Gökay Tarih Sayı 6 - Mayıs 2021

İnsan vücudu 1 G yerçekimine alışıktır, 5 G’de bilincimiz kapanır, uzayın 16 G’sindeyse kan
dolaşımımız çöker. Aynı şekilde uzayda kanımızın sıvı kalmasını sağlayacak bir basınç da yoktur.
Tekrar Dünya’ya dönmekse başka bir tehlikedir: Dünya’ya geri dönerken sıcaklık 2765 dereceye
çıkar. Yani güneşin sıcaklığının yarısıdır. SSCB 1 ay sonra 3 Kasım 1957’de Sputnik uçuşuyla
yörüngeye “Laika” adlı bir köpeği göndermiş ancak yeterli teknoloji olmadığı -eğer beklerlerse ilk
gönderilen canlı unvanını kaybedeceklerinden- için Laika soğuktan ve havasızlıktan uzayda tek
başına ölmüş, Dünya’ya dönüş yapamamıştır. SSCB’nin uzaya ilk canlı gönderimini yapmasıyla Uzay
Yarışı 2-0 devam etmiştir.
ABD, 31 Ocak 1958’de yani SSCB’nin Laika’yı
göndermesinden 2 ay sonra Explorer 1 uydusunu
daha yeni gönderebilmişti. Aradan iki yıl geçmesiyle
SSCB bir adım daha atmış ve 19 Ağustos 1960’ta
Sputnik 5’le Belka ve Strelka adlı iki köpek uzaya
gönderilip canlı bir şekilde geri getirilmişti. Bu
olaydan sonra iki ülkenin de uzaya şempanze
göndermesiyle gözler uzaya “insan gönderilmesi”
konusuna çevrilmişti.
Uzaya insan gönderimi amacıyla NASA, Mercury-7
denen bir ekip kurmuş, bu ekip halka sevdirilmeye
çalışılmış ve kahraman olarak gösterilmişti.
Sovyetler ise uzaya gidecek insan olarak 26 yaşındaki
savaş uçağı pilotu Yuri Gagarin’i seçmişti. İki tarafın
testlerinde de ciddi aksaklıklar çıkması gibi
talihsizliklere rağmen 12 Nisan 1961’de Korolyov’un
tasarladığı Vostok 1 aracıyla Yuri Gagarin uzaya
çıkan ilk insan oldu. Yuri Gagarin’in uzaya çıkan ilk
insan olmasıyla SSCB bir puan daha kazanarak yarışı
3-0 önde devam ettirdi.
Yuri Gagarin’in uzaya çıkışından 3 hafta sonra da 5 Mayıs 1961’de ABD Mercury-Redstone 3 ile
Alan Shepard’ı uzaya göndermeyi başardı. Fakat SSCB’nin aksine ABD yörüngede kalamadı. Ancak 1
yıl sonra Mercury 4 yörüngede kalmayı başarabilecekti. ABD halkı ve Hükümeti bu kıl payı
kaçırmalar sebebiyle bu yarışın öfkeli tarafı olmaktaydı. Bu durum ABD ve SSCB arasındaki gerilimi
de arttırıyordu. Aynı sırada dünyada devam eden Soğuk Savaş’taysa Belin Duvarı’nın inşaatına
başlanması gibi önemli olaylar yaşanmaktaydı. 1
ABD, SSCB’nin sağlamış olduğu üstünlüğe karşılık verme arayışına girmiş, 1961’de başkanlık
koltuğuna oturan Kennedy, seçim kampanyası boyunca uzay yarışına destek vereceğini söylemişti.
Seçildikten sonra da Ay’a insan gönderme hedefini açıklamış, bu projeye “Apollon” adı verilmişti.
Kennedy verdiği sözü tutarak NASA’nın bütçesini arttırdı ve halkın uzay araştırmaları konusunda
eğitilmesini sağladı. Bu hizmetleri de kamuoyunun desteğini arttırdı. Kennedy bu sıralarda SSCB’ye
ortak bir şekilde proje yönetmek konusunda teklifte bulunduysa da SSCB bu teklifi reddetti.
Kennedy bütçe arttırma tasarısını sunma planı yapmaya başladıktan 6 gün sonra 22 Kasım 1963’te
suikasta kurban gitti. Bu suikastle birlikte NASA çok güçlü bir müttefikini kaybetmiş oldu. Bu sırada
halk da Ay yarışını ve artan maliyetini sorgulamaya başladı: Yapılan röportajlarda halk paranın
roketlerdense okul, iş ve hastanelere harcanmasını daha doğru olacağını belirtmişti.
1
Ekonomisi sosyalizme dayanan ve otoriter siyasi yönetimi benimseyen Doğu Almanya çok gelişmedi. Birkaç sene
içerisinde refah seviyesi yüksek olan Batı Almanya'ya kaçışlar başladı.1949-1961 yılları arasında özellikle de eğitimli ve
kalifiye gençlerden oluşan 3 milyondan fazla kişi Doğu'dan Batı'ya göç etti. Demokratik Almanya Cumhuriyeti, Doğu
Almanya'da yaşayanların Batı'ya geçmelerini önlemek amacıyla 13 Ağustos 1961'de Berlin Duvarı'nın inşasına başladı.
Sayfa | 6