DENEY 2 Taşıyıcısı Bastırılmış Genlik Modülasyonu
DENEY 2 Taşıyıcısı Bastırılmış Genlik Modülasyonu
DENEY 2 Taşıyıcısı Bastırılmış Genlik Modülasyonu
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>DENEY</strong> 2<br />
<strong>Taşıyıcısı</strong> <strong>Bastırılmış</strong> <strong>Genlik</strong><br />
<strong>Modülasyonu</strong>
ELK307 İLETİŞİM KURAMI-I<br />
<strong>DENEY</strong>-2<br />
<strong>Taşıyıcısı</strong> <strong>Bastırılmış</strong> <strong>Genlik</strong> <strong>Modülasyonu</strong> (TB-GM)<br />
Önceki deneylerle de gözlemlendiğimiz gibi genlik spektrumunda hiçbir iş yapmadığı halde<br />
taşıyıcı, gücün büyük bir bölümünü kapsamaktaydı. Bu gereksiz güç harcamasını engellemek<br />
için taşıyıcının bastırıldığı modülasyon tipleri kullanılır.<br />
Deney 2.1 TB-GM<br />
Hatırlayacağınız gibi, TB-GM sinyal s t ().()<br />
m t c t<br />
ile bulunur ve burada taşıyıcı kosinüs<br />
olursa () cos()<br />
s t m t A w t<br />
c<br />
c<br />
olurdu. Pratikte çarpma işlemini gerçekleştirmek için çoklayıcı<br />
kullanılır. Deney 1.6’dan hatırlayacağınız gibi, DC gerilim 0 V yapıldığında taşıyıcı sinyali<br />
yok olur.<br />
c(t)<br />
m(t)<br />
S TB-GM<br />
Şekil 3.1.1 TB-GM deney devresi<br />
Deneyin yapılışı<br />
Şekil 2.1.1’deki devreyi gerekli bağlantıları yaparak kurunuz. Taşıyıcı sinyal c(t)’nin<br />
tepe değerini 2.5V, mesaj sinyali m(t)’nin tepe değerini 2V olarak ayarlayınız.<br />
Çıkış gerilimini ölçüp Şekil 2.1.2’deki osiloskop kâğıdına kaydediniz.<br />
Sinyalin FFT’ sini inceleyiniz kaydetmenize gerek yoktur.<br />
19
ELK307 İLETİŞİM KURAMI-I<br />
<strong>DENEY</strong>-2<br />
Şekil 3.1.2 Osiloskop kağıdı<br />
Deney 2. 2 Dengelenmiş Modülatör İle Çarpıcı<br />
Şekil 2.2.1’de gösterilen devre dengelenmiş modülatör olarak adlandırılır. Bu düzenek<br />
MODÜLASYON Set’inde yoktur, fakat dengelenmiş modülatörün işlevi çarpıcıyla<br />
gösterilebilir.<br />
m(t) S () t<br />
ÇYB<br />
Şekil 2.2.1 Dengelenmiş modülatör devresi<br />
20
ELK307 İLETİŞİM KURAMI-I<br />
<strong>DENEY</strong>-2<br />
Pozitif taşıyıcı darbeleri c(t) iletim yönündeki dengelenmiş modülatörün her iki diyotuna<br />
bağlanır. Sonra modülasyon sinyali m(t) pratiksel engellenmemiş olarak çıkışa S GM<br />
(t)<br />
beslenir. Taşıyıcı sinyalindeki duraklama esnasında diyot blokları ve çıkış gerilimi sıfırdır.<br />
Trafolara taşıyıcının simetrik beslenmesinden ötürü, ikincil sarımda birbirini etkisizleştiren<br />
eşit fakat zıt kısmi akımlar oluşur. Bunun anlamı: taşıyıcı bastırılmıştır.<br />
S<br />
T B G M<br />
() t<br />
Şekil 2.2.2<br />
Deneyin yapılışı<br />
Şekil 2.2.3’deki devreyi gerekli bağlantıları yaparak kurunuz.<br />
c(t)’yi 2V ve mesaj sinyalini m(t)’yi 2V olarak ayarlayınız.<br />
Taşıyıcı sinyali kare dalga olarak alınız!<br />
Bağlantıları gerçekleştirdikten sonra ve S TB-GM1 ile S TB-GM2 ’yi ölçüp Şekil 2.2.4’e<br />
kaydediniz. Sinyallerin FFT’lerini gözlemleyiniz.<br />
21
ELK307 İLETİŞİM KURAMI-I<br />
<strong>DENEY</strong>-2<br />
Şekil 2.2.3 Dengelenmiş modülatör ile TB-GM sinyalinin üretimi<br />
22
ELK307 İLETİŞİM KURAMI-I<br />
<strong>DENEY</strong>-2<br />
m(t)<br />
c(t)<br />
S TB-GM1<br />
S TB-GM2<br />
Şekil 2.2.4 Deney 2.2’ deki ölçümler için çizim şablonu<br />
Rapor Sorusu 1)<br />
S TB-GM1 ve S TB-GM2 çıkış gerilimlerinin spektrumundan yararlanarak devrede band geçiren<br />
filtrenin neden kullanıldığını anlatınız.<br />
23
ELK307 İLETİŞİM KURAMI-I<br />
<strong>DENEY</strong>-2<br />
Deney 2.3 Halka Modülatör İle Çarpıcı<br />
Halka modülatörü devresi Şekil 2.3.1’de verilmiştir. Pratikte trafolu devreler ağırlığı ve<br />
maliyeti nedeniyle tercih edilmezler. Trafo yerine çarpıcı kullanılarak devre oluşturulur.<br />
m(t)<br />
STB GM<br />
Şekil 2.3.1 Halka modülatörü devresi<br />
Pozitif taşıyıcı genliği V 1 ve V 2 diyotlarını iletime geçirir. Bu sayede, m(t) bilgi sinyali<br />
doğrudan çıkışa bağlanır. V 3 ve V 4 diyotları negatif genliklerde iletime geçeceği için, bu<br />
durumda bilgi sinyalinin kutbu tersine(negatif genliğe) çevrilir.<br />
Deneyin yapılışı<br />
Şekil 2.3.2’deki devreyi gerekli bağlantıları yaparak kurunuz.<br />
20 kHz’lik taşıyıcı sinyalin tepe değerini 2V, mesaj sinyalinin tepe değerini 2V ve DC<br />
gerilim değerini -1V olarak ayarlayınız.<br />
Filtre girişi ve filtre çıkışındaki sinyalleri gözlemleyip Şekil 2.3.3’e çiziniz.<br />
S TB-GM<br />
Şekil 2.3.2 Halka modülatörü<br />
24
ELK307 İLETİŞİM KURAMI-I<br />
<strong>DENEY</strong>-2<br />
DC gerilimi yavaşça değiştirerek<br />
S TBGM<br />
çıkış sinyalinin simetriği düzeltilebilir.<br />
m(t)<br />
S1<br />
S ÇYB<br />
S2<br />
Şekil 2.3.3 Deney 2.3 ölçümleri<br />
Dengelenmiş modülatör ve halka modülatörünün çalışma durumları, sinüzoidal taşıyıcı<br />
sinyaliyle mümkündür. Bunun için darbe şekilli taşıyıcı, sinüs şekilli taşıyıcıyla(û = 2 V) yer<br />
değiştirir.<br />
Rapor Sorusu 2)<br />
Deney 2.2 ve Deney 2.3’deki devreleri; iletilen sinyalin bant genişliği, harcadıkları güç ve<br />
gerçekleştirme zorlukları açısından karşılaştırınız.<br />
(t)<br />
25
Change language