Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
OKAN BÖKE<br />
<strong>2020</strong> PENCERESİNDEN<br />
EKONOMİ…<br />
Hepimiz de biliyoruz ki 10 senelik yatırım yapacak olanlar 2 haftalık<br />
repo faizine bağlı yatırım yaparken çekinirler. Bankaların uzun vadeli<br />
TL kaynağa ulaşması sağlanmalı ki bu da daha sonra reel sektöre<br />
uzun vadeli kredi olarak geri gelsin.<br />
// OKAN BÖKE<br />
n Her şeyden önce tüm okurlara ve<br />
dergide emeği geçen herkese mutlu<br />
yeni yıllar dilerim; umarım herşey<br />
gönlünüzce olur ve sıhhat sağlık ile çok<br />
güzel bir <strong>2020</strong> yaşarsınız.<br />
Senenin ilk yazısının “<strong>2020</strong>’ye genel<br />
ekonomik bakış” olmasını düşündüm.<br />
2019’da neler yaşadık? Ülke olarak<br />
nelerden memnun olmadık? <strong>2020</strong>’de<br />
neleri yapabilirsek Türkiye ekonomisi<br />
açısından daha iyi bir yıl geçirebiliriz?<br />
1994’TEN BERİ EN HASAR<br />
BIRAKAN KRİZ<br />
Tabi burada öncelikle dikkate almamız<br />
gereken “ekonomimizde yaşanan çok<br />
ciddi bir 2018 krizi” var. 1991’de başlayan<br />
bankacılık kariyerimde 1994’den<br />
itibaren hemen hemen her 7 senede<br />
bir kriz atlatan biri olarak açık ve net<br />
söyleyebilirim ki “bunların içinde sonu<br />
en belirsizi ve en fazla hasar bırakanı”<br />
2018 krizi idi.<br />
2019’DA İYİ NİYETLİ ADIMLAR<br />
ATILDI<br />
Böyle bir senenin ardından esasında<br />
2019’da ki temel göstergeler beni<br />
kısmen memnun etti. Hatta bazılarına<br />
inanmakta zorluk çektim. 2019’da<br />
ekonomi yönetimi gerçekten “iyi<br />
niyetle birçok adım attı ve bazı<br />
alanlarda değişik kaynakları sokarak<br />
kısmi düzelme için” çaba sarf etti.<br />
ENFLASYONDA YÜZDE<br />
25,24’TEN 10,56’YA<br />
Şimdi kısaca bazı yapılanlara<br />
rakamlar eşliğinde bakalım. Dünyanın<br />
yaratamadığı bizim ise bir türlü yok<br />
edemediğimiz enflasyon ile başlayalım.<br />
Ağırlıkla enerjide ve birçok alanda<br />
dışa bağımlılığımızın sebep<br />
olduğu kur geçişkenliğinden<br />
dolayı, Ekim 2018’de yüzde 25,24<br />
seviyesine yükselen TÜFE, Kasım<br />
2019 sonu itibariyle yüzde 10,56’lara<br />
indirildi. Bu hareketin bir kısmı<br />
“gıda enflasyonuna karşı alınan<br />
önlemler ve tabii ani kur şokundan<br />
sonra artan faizle cazip hale<br />
gelen TL’nin değer kazanmasına”<br />
bağlı. Aralık’ta eğer eksi yüzde<br />
0,40’ın altında bir enflasyon<br />
görmeyeceksek ki zor görünüyor;<br />
2019’u yüzde 11-12 seviyelerinde<br />
bitiririz.<br />
HESAPLANAN VE<br />
HİSSEDİLEN ENFLASYON<br />
T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın<br />
yayınladığı “Yeni Ekonomi<br />
Programı (YEP) <strong>2020</strong>-2021-2022<br />
Değişim Başlıyor” raporunda<br />
enflasyonun <strong>2020</strong>’de yüzde 8,5;<br />
2021’de yüzde 6 ve 2022’deyse<br />
yüzde 4,9’a indirilmesi<br />
öngörülüyor. Bu hedefler hiç<br />
şüphesiz hepimizin isteği ve<br />
arzusu. Aynı zamanda “hesaplanan<br />
ve hissedilen enflasyonun da” çok<br />
ayrışmaması gerekiyor.<br />
ENERJİ KONTRATLARINDA<br />
YERLİLİK ORANI<br />
Bu raporda enflasyon hedef<br />
için alınacak bir dizi önlem<br />
yayınlanmış. “Kur geçişkenliğini<br />
azaltmak için bazı ithal ürünlerin<br />
yerlileştirilmesi ve alım garantili<br />
enerji kontratlarının yerlilik oranı<br />
dikkate alınarak TL bazlı olması<br />
sağlanacaktır.” önlemini çok<br />
Büyümenin ve<br />
direkt olarak<br />
istihdamın<br />
olumlu etkisini<br />
hissetmek<br />
için en esas<br />
yatırımcı<br />
güvenini<br />
azami seviyeye<br />
getirmeliyiz<br />
ve uzun vadeli<br />
faizlerde<br />
kalıcı düşüş<br />
sağlamalıyız.<br />
önemli buluyorum. Tek temennim<br />
de bunun lafta kalmadan hayata<br />
geçirilebilmesi.<br />
TL’NİN AŞIRI DEĞER<br />
KAYBINA İZİN VERMEME<br />
Kulağa hoş geliyor da, petrol ve<br />
doğalgaz fiyatlarında yenilebilinir<br />
enerjinin bugünkü durumunda<br />
bunu nasıl gerçekleştirebiliriz,<br />
bilemedim. Şahsi görüşüm<br />
TL’nin aşırı değer kaybına izin<br />
vermemenin enflasyon ile savaşta<br />
kesin olarak başrol oynadığıdır.<br />
CDS’LERİN BİR TÜRLÜ AŞAĞI<br />
GELMEMESİ<br />
Az sonra değineceğimiz büyüme<br />
rakamlarına gelmeden, sıkı<br />
para politikasının top yekün<br />
terk edilmesinin ciddi şekilde<br />
sakıncalı olduğunu düşünüyorum.<br />
Kıyaslandığımız ülkelerle portföy<br />
yatırımı çekmek amaçlı teraziye<br />
çıktığımız zaman 200-300 BP<br />
arasında reel getiri sağlamak<br />
58// www.kobiyasam.com.tr <strong>SAYI</strong> 4 // 59
Change language