Siyaset ve Ahlak - Yasama Derneği

Siyaset ve Ahlak 115İkincisinde, baskı grupları seçim sonrasında bazı milletvekillerinin parlamentodakendi lehlerinde hareket etmelerini sağlamaya çalışırlar. Rant kollamaise baskı ve çıkar gruplarının devlet tarafından oluşturulan suni bir rantı eldeetmek için mevcut kıt kaynaklarını kullanmalarıdır (teşvik, kota, lisans, tarifevs.). 54Siyasal yozlaşmanın en sık karşılaşılan şekilleri şunlardır: 55 Kamusal kaynaklarınşahısların özeline kullanılması, siyasilerin yeniden seçilebilmek amacıylataraftarlarına ayrıcalık yapması, siyasal iktidarın seçimleri tekrar kazanmakiçin seçim bölgelerine yatırımı artırması, maddi menfaat karşılığındaparti değiştirilmesi, devlet bazında alınan kararların kendi yakınlarına öncedenhaber verilerek menfaat sağlanması sayılabilir.Siyasal yozlaşmada en kritik alanlardan biri şüphesiz siyasal partilerin gelirkaynaklarının şeffaf olmamasıdır. Türkiye’de siyasal partilerin mali yapılarıylailgili bilgileri sadece Anayasa Mahkemesi tarafından yapılan siyasi partimali denetim kararlarından öğrenmek olanaklıdır. Ancak bu kararlar, siyasipartilerin beyanları ve eldeki bilgi ve belgelere göre alınmaktadır. Doğrudanparti gelirlerine etkisi olmasa da partilerin araç olarak kullanıldığı devlet ihalelerindekikomisyonlar ve rüşvet söylentileri de ciddi araştırmalar gerektirmektedir.Siyasal ahlak açısından saydamlık gereği siyasette dönen paranınaçıklanması demokratikleşme açısından da son derece önemlidir. 56 Türkiye’desiyasal partiler geçmişe kıyasla parti gelirleri konusunda daha şeffaf hale gelmiştir.Ayrıca Anayasa Mahkemesinin denetimine tabi olmalarından dolayıparti gelirleri noktasındaki tartışmalar geçmişe oranla bitmese de oran olarakciddi bir düşüş göstermiştir. Bazı partiler hesaplarını kamuya da açarak şeffaflıknoktasında iyi bir örnek teşkil etmektedirler.Siyasal yozlaşma denilince iyi ve kötü örneklerin bulunacağı yerlerdenbirisi ABD’dir. Bundan sonraki kısımlarda siyasal yozlaşma ve Türkiye ilekarşılaştırmalı olarak ABD örnekleri ele alınacaktır.54Ayata, A.G. (1993), Siyasette Kollamacılık, Ankara: Bilgi Yayınevi.55Aydın, İ.P.(2002), Yönetsel Mesleki ve Örgütsel Etik, (3.Baskı). Ankara: Pegem Yayıncılık.56Gökkaya, Ö.F.(2002). a.g.e.