türkiye ekonomisi' nde faiz oranları - enflasyon ilişkisi üzerine bir ...
türkiye ekonomisi' nde faiz oranları - enflasyon ilişkisi üzerine bir ...
türkiye ekonomisi' nde faiz oranları - enflasyon ilişkisi üzerine bir ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Sara Onur<br />
V. Türkiye’ de Enflasyon Hedeflemesi<br />
2006 tarihi itibariyle, <strong>enflasyon</strong> hedeflemesi<br />
rejimi uygulayan ülkelerin sayısı, Türkiye<br />
ile <strong>bir</strong>likte, Güney Afrika, İngiltere, İsrail,<br />
Norveç, Endonezya, Çek Cumhuriyeti,<br />
İsveç, Slovak Cumhuriyeti, Kore, Polonya,<br />
Şili, Tayland, Meksika, Avusturalya, Brezilya,<br />
Filipinler, İzlanda, Kanada, Kolombiya,<br />
Macaristan, Peru, Romanya ve Yeni<br />
Zelanda olmak üzere 24’tür. 117<br />
Enflasyon hedeflemesi<strong>nde</strong> Kore ve Tayland<br />
çekirdek <strong>enflasyon</strong>u seçerken, diğer ülkeler<br />
TÜFE’yi dikkate almıştır. Enflasyon hedefi<strong>nde</strong><br />
Slovak Cumhuriyeti üst sınır belirlemesine<br />
rağmen, İngiltere, İsveç, İzlanda,<br />
Macaristan, Meksika, Norveç, Peru, Polonya,<br />
Romanya ve Türkiye nokta hedef belirlemiş,<br />
kalan 11 ülke de band hedef belirlemiştir.<br />
118<br />
Hedef ufku, <strong>enflasyon</strong> hedeflemesinin<br />
amaçlandığı sürekli ve kısa vadeli olmak<br />
üzere zaman sınırlıdır. Brezilya, Endonezya,<br />
Filipinler, Güney Afrika, Kolombiya,<br />
Kore, Macaristan, Romanya, Solvak Cumhuriyeti,<br />
Şili ve Türkiye 1‐3 yıllık kısa<br />
vadeli hedef ufku belirleyen ülkelerdir. 119<br />
2001 yılından itibaren, 1211 sayılı TCMB<br />
Kanunu’nda yapılan değişiklikle, Türkiye<br />
Cumhuriyet Merkez Bankası’nın(TCMB)<br />
temel görevinin fiyat istikrarını sağlamak<br />
olduğu belirtilerek, para politikası rejimini<br />
<strong>enflasyon</strong> hedeflemesi doğrultusunda, merkez<br />
bankası ve hükümetin <strong>bir</strong>likte uygulayacakları<br />
ve nihai hedefinin <strong>enflasyon</strong> hedeflemesi<br />
rejimine geçmek olduğunu açıklamıştır.<br />
120<br />
Aynı kanunla TCMB araç bağımsızlığını<br />
kazanmış, bankanın kamuya kredi vermesi<br />
Kasım 2001 itibariyle son bulmuş ve hesap<br />
117<br />
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası, Enflasyon<br />
Hedeflemesi Rejimi, Ankara, 2006, s.11.<br />
118<br />
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası, Age, s.12.<br />
119<br />
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası, Age, s.14.<br />
120<br />
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası, Age, s.16.<br />
verilebilirlik kapsamında faaliyetleri ve para<br />
politikası uygulamaları ile ilgili her yıl<br />
Nisan ve Ekim ayında Bakanlar Kuruluna<br />
<strong>bir</strong> rapor sunması ve yılda iki defa Türkiye<br />
Büyük Millet Meclisi Plan ve Bütçe Komisyonu’nu<br />
bilgilendirmesi kanunlaşmıştır. 121<br />
Enflasyon hedeflemesi’ne geçiş, 2002‐2005<br />
yılları arasında uygulanan Örtük Enflasyon<br />
Hedeflemesi olarak <strong>bir</strong> ara süreçle başlamıştır.<br />
122<br />
Örtük Enflasyon Hedeflemesi, <strong>enflasyon</strong><br />
hedeflemesi rejimine yakınlaşma stratejisi<br />
olup, para politikası gelecek dönem <strong>enflasyon</strong>a<br />
odaklanmaktadır. Politika aracı, kısa<br />
vadeli <strong>faiz</strong> <strong>oranları</strong>dır. Enflasyon hedeflemesi<br />
rejiminin kurumsallaşma, teknik kapasite,<br />
şeffaflık, hesap verilebilirlik gibi unsurları<br />
kademeli olarak dikkate alırken,<br />
örtük <strong>enflasyon</strong> hedeflemesinin, tam(pür)<br />
<strong>enflasyon</strong> hedeflemesi<strong>nde</strong>n farkı <strong>enflasyon</strong><br />
hedefinin yanı sıra göstege niteliği<strong>nde</strong> başka<br />
hedeflerin de konulmasıdır. 123<br />
Enflasyon hedeflemesi<strong>nde</strong> temel gösterge<br />
TÜFE olmasına rağmen, 2005 yılında hesaplanmaya<br />
başlanan özel kapsamlı <strong>enflasyon</strong><br />
göstergeleri de dikkate alınmaktadır.<br />
TCMB’nin gelecek <strong>enflasyon</strong>un öngörüsü<strong>nde</strong><br />
kullanılan bilgi‐ modeller seti genişletilmiş<br />
ve bankanın organisazyon yapısı, iletişim<br />
politikalarının etkin <strong>bir</strong> şekilde uygulanabilmesi<br />
için İletişim Genel Müdürlüğünün<br />
kurulması, para politikasına ilişkin<br />
görev tanımlarının somutlaştırılması ve<br />
Araştırma Genel Müdürlüğünün yeniden<br />
yapılanması biçimi<strong>nde</strong> yenilenmiştir. 124<br />
Enflasyon hedeflemesi<strong>nde</strong> hedef, kolay anlaşılır<br />
olması, iletişim açısından avantajlı ve<br />
bekleyişleri yönlendirmede daha etkili olduğu<br />
için ‘nokta hedef’ olarak seçilmiştir.<br />
Belirsizlik aralığı, her iki yö<strong>nde</strong>n % 2 olarak<br />
121<br />
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası, Age, s.18.<br />
122<br />
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası, Age, s.16.<br />
123<br />
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası, Age, s.17.<br />
124<br />
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası, Age, s.20.<br />
136<br />
Journal of Qafqaz University
Change language