tablo çizmektedir.
Küçürek öykülerde, karakter tahlilleri, betimlemeler ve mekan etkileri en
düşük seviyededir; bazen yoktur. Öykünün anlatma özelliğinden ziyade, “ileti”
özelliği ön plandadır. Bu sebeple, edebiyat dışındaki disiplinlerden olan tarih, felsefe
gibi disiplinlere başvurur. Didaktik bir yapısı yoktur; ancak varoluşsal tecrübeler
aktarır.
7