LABORATUVAR NUMUNE KABUL RED KRÄ°TERLERÄ° TALÄ°MATI 1 ...
LABORATUVAR NUMUNE KABUL RED KRÄ°TERLERÄ° TALÄ°MATI 1 ...
LABORATUVAR NUMUNE KABUL RED KRÄ°TERLERÄ° TALÄ°MATI 1 ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>LABORATUVAR</strong> <strong>NUMUNE</strong> <strong>KABUL</strong><br />
<strong>RED</strong> KRİTERLERİ TALİMATI<br />
DOKÜMAN NO TOTM-TLM-053<br />
İLK YAYIN TARİHİ 03.10.2011<br />
REVİZYON TARİHİ -<br />
REVİZYON NO 0<br />
SAYFA NO 1/3<br />
1.AMAÇ VE KAPSAM:<br />
Laboratuarda çalışılan testlerden doğru sonuç elde edilmesini sağlamak için gereken tüm şartlar<br />
hakkında laboratuar çalışanlarını ve numune alımında görevli tüm hastane çalışanlarının bu konuda<br />
bilgilendirilmesini sağlamak. Böylece çalışma sürecinde zaman, kit ve çalışan emeğinin kaybının<br />
önlenmesi ile daha verimli bir çalışma süreci yaratmak. Tüm klinik ve poliklinikler (Kan Alma Birimi),<br />
Acil, Yoğun Bakım üniteleri, Reanimasyon Ünitesi, Diyaliz ünitesi, Ameliyathane, Mikrobiyoloji,<br />
Biyokimya, Eliza, Hematoloji, Seroloji Laboratuvarları ve Kan merkezini kapsamaktadır.<br />
2. GÖREV VE SORUMLULUK:<br />
Mikrobiyoloji ve Biyokimya Uzmanları, Laboratuvar Teknisyenleri, Hemşire, Sağlık Memurları<br />
3. TALİMATIN DETAYI:<br />
3.1. BİYOKİMYA, BAKTERİYOLOJİ, HEMATOLOJİ, SEROLOJİ VE ELİSA<br />
<strong>LABORATUVAR</strong>LARININ <strong>NUMUNE</strong> <strong>KABUL</strong> VE <strong>RED</strong> KRITERLERI<br />
‣ Gelen Numunenin Uygun Koşullarla Laboratuara Ulaşıp Ulaşmadığı<br />
Örnekler, istenen tetkiklerin neler olduğuna bağlı olarak belirli koşullarda taşınmış olmalıdır.<br />
Laboratuarımızda yapılan test menüsüne göre özellikle bilirubin tayinleri için doğrudan ışığa maruz<br />
kalarak taşınmış örneklerde doğru ölçüm yapılamayacağından numunenin ışığa maruz kalmadan<br />
taşınıp taşınmamış olduğuna bakılır.<br />
‣ Kimliklendirme (Doğru Barkot)<br />
Her numunenin laboratuara ulaştığında üzerindeki etikette taşıması gereken bazı bilgilerle tanımlanmış<br />
olması şarttır.Bu bilgiler asgari olarak; isim, soy isim, yaş, cinsiyet, numunenin alındığı tarih,<br />
numunenin gönderildiği servis, çalışılacak testlerin neler olduğu ve hangi laboratuara gönderildiği<br />
şeklindedir. Bu bilgiler kontrol edilerek numuneler laboratuarda teslim alınır.<br />
‣ Uygun Örnek Kabı<br />
Her numune, kendisi için en uygun ve tanımlanmış kap (kan tübü, idrar kabı, gaita kabı vs.) içinde<br />
laboratuara gönderilmelidir. Farklı örnek kabı ile gönderilmiş numuneler teslim alınmaz.<br />
‣ Yetersiz Örnek Hacmi<br />
Rutin Düz Kan Tüplerinde Yeterli minimum örnek miktarı 3-5 cc olmalıdır. Bu miktarın altındaki<br />
örnekler reddedilmelidir. (Biyokimya Rutin ve Hormon, Kardiyak, Eliza, ASO, CRP,RF vs<br />
Örnekleri İçin)<br />
İdrar Numunesi İçin Miktar minimum 5-10 cc olmalıdır. Bu miktarın altındaki örnekler<br />
reddedilmelidir.<br />
