Sulu çözelt<strong>ile</strong>rden Cr(VI)’yı uzaklaştırmak için birçok doğal ve sentetik adsorbankullanılmıştır. Bunlardan bazıları tamarind talaşı (Verma vd., 2005), kahverengideniz otu (Martin vd., 2006), gümüşle okside edilmiş yer fıstığı kabuğundaki karbon(Dubey ve Gopal, 2006), hevea brasilinesis talaşı <strong>ile</strong> <strong>modifiye</strong> edilmiş aktif karbon(Karthiyekan vd., 2005), tamarindus - hint tohumu (Agarwal vd., 2005), silika jellekaplı AFC (anilin- formaldehit kompleksi) polimeri (Kumar vd., 2006), aktif kömür(Di Natale vd., 2006), aktif çamur (Stasinakis vd., 2003), fabrika atık çayı (Malkoçve Nuhoğlu, 2006), çapraz bağlı kitosan (Rojas vd., 2004), uçucu Türk külü (Bayat,2002), kömür (Lakatos vd., 2001), poliakrilonitril lifleri (Deng ve Bai, 2004), anyondeğiştiric<strong>ile</strong>r (Korngold vd., 2003).1.2. AdsorpsiyonAtom, iyon ya da moleküllerin bir katı yüzeyinde tutunmasına adsorpsiyon, tutunantaneciklerin yüzeyden ayrılmasına desorpsiyon, katıya adsorplayıcı, katı yüzeyindetutunan maddeye ise adsorplanan adı verilir.Adsorpsiyon ısısı -20 kJmol -1 civarında olan etk<strong>ile</strong>şmeler sonundaki tutunmalarafiziksel adsorpsiyon, -200 kJmol -1 civarında olan etk<strong>ile</strong>şme sonundaki tutunmalaraise kimyasal adsorpsiyon denir. Fiziksel adsorpsiyon sırasında atom, molekül ya daiyon şeklinde olab<strong>ile</strong>n adsorplanan tanecikler <strong>ile</strong> katı yüzeyi arasında uzun mesafelifakat zayıf olan van der Waals çekim kuvvetleri etkindir. Kimyasal adsorpsiyonsırasında ise tanecikler <strong>ile</strong> yüzey arasında bir kimyasal bağ ve genellikle de kovalentbağ oluşmaktadır. Tüm fiziksel adsorpsiyonlar ve çoğu kimyasal adsorpsiyonlarekzotermik olduğu halde hidrojen gazının cam üzerinde tutunması gibi bazı kimyasaladsorpsiyonlar endotermik olabilmektedir. Bu duruma, hidrojenin cam üzerindeatomlar halinde tutunması ve H 2(g) →2H (cam) ayrışması için tepkime entropisininbüyük ölçüde artı işaretli olması yol açmaktadır. Kimyasal adsorpsiyon yalnızca birtabakalı yani monomoleküler olabildiği halde, fiziksel adsorpsiyon bir tabakalı ya daçok tabakalı yani multi moleküler olabilir. Diğer taraftan çoğu fiziksel adsopsiyonlartersinir olarak yürütülebildiği halde kimyasal adsorpsiyonlar tersinmezdir (Sarıkaya,1997).7
Adsorpsiyon kapasitesini etk<strong>ile</strong>yen etmenler şöyle sıralanabilir; Adsorbentin yüzey alanı Adsorbentin gözenek genişliği Adsorbentin yapısı, derişimi, çözünürlüğü Çözeltinin pH’sı Çözeltinin sıcaklığı Çözeltide bulunan diğer adsorbentlerin varlığı (Bayram, 2004).1.2.1. Adsorpsiyon Prosesinin Kullanıldığı YerlerKatı-sıvı adsorpsiyonu içme suyu ve atık su arıtımında önemli rol oynar.Adsorpsiyon prosesi su ve atık su arıtımında aşağıdaki amaçlarla kullanılmaktadır: İstenmeyen tat ve kokuların uzaklaştırılması, İnsektisid, bakterisid ve bunun gibi pestisidler arıtma sistemlerinde girişimmeydana getirebilirler. Arıtılmadan tesisten çıkan bu gibi maddelerle alıcısulara gitmemesi için üçüncül arıtma olarak adsorpsiyon işlemi, Küçük miktarda toksik b<strong>ile</strong>şiklerin (fenol vb.) sudan uzaklaştırılması, Deterjan kalıntılarının sudan uzaklaştırılması, Endüstriyel atıklarda bulunan kalıcı organik maddelerin ve rengingiderilmesi, Nitro ve kloro b<strong>ile</strong>şikleri gibi özel organik maddelerin uzaklaştırılması, TOK ve klor ihtiyacının azaltılması, Deklorinasyon amacı <strong>ile</strong> kullanılır (Şengül ve Küçükgül, 1997).1.2.2. Adsorpsiyon İzotermleriAdsorpsiyon dengesi, adsorpsiyon izotermi olarak bilinen bağıntılarla ifadeed<strong>ile</strong>bilir. Çözeltide kalan derişim C <strong>ile</strong> adsorblayıcının birim ağırlığı başına tuttuğumadde miktarı q arasındaki ilişk<strong>ile</strong>r adsorpsiyon izotermi olarak tanınır. Adsorpsiyonizotermlerinin matematik açıdan uygun formüllerle ifadesi için başlıca üç yaklaşımgeliştirilmiştir. Bunlar Langmuir izotermi, Freundlich İzotermi ve BET izotermidir(Sarıkaya, 1997).8
- Page 1 and 2: T.C.SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİT
- Page 3 and 4: İÇİNDEKİLERİÇİNDEKİLER ....
- Page 5 and 6: 4.5. Cr(VI) İyonlarının Sorpsiyo
- Page 7 and 8: ABSTRACTM.Sc. ThesisTHE REMOVAL OF
- Page 9 and 10: ŞEKİLLER DİZİNİŞekil 1.1 Kara
- Page 11 and 12: SİMGELER ve KISALTMALAR DİZİNİQ
- Page 13 and 14: modifiye edilmiş çeşitli kompozi
- Page 15 and 16: havadaki toplam krom derişimi 0.5
- Page 17: yöntemleri benimsemektedir (Bayat
- Page 21 and 22: 1.2.2.3. BET İzotermiBET izotermin
- Page 23 and 24: yüksektir. Pomza, kendisine özgü
- Page 25 and 26: 1.3.1. Pomzanın Kullanım Alanlar
- Page 27 and 28: Şekil 1.1. Karakaya bölgesi pomza
- Page 29 and 30: 1.4.1. Genel Özellikleri ile Katı
- Page 31 and 32: Tutucu madde (sorbent) olarak en ç
- Page 33 and 34: 1.4.2. SPE Metodunda Maddelerin Ayr
- Page 35 and 36: 1.4.4. SPE Metodunun Başlıca Kull
- Page 37 and 38: 1.5.1. Polimerlerin SenteziPolimerl
- Page 39 and 40: molekülün bozunmasıyla iki tane
- Page 41 and 42: H 4NOOSOamonyumpersülfatradikaliOC
- Page 43 and 44: 0.5 M NaCl ile kontrollü yıkama y
- Page 45 and 46: Bayat (2002), Cr(VI) ve Cd(II)’ni
- Page 47 and 48: performansları, büyük oranda ç
- Page 49 and 50: Verma vd. (2005), tamarind kabuğu
- Page 51 and 52: Steiner vd. (2006), Cr(III) ve Cr(V
- Page 53 and 54: Düşük kapasiteli vakum pompası
- Page 55 and 56: 3.4.5. Sodyum-Pomza ve Kalsiyum-Pom
- Page 57 and 58: tekrarlanmıştır. Tutunmadan kala
- Page 59 and 60: kadar magnetik karıştırıcıda 3
- Page 61 and 62: pikler C-O gerilme bandını ifade
- Page 63 and 64: 66.660901555012791719 1402 14581638
- Page 65 and 66: 4.2. Cr(VI) İyonlarının Sorpsiyo
- Page 67 and 68: Adsorpsiyon izotermleri 1 g adsorba
- Page 69 and 70:
Şekil 4.8. Saf pomza, Ca-pomza ve
- Page 71 and 72:
4.3. Cr(VI) İyonlarının Sorpsiyo
- Page 73 and 74:
Şekil 4.11. Na- pomza, Ca- pomza v
- Page 75 and 76:
Karthiyekan vd. (2005), pH 1’de k
- Page 77 and 78:
Çizelge 4.2. Saf pomza adsorbanı
- Page 79 and 80:
Çizelge 4.3. Na-pomza kompoziti il
- Page 81 and 82:
5. SONUÇCr(VI)’nın farklı adso
- Page 83 and 84:
6. KAYNAKLARAbay, İ., Denizli, A.,
- Page 85 and 86:
Hsu, L., C., Wang, S., L., Tzou, Y.
- Page 87 and 88:
Sarıkaya, Y., 1997. Fizikokimya. G
- Page 89:
ÖZGEÇMİŞAdı Soyadı: Necla Gü