İnovatif Kimya Dergisi Sayı 6
İnovatif Kimya Dergisi Sayı 6
İnovatif Kimya Dergisi Sayı 6
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Meyve suları, kahve, alkollü içeceklerde<br />
acılığın azaltılması için siklodekstrin<br />
kullanılır. Portakal ve greyfurt sularında,<br />
narinin ve limoninden gelen acı tat<br />
β-siklodekstrin kullanılarak azaltılmaktadır.<br />
Siklodekstrin, gıdada koku maskelenmesi<br />
içinde kullanılmaktadır. Japonya’da<br />
20 yıldır, taze gıdaların kokularının<br />
hapsedilmesi ve balık yağının stabilizasyonunu<br />
sağlamak için siklodekstrin<br />
molekülü kullanılmaktadır. Süt tereyağı<br />
ve yumurta gibi ürünlerde siklodekstrin<br />
kullanılır ve bu sayede ürünlerden %<br />
80 oranında kolesterol uzaklaştırılmış<br />
olur. Siklodekstrin; yağlarda serbest yağ<br />
asitlerini ayırarak, yağın kızartma kapasitesini<br />
artırmaktadır.<br />
Siklodekstrin molekülü, inklüzyon<br />
kompleksi oluşturarak istemediği renkleri<br />
maskeleyebilir. Meyve sularında<br />
bulunan polifenoksidaz enzimi,<br />
renksiz bileşikleri renkli bileşiklere<br />
dönüştürerek meyve sularında kararma<br />
oluşturmaktadır. Siklodekstrinler, polifenoloksidaz<br />
enzimini ya da fenolik<br />
bileşiklerini ortamdan ayırarak kararmayı<br />
engeller.<br />
Siklodekstrinlerin<br />
Diğer Sektörlerde Kullanımı:<br />
Siklodekstrinler, tekstil sektöründe<br />
kumaşlarda kullanıldığında; ter ve sigara<br />
gibi istenmeyen kokuları hapseder.<br />
Kumaş boyamada kullanılarak, boyanın<br />
kumaş tarafından alımını artırıp; atık<br />
sudaki boya miktarında azaltmıştır.<br />
Siklodesktrin, atık sulardaki zararlı<br />
maddelerle etkileşime girer ve böylece<br />
çevreye olan zarar azaltılmış olur. Atık<br />
sularda bulunan tekstil maddelerinin<br />
uzaklaştırılması içinde siklodekstrin<br />
13<br />
kullanılır. Sinir gazları olarak bilinen<br />
somon ve sarin gazlarının, zehirli<br />
etkisini azaltmak için siklodekstrin<br />
kullanılır. Siklodekstrinler; tohumlarda<br />
nişastayı parçalayan enzimleri yok<br />
ederek, tohumların çimlenmesini sağlar.<br />
Endüstriyel öneme sahip olan ve birçok<br />
kullanım alanı bulunan siklodekstrinler,<br />
nişastanın parçalanması ile üretilirler.<br />
Nişastanın ucuz olması, sınırsız miktarda<br />
bulunması ve basit bir enzimatik<br />
dönüşümle üretilmesinden, üretiminin<br />
çevre kirliliği oluşturmaması ve birçok<br />
endüstride kullanım alanı bulmasından<br />
dolayı, siklodekstrin maddesinin üretimi<br />
avantajlı olmaktadır. Almanya,<br />
Macaristan, Japonya, Fransa ve ABD’de<br />
siklodekstrin maddesinin üretim tesisleri<br />
vardır ve bu ülkelerde binlerce ton<br />
siklodekstrin maddesi üretilmektedir.<br />
Çok fazla teknik anlatarak siz okuyucularımı<br />
sıkmak istemedim, sormak istediğiniz<br />
ve anlamadığınız yer olduğunda<br />
her zaman sorularınızı cevaplamaya<br />
hazırım. Tüm okuyucularımın yeni<br />
yılını kutlar, esenlikler dilerim.<br />
Kaynaklar:<br />
1)Siklodekstrinlerin İnklüzyon Kompleksleri,<br />
E. Perrin Akcokoca ve Rıza Atav,<br />
Ege Üniversitesi Tekstil Mühendisliği<br />
Bölümü<br />
2)Doktora tezi, Ankara Üniversitesi Fen<br />
Bilimleri Enstitüsü, Gıda Mühendisliği<br />
Anabilim Dalı, Ayşe Avcı, Ankara 2010<br />
3)Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi<br />
Fen Bilimleri Enstitüsü, Gıda<br />
Mühendisliği Anabilim Dalı, Dilek Ceylan,<br />
Ankara 2009<br />
4)http://www.dunyagida.com.tr/haber.<br />
php?nid=931<br />
Görsel Kaynaklar:<br />
www.kimyasanal.net<br />
İNOVATİF<br />
<strong>Kimya</strong> <strong>Dergisi</strong>