Katkılı Tüplerde Yetersiz Örnek Hacmi<br />
EDTA, sitrat gibi içerikle numunenin pıhtılaşmasının önlenmesi gereken tüm testlerde,(Örnek;<br />
hemogram, pıhtılaşma testleri vs.) tüpe alınan kanın mutlak surette uygun ve tanımlanmış miktarda<br />
olması gereklidir. Bu vakumlu tüplerde işaretlendiği kadardır. İşaret yerine kadar doldurulmamış<br />
numuneler laboratuara kabul edilmezler.<br />
‣ Hemoliz<br />
Birçok testin kanda eritrositlerin parçalanması sonucu oluşan hemolizden olumsuz etkilendiği<br />
bilinmektedir. Bu nedenle hemolize uğramış kan örneklerinin laboratuara kabul edilmemesi gerekir.<br />
Bu durum laboratuara gelene kadar belirgin hale gelmemişse, teslim alındısı yapılıp santrifüj edildikten<br />
sonra tekrar kontrol edilerek uygun olmayan hemolizli numuneler numune kayıt masasında mevcut<br />
HAZIRLAYAN<br />
Birim Kalite Sorumlusu<br />
ONAYLAYAN<br />
Yönetim Sistemleri Başkanı
<strong>LABORATUVAR</strong> <strong>NUMUNE</strong> <strong>KABUL</strong><br />
<strong>RED</strong> KRİTERLERİ TALİMATI<br />
DOKÜMAN NO TOTM-TLM-053<br />
İLK YAYIN TARİHİ 03.10.2011<br />
REVİZYON TARİHİ -<br />
REVİZYON NO 0<br />
SAYFA NO 2/3<br />
olan numune red defterine kayıt edilir. Numuneyi gönderen birim telefonla aranarak bilgi verilir ve<br />
yeni numune istenir.<br />
‣ Laboratuvara transfer sırasında geçikmiş olan numuneler<br />
‣ Uygun şartlarda saklanılmayan uzun süre bekletilmiş numuneler<br />
‣ Kabul Kaydı<br />
Laboratuara ulaştırılan numunelerin kabulü otomasyondan gerçekleşmektedir.<br />
3.2.<strong>NUMUNE</strong> <strong>KABUL</strong> VE <strong>RED</strong> KRITERLERINDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN<br />
KURALLAR<br />
1) Kliniklerden ve kan alma laboratuarından gelen numunelerin üzerinde mutlaka hasta barkodu veya<br />
hastanın numune barkodu olmalıdır.<br />
2) Hangi numunenin çalışılması isteniyorsa o numunenin bilgisayar girişi yapılmalıdır. Laboratuara<br />
gelen numunenin bilgisayar girişi laboratuar sekreteri tarafından kontrol edilerek girişi olan numuneler<br />
kabul edilir.<br />
3) Eğer gaita, idrar gibi numuneler istenmiş ise hastaya tarif edilerek usulune uygun vermesi sağlanır.<br />
Hasta numuneyi getirince kabul edilir.<br />
4) Doğru hasta- Doğru giriş – uygun numune- uygun zamanda – yeterli miktarda geldiğinde kabul<br />
edilir.<br />
Barkod tüp üzerine uygun şekilde yapıştırılmamışsa barkot çıkartılarak düzgün yapıştırıldıktan sonra<br />
kabul edilir. Ancak barkot kaldırıldıktan sonra altında isim olup olmadığı kontrol edilir eğer<br />
barkodun altında aynı hastaya ait isim varsa yeni barkod basarak kabulü yapılır.<br />
5) Numunelerin bulunduğu taşıma kap ve tüplerinde kırık çatlak, yabancı madde yok ise kabul<br />
edilir.<br />
6) Bakteriyoloji laboratuarına gönderilecek tüm numunelerin hemen labaratuvara gönderilmesi<br />
gerekir. Sabah ilk balgam ve idrar örneğinin verilmesi en uygundur.<br />
7) Anaerob istenen kültür numunesi anaerob şartlarda nakledilmişse kabul edilir. Anaerobik inceleme<br />
için uygun numuneler: kapalı apse aspiratı, barthalin bezi aspiratı, kan , safra, kemik iliği aspiratı,<br />
bronkoskopik fırçalama, fallapian tüpü, intrauterin örnekler, overler, plasenta vs.<br />
8) Kan, BOS, idrar dısında kalan steril vücut sıvılarına ait aynı tarihli örnekler<br />
9) 24 saat içinde bir hastadan aynı mikrobiyolojik incelemenin tekrar istenmesine ait örnekler.<br />
10) Bir başka materyalle kontamine olmuş örnekler. (idrarın dışkı ile dışkının idrar ile kontamine<br />
olması gibi)<br />
11) İşlem ile uyumsuz örnekler. (aerop nakledilmiş örnekte anaerobik inceleme)<br />
12) Başka amaçla 24 saat bekletilmiş idrar ve balgam örneklerinde kültür yapılamaz.<br />
13) Anaerobik inceleme için uygun olmayan örnekler alındığında anaerobik inceleme için kabul<br />
edilmez.(dışa açık hiçbir vücut bölgesinden kültür olmaz.)<br />
14) Kusmuk ile karışmış balgam ve tükrük ile karışmış balgam numuneleri kabul edilmez<br />
15) Yemekten hemen sonra boğaz, balgam ve ağız içi kültürü alınmışsa içinde yemek artıkları<br />
olacağından kabul edilmez.<br />
16) Hatalı veri sağlama ihtimali bulunan numuneler<br />
Numune tipi Uygun yaklasim<br />
1.Yüzeysel, oral, periodontal sürüntü Doku örnegi veya aspirat<br />
2.Dekübit ülserinde sürüntü<br />
Doku örnegi veya aspirat<br />
3.Variköz ülserlerinde sürüntü Doku örnegi veya aspirat<br />
4.Yanik yaralarinda sürüntü Doku örnegi veya aspirat<br />
HAZIRLAYAN<br />
Birim Kalite Sorumlusu<br />
ONAYLAYAN<br />
Yönetim Sistemleri Başkanı
<strong>LABORATUVAR</strong> <strong>NUMUNE</strong> <strong>KABUL</strong><br />
<strong>RED</strong> KRİTERLERİ TALİMATI<br />
DOKÜMAN NO TOTM-TLM-053<br />
İLK YAYIN TARİHİ 03.10.2011<br />
REVİZYON TARİHİ -<br />
REVİZYON NO 0<br />
SAYFA NO 3/3<br />
4.Yüzeysel gangrenöz lezyonda sürüntü Doku örnegi veya aspirat<br />
5.Perirektal apsede sürüntü<br />
Doku örnegi veya aspirat<br />
6.Bağırsak içerigi<br />
Islem yapilmamali<br />
7.Kusmuk<br />
Islem yapilmamali<br />
8.Foley sonda ucu kültürü<br />
Islem yapilmamalı<br />
9.Kolostomi yerinden gelen akinti Islem yapılmamali<br />
10.Yenidoganda gastrik aspirat Islem yapilmamali<br />
Bir numunenin mikrobiyolojik incelemeye uygun olmadığı için reddedilmesi, tıbbi kararlar için<br />
daha doğru bilgi sağlamak amacıyla yeni numune istenmesine yöneliktir. Ancak çoğunlukla<br />
numune alındıktan sonra ampirik tedavi başlanabileceği için aynı etkinlikte yeni örnek temini güç<br />
olabilir. Bu nedenle hasta ile ilgili durum çok iyi değerlendirilmeli, gerekiyorsa reddedilmemeli, fakat<br />
klinisyen hatalı negatif veya pozitif sonuç yönünden uyarılmalıdır.<br />
4. REFERANS DÖKÜMANLAR:<br />
HAZIRLAYAN<br />
Birim Kalite Sorumlusu<br />
ONAYLAYAN<br />
Yönetim Sistemleri Başkanı
Change